Ντέιβιντ Ρίβερς: Το ρυάκι που έγινε χείμαρρος

Κανονικά έπρεπε να είναι μέρα γιορτής.

Το πρώτο του παιχνίδι στην ευρύτερη γειτονιά του, τη Νέα Υόρκη, ως επαγγελματίας μπασκετμπολίστας. Με τη φανέλα των Πρωταθλητών του ΝΒΑ, Λέικερς. Θα ‘πρεπε οι δικοί του άνθρωποι να έχουν συρρεύσει στο Madison Square Garden.

Ήταν όμως ο Ντέιβιντ Ρίβερς που εκμεταλλεύτηκε τη συγκυρία και πήγε και πέρασε ώρες πολλές δίπλα σε έναν δικό του άνθρωπο. Τον μικρότερο αδερφό του και συνήθη αντίπαλο στα μονάκια στα πλέιγκραουντς.

Όγκος στον εγκέφαλο. Δεν “έπαιρνε” χειρουργείο. Ήξερε, ο μεγάλος, ότι δεν θα ξανάβλεπε τον Τζερεμάια. Έμεινε δίπλα του εννιά ώρες. Τον τάισε, του έδωσε ένα τελευταίο φιλί, έκανε την καρδιά του πέτρα και πετάχτηκε στο γήπεδο όπου επικρατούσε πανζουρλισμός. Ποιος ρούκι Ρίβερς; Η τελευταία επίσκεψη του Καρίμ Αμπντούλ-Τζαμπάρ και στη δική του γενέτειρα, μια και μόλις είχε ξεκινήσει η αποχαιρετιστήρια χρονιά του στην ενεργό δράση…

Εκείνα τα οκτώ λεπτά συμμετοχής, ως ρεζέρβα του Μάτζικ Τζόνσον, ήταν τα πιο δύσκολα στην καριέρα του “μάγου” των ευρωπαϊκών γηπέδων και δη του Ολυμπιακού. Πίσω από τα μεγάλα εκφραστικά του μάτια κρύβονταν θύμησες δύσκολων έως τραγικών καταστάσεων στη ζωή του.

Έγινε γνωστός για τις απίστευτες ντρίμπλες του. Κάτω από τα πόδια, πίσω από την πλάτη, πάντα σε απίστευτες ταχύτητες. Πρώτα, χρειάστηκε να ντριμπλάρει κάμποσες αναποδιές -και τον θάνατο, όταν ντελαπάρισε το βανάκι που οδηγούσε ο Κεν Μπάρλοου, στα κολεγιακά τους χρόνια.

Ένα ρυάκι που έγινε χείμαρρος και παρέσυρε τα πάντα στο διάβα του στη «Γηραιά Ήπειρο», με κατάκτηση τροπαίων σε όποια χώρα και αν βρέθηκε. Αυτός ήταν ο Ρίβερς, πέρα από “αυτοκράτορας” του Ολυμπιακού του Τρεμπλ και της κατάκτησης του Πρωταθλητριών στη Ρώμη.

Δεν χαμπάριαζε ούτε από ουλές

Τέκνο του Νιου Τζέρσι, ο Ρίβερς ήρθε στον κόσμο στις 20 Ιανουαρίου 1965. Οι γονείς του, Γουίλι Τζέιμς και Μάμι, έκαναν άλλα 14 παιδιά! Δύο μεγαλύτερους αδερφούς, ο Ντέιβιντ τούς έχασε στους δρόμους, όταν εκείνοι ενηλικιώνονταν. Δύο δουλειές ο μπαμπάς, παραδουλεύτρα και η μαμά για να βγαίνει ένα μέρος έστω των εξόδων.

Ο λιπόσαρκος μικρός με το φουντωτό μαλλί έδειξε από μικρός την κλίση του στο μπάσκετ. Προτού… την δείξει, όταν ακόμη δεν επιλεγόταν στα μονά των ανοιχτών γηπέδων, έπαιρνε μια μπάλα και ντρίμπλαρε, μέχρι να νυχτώσει. Έτσι εξηγείται ο εκπληκτικός χειρισμός της πορτοκαλί θεάς που ανέπτυξε.

