Ακόμη δεν έχω καταλάβει γιατί τους ιδιοκτήτες, διοικητικά στελέχη των αθλητικών συλλόγων, επαγγελματικών και ερασιτεχνικών, τους λένε «παράγοντες».
Τι παράγουν; Η εμπειρία δείχνει ότι ως επί το πλείστον παράγουν κακοδιαχείριση, χρέη, βία, χαμηλό επίπεδο υπηρεσιών, παραβατικότητα, αν όχι παρανομία.
Μετά από πάρα πολλά χρόνια επαγγελματικής πορείας σε όλων των ειδών τους συλλόγους (ερασιτεχνικούς και επαγγελματικούς, ανδρών και γυναικών), σε όλες τις κατηγορίες και τις ηλικίες, βρήκα ενδιαφέρον να επιχειρήσω μία τυποποίηση των Προέδρων με τους οποίους έχω “συνεργαστεί”.
Με εμφανώς χιουμοριστική διάθεση, θεωρώ ότι όσοι διαθέσουν πέντε λεπτά από τον χρόνο τους θα περάσουν καλά. όσοι δε έχουν ασχοληθεί με τον δύσμοιρο χώρο του ποδοσφαίρου, ειδικά οι προπονητές, είναι σίγουρο ότι θα αναγνωρίσουν κάποιους από τους τύπους αυτούς και στις δικές τους περιπτώσεις. κάποιοι Πρόεδροι ίσως αναγνωρίσουν τους εαυτούς τους.
Και επειδή μιλάμε για ποδόσφαιρο, έκανα μία 11άδα τύπων Προέδρων:
Νο1: Ο Άφαντος: Είναι ο Πρόεδρος που δεν εμφανίζεται ποτέ. Κανείς δεν ξέρει ποιος είναι ο Πρόεδρος. Πιθανόν να ακούγεται ένα όνομα, αλλά κανείς δεν τον έχει δει. Συνήθως είναι ο χρηματοδότης, πολλές φορές έρχεται -ινκόγκνιτο- και παρακολουθεί τους αγώνες της πρώτης ομάδας, αλλά δεν μπλέκει σε πηγαδάκια και συνομιλίες. Δεν απολαμβάνει τις χαρές του «Βλαχοδημάρχου», αλλά δεν έχει μερίδιο ευθύνης. Στην “στραβή” είναι εύκολο να την “κάνει”, αφήνοντας εκκρεμότητες, συνήθως χρέη. Μπορεί να έχει κοινά στοιχεία με τον «Επενδυτή» ή/και το «Θύμα». Συνήθως συνεργάζεται με τον «Τσάμπα Μάγκα».
Νο2: Ο Βλαχοδήμαρχος: Το άλλο άκρο. Το μόνο που τον ενδιαφέρει είναι να επιδεικνύεται. Τον τρέφει η δημοσιότητα. Θετική ή αρνητική. Μεγάλος “παπατζής”. Η ειδικότητα του είναι τα φαραωνικά έργα και ότι «μία ημέρα η ομάδα θα παίζει στην Ευρώπη». Συνεχώς λέει πόσο κουράζεται για την ομάδα, τι έχει προσφέρει, πόσα λεπτά έχει βάλει, ότι αυτός είναι που τα τρέχει όλα. Αν έχει, για όσο έχει και όσο αυτό του προσφέρει προβολή, θα είναι συνεπής οικονομικά. Συνήθως όμως στο τέλος πέφτει “φέσι”. Και βέβαια τους γνωρίζει όλους, Δημάρχους, Υπουργούς, άλλους Προέδρους κ.ο.κ. Και τα γνωρίζει όλα, Πρωταθλήματα, νόμους, προγράμματα κ.ο.κ. Συνήθως είναι πολιτευτής ή επίδοξος πολιτευτής της περιοχής. Μετεξελίσσεται σε «Μη σου τύχει».
Photo by: Nguyen Thu Hoai (Unsplash).
Νο3: Ο Ενεργός: Δεν έχουμε μόνο αρνητικούς τύπους. Λίγοι, αλλά έχουμε και από αυτούς. Είναι ο Πρόεδρος που αγαπάει την ομάδα. Συνήθως ελεύθερος επιχειρηματίας ή επαγγελματίας της περιοχής που για κάποιον λόγο (παλιός ποδοσφαιριστής, παιδί στο σύλλογο, απλός χορηγός) ταυτίστηκε και προσπαθεί να τρέξει, ακόμα και να εξελίξει τον σύλλογο “τίμια και ωραία”. Αφιερώνει πολύ χρόνο, συνεισφέρει οικονομικά σύμφωνα με τις δυνατότητες του, έχει φέρει κοντά του φίλους. Με όρους διοίκησης, θα λέγαμε ότι κάνει serving leadership. Κάποιες φορές μπορεί να ξεφύγει (λόγω ενθουσιασμού ή στόχων) και να μετατραπεί σε «Ιδανικό», σπάνια σε «Θύμα». Είναι σίγουρο ότι κάποια στιγμή θα τον προσεγγίσει ο «Τσάμπα Μάγκας».
