Τι αξία έχει η ζωή λίγων, όχι και πολύ σημαντικών, εδώ που τα λέμε, μπροστά στα μεγαλεπήβολα σχέδια των πολλών και σημαντικότερων;
Και γιατί λίγες… αγκυλώσεις, οι οποίες αφορούν στα δικαιώματα των γυναικών, της κοινότητας των ΛΟΑΤΚΙ, της ελευθερίας έκφρασης, να είναι ικανές να σκιάσουν το ωραίο και το μεγάλο που λέγεται «Παγκόσμιο Κύπελλο ποδοσφαίρου»;
Ένα παγωμένο απόγευμα του Δεκεμβρίου του 2010 στη Ζυρίχη ανακοινώθηκε πως το Κατάρ κέρδισε την ανάθεση φιλοξενίας του Παγκόσμιου Κυπέλλου, μετά από μήνες παρατεταμένου “πολέμου” προσφορών. Τι κι αν οι Ηνωμένες Πολιτείες ήταν οι… “βαρέων βαρών” υποψήφιες για το Μουντιάλ του 2022, η Εκτελεστική Επιτροπή της FIFA ευνόησε το Κατάρ, προς μεγάλη απογοήτευση του ποδοσφαιρικού κατεστημένου, των μέσων ενημέρωσης και των φιλάθλων.
Το πρώτο Παγκόσμιο Κύπελλο που θα πραγματοποιηθεί στον αραβικό κόσμο και το πρώτο σε μουσουλμανική χώρα είχε εξαρχής σοβαρά μειονεκτήματα, όμως, όταν είναι πολλά τα λεφτά, τα πάντα σιγούν. Και για όλα βρίσκονται λύσεις.
Από το 1930, οπότε και διεξήχθη το πρώτο Μουντιάλ στην Ουρουγουάη, όλες οι διοργανώσεις διεξάγονταν από τον Μάιο έως τον Ιούλιο. Και ποιο το πρόβλημα, αν κατά τη διάρκεια αυτών των μηνών το θερμόμετρο στο Κατάρ αγγίζει τους 50 βαθμούς Κελσίου! Μεταθέτουμε τη διοργάνωση λίγο πριν… τα Χριστούγεννα, Νοέμβριο-Δεκέμβριο δηλαδή. Και ας γίνεται “μύλος” με τις διεθνείς διασυλλογικές διοργανώσεις.
Σε πιο ουσιώδη ωστόσο, από το 2010, με την ανακοίνωση της ανάληψης από την χώρα των εμίρηδων, ξεκίνησε ένας οικοδομικός και κατασκευαστικός οργασμός, ώστε τα στάδια, τα γήπεδα, οι εγκαταστάσεις και οι υποδομές όχι απλώς να πληρούν τις προδιαγραφές αλλά να μείνουν στην ιστορία για την φαραωνική λαμπρότητά τους! Όλα καλά! Μόνο που σιγά-σιγά, συν τω χρόνω, κάτι περίεργες σκιές άρχισαν να γκριζάρουν κάπως το όλο εγχείρημα. Εργατικά ατυχήματα!
Περισσότεροι από 6.500 εργαζόμενοι μετανάστες από την Ινδία, το Πακιστάν, το Νεπάλ, το Μπαγκλαντές , την Σρι Λάνκα, τις Φιλιππίνες και την Κένυα έχουν πεθάνει στο Κατάρ σύμφωνα με την «Guardian». Κατά μέσο όρο 12 εργαζόμενοι από αυτές τις χώρες πεθαίνουν κάθε εβδομάδα από τον Δεκέμβριο του 2010, όταν ανακοινώθηκε η ανάληψη της διοργάνωσης από το Κατάρ!
Τα ευρήματα εκθέτουν την αποτυχία του Κατάρ να προστατεύσει το μεταναστευτικό εργατικό δυναμικό του που αριθμεί πάνω από εκατομμύρια άτομα ή ακόμα και να διερευνήσει τα αίτια του προφανώς υψηλού ποσοστού θανάτου, κυρίως νέων εργαζομένων. Φυσικά, η Κυβέρνηση του Κατάρ, απολογούμενη, υποστήριξε ότι ο αριθμός των θανάτων, τον οποίον πάντως δεν αμφισβητεί, είναι ανάλογος με το μέγεθος του μεταναστευτικού εργατικού δυναμικού και ότι τα στοιχεία περιλαμβάνουν εργαζομένους που έχουν πεθάνει εδώ και πολλά χρόνια! Επειδή όμως οι επικρίσεις συνεχίζονταν, η Οργανωτική Επιτροπή έκανε λόγο για «σημαντική πρόοδο» μέσω ενός προγράμματος εργατικής μεταρρύθμισης. Και φυσικά, ο Πρόεδρος της FIFA, Τζιάνι Ινφαντίνο, δεν θα σκίαζε το χαρούμενο αφήγημα. δήλωσε λοιπόν ότι είναι ζωτικής σημασίας οι ενώσεις-μέλη να είναι ικανοποιημένες με τις πρόσφατες εργασιακές μεταρρυθμίσεις που «…ωφέλησαν δεκάδες χιλιάδες εργαζομένους σε όλο το Κατάρ». Όλα αγγελικά πλασμένα!
