Τα Μάτια Της Ψυχής

Από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου πάντα ήθελα να ασχολούμαι με τον αθλητισμό.

Υπήρχαν μάλιστα και άλλοι αθλητές μέσα στο συγγενικό περιβάλλον μου.

Τα ξαδέρφια μου, ο Άρης και ο Πλάτων, ασχολούνταν με τον στίβο.

Ο Άρης είχε κατακτήσει το Χρυσό μετάλλιο στους Μεσογειακούς Αγώνες (2011), σημειώνοντας τη δεύτερη καλύτερη επίδοση στην Ελλάδα στο αγώνισμα των 100μ. (10.14), και ο Πλάτων το Χάλκινο (2005) στα 400μ. με εμπόδια.

Εγώ, πριν μπω και μείνω στον στίβο, πρώτα ασχολήθηκα με διάφορα άλλα αθλήματα.

Μου άρεσε να ανακαλύπτω διαρκώς καινούργια πράγματα.

Το τένις, το ποδόσφαιρο, το μπάσκετ, τις πολεμικές τέχνες, την κολύμβηση.

Μέχρι που στο Γυμνάσιο άρχισε να “βαραίνει” το καθημερινό πρόγραμμά μου και έπρεπε να αποφασίσω με ποιο απ’ όλα τα αθλήματα που είχα δοκιμάσει θα ασχοληθώ.

Νωρίτερα, είχε προκύψει το πρόβλημα υγείας με τα μάτια μου και είχα σταματήσει σταδιακά να ασχολούμαι με τα ομαδικά αθλήματα.

Έπρεπε λοιπόν να επιλέξω κάποιο από τα ατομικά. Τον στίβο ή την κολύμβηση. Με κέρδισε ο στίβος.

Ανεξάρτητα από το πρόβλημα που είχα, ποτέ δεν σταμάτησα να προσπαθώ. Δεν με σόκαρε το γεγονός ότι σιγά-σιγά είχα αρχίσει να χάνω την όρασή μου. Το αντιμετώπισα.

Από εμάς εξαρτάται άλλωστε το πώς θα διαχειριστούμε ένα πρόβλημα.

Εμείς θα αποφασίσουμε αν αυτό θα είναι ένα εμπόδιο που θα μας κρατάει πίσω ή το κίνητρο που θα μας δώσει τη δύναμη και την ώθηση να συνεχίσουμε τη ζωή μας και να προχωρήσουμε μπροστά.

Δεν θα πω ότι δεν δυσκολευόμουν.

Όποιες κι αν ήταν οι δυσκολίες όμως, δεν άφησα να με επηρεάζουν.

Πάλευα και προσπαθούσα σαν να μη συνέβαινε τίποτα.

Σήμερα που το σκέφτομαι, θα έλεγα ότι και ο τρόπος με τον οποίον διαπίστωσα ότι έχανα την όρασή μου ήταν λίγο αστείος.

Ήταν την περίοδο όπου ήμουν μαθητής στο Δημοτικό.

Επειδή είχα δυνατή και καθαρή φωνή, η δασκάλα μου συνήθιζε να με βάζει να διαβάζω στο μάθημα. Από κάποιο σημείο όμως και μετά άρχισα να συλλαβίζω, γιατί δεν έβλεπα καθαρά τις λέξεις. Στην αρχή όλοι νόμιζαν ότι το έκανα για πλάκα. Στην πορεία ωστόσο διαπιστώθηκε ότι τα πράγματα ήταν σοβαρά.

Χρόνο με τον χρόνο η κατάσταση μου εξελισσόταν με τρόπο τέτοιον ώστε στο τέλος, όταν πλέον έμαθα ποιο ήταν το πρόβλημα, δεν σοκαρίστηκα.

Το άσχημο ήταν οι θεωρίες που έλεγαν κάποιοι άνθρωποι: «Μπορεί να έχει αυτό», έλεγε ο ένας στους γονείς μου. «Όχι, ίσως είναι κάτι άλλο», έλεγε κάποιος άλλος. «Έχεις μυωπία 20 βαθμούς… Όχι, είναι 15…».

