(Άφησέ με να κερδίσω, και αν δεν μπορώ, άφησέ με να κάνω μια γενναία προσπάθεια)…
H Λορέτα Κλέμπορν τερμάτισε σε 25 μαραθωνίους, ενώ δύο φορές τερμάτισε μέσα στις 100 πρώτες αθλήτριες στον μαραθώνιο της Βοστώνης.
Ποια είναι η διαφορά της με τους άλλους αθλητές;
Η Λορέτα Κλέμπορν γεννήθηκε μερικώς τυφλή, ενώ ανάμεσα σε πολλά άλλα προβλήματα, μέχρι την ηλικία των τεσσάρων, δεν μπορούσε ούτε να μιλήσει ούτε να περπατήσει.
Ο Ντικέμπε Μουτόμπο ήταν θρύλος του ΝΒΑ με σπουδαίο ανθρωπιστικό έργο. Τον Ντικέμπε τον θαύμαζα, τη δεκαετία του ’90 σαν αθλητή, και συνεχίζω να τον θαυμάζω για για το έργο του, που έχει να κάνει κυρίως με τη βελτίωση των συνθηκών ζωής στο Κονγκό.
Οι αθλητές έχουν μια απίστευτη ευκαιρία να χρησιμοποιήσουν τη θεαματική δύναμη της διασημότητάς τους για να επηρεάσουν θετικά τις επόμενες γενιές και ο Μουτόμπο είναι ένα παράδειγμα.
Τι σχέση έχουν η Λορέτα Κλέμπορν και ο Ντικέμπε Μουτόμπο;
Η Λορέτα Κλέμπορν είναι αθλήτρια των Special Olympics και πηγή έμπνευσης και ο Ντικέμπε Μουτόμπο πρεσβευτής καλής θέλησης των Special Olympics και, επίσης, πηγή έμπνευσης.
Αναφέρω και το όνομα του Μουτόμπο, γιατί γνωρίζοντας τον από κοντά, στη διοργάνωση που θα διαβάσετε παρακάτω, με εξέπληξε όχι μόνο για τις αξίες του ανθρωπισμού, για τις οποίες ήταν ήδη γνωστός, αλλά τόσο για την ταπεινότητα όσο και την απλότητά του.
Πολλές φορές, δυστυχώς, πρέπει να φτάσουμε πολύ ψηλά για να δούμε ότι είμαστε πιο μικροί από όσο νομίζουμε.
Στα 16 χρόνια που ήμουν αθλητής υψηλού επιπέδου, είχα την τύχη να ζήσω συγκινήσεις και στιγμές που μόνο ο αθλητισμός μπορεί να προσφέρει. Ανάμεσα σε αυτές, είχα τη χαρά και την τιμή να προσκληθώ στα “2011 Special Olympics World Summer Games”, που έγιναν στην Αθήνα με τη συμμετοχή πάνω από 7500 αθλητών από 185 χώρες σε 22 αθλήματα. Αν και η Αθήνα δεν είναι και η πιο φιλόξενη πόλη της Ευρώπης για αυτούς τους ανθρώπους, ήταν εντυπωσιακή η ευαισθησία των εθελοντών και των διοργανωτών.
Εκεί, αν και αθλητής του βόλεϊ, συμμετείχα μαζί με αθλητές των Special Olympics, επαγγελματίες αθλητές, προπονητές και άτομα από διάφορους τομείς της ζωής μας, σε διάφορες διοργανώσεις και σε έναν αγώνα επίδειξης χάντμπολ.
Αν και έχω παρακολουθήσει ή συμμετάσχει σε σπουδαίους αγώνες με χιλιάδες θεατές, το συγκεκριμένο παιχνίδι ήταν μοναδικό. Μου γέννησε σκέψεις, προβληματισμούς και συναισθήματα που έχουν χαραχτεί μέσα μου.
Καθόλη τη διαρκεια των αγώνων, κοιτούσα τα πρόσωπα των αθλητών Special Olympics.
Τις εκφράσεις τους, τις κινήσεις τους, τις αντιδράσεις τους, τον ενθουσιασμό, το ομαδικό τους πνεύμα, τη χαρά του παιχνιδιού, τη χαρά μετά τη νίκη ή το γκολ, την παρηγοριά μετά την ήττα.