Νο4: Ο «Γιατί εγώ;» ή «Τραβάτε με, κι ας κλαίω»: Αυτός ο τύπος Προέδρου ευδοκιμεί σε καταστάσεις κρίσεις. Συνήθως μετά ή εν μέσω οικονομικής ή/και αγωνιστικής παρακμής. Ο -πολλές φορές- “χρήσιμος βλάκας” που θα αναλάβει να τρέξει τον σύλλογο. Βέβαια, δεν είναι λίγες οι φορές που αυτή η κατάσταση αποτελεί τη μοναδική ευκαιρία του “στρατιώτη” του συλλόγου να προβιβαστεί σε “Λοχαγό”. «Πρόεδρος», ο τίτλος που ονειρευόταν χρόνια. Θα καταβάλει φιλότιμες προσπάθειες, σύμφωνα με τις περιορισμένες διοικητικά και οικονομικά δυνατότητές του. Αν καταφέρει και ορθοποδήσει τον σύλλογο, είναι σίγουρο ότι θα (επαν)εμφανιστούν τύποι όπως ο «Βλαχοδήμαρχος» και ο «Επαγγελματίας».
Νο5: Ο Τσάμπα Μάγκας: Είδος ευρύτατα διαδεδομένο και κοινωνικό, ποτέ δεν πάει μόνος του. Ταιριάζει με τον «Άφαντο», τον «Επενδυτή» ή, ακόμα καλύτερα, με το «Θύμα». Είδος συγγενικό με τον «Βλαχοδήμαρχο». Του αρέσει η επίδειξη, πλασάρει τον εαυτό του ως ειδήμονα, έχει πολύ χρόνο να τρέχει και το καλύτερο είναι να μπορεί να απολαμβάνει και προβολή και χρήμα. Έχει συμμετοχή μόνο στα θετικά, στα αρνητικά “εκτελεί διαταγές”. Στα καλά χρόνια, χρηματιστήριο και τέτοια, έπαιζε πολύ το σενάριο που τους συλλόγους τους αναλάμβαναν οι Δήμοι. Η χαρά του είδους που μελετάμε, πάρτι διαρκείας.
Νο6: Το Θύμα: Φραγκάτος, άσχετος με το χώρο του ποδοσφαίρου. Του την έχουνε “πέσει” από δίπλα καλοθελητές και τον έχουνε “ψήσει” ότι μέσα από το ποδόσφαιρο θα γίνει ακόμα πιο πλούσιος, πιο γνωστός, πιο δημοφιλής. Ενδέχεται να αναλαμβάνει έργα δημοσίου ή έχει επιχείρηση και θέλει να τα έχει καλά με τον Δήμαρχο. Το μόνο που κάνει είναι να πληρώνει. Όλοι τού υπόσχονται και τον καθησυχάζουν ότι όλα πάνε πρίμα. Κάποια στιγμή μπορεί να συμβεί κι αυτό. Όταν κάνει τη σούμα, διαπιστώνει ότι όχι μόνο έχει ρίξει αρκετά χρήματα σε ένα βαρέλι χωρίς πάτο αλλά τον βρίζει και όλη η κοινωνία. Και τότε έρχεται η ώρα που ορκίζεται ότι δεν θα περάσει ούτε έξω από γήπεδο!
Photo by: Emilio Garcia (Unsplash).
