Μερικές φορές, ένας άνθρωπος μπορεί να προστατεύσει τη ζωή του από κάθε κίνδυνο, εκτός από τον εαυτό του.
Η ιστορία του κόουτς Γκιλέσπι περιέχει θλίψη για την ανεκπλήρωτη προοπτική ενός ιδιαίτερου μπασκετικού κεφαλαίου.
Στις αρχές του ταξιδιού του, ο Coach-G σημείωσε σημαντικές επιτυχίες σε μικρό χρονικό διάστημα. Καθώς ως βοηθός προπονητή βοήθησε πολλές ομάδες να διαπρέψουν με μεγάλη επιτυχία στον δρόμο της March Madness.
Θήτευσε ως βοηθός προπονητή και υπεύθυνος «στρατολόγησης» νέων ταλέντων στα πανεπιστήμια του Μπέιλορ, της Τάλσα και του Ιλινόι, ενώ έγινε γρήγορα γνωστός ως ένας από του πιο δυνατούς recruiters σε κολεγιακό επίπεδο.
Η παρουσία του σε μία ομάδα έγινε συνώνυμη με την άμεση αγωνιστική της ανάκαμψη.
Η ανάληψη καθηκόντων χεντ κόουτς ήταν απλά θέμα χρόνου.
Η αρχή για τον Μπίλι Γκιλέσπι έγινε στο πανεπιστήμιο του Τέξας στο Ελ Πασο (UTEP), το 2002.
Εκεί οι δρόμοι μας συναντήθηκαν, καθώς διένυα τη δεύτερη χρονιά μου ως υπότροφος καλαθοσφαιριστής.
Ο Αλέξανδρος Άνθης (αριστερά), μπροστά από τον κόουτς Μπίλι Γκιλέσπι, που στέκεται όρθιος, πριν από ένα ταξίδι του UTEP για έναν αγώνα / Photo by: elpasotimes.com.
Το UTEP, αφού είχε χωρίσει απροσδόκητα δρόμους με τον μέχρι πρότινος προπονητή, Τζέισον Ράμπεντοου, έψαχνε στο πρόσωπο του Μπίλι Κλάιντ Γκιλέσπι τον ηγέτη που θα καθιέρωνε το ιστορικό κολέγιο στην περίφημη «Τρέλα του Μαρτίου».
Από την πρώτη γνωριμία μας ως ομάδα με τον κόουτς, η ατμόσφαιρα ήταν ηλεκτρισμένη. Αίσθημα που τελικά συνόδευε κάθε παρουσία του στο χώρο.
Ο Γκιλέσπι είχε αποδεχθεί την θέση του πρώτου προπονητή στο UTEP με μεγάλη χαρά, αλλά, αρχικά, δεν ήταν χαρούμενος…
Η μετακίνηση του στο Ελ Πασο έγινε λίγο πριν από την έναρξη της σεζόν και δεν είχε προλάβει να αξιοποιήσει το δυνατό του «όπλο», το recruting.
Το έμψυχο υλικό της ομάδας δεν τον ικανοποιούσε και γνώριζε ότι δεν θα μπορούσε να ξεχωρίσει, να διαπρέψει άμεσα, να δικαιώσει τη φήμη του.
Δεν θα τα παρατούσε όμως. Δεν θα ξεκουραζόταν μία χρονιά μέχρι να φέρει αθλητές που θα τον βοηθούσαν να κατακτήσει τον μύθο του.
Η συνταγή του ήταν ξεκάθαρη και συνοψίζεται σε τρεις λέξεις: «Make or Break».
Ο Μπίλι Γκιλέσπι / Photo by: cowboysaltitude.com.
Ατέλειωτες ώρες προπόνησης μπάσκετ, καθημερινά, συνοδευόμενες από προπονήσεις ενδυνάμωσης με ελάχιστες ώρες ξεκούρασης, συνέθεταν ένα «πολεμικό κλίμα» στο οποίο έπρεπε να ανταπεξέλθουμε, μαζί με τις σπουδές μας.
Ο κόουτς μάς πίεζε όλους ανεξαιρέτως σε πολύ μικρά και άλλοτε πιο σημαντικά πράγματα.
«Αν κάνεις σταυρωτή ντρίμπλα στο κατέβασμα της μπάλας, βγαίνεις έξω», είχε πει ορθά-κοφτά στον βασικό μας πλέι μέικερ και το είχε κάνει πράξη αρκετές φορές.