Λύκειο στο τοπικό Σεντ Άντονι. Το πιο επιτυχημένο -βάσει τίτλων- πρόγραμμα σε ολόκληρες τις ΗΠΑ, υπό την τεχνική καθοδήγηση του μετέπειτα Hall of Famer, Μπομπ Χέρλι. Βιολογικός πατέρας του NBAer Μπόμπι και του back-to-back Πρωταθλητή NCΑΑ ως κόουτς του Κονέκτικατ, Νταν. Μπασκετικός πατέρας του Κάιλ Αντερσον, των γνώριμών μας από την Α1, Λάκι Τζόουνς και Αρ Τζέι Κόουλ.

Ιδιωτικό το σχολείο, τρία χιλιάρικα τα δίδακτρα, λεφτά φυσικά δεν περίσσευαν. Γι’ αυτό και δούλευε παράλληλα ως μεταφορέας εγγράφων στη Γουόλ Στριτ και ως καθαριστής στις εγκαταστάσεις του σχολείου. Σύμφωνα με τις πιο… γενναιόδωρες μετρήσεις, έφτασε τα 183 εκατοστά. Όπως δηλαδή ακριβώς συνέβη με ένα άλλο μπασκετικό τέκνο της Νέας Ιερσέης που έμελλε να αλλάξει τη μοίρα της καλαθοσφαίρισης στην Ελλάδα.

Κολέγιο στο Νοτρ Νταμ της Ιντιάνα. Αμέσως ηγέτης των Fighting Irish, αμέσως γέμισμα των παπουτσιών που είχε αφήσει το 1983 ο Τζον Πάξσον, συνοδοιπόρος του Μάικλ Τζόρνταν στους Μπουλς. Στη δική του τετραετία εκεί (1984-1988) ο Ρίβερς έφτανε πάντα στο τελικό τουρνουά και ειδικά το ‘87 έφτασε στο Sweet Sixteen. Ήταν η σεζόν αφότου έφτασε και κοντά στον θάνατο.

Το προηγούμενο καλοκαίρι ήταν συνοδηγός του Κεν Μπάρλοου (γύριζαν από τη θερινή εργασία τους σε εταιρεία κέτερινγκ), όταν το φορτηγάκι τους βγήκε από τον δρόμο, ώστε να μη συγκρουστεί με όχημα ενός μεθυσμένου τύπου που ερχόταν με φόρα για μετωπική. Ο κατοπινός φόργουορντ του ΠΑΟΚ γλύτωσε με αμυχές.

Ο έτερος επιβαίνων εκτοξεύτηκε από το κατακόκκινο κάθισμα και πέρασε από το παρμπρίζ, πέφτοντας σε χαντάκι. Δεν φορούσε ζώνη… Τον βρήκαν οι διασώστες κατακόκκινο από τα αίματα. Η κοιλιά του σκίστηκε κανονικά, χρειάστηκε πολύωρη επέμβαση και πολυήμερη νοσηλεία, ώστε να αποφύγει τα χειρότερα.

Απέκτησε μια ουλή 38 εκατοστών, άκουσε να του λένε ότι ίσως δεν ξαναπαίξει μπάσκετ. Τρεις μήνες αργότερα ήταν παρών και έμεινε 34 λεπτά στο παρκέ στην έναρξη της κολεγιακής σεζόν!

Μαχητής, σαν το παρατσούκλι της ομάδας του, ολοκλήρωσε την τελευταία του περίοδο με μέσους όρους 22 πόντων και 5.6 ασίστ. Με 42% στα τρίποντα, παρότι ήταν πρωτίστως διεισδυτικός γκαρντ, με φάσεις για χαϊλάιτς σε κάθε εμφάνισή του. Θανατηφόρες σταυρωτές ντρίμπλες και αλλαγές κατευθύνσεων, σπασίματα μέσης κατά τις πτήσεις του, αντίπαλοι που έφευγαν… αριστερά-δεξιά από τις προσποιήσεις του. Ψηφίστηκε στη δεύτερη καλύτερη πεντάδα του NCAA από τους προπονητές του Πρωταθλήματος!