Ωστόσο ο “σύγχρονος” κόσμος, και όχι μόνο ο στενός ποδοσφαιρικός, όλα “αυτά” δεν τα βλέπει με καλό μάτι. Είναι απολύτως προφανής η ανθρώπινη εκμετάλλευση όπως και η ανενδοίαστη αντιμετώπιση των αδυνάμων και εχόντων ανάγκη. Φυσικά, δεν είμαστε αφελείς και αιθεροβάμονες. Είναι γνωστό γιατί ανατέθηκαν οι Ολυμπιακοί Αγώνες του 1996 στην Ατλάντα της Coca Cola, είναι γνωστό γιατί οι χειμερινοί Ολυμπιακοί Αγώνες του 2014 διοργανώθηκαν στο Σότσι, είναι γνωστά και άλλα πολλά.
Στο προκείμενο, έρευνα της Διεθνούς Αμνηστίας, σύμφωνα με την «Daily Mail», αναφέρει ότι το Κατάρ έχει ειδοποιήσει τους μετανάστες εργαζομένους στην επικράτειά του να εγκαταλείψουν τη χώρα μέχρι τον Αύγουστο, λίγους μήνες πριν την έναρξη του Παγκόσμιου Κυπέλλου. Ποιος χαρούμενος φίλαθλος-τουρίστας θα ‘θελε κατά την επίσκεψή του στην υπέρλαμπρη χώρα να… στενοχωρηθεί βλέποντας τις συνθήκες διαβίωσης των εργαζομένων-μεταναστών; Πλήρης και υποχρεωτική εκκαθάριση λοιπόν… και, αν υπάρχουν ακόμη χρέη στην πατρίδα και απαιτούνται λίγοι μήνες εργασίας ακόμη στο Κατάρ, τι να κάνουμε!
Δεν είναι όμως η εκμετάλλευση της ανθρώπινης ανάγκης, είναι και τα ανθρώπινα δικαιώματα και οι ανθρώπινες ελευθερίες τόσο υπό αμφισβήτηση σε μια μουσουλμανική χώρα με κουλτούρα, ήθη και έθιμα τόσο αναντίστοιχα με αυτά του “σύγχρονου κόσμου”. Ποια η ελευθερία έκφρασης, ποια τα δικαιώματα των γυναικών, και ποια της LGBTQ κοινότητας; Και, επειδή, ό,τι και να λέει ο απλός κόσμος ή ακόμα και οι οργανώσεις και οι ενώσεις, πάντα μια διάσημη φωνή, η γνώμη ενός ακτινοβόλου ανθρώπου έχει άλλον αντίκτυπο, δεν έλλειψαν και τέτοιες περιπτώσεις.
Ο Λούις Φαν Χάαλ, πλήρως αντίθετος με τη διοργάνωση του Μουντιάλ στο Κατάρ, κατηγόρησε την FIFA ότι το ανέθεσε στο Εμιράτο μόνο για τα χρήματα και για εμπορικούς λόγους. Ο προπονητής της Εθνικής Ολλανδίας είπε χαρακτηριστικά: «Είναι γελοίο που φιλοξενείται το Μουντιάλ στο Κατάρ. Θα παίξουμε σε μια χώρα όπου η FIFA λέει ότι θα βοηθήσουμε όλοι μας στην ανάπτυξη του ποδοσφαίρου της. Αυτό είναι μαλ… Το τουρνουά στο Κατάρ αφορά μόνο σε λεφτά κι εμπορικό ενδιαφέρον. Αυτό είναι που έχει σημασία για τη FIFA».