Έπειτα από ήττα σε rivarly game με το γειτονικό Νιου Μέξικο, επιστρέψαμε κατάκοποι στο Ελ Πάσο στη 1:00 τα ξημερώματα. Εκεί διαπιστώσαμε ότι o κόουτς είχε βάλει τους βοηθούς να ετοιμάζουν το βίντεο του αγώνα, το οποίο και παρακολουθήσαμε μέχρι τις 2:30π.μ….
Η ομάδα δεν σημείωνε θετικά αποτελέσματα, αλλά ο προπονητής μας δεν θα σταματούσε.
Μετά από μία τετράωρη προπόνηση μπάσκετ, ο κόουτς μάς παρέταξε στα αποδυτήρια για… ελληνορωμαϊκή πάλη!
Ήταν ξεκάθαρο ότι ακροβατούσε στο κυνήγι της καταξίωσης.
Στα μέσα της σεζόν, συνελήφθη να οδηγεί υπό την επήρεια αλκοόλ, «δαίμονας» που φάνηκε να τον καταδιώκει αδιάκοπα.
Η σεζόν τελικά ολοκληρώθηκε με αρνητικό ρεκόρ 6-24 και παρά την πρότασή του σε μένα για ανανέωση, αποχώρησα για άλλο πανεπιστήμιο και οι δρόμοι μας χώρισαν.
Ο Αλέξανδρος Άνθης, σε αγώνα του UTEP εναντίον του Φρέσνο Στέιτ / Photo by: Προσωπικό αρχείο Αλ. Άνθη.
O κόουτς Γκιλέσπι ήταν αποφασισμένος, ικανός, εργασιομανής και τον επόμενο χρόνο θριάμβευσε.
Με όπλο τη δυνατη «στρατολόγηση», έκλεισε παίκτες όπως ο Φιλιμπέρτο Ριβέρα (παίκτης της χρονιάς στην κατηγορία τζούνιορ κόλετζ) και ο Ομάρ Τόμας (κορυφαίος σκόρερ όλων των εποχών στα τζούνιορ κόλετζ).
Το UTEP κατέκτησε το πρωτάθλημα της περιφέρειας, κέρδισε την είσοδο στο τελικό τουρνουά της March Madness και τελείωσε τη σεζόν με ρεκόρ 24-8.
Ο Γκιλέσπι ψηφίστηκε ως ο καλύτερος προπονητής στην πολιτεία του Τέξας! Οι διακρίσεις έρχονταν η μία μετά την άλλη και η μπασκετική διαδρομή του Coach-G φαινόταν ότι θα μπορούσε να τον οδηγήσει στο πάνθεον του κολεγιακού μπάσκετ.
Δύο φορές προπονητής της χρονιάς στην περιφέρεια Big-12, με το Texas A&M, χεντ κόουτς του φημισμένου Κεντάκι το 2007 και πρώτος προπονητής του Τέξας Τεκ το 2011, έδειχναν αυτή την πορεία.
Οι «δαίμονές» του, ωστόσο, δεν τον είχαν εγκαταλείψει…
Ως κόουτς του πανεπιστήμιου Κεντάκι / Photo by: kentucky.com.
Τον Σεπτέμβριο του 2009, αναφέρθηκε ότι ο Γκιλέσπι είχε εισέλθει σε πρόγραμμα αποκατάστασης από το αλκοόλ, στο αντίστοιχο κέντρο αποτοξίνωσης του παλαίμαχου γκαρντ και προπονητή και νυν υπεύθυνου εξέλιξης παικτών των Ρόκετς, Τζον Λούκας, στο Χιούστον, από όπου είχε περάσει και ο Ρόι Τάρπλεϊ.
Παράλληλα, φήμες για περιστατικά κακομεταχείρισης παικτών από προηγούμενα έτη άρχισαν να βγαίνουν στην επιφάνεια και να πληθαίνουν…
Έπειτα από μία περίεργη σειρά γεγονότων, ο κόουτς Γκιλέσπι απομακρύνθηκε από το Τέξας Τεκ και πλέον βρισκόταν σε δεινή θέση, καθώς όλα έδειχναν ότι η λαμπρή κολεγιακή του πορεία είχε φτάσει στο τέλος της.