Από τον Μάτζικ στη γαλλική μαγεία

Ο τύπος με τα εννιά μάτια, κατά τη ρήση του φίλου του, του Μπάρλοου, επελέγη μεν στο ντραφτ του 1988, τελευταίος δε στον πρώτο γύρο. Στο Νο.25, πίσω από τον δικό μας Ρόνι Σεϊκέλι και τους “δικούς μας” (ως προς την παρουσία τους στο Ελληνικό Πρωτάθλημα) Γουίλι Άντερσον, Γκάρι Γκραντ, Ντέρικ Τσίβους, Έρικ Λέκνερ, Ράντολφ Κις. Τον Άντερσον έμελλε να τον συναντήσει και στην άλλη άκρη του κόσμου, σε ένα ελληνικό λιμάνι. Στο θριαμβευτικό τέλος εκείνης της σεζόν παρών (πιο… παρών δεν γινόταν) ήταν μονάχα ο Ρίβερς.

Στους Λέικερς του Showtime και με ολόκληρο Μάτζικ μπροστά του, δεν είχε παρά να ρουφάει γνώση στις προπονήσεις και να αρκείται σε ολιγόλεπτες εμφανίσεις στους αγώνες. Ο Πατ Ράιλι σπανίως έδινε ικανό χρόνο στους ρούκι. Το ροτέισιον στους γκαρντ ήταν υπόθεση του κατά κόσμον Έρβιν Τζόνσον, του Μπάιρον Σκοτ και του Μάικλ Κούπερ. Άλλωστε, ο “δανδής” του ΝΒΑ και γενικότερα ο οργανισμός ήθελαν τον Καλιφορνέζο Μπράιαν Σόου. Τους πρόλαβαν στο Νο.24 οι Σέλτικς! Ο Σόου έμελλε να φτάσει σε three-peat με τους «Λιμνανθρώπους» στη δύση της καριέρας του.

Πίσω στο 1989, οι Λέικερς έχαναν στους τελικούς από τους Πίστονς. Κατά τη διάρκειά τους, είχαν χάσει με τραυματισμό (και) τον Μάτζικ. Ο χρόνος του ανθρώπου μας αυξήθηκε σε δύο παιχνίδια, αλλά δεν έκανε και πολλά απέναντι στο ντουέτο των φοβερών και τρομερών στα ντουζένια τους, Αϊζέια Τόμας και Τζο Ντούμαρς.

Έμεινε απροστάτευτος εν όψει expansion draft στο ΝΒΑ, επελέγη και από τους νεοσύστατους Τίμπεργουλβς. Κόπηκε, προτού ξεκινήσει η νέα χρονιά, έμεινε στο Λ.Α. για τους Κλίπερς. Έγινε και βασικός σε έντεκα ματσάκια, είχε εμφανίσεις της τάξης του 15-8 (σε πόντους και ασίστ) με τους Τζαζ και του 12-7 με τους Γουόριορς, επέστρεψε με ολιγοήμερα συμβόλαια και τη σεζόν 1991-1992. Την έκλεισε πρωταθλητής και MVP του CBA με τη φανέλα των ΛαΚρος Κάτμπερντς και τεχνικό τον Φλιπ Σόντερς, αργότερα επί σειρά ετών της Μινεσότα.

Το 1993 έφτασε η ώρα της Ευρώπης. Πριν τον Ολυμπιακό, η Ολιμπίκ. Η Ολιμπίκ Αντίμπ, στην Κυανή Ακτή. Στο μέρος όπου έζησαν και δημιούργησαν ο Νίκος Καζαντζάκης και ο Πάμπλο Πικάσο, ο Ρίβερς παρουσίασε το πρώτο του αριστούργημα. Το Πρωτάθλημα Γαλλίας του ’95, μετά την πορεία έως τους τελικούς με τη Λιμόζ το προηγούμενο έτος.