Και ήταν όλα τόσο αγνά…
Χωρίς να έχει σημασία ποιος παίζει ή ποιος κάθεται στον πάγκο. Γι αυτούς, σημασία είχε ότι βρίσκονταν εκεί.
Σκέφτηκα ότι αυτοί οι άνθρωποι προπονούνται για να γίνουν καλύτεροι στο άθλημα τους και να μεταφέρουν όλα αυτά που κερδίζουν στον αθλητισμό, στην ίδια τους τη ζωή, στην καθημερινότητά τους.
Σταμάτησα να στεναχωριέμαι για χαμένους αγώνες και απέβαλλα όλο το άγχος που είχα μέσα μου σαν αθλητής, γιατί διαπίστωσα ότι ο πραγματικός αγώνας ήταν εκεί. Ότι υπάρχουν πιο σπουδαία πράγματα από μια χαμένη άμυνα, ότι υπάρχουν πιο σημαντικοί αγώνες στη ζωή μας από ένα κυριακάτικο ντέρμπι.
Ενώ εμείς προπονούμαστε για να γίνουμε καλύτεροι και να κερδίσουμε πρωταθλήματα ή χρήματα, αυτοί προπονούνται έτσι ώστε να μπορέσουν να εκφραστούν, να ενταχθούν σε διάφορα σύνολα, να δημιουργήσουν, να χαρούν ή ακόμα και να ζήσουν. Και η καρδιά τους δεν βλέπει χρώμα, εθνικότητες, θρησκείες, ύψος, βάρος, δύναμη, εισόδημα, επάγγελμα, φύλο.
Και αυτοί οι αθλητές παίζουν, σαφώς, για να κερδίσουν αλλά μέσα στο πλαίσιο που ανέφερα. Μαθαίνουν την αξία της νικης και την αποδοχή της ήττας, όπως εμείς, και τις αξίες του «ευ αγωνίζεσθαι» και της «ευγενούς άμιλλας», όπως εμείς.
Όμως, το ομαδικό πνέυμα και την ανθρώπινη φύση του αθλητισμού που είδα εκεί, δεν τα είχα συναντήσει πολλές φορές στη καριέρα μου.
Στον επαγγελματικό αθλητισμό, όπως δυστυχώς και στη ζωή, πρέπει να κερδίσεις κάποιον, άρα κάποιος πρέπει να χάσει.
Υπάρχει παντού η «απέναντι πλευρά».
Εκείνη τη στιγμή, σκέφτηκα ότι, σε αυτό το γήπεδο, οι αθλητές μπορούν να κερδίσουν χωρίς κανένας να χάσει. Γιατί, εκεί, ο αθλητισμός ήταν έκφραση της δίψας για ζωή.
Ο αθλητισμός ήταν (και είναι): «σου δίνω το χέρι μου να σηκωθείς, παρόλο που δεν μπορώ να δω ποιος είσαι, γιατί είμαι τυφλός ή δεν μπορώ να ακούσω τη φωνή σου, γιατί είμαι κωφάλαλος. Σου λέω ότι μαζί θα προσπαθήσουμε, παρόλο που δεν μπορώ να μιλήσω ή μπορώ να είμαι συμπαίκτης σου, παρόλο που έχω σύνδρομο Down».
Και αυτές οι στιγμές, που είδα την 1η Ιουλίου του 2011, δεν μπορούν να περιγραφούν με λόγια…
Οι αθλητές των Special Olympics νιώθουν την ανθρώπινη πλευρά του αθλητισμού καλύτερα από όλους μας.
Όχι επειδή έχουν ειδικές ανάγκες, αλλά επειδή έχουν ειδικές ικανότητες.
Οι αγώνες αυτοί αποκαλύπτουν τον πρωταθλητή σε όλους μας, δείχνοντας ότι ο καθένας μπορεί να πετύχει όταν απομακρύνονται εμπόδια, όπως το στίγμα και οι προκαταλήψεις, και όταν δίνονται ευκαιρίες στους ανθρώπους.
Αυτό που σέβομαι περισσότερο είναι ότι οι αθλητές των Special Olympics πρωτοστατούν, ενεργώντας ως εκφραστές, οραματιστές και έμπνευση αυτού του κινήματος, μεταβάλλοντας τη στάση του καθενός που συναντούν, και καταστρέφοντας τους μύθους ότι κάποια άτομα είναι λιγότερο ικανά από άλλους.