Η μεγαλύτερη, όμως, αντιξοότητα που θα καλούνταν να αντιπαλέψει ήρθε λίγο αργότερα.
Τον Νοέμβριο του 2017 δήλωσε σε τοπικό μέσο του Τέξας ότι έπειτα από σειρά εξετάσεων διαγνώστηκε με νεφρική ανεπάρκεια, λόγω χρόνιας υψηλής αρτηριακής πίεσης…
Έκανε δημόσια έκκληση για την εύρεση δωρητή νεφρού και μέσα στην σουρεαλιστική πραγματικότητα των Η.Π.Α., η απάντηση ήρθε άμεσα.
Η Έρικα Ντάουνι, 33χρονη μητέρα και σύζυγος προπονητή μπάσκετ της Division II του NCAA, η οποία γνώριζε τον Coach-G μόνο από την τηλεόραση, προσφέρθηκε να τον βοηθήσει, δωρίζοντας του το νεφρό της.
Σύμφωνα με τα ιατρικά ανακοινωθέντα που ακολούθησαν, η επέμβαση ολοκληρώθηκε με επιτυχία.
Ο Μπίλι Γκιλέσπι νίκησε σε μία σημαντική μάχη και επέστρεψε στην προπονητική, στο τζούνιορ κόλετζ Ρέιντζερ, στο Τέξας, εκεί όπου ξεκίνησε τα πρώτα μπασκετικά του βήματα ως παίκτης.
Η μπασκετική του ευφυΐα εξακολουθεί να ξεχωρίζει, καθώς τον Μάϊο του 2019 ψηφίστηκε κορυφαίος κόουτς της κατηγορίας (National JUCO Coach of the Year) από την ιστοσελίδα Hoopdirt.com.
Είχε οδηγήσει το κολέγιο Ρέιντζερ στον τελικό του NJCAA D1, με ρεκόρ 31-4.
Ένας έντονος άνθρωπος, με λατρεία για το μπάσκετ και την προσωπική του ανέλιξη, μοιραία ακροβατούσε στα όρια του.
Η εμπειρία μου μαζί του μου δίδαξε σίγουρα πολλά για τη δυναμική της ηγεσίας, τις σχέσεις αθλητών προπονητή και την προετοιμασία για την προπόνηση και τον αγώνα.
Πράγματα που θέλησα να αφομοιώσω στην πορεία μου για την ενασχόληση με την προπονητική.
Μαθήματα, μπασκετικά και κοινωνικά, που ανακύπτουν καθημερινά στην αγωνιστική δομή της ακαδημία μας στο Άλιμο, τη South BC, αναπολώντας σχέσεις και αγωνίες από το μακρινό Τέξας.
Ο Μπίλι Γκιλέσπι είναι ένα ακόμη παράδειγμα αυτού που λένε στις Η.Π.Α. «more than a game».
«Κάτι περισσότερο από ένα παιχνίδι». Για τον κόουτς ήταν και κάτι παραπάνω, αυτή η τελευταία περιπέτειά του.
Τον Μάρτιο του 2019, σχεδόν έναν χρόνο μετά την επέμβαση μεταμόσχευσης, κάθισε στον πάγκο του Ρέιντζερ.
Λίγα 24ωρα νωρίτερα, η γυναίκα που έσωσε τη ζωή του, παραχώρησε συνέντευξη στην ιστοσελίδα TexAgs.com, μιλώντας για τη διαδικασία και το πώς βίωσε όλη την εμπειρία.
«Ήταν ευλογία να είμαι μέρος αυτής της προσπάθειας και του “ταξιδιού” του Μπίλι, τους περασμένους εννέα-δέκα μήνες. Ο Μπίλι δείχνει να έχει το ίδιο πάθος όπως πάντα και είναι καλά στην υγεία του», τόνισε η Έρικα Ντάουνι.
Η ίδια αποκάλυψε πως ενώ ο Αμερικανός προπονητής σηκώθηκε από το κρεβάτι του από την πρώτη κιόλας ημέρα της μεταμόσχευσης, «εγώ χρειάστηκα λίγο χρόνο παραπάνω».
Η Ντάουνι δεν γνώριζε προσωπικά τον Γκιλέσπι, παρά μόνο μέσω του μπάσκετ κι ενός δημοσιεύματος της εφημερίδας «Dallas Morning News», και συγκινήθηκε από το πρόβλημά του.