Στο ίδιο μήκος κύματος και οι Άγγλοι διεθνείς, οι οποίοι αναμένεται να εκδώσουν μήνυμα αμφισβήτησης για την στάση που τηρεί η διοργανώτρια Παγκόσμιου Κυπέλλου έναντι των δικαιωμάτων των γυναικών, της LGBTQ+ κοινότητας και των μεταναστών εργαζομένων που είναι υπεύθυνοι για την κατασκευή των γηπέδων. Με το τοπίο των ανθρώπινων δικαιωμάτων ομιχλώδες στο Εμιράτο της Μέσης Ανατολής, η καχυποψία και αμφισβήτηση των προθέσεων των διοργανωτών είναι απολύτως δικαιολογημένη. Ο αρχηγός της Λίβερπουλ, Τζόρνταν Χέντερσον, δηλώνει: «Όταν μας δόθηκε η αναφορά, η οποία ήταν πολύ σημαντική, ήταν αρκετά σοκαριστικό και απογοητευτικό. Είναι πραγματικά τρομακτικό όταν βλέπεις μερικά από τα ζητήματα που συμβαίνουν ή έχουν συμβεί σε αυτή τη χώρα. Ως ομάδα προσπαθούμε να το χωνέψουμε, σκεφτόμαστε ιδέες για το τι θέλουμε να κάνουμε στο μέλλον, γιατί είναι μια ευκαιρία ίσως να ρίξουμε φως στα ζητήματα και να χρησιμοποιήσουμε τους λογαριασμούς μας [στα social media] για να αλλάξουμε τα πράγματα προς το καλύτερο»».
Από την άλλη, η Ομοσπονδία Ποδοσφαίρου της Δανίας ανακοίνωσε ότι θα “χρησιμοποιήσει” την παρουσία της Εθνικής ομάδας στο Παγκόσμιο Κύπελλο για να αναδείξει ζητήματα ανθρώπινων δικαιωμάτων στη χώρα. Ούτε συμμετοχή στις “τουριστικές ατραξιόν” των διοργανωτών, ούτε στις γιορτές με εμπορικό αντίκτυπο, παρά μόνο σε αθλητικές εκδηλώσεις ή πρωτοβουλίες υποστηρικτικές προς τη βελτίωση των συνθηκών για τους μετανάστες εργάτες.
Ο δρόμος μέχρι τις 21 Νοεμβρίου, οπότε και γίνεται το εναρκτήριο λάκτισμα, μακρύς και “ικανός” για επιπλέον αντιδράσεις χωρών, εθνικών ομάδων και λαμπρών προσωπικοτήτων.
Μια από αυτές ωστόσο πρέπει να νιώθει κάπως άβολα, καθώς η σύνδεση του ονόματός του με τις συγκεκριμένες συνθήκες δεν περιποιεί τιμή για τον ίδιο. Ο Ντέιβιντ Μπέκαμ λοιπόν φέρεται να έχει υπογράψει συμφωνία εκατομμυρίων προκειμένου να αποτελέσει τον πρεσβευτή του μεγάλου ποδοσφαιρικού ραντεβού.
Πληροφορίες της «Sun» κάνουν λόγο για πολυετή συμφωνία με συνολικές απολαβές 150 εκατ. λίρες ώστε να βοηθήσει ο Μπέκαμ στην προβολή του Κατάρ. Ωστόσο η Διεθνής Αμνηστία καλεί τον πρώην αρχηγό της Εθνικής Αγγλίας να μιλήσει ανοιχτά για τη «βαθιά ανησυχητική κατάσταση» σε ό,τι αφορά στα ανθρώπινα δικαιώματα. Ο Σάσα Ντέσμουκ, επικεφαλής της οργάνωσης στην Βρετανία, τονίζει: «Δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι ο Ντέιβιντ Μπέκαμ θέλει να εμπλακεί σε ένα τόσο σημαντικό ποδοσφαιρικό γεγονός, αλλά θέλουμε να τον καλέσουμε να μάθει για τη βαθιά ανησυχητική κατάσταση για τα ανθρώπινα δικαιώματα στο Κατάρ και να είναι έτοιμος να μιλήσει ανοιχτά για αυτό το θέμα».
Φυσικά, είναι «πολύ αργά για δάκρυα, Στέλλα» και τίποτα πλέον δεν μπορεί να ανατρέψει το γεγονός ότι «Το Παγκόσμιο Κύπελλο του 2022 θα γίνει στο Κατάρ». Και μήπως θα αντιληφθούν ο αγνός και αθώος φίλαθλος, ο επισκέπτης, ο τηλεθεατής τι κρύφτηκε, τι κρύβεται πίσω από τις φωταψίες, τις τελετές, τα χαμόγελα και τα αψεγάδιαστα στάδια; Εξάλλου οι Καταριανοί λένε συνεχώς σε όλους τους τόνους ότι ο «καθένας θα είναι ασφαλής και ευπρόσδεκτος στο Παγκόσμιο Κύπελλο». Και όλα θα είναι υπέροχα με την αυλαία να ανοίγει και να κλείνει όπως αρμόζει σε ένα Μουντιάλ, με το ενθουσιώδες χειροκρότημα του κόσμου να καλύπτει όλες τις ατυχείς φωνές…
Photo Credit: Rhett Lewis / History of Soccer
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:
Διεμφυλικοί αθλητές: μια νέα ελεύθερη πραγματικότητα
Κι αν ο Τζόκοβιτς αγωνιζόταν τελικά στο Australian Open;