Θεωρίες και διαγνώσεις από κάποιους γιατρούς, οι οποίοι έδειχναν ότι αυτό που τους ενδιέφερε περισσότερο ήταν η επίσκεψη και όχι πώς θα βοηθήσουν, βρίσκοντας τι πραγματικά συνέβαινε.

Τι είχαν ακούσει τα αφτιά μου…

Μέχρι την στιγμή που βρήκαμε συγκεκριμένους ανθρώπους που μας συνέστησαν να κάνω κάποιες εξειδικευμένες εξετάσεις αίματος και γονιδίων. Από αυτές διαπιστώθηκε ότι έχω μια συγκεκριμένη νόσο (Στάργκαρντ/Stargardt), η οποία συνήθως εμφανίζεται στην πρώιμη εφηβεία, χωρίς όμως να αποκλείεται η εμφάνισή της σε άλλη ηλικία.

Όταν έμαθα πως επρόκειτο για γονιδιακή ασθένεια, δεν ασχολήθηκα περαιτέρω. Γνώριζα ότι δεν υπήρχε καμία θεραπεία, επομένως αποφάσισα να συνεχίσω τη ζωή μου, χωρίς να ψάχνω τα «πώς» και τα «γιατί». Αφοσιώθηκα στον αθλητισμό και τον στίβο που από παιδί πάντα με ενθουσίαζε.

Το κουλουάρ, το σκάμμα, η όψη, ακόμα και η εικόνα ενός σταδίου ανέκαθεν τραβούσαν την προσοχή μου. Ήταν και η θέληση που είχα να ασχοληθώ μ’ ένα άθλημα με το οποίο θα μπορούσα μελλοντικά να συμμετέχω στους Ολυμπιακούς Αγώνες. Μου άρεσε πολύ ως ιδέα. Ήταν πλασμένη στο μυαλό μου μ’ έναν όμορφο και ρομαντικό τρόπο.

Ώσπου αυτή η ιδέα έγινε στόχος και ο στόχος έγινε πραγματικότητα!

Από τους πρώτους μου αγώνες και τους χρόνους που σημείωσα το 2016 φαινόταν ότι πήγαινα καλά. Ήμουν γρήγορος, αισθανόμουν καλά και πίστευα ότι μπορούσα να πετύχω τη συμμετοχή αλλά και κάτι σημαντικό στους Παραολυμπιακούς Αγώνες.

Το 2017 πήγα στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα στίβου ΑμεΑ στο Λονδίνο νέος και άπειρος.

Μόλις είχα τελειώσει το σχολείο και η κόπωση ήταν μεγάλη, γιατί ήθελα να περάσω στο Πανεπιστήμιο και συγκεκριμένα στην Ψυχολογία. Επιστήμη η οποία με κέρδισε, κυρίως γιατί μέσω αυτής θα μπορέσω να βοηθήσω ανθρώπους με αναπηρία -ή και χωρίς αναπηρία- να δουν τη ζωή με άλλον τρόπο.

Μ’ ένα σκεπτικό που και οι ίδιοι ίσως να μην το έχουν φανταστεί. Να τους δώσω το κίνητρο να συνεχίσουν να κάνουν τα πράγματα που θέλουν και να τους βοηθήσω να εξελιχθούν.

Αρχικά βέβαια, όταν ήμουν στο Λύκειο, σκεφτόμουν να σπουδάσω Φυσικοθεραπεία, γιατί μου αρέσει πολύ η επαφή με τους ανθρώπους και τον κόσμο.

Όμως στην πορεία διαπίστωσα ότι, αν επέλεγα την συγκεκριμένη Σχολή, δεν θα μπορούσα να ολοκληρώσω άμεσα τις σπουδές μου. Δεν θα ήμουν συνεπής στα μαθήματα λόγω και των αγωνιστικών υποχρεώσεών μου.

Παράλληλα  με τις σπουδές μου, ήθελα να ανεβάσω και τους ρυθμούς της προπόνησης. Να βάζω κάθε μέρα κι από ένα λιθαράκι. Να “χτίζομαι” σταδιακά ως αθλητής αλλά και ως άνθρωπος.