Οι δυο τους συναντήθηκαν για πρώτη φορά στο Σαν Αντόνιο, όπου εκείνη εκμυστηρεύτηκε πως θέλησε να γνωριστούν καλύτερα.
«Από την πρώτη στιγμή έδειξε ότι είναι ένας εξαιρετικός άνθρωπος.
»Δεν τον γνώριζα πριν και επειδή προέρχομαι από μία δυσλειτουργική οικογένεια, εκτίμησα το ότι με καλωσόρισε στην δική του».
Η Έρικα Ντάουνι, η οποία δώρισε το νεφρό της στον Μπίλι Γκιλέσπι, μαζί με τον Αμερικανό προπονητή / Photo by: usatoday.com.
Αυτή η στάση ήταν τελείως διαφορετική από τον αυστηρό κόουτς μέσα στο γήπεδο, στον αγώνα ή την προπόνηση.
Η συμπεριφορά του δεν έμοιαζε σε όσα λέγονταν για εκείνον. Ήταν αντίθετη με τις αναφορές ότι είναι σκληρός με τους παίκτες, ότι πίεζε πολλά παιδιά να επιστρέψουν συντομότερα από το προβλεπόμενο από τους τραυματισμούς τους.
Υπήρξε ένας ισχυρισμός ότι το 2009, ως κόουτς του Κεντάκι, κλείδωσε τον σέντερ Τζος Χάρελσον στο μπάνιο, πριν από τον αγώνα με το Βάντερμπιλτ! Μάλιστα, φέρεται να τον υποχρέωσε να επιστρέψει στο πανεπιστήμιο όχι στις θέσεις του λεωφορείου της ομάδας, αλλά στον… χώρο των αποσκευών.
Ο Χάρελσον δεν επιβεβαίωσε ποτέ το περιστατικό, αλλά σε μία συνέντευξή του είχε επισημάνει ότι «ο κόουτς Γκιλέσπι είναι πολύ έξυπνος άνθρωπος και προπονητής.
»Μπορεί να μην έχει τον καλύτερο τρόπο για να διδάσκει το μπάσκετ που τόσο γνωρίζει, όμως είμαι ευγνώμων για ό,τι έκανε για μένα. Μας έκανε όλους πιο σκληρούς πνευματικά.
»Βοήθησε εμένα και τους Ντάριους Μίλερ και (σ.σ.: μετέπειτα παίκτη των Μπακς αλλά και του Κολοσσού Ρόδου) ΝτιΆντρε Λίγκινς να κάνουμε πράγματα που δεν θα πετυχαίναμε χωρίς εκείνον».
Ο κόουτς Γκιλέσπι με τον άλλοτε παίκτη του στο Κεντάκι και μετέπειτα γκαρντ των Μπακς, Σίξερς, Λέικερς, Πίστονς, Μάτζικ, Ουίζαρντς και Ράπτορς, Τζόντι Μικς.
Όλα αυτά δεν ενδιέφεραν καθόλου την Έρικα Ντάουνι.
Η σύζυγος του ρούκι προπονητή του Νόρθιστερν Στέιτ, Μαρκ Ντάουνι, έμαθε την ιστορία του Γκιλέσπι και θέλησε άμεσα να τον βοηθήσει.
«Ο σύζυγός μου είναι μαθημένος σε αυτές τις αποφάσεις μου. Ήξερε ότι είμαι… τρελή όταν με παντρεύτηκε!», εξήγησε.
«Του είπα απλώς ότι αισθανόμουν πως έπρεπε να δωρίσω το νεφρό μου σε αυτόν τον άνθρωπο. Ήταν πολύ υποστηρικτικός σε όλη τη διαδικασία».
Ο Μαρκ Ντάουνι και ο Μπίλι Γκιλέσπι γνωρίζονταν από τα τέλη της δεκαετίας του ’90, όταν ο δεύτερος ήταν ασίσταντ του νυν προπονητή του Κάνσας, Μπιλ Σελφ, στην Τάλσα και ο Ντάουνι ήταν κόουτς του κολεγίου Ιντιπέντερενς Κομιούνιτι.
«Η γυναίκα μου είναι χαρακτήρας μεγάλων αποφάσεων και ιδεών», λέει σήμερα ο Μαρκ Ντάουνι.
Η Έρικα Ντάουνι μπήκε στη λίστα των 100.000 δωρητών. Έχει ομάδα αίματος 0-θετικό, από τους πλέον συνηθισμένους για μεταμοσχεύσεις.