Η γυναίκα του η (μακαρίτισσα πια), Σάνον, είχε μείνει στις ΗΠΑ και ο Ντέιβιντ αφοσιώθηκε όσο ποτέ στο μπάσκετ. Ο κόουτς Ζακ Μονκλάρ τού έδωσε τα κλειδιά και δεν το μετάνιωσε. Η προσθήκη το 1994 του Μάικλ «Σούγκαρ» Ρέι Ρίτσαρντσον με τον… βίο και πολιτεία (για να μείνουμε σε στιλ Καζαντζάκη) απογείωσε την Αντίμπ. Ήταν ο δαιμόνιος κοντός όμως που έκανε σταθερά ό,τι ήθελε και ψηφίστηκε MVP χάρη στους 22.4 πόντους και τις 5.5 τελικές πάσες του. Xώρια η πορεία έως τους ημιτελικούς του Saporta…

Τρία δευτερόλεπτα, τρεις τίτλοι

Εκείνη την εποχή δεν υπήρχαν social media, μα μπορούσαν μια χαρά να γίνουν ευφάνταστες προαναγγελίες μεταγραφών. Ο Γιώργος Σαλονίκης λοιπόν είχε πει στους ρεπόρτερ του Ολυμπιακού ότι έρχεται παίκτης… ποταμός. Οι περισσότεροι σκέφτηκαν τον Γκλεν «Ντοκ» Ρίβερς, πόιντ γκαρντ δωδεκαετούς θητείας στο ΝΒΑ. Η εικασία δεν σκόρπισε δα και ενθουσιασμό, διότι είχαν “παίξει” ονόματα σαν του Σκοτ Σκάιλς και του Τέρι Πόρτερ.

Φανταστείτε το μούδιασμα των φίλων της ομάδας, όταν κατέστη σαφές ότι ο Aντιπρόεδρος εννοούσε κάποιον Ντέιβιντ Ρίβερς. Ο… κάποιος (παρεμπιπτόντως, ρεζέρβα του συνεπώνυμού του στους Κλίπερς) συστήθηκε στο απαιτητικό κοινό του ΣΕΦ με νταμπλ-νταμπλ (17 π., 10 ρ.) απέναντι στην Μπένετον και με ένα απίθανο καλάθι στο τέλος. Με επαναφορά κάτω από το καλάθι του Ολυμπιακού και 3’’ να απομένουν, πρόλαβε να διασχίσει όλο το γήπεδο και να αφήσει την μπάλα στο ιταλικό. Παρότι έκανε πέντε ντρίμπλες! Τόσο γρήγορος ήταν με την μπάλα στα χέρια…

Συνέχισε με 31 πόντους κόντρα στην ΤΣΣΚΑ, οι 20άρες ήταν στην εβδομαδιαία διάταξη, το θέαμα που πρόσφερε (με την εξωφρενική ταχύτητά του και τον επιδέξιο χειρισμό της μπάλας) σπάνιο -και παράταιρο σε κάποιο βαθμό, με το up tempo παιχνίδι να κάνει την εμφάνισή του ολοένα και συχνότερα στα παιχνίδια της ομάδας του Γιάννη Ιωαννίδη.

Η χρονιά ολοκληρώθηκε με τον Παναθηναϊκό να κατατροπώνεται στον πέμπτο τελικό του ΣΕΦ με 73-38. Μία ακόμα εγχώρια κούπα απέναντι στον «αιώνιο», ο οποίος μάλιστα προερχόταν από την κατάκτηση της κορυφαίας ευρωπαϊκής διοργάνωσης. Αυτό ακριβώς ήταν το θέμα με τον Ρίβερς. Ότι στους τρεις προημιτελικούς με τη Ρεάλ είχε αποτύχει έστω και μία φορά να βάλει 15 πόντους. Ότι είχε μείνει στις συνολικά 3 τελικές πάσες, ότι είχε 1/10 τρίποντα.