Μέρα με τη μέρα άρχισα να γίνομαι καλύτερος και, όταν πήγα στη διοργάνωση στο Λονδίνο,  ήμουν απόλυτα συγκεντρωμένος.

Είχα αρχίσει να ανακαλύπτω έναν νέο κόσμο. Να μαθαίνω πώς λειτουργούν οι άλλοι αθλητές.

Σε μία διοργάνωση, σ’ έναν αγώνα ή ακόμα και σε μια προπόνηση υπάρχουν δυσκολίες και καταστάσεις, τις οποίες ο καθένας πρέπει να βρίσκει τον τρόπο να τις αντιμετωπίσει.

Δεν είχα ποτέ κάποιον αθλητή ως πρότυπο, αλλά πάντα έπαιρνα στοιχεία από αυτούς που έβλεπα.

Οι επιτυχίες από Έλληνες αθλητές, ειδικότερα του στίβου αλλά και από άλλα αθλήματα, σου δίνουν ένα κίνητρο και κινούν την περιέργειά σου να μάθεις πώς το πέτυχε.

Παρατηρείς όλα εκείνα τα μικρά πράγματα που μπορούν να βοηθήσουν στη διαμόρφωση του αθλητικού χαρακτήρα σου.

Παρακολουθώντας τους Παραολυμπιακούς Αγώνες το 2016 στο Ρίο Ντε Τζανέιρο, έβαλα ως στόχο μαζί με τον προπονητή μου, τον κ. Νέστορα Κολοβό, να πάμε στη διοργάνωση του Τόκιο.

Ξεκινήσαμε τη διαδρομή αργά αλλά σταθερά. Με διπλές προπονήσεις, πολύ κόπο και μεγάλη κούραση.

Πηγαίναμε βήμα-βήμα. Χρονιά τη χρονιά.

Είπαμε πως, ανάλογα με τα αποτελέσματα που θα είχαμε, θα καθορίζαμε και την πορεία στη συνέχεια.

Τα πρώτα αποτελέσματα της δουλειάς μας φάνηκαν το 2018, όταν κατέκτησα το Χρυσό μετάλλιο στα 100μ. στο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα ΑμεΑ στο Βερολίνο και το Ασημένιο στα 200μ.

Ήμουν ο νεότερος σε ηλικία αθλητής -18 χρόνων- που σημείωνε μια τόσο μεγάλη επιτυχία στη συγκεκριμένη διοργάνωση.

Εκείνη την περίοδο, έτρεχα μόνος μου. Χωρίς συνοδό.

Το 2019 όμως η κατάσταση της υγείας μου άρχισε να διαφοροποιείται.

Χρόνο με τον χρόνο η σταδιακή απώλεια της όρασής μου με δυσκόλευε τόσο, ώστε πολλές φορές, όταν έτρεχα, ένιωθα ότι βρισκόμουν μέσα σ’ ένα τούνελ.

Μετά το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα ΑμεΑ το 2019 στο Ντουμπάι, όπου αγωνίστηκα στα 100μ. και έλαβα την όγδοη θέση, κρίθηκε απαραίτητο να αρχίσω να τρέχω με συνοδό και να αλλάξω κατηγορία.

Εκείνο το διάστημα εγώ και ο Σωτήρης (Γκαραγκάνης) βρισκόμασταν σε παράλληλους δρόμους.

Ήμασταν μεν μέσα στον ίδιο χώρο και γνωριζόμασταν, αλλά ο καθένας ακολουθούσε τη δική του πορεία.

Η κοινή μας πορεία ξεκίνησε το 2020. Μετά το Πανελλήνιο πρωτάθλημα ΑμεΑ που διεξήχθη λίγους μήνες πριν το δεύτερο lockdown.

Στο Πρωτάθλημα είχα πιάσει το όριο για τη συμμετοχή μου στους Παραολυμπιακούς Αγώνες που είχαν μετατεθεί για το 2021 και ο μεγάλος στόχος πια ήταν η διοργάνωση στο Τόκιο.