Νο7: Ο «One Man Show»: Και Πρόεδρος, και Ταμίας, και Γενικός Γραμματέας, και Έφορος υλικού, και Εκπρόσωπος Τύπου, και -κυρίως- προπονητής. Συνήθως “το έργο πηγαίνει”. Έτσι κι αλλιώς δεν έχει να λογοδοτήσει και σε κάποιον. Πολύ σφικτός στο οικονομικό αλλά όχι μεγάλος “φεσατζής”, θα σου φάει κάτι λίγα με τη συναίνεσή σου! Τον ενδιαφέρει η αγωνιστική επιτυχία, κυρίως για να νιώσει ότι τα έχει καταφέρει, αλλά “δεν θα πεθάνουμε κιόλας”. Κάθε καλοκαίρι διαρρέει ότι έχει κουραστεί και τα παρατάει. Κάποιος θα “τσιμπήσει” και θα προστρέξει για -οικονομική- βοήθεια. Τελικά, δεν μπορεί να αφήσει το παιδί του (τον σύλλογο ντε) σε άλλα χέρια. Το «εγώ δεν παρεμβαίνω» είναι η αγαπημένη του ατάκα προς τον προπονητή. «Συμβουλή σού δίνω. αν θέλεις, την ακούς». Αν δεν θέλει ο προπονητής να την ακούσει όμως….
Νο8: Ο Ιδανικός: Είδος σπάνιο, αλλά υπάρχουν και αυτοί. Ο «Ενεργός» σε καλύτερη έκδοση. Βλέπετε έχει μία καλύτερη οικονομική άνεση, του αρέσει το ωραίο και είναι δίκαιος. Η καλή εκδοχή του «Επενδυτή». Συνήθως με τεχνοκρατική αντίληψη, μέσα από την ενασχόλησή του με το ποδόσφαιρο απολαμβάνει και κάποια οικονομικά οφέλη (ως επαγγελματίας ή επιχειρηματίας). Καλύπτει και την σε λογικά πλαίσια ματαιοδοξία του για προβολή. Όχι μόνο δε θα χάσεις λεπτά αλλά θα πάρεις και το δωράκι σου. Και το σημαντικότερο, με ανθρώπινη συμπεριφορά, χωρίς κόμπλεξ εξουσίας. Άμα τον βρεις, μην τον χάσεις.
Νο9: Ο Επαγγελματίας: Όψιμο είδος Προέδρου. Ενδημεί σε ερασιτεχνικούς συλλόγους κυρίως. Πιθανότατα παλαιός ποδοσφαιριστής ή/και προπονητής. Μπορεί το προεδριλίκι να είναι η κύρια και αποκλειστική επαγγελματική απασχόλησή του. Άλλες φορές συμπληρωματική. Σφιχτός οικονομικά, δυνατός στο παζάρι, συνήθως δε χάνεις χρήματα. Ο στόχος είναι ένας, το κέρδος. Τις περισσότερες φορές είναι και «One Man Show». Δεν τον ενδιαφέρει τόσο η κατηγορία και οι επιτυχίες ούτε η προβολή. Βέβαια, καλό είναι να υπάρχουν κι αυτά, γιατί μεγαλώνουν τις δυνατότητες για οικονομικά οφέλη. Η καλή εκδοχή είναι να πλησιάζει τον «Ενεργό», η μετάλλαξη στο χειρότερο είναι ο «Μη σου τύχει».
Νο10: Ο Επενδυτής: Υβριδικό είδος, κάτι μεταξύ «Άφαντου», «Επαγγελματία», «Ενεργού» και «Θύματος». Δεν είναι ο ειδήμονας του χώρου αλλά όχι και άσχετος, έχει διοικητικές-οικονομικές γνώσεις, δεν ξέρει και τι ακριβώς θέλει. Σίγουρα διακατέχεται από δημιουργικότητα. Πολύ συνηθισμένη η πρόωρη αποχώρηση. Διαφορετικά μεταλλάσσεται σε άλλο τύπο, «Ενεργό», «Βλαχοδήμαρχο» ή «Μη σου τύχει».
Νο11: Ο «Μη σου τύχει»: Τελειώνουμε με τον χειρότερο των τύπων Προέδρου. Η κόλαση η ίδια. Συγκεντρώνει τα χειρότερα των χαρακτηριστικών. «Βλαχοδήμαρχος» ως προς την προβολή, τα μεγάλα λόγια, τις υποσχέσεις, έτσι την πατάς. Συγκεντρωτικός τύπου «One Man Show», παράλληλα «Άφαντος» σε ό,τι αφορά στις ευθύνες, αυτός ποτέ δεν φταίει (και όμως γίνεται). Κομπλεξικός φουλ, αυταρχικός, ξερόλας. Ταλιροφονιάς, σίγουρα θα σε “δαγκώσει”.
Πραγματικά… μη σου τύχει.
Photo by: Alberto Frias (Unsplash).
Ο Ευάγγελος Καραμουλάς είναι προπονητής ποδοσφαίρου, κάτοχος διπλώματος UEFA A’.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:
Γιάννης Γιαννουρής: Σενάριο Υπομονής