Άντε πάλι να ακούγονται άλλα ονόματα, προτού καταλήξουν πάλι σε δαύτον στο λιμάνι… H “αποτυχία” του Ντούσαν Ίβκοβιτς να φέρει μαζί του από τη Νέα Σμύρνη τον Μπάιρον Ντίνκινς, ο οποίος επέλεξε τον Παναθηναϊκό, αποδείχθηκε κρυμμένη ευλογία. Στις μεταξύ τους μονομαχίες στους «8» του Κυπέλλου Πρωταθλητριών ο Ρίβερς ήταν ο αδιαμφισβήτητος νικητής. Στη Ρώμη ήταν απλώς ασταμάτητος. Ασυγκράτητος. Ασύγκριτος.

Πρώτα 28άρα στην Ολίμπια Λιουμπλιάνα, μετά 26άρα στην Μπαρτσελόνα. Ποιος Σάσα Τζόρτζεβιτς, ο οποίος επίσης είχε ακουστεί για αντικαταστάτης του το καλοκαίρι που είχε προηγηθεί;

Πήρε φόρα από τα τρία κλεψίματα που έκανε στο ξεκίνημα του Τελικού και έστεψε για πρώτη φορά αυτοκράτορα της Ευρώπης τον Ολυμπιακό. Είχε και 6 ριμπάουντ και 3 ασίστ στο 73-58 του PalaEUR.

Πολυτιμότερος φυσικά του τριημέρου. Όπως και λίγες εβδομάδες νωρίτερα, στον Τελικό του Ελληνικού Κυπέλλου με τον Απόλλωνα Πατρών. Όπως και λίγες εβδομάδες αργότερα, στους τελικούς με την ΑΕΚ για το Τρεμπλ, το οποίο είχε προφητέψει σε μια εκδήλωση του συλλόγου (κόντρα στα αποτελέσματα, είχε χάσει μέχρι και από τον ΒΑΟ) η Σάνον.

Δοξασμένοι σταθμοί, άδοξη επιστροφή

Πρώτος MVP και της Α1 γενικότερα το 1996-1997, πρώτος Αμερικανός για την ακρίβεια ever, ο άνθρωπος τα είχε σαρώσει όλα. Χωρίς καν άλλον ξένο στην Ευρώπη μετά την εκδίωξη του Γουίλι Άντερσον και το ντοπάρισμα του Έβρικ Γκρέι, αλλά με κίνηση-ματ του «Ντούντα» την τοποθέτηση του Μίλαν Τόμιτς δίπλα του στο βασικό σχήμα.

Ο Σωκράτης Κόκκαλης περίμενε να ακούσει ένα μεγάλο ποσό ως το “θέλω” του Αμερικανού για την ανανέωση, όχι όμως και υπερδιπλασιασμό των αποδοχών του. Στα 2.4 εκατ. δολάρια πήγε πάσο και ο Ρίβερς πήγε Μπολόνια. Για να συναντήσει τον Ντόμινικ Γουίλκινς (που την είχε κοπανήσει από το «Τριφύλλι» την παραμονή του 73-38) αλλά και το «χταπόδι», Γκρεγκόρ Φούτσκα, τον σούπερ σκόρερ, Κάρλτον Μάιερς, και άλλα εκλεκτά μέλη της Εθνικής Ιταλίας.

Η “Dream Team” της Φορτιτούντο αρκέστηκε στο Κυπελλάκι (μαντέψτε, MVP -μαζί με τον Μάιερς– o Ρίβερς!), βλέποντας τη μισητή συμπολίτισσα, Βίρτους, όχι απλώς να την υποτάσσει στους τελικούς του Πρωταθλήματος αλλά νωρίτερα και στους προημιτελικούς του Πρωταθλητριών -που το κατέκτησε εκείνη.