Η επιλογή να δουλέψω με τον Σωτήρη και να γίνει ο οδηγός μου κάθε άλλο παρά τυχαία ήταν.

Η γνωριμία μας σαφώς έπαιξε τον ρόλο της, αλλά από εκεί και πέρα υπήρχαν κι άλλα πολύ πιο σημαντικά στοιχεία.

Στο αθλητικό κομμάτι ο οδηγός έπρεπε και πρέπει να είναι ένας αθλητής εξίσου γρήγορος με αυτόν που οδηγεί. Να μην καθυστερεί. Να οδηγεί τον συναθλητή του έως το τέρμα της κούρσας και να τον βοηθάει στη διάρκεια αυτής. Να έχουν τον ίδιο σωματότυπο, τον ίδιο τρόπο τρεξίματος.

Πρακτικά, στη δική μου περίπτωση, δεν θα μπορούσα να τρέχω μαζί με έναν άνθρωπο με ύψος 1.90μ. Δεν θα μου ταίριαζε.

Έπρεπε να έχω δίπλα μου έναν αθλητή με τον οποίο θα ταιριάζαμε σε όλα. Και αγωνιστικά, με τα στοιχεία που προανέφερα, αλλά και προσωπικά, διότι και ο χαρακτήρας παίζει εξίσου σημαντικό ρόλο.

Γνώριζα πολύ καλά ποιος είναι ο Σωτήρης. Τις επιτυχίες που είχε σημειώσει σε ατομικό επίπεδο, το αθλητικό πνεύμα, την προσωπικότητά του, τον χαρακτήρα του.

Όταν δέχτηκε την πρόταση, το μόνο που έπρεπε να κάνουμε μαζί με τον προπονητή μου ήταν να του δείξουμε τον τρόπο με τον οποίον μπορούσαμε να πετύχουμε τον στόχο μας, δείχνοντάς του παράλληλα και τον δικό μας χώρο. Έναν χώρο που δεν γνώριζε.

Όσο περίεργο και αν ακούγεται, το σημαντικότερο θέμα που αντιμετωπίσαμε στο ξεκίνημα της προετοιμασίας μας για τους Παραολυμπιακούς Αγώνες ήταν η απόσταση^. το γεγονός ότι ο Σωτήρης έμενε μακριά ήταν ένα σοβαρό πρόβλημα για εμάς, γιατί ήταν πολύ σημαντικό να κάνουμε όσο το δυνατόν περισσότερες κοινές προπονήσεις.

Ευτυχώς το θέμα λύθηκε σχετικά σύντομα κι έτσι δουλέψαμε όπως θέλαμε, με τον τρόπο που θέλαμε.

Το Χρυσό μετάλλιο που πήραμε στο Τόκιο ήταν απλώς το αποτέλεσμα και η επιβράβευση των κόπων μας. Πίσω από αυτό υπήρχε πολύ δουλειά. Ίσως και γι’ αυτόν τον λόγο, όταν πήγαμε στο Τόκιο, ήμασταν ήρεμοι και απόλυτα συγκεντρωμένοι.

Πήγαμε να δείξουμε τον καλύτερο εαυτό μας και αποφασισμένοι να πετύχουμε αυτό που εξαρχής ήταν στο μυαλό μας.

Ήταν μεν μια πολύ έντονη κατάσταση, αλλά ταυτόχρονα υπήρχε πολύ συγκέντρωση και ηρεμία.

Δεν ξέρω πώς ακούγεται σε κάποιον αυτός ο συνδυασμός, αλλά έτσι ήταν τα πράγματα.

Όλα πήγαν έτσι όπως έπρεπε να πάνε.

Τώρα βλέπουμε μπροστά και συνεχίζουμε τη δουλειά, γιατί οι στόχοι παραμένουν πάντα υψηλοί και το όνειρο συνεχίζεται.

Εκείνο στο οποίο απλώς ελπίζω είναι η επιτυχία στο Τόκιο να αποτελέσει ένα ισχυρό κίνητρο και για άλλους ανθρώπους να διεκδικήσουν αυτά που θέλουν και να προσπαθήσουν να κάνουν όσα που επιθυμούν.