Αυτή είναι η μια από τις πολλές ομορφιές της ζωής και το πρόβλημα είναι ότι πολλοί από εμάς φοβόμαστε να την κοιτάξουμε στα μάτια.
Κλείνοντας, παραθέτω ένα απόσμασμα από την ομιλία του Φράνκλιν Στίφενς, στο λόγο που έβγαλε στα Ηνωμένα Έθνη:
«Έχω σύνδρομο Down και αξίζει να ζω. Όταν το σώμα μου άρχιζε να παίρνει μορφή, όταν τα πρώτα κύτταρα διαχωρίστηκαν, το καθένα από αυτά είχε ένα επιπλέον χρωμόσωμα. Άνθρωποι σαν και μένα έχουν μικρότερα χέρια και πόδια. Τα πρόσωπά μας είναι ασυνήθιστα… Στην περίπτωσή μου, ασυνήθιστα ωραίος…
Μην ανησυχείτε, είμαι δεκτικός και ανεκτικός. Δεν σκέφτομαι λιγότερο απο εσάς, επειδή έχω περισσότερο χρωμοσώματα από εσάς. Είμαι ένας άνθρωπος. Αντιμετωπίστε με σαν έναν άνθρωπο, όχι σαν ένα γενετήσιο ελάττωμα.
Δεν χρειάζεται να καταστραφώ, δεν χρειάζεται να θεραπευτώ. Χρειάζεται να αγαπηθώ, να μορφωθώ και… κάποιες φορές χρειάζομαι βοήθεια. Τι αφορά αυτή η βοήθεια; Να παρέχουμε ενημέρωση και εκπαίδευση στους γονείς και στα παιδιά, ιατρική βοήθεια και ιατρικό υλικό, επαγγελματική κατάρτιση και πάνω απ’ολα: να περιμένετε από εμάς δεξιότητες και όχι αποτυχία.
Το κόστος για τον καθέναν από εσάς, για να παρέχετε όλα αυτά, είναι ένας καφές το μήνα…
Επιτρέψτε μου να χρησιμοποιήσω τη ζωή μου σαν παράδειγμα.
Πήγα σχολείο σε κανονικές τάξεις και έμαθα από τους άλλους…
Έμαθα να αγωνίζομαι για το δικαίωμα να αντιμετωπίζομαι όπως οι άλλοι. Είχα πρωταγωνιστικό ρόλο σε μια ταινία και περισσότερους ρόλους σε βραβευμένες εκπομπές. Τα άρθρα μου έχουν δημοσιευτεί σε όλο το κόσμο, ενώ έχω μιλήσει στην Αμερικανική Γερουσία.
Ποιος είναι ο σκοπός αυτής της “κομπορρημοσύνης”;
Να δείξω οτι η ζωή με σύνδρομο Down μπορεί να είναι τόσο συναρπαστική όσο και οι άλλες ζωές.
Η γενιά μου είναι ευγνωμονούσα σε οργανισμούς όπως ο “Lejeune Foundation” ή τα “Special Olympics” που μας ελευθέρωσαν από τη φυλακή της παραμέλησης.
Πιστεύω, πραγματικά, ότι ένας κόσμος χωρίς εμάς θα είναι φτωχότερος, λιγότερος ευτυχισμένος. Για όσους πιστεύουν το αντίθετο, θα ήθελα να επισημάνω τα εξής.
Πρώτον, είμαστε ένα δώρο για την κοινωνία. Τα επιπλέον χρωμοσώματα που έχουμε προσφέρουν στην έρευνα για τον καρκίνο, το Αλτσχάιμερ, το ανοσοποιητικό σύστημα ή τις καρδιολογικές παθήσεις.
Δεύτερον, έρευνα του Χάρβαρντ έδειξε ότι οι άνθρωποι με σύνδρομο Down είναι πιο ευτυχισμένοι από τους υπόλοιπους…
Επομένως, ήμουν ένας καλός καλεσμένος… Σας έκανα να χαμογελάσετε ή ακόμα και να γελάσετε.
Τώρα πρέπει να φύγω. Επιτρέψτε μου να είμαι ο Φρανκ».
CHECK IT OUT: Όλα τα κείμενα του Αχιλλέα Παπαδημητρίου
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Ανέστης Νάστος: Ραφαέλα