Από την εκ δυσμάς γείτονα στην εξ ανατολών ο Ρίβερς. Τόφας Μπούρσα, η ομάδα με την οποία σάρωσε και στην Τουρκία. Δύο χρονιές, δύο Νταμπλ! Θύμα του στους τελικούς του Πρωταθλήματος και τις δύο φορές η Εφές. Το 2000, προπονητής απέναντί του ο Εργκίν Αταμάν.

Το παραδάκι έπαψε να πέφτει στην Προύσα, ο σύλλογος σχεδόν διαλύθηκε. Πίσω στον Πειραιά ο Ρίβερς, για τον Ολυμπιακό του Ηλία Ζούρου. Τα χρόνια ωστόσο είχαν περάσει.

Δεν ήταν το ίδιο ταχύς, εκρηκτικός, μαγικός. Είχε κάποιες εκλάμψεις, όπως η 20άρα στη Βερόνα στη νεοσύστατη Ευρωλίγκα ή η 29άρα (με 6/8 τρίποντα) στη νίκη στο καλάθι μέσα στο Περιστέρι για τα ημιτελικά των πλέι οφ, μα ήταν αυτό ακριβώς. Εκλάμψεις.

Οι «Ερυθρόλευκοι» (και του Ντίνο Ράτζα) έμειναν με αδειανά τα χέρια, καταρρέοντας στον πέμπτο τελικό του ΟΑΚΑ. Προηγούνταν λίγο πριν το τέλος, μα δέχτηκαν επιμέρους σκορ 20-2 για το 79-63! Η εγχώρια κυριαρχία των «Πρασίνων» θεμελιωνόταν, ο 36χρονος Ρίβερς έφυγε οριστικά -και από το μπάσκετ, νόμιζε, μέχρι που τον θυμήθηκαν το 2003 στην παραπαίουσα Αντίμπ και έκλεισε την καριέρα του εκεί όπου την άρχισε στην Ευρώπη. Παρά τη διετή αποχή, την οδήγησε στην παραμονή στη Β’ κατηγορία.

Εν έτει 2024, μια εγκαταλελειμμένη αποθηκευτική μονάδα στη Φλόριντα αγοράστηκε από δύο τύπους που δεν πίστευαν στα μάτια τους, όταν μπήκαν μέσα. Κούπες και βραβεία, φανέλες, με μία κόκκινη και το νούμερο «15» να ξεχωρίζει, λογής-λογής μετάλλια… Σε περίεργες γλώσσες, ένα τέτοιο ήταν στα ελληνικά. Της ΕΟΚ, με χαραγμένο πάνω του το έτος 1970! Τρομερά memorabilia, τα οποία ανήκαν προφανώς σε παλιό αθλητή.

Το άνοιγμα των κουτών (εκ της… κούτας) και η εξερεύνηση του περιεχομένου τους ανέβηκε και υπάρχει ακόμα στο YouTube. «Τα κλειδιά τα είχε ένας συγγενής που πέθανε, οι κωδικοί αυτόματης πληρωμής ακυρώθηκαν, εγώ είχα ξεχάσει την ύπαρξη της αποθήκης και όσων αντικειμένων είχα αφήσει μέσα», εξήγησε ο αθλητής, ευχαριστώντας τους ανθρώπους που τον βρήκαν και του τα παρέδωσαν.

Ήταν ο Ντέιβιντ Ρίβερς. Που ούτε στην Ελλάδα τον έχουμε ξεχάσει ούτε στις υπόλοιπες χώρες απ’ όπου πέρασε πρόκειται ποτέ να λησμονηθεί.

CHECK IT OUT: Κάρεϊ Σκάρι: To κουμπί της αυτοκαταστροφής

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:

Δημήτρης Παπανικολάου: Το Πρώτο

Κώστας Μπογατσιώτης: Βάλε, ρε, μια φέτα