Το μόνο σίγουρο είναι ότι καθένας από εμάς προσαρμόζεται στη δική του συνθήκη.

Όταν ήμασταν στο Τόκιο, μου περιέγραφαν τον τρόπο με τον οποίον λειτουργούσαν κάποιοι αθλητές που δεν είχαν κάποιο ή κάποια από τα άκρα τους^. πώς έστελναν μηνύματα στο κινητό τους τηλέφωνο, πώς έτρωγαν, πώς διάβαζαν… Πραγματικά τους θαύμαζα που ζούσαν την καθημερινότητά τους.

Χαίρομαι τους ανθρώπους που μετατρέπουν σε δύναμη οποιαδήποτε δυσκολία αντιμετωπίζουν και συνεχίζουν τη ζωή τους κάνοντας τα πράγματα που θέλουν.

Στην Ελλάδα ωστόσο οφείλουμε να έχουμε πάντα υπόψη μας ότι πρέπει να βρούμε λύσεις σ’ ένα αρκετά σημαντικό θέμα. Αυτό της προσβασιμότητας σε όλους τους χώρους.

Έχουν γίνει πολλές κουβέντες για τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν στην καθημερινότητά τους οι άνθρωποι με αναπηρία.

Και όχι μόνον. Το παρκαρισμένο αυτοκίνητο στο πεζοδρόμιο δεν εμποδίζει την πρόσβαση μόνο στο άτομο που κινείται με το αναπηρικό αμαξίδιό του^. εμποδίζει τη μητέρα που έχει βγει έξω με το μωρό στο καροτσάκι, τον παππού και τη γιαγιά που θα βγουν να κάνουν τη βόλτα ή τα ψώνια τους.

Στη δική μου περίπτωση, για να διασχίσω μια λεωφόρο, για να περάσω το φανάρι, θέλω έναν ηχητικό παλμό. Στην Αθήνα αυτό δεν υπάρχει ούτε στη Λεωφόρο Κηφισίας ούτε στη Λεωφόρο Μεσογείων. Και, αν δεν υπάρχει κάποιος άνθρωπος να μου πει πότε ανάβει το φανάρι για τους πεζούς, δεν μπορώ να περάσω απέναντι!

Αυτό σίγουρα συμβαίνει και σε άλλους με προβλήματα όρασης.

Εγώ το βλέπω λίγο πιο ήρεμα, αλλά κάποιοι άλλοι ίσως απογοητεύονται από αυτήν την κατάσταση.

Η προσβασιμότητα είναι ένα θέμα που μας αφορά όλους κι όλοι οφείλουμε να προβληματιστούμε…

Ο Νάσος Γκαβέλας είναι αθλητής του στίβου, Χρυσός Παραολυμπιονίκης, κάτοχος του Παγκόσμιου Ρεκόρ στα 100μ. στην κατηγορία Τ11 και Πρωταθλητής Ευρώπης στις κατηγορίες Τ11 και Τ12.

Επιμέλεια κειμένου: Έλενα Βογιατζή

Photo Credits: Ανδρέας Παπακωνσταντίνου

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ:

Σωτήρης Γκαραγκάνης: Ένα Όνειρο Τρελό / Άγγελος Παυλακάκης: Ο πιο γρήγορος Έλληνας

Κατερίνα Πολυχρονίδη-Πατρώνη: Ο Ένας Για Τον Άλλον

Χαράλαμπος Ταϊγανίδης: Ένας Ευτυχισμένος Άνθρωπος

Αλεξάνδρα Σταματοπούλου: Η αποδοχή αρχίζει από μέσα σου

Δημοσθένης Μιχαλεντζάκης: Από τον Έβρο μέχρι το Τόκιο

Ανδρέας Κουτσούρης: Πέρα Από Τα Όρια

Παναγιώτης Κοντογιάννης: Αθλητές, όχι ήρωες / Ιωάννα Χρονοπούλου: Ο ίδιος άνθρωπος

Στέλιος Μαλακόπουλος: Δεύτερη Ευκαιρία!