Υπήρχε, όμως, διαδικασία ωσότου επιβεβαιωθεί ότι το νεφρό της είναι συμβατό.
Λίγο πριν από τη μεταμόσχευση / Photo by: dallasnews.com.
Ο ίδιος ο Coach-G,, παρά τη χαρά του, έλεγε ότι «δεν μου αξίζει αυτή η ευλογία».
Ο Μαρκ Ντάουνι επέμενε πως «ο Μπίλι δεν είναι άνετος με το να εκφράζει τα συναισθήματά του. Όμως τη μέρα που έγινε γνωστό ότι η Έρικα είναι συμβατή, δάκρυσε».
Ο Μπίλι Γκιλέσπι, ειδικός στην «στρατολόγηση» παικτών, χρειαζόταν έναν κατάλληλο «παίκτη» για έναν πιο σημαντικό αγώνα.
Ωστόσο, όπως παραδεχόταν και ο ίδιος, «δεν θα το ζητούσα ποτέ από κανέναν…
»Σαν προπονητής, πάντοτε ήμουν ανεξάρτητος. Σαν άνθρωπος, το ίδιο. Δεν εξαρτήθηκα ποτέ ουσιαστικά από κανέναν ή από κάτι. Πάντα φρόντιζα μόνος μου τον εαυτό μου».
Δεν ήταν θέμα περηφάνιας, αλαζονείας ή πείσματος. Ήταν, απλώς, ζήτημα χαρακτήρα. Ταυτόχρονα, ήταν και θέμα ζωής ή θανάτου.
Δεν χρειάστηκε, πάντως, να κάνει εκείνος τη «μεγάλη ερώτηση». Η Έρικα Ντάουνι, μία ουσιαστικά άγνωστη, «στρατολογήθηκε» αυτοβούλως. Προσφέρθηκε από μόνη της.
Πλέον, εκείνη τονίζει πως «το σημάδι μου από τη μεταμόσχευση είναι μία υπενθύμιση του πόσο μία θυσία μπορεί να επηρεάσει τη ζωή ενός ανθρώπου.
»Όλο αυτό μου έδωσε μία άλλη οπτική για τη ζωή.
»Πιστεύω ακράδαντα ότι ο κόουτς Γκιλέσπι είναι ένας από τους κορυφαίους προπονητές στην ιστορία του NCAA! Και είμαι πεπεισμένη πως θα έχει άλλη μία ευκαιρία στην Division I του κολεγιακού μπάσκετ.
»Το μόνο που χρειάζεται είναι η κατάλληλη, η ιδανική συνθήκη. Είναι εξαιρετικός στο να δημιουργεί ένα συνεκτικό περιβάλλον για τους μαθητές και παίκτες του».
Στην Αμερική έλεγαν ότι ο κόουτς Γκιλέσπι είναι δουλευταράς.
Ότι έχει ταλέντο στην επικοινωνία, για τη «στρατολόγηση» παικτών και πέτυχε πολύ γρηγορότερα από όσο άλλοι, επίσης ικανοί συνάδελφοί του.
Όσοι υποστήριζαν αυτό, επέμεναν, όμως, ότι έχασε τον έλεγχο με τους εσωτερικούς δαίμονές του… Ότι πλήγωσε ανθρώπους που ήταν κοντά του.
Στο τέλος, όμως, δεν προστάτεψε τον μοναδικό άνθρωπο που θα στήριζε την καριέρα του, τη φήμη του. Δεν προστάτεψε τον εαυτό του.
Το ταλέντο και οι ικανότητές του, όμως, δεν το άφησαν να χαθεί έτσι απλά.
Άλλωστε, όπως λέει και ο ίδιος μετά τη μεταμόσχευση νεφρού που έσωσε τη ζωή του, «μόνο από τη χάρη του θεού και μίας γενναιόδωρης γυναίκας είμαι υγιής και πατώ πάλι στα πόδια μου.
»Είμαι ενθουσιασμένος και συγκλονισμένος γι’ αυτό, κάθε μέρα της ζωής μου!».
Επιμέλεια κειμένου: Γιώργος Αδαμόπουλος
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ:
Αλέξανδρος Άνθης: «Παιδιά στην πανδημία. Ο κίνδυνος της αδρανοποίησης»