Για τον Τζέιλεν

Το θυμάμαι σαν χθες.

Είμαι στο δρόμο για το μαιευτήριο.

Κατευθύνομαι εκεί για να προλάβω τη γέννηση του γιου μου.

Θα γίνω μπαμπάς…

FULL VERSION: ON YOUTUBE CHANNEL

Ο γιος μου ήρθε στον κόσμο με καισαρική τομή. Είναι διαφορετική αυτή η αίσθηση. Η αναμονή… ξεγράφεται με μιας. Μέχρι να βγεις από το ασανσέρ και να ανέβεις τα σκαλιά, είναι εκεί. Με περιμένει. Ήταν καθαρός, ντυμένος και κοιμόταν στο κρεβατάκι του.

Κάπου, σε κάποιο τηλέφωνό μου, έχω ένα βίντεο του. Μακάρι να ήξερα σε ποιο…

Βρίσκομαι εκεί. Σχεδόν αποσβολωμένος και τον κοιτώ. Ο γιος μου. Και ξαφνικά αρχίζει να κλαίει. Έχει έρθει στη ζωή πριν από δύο ώρες και ξεκινά να κλαίει.

Έβαλα το χέρι μου στο στομάχι του και τον χάιδεψα και αμέσως σταμάτησε.

Μπορεί να ακούγεται – και ίσως είναι – κλισέ, αλλά ακόμη και τώρα νιώθω πως εκείνη η στιγμή είναι όλη η ουσία ενός πατέρα: είμαι εδώ, ηρέμησε. Πάντα σκέφτομαι αν το χάδι μου τον έκανε να σταματήσει, επειδή κατάλαβε ποιος είμαι. Δεν θα ξεχάσω ποτέ την ημέρα που κράτησα τον γιο μου στην αγκαλιά μου.

Είναι περίεργο το συναίσθημα. Βρίσκομαι εδώ για να σε προστατεύσω. Αυτός είναι ο ρόλος του πατέρα, ένας προστάτης. Και νιώθω απογοητευμένος, επειδή δεν βρίσκομαι εκεί όλη την ώρα για να τον προστατεύω.

Κανείς δεν μπορεί να ξεχάσει το παρελθόν του. Το παρόν θυμίζει το παρελθόν μου. Τα παιδικά χρόνια μου. Όταν υποχρεώθηκα να ζήσω χωριστά από τη μητέρα και τον πατέρα μου.

Όταν γεννιέσαι σε μία χώρα όπως η Γουιάνα, οι γονείς θα πρέπει να φύγουν πρώτοι. Να εγκατασταθούν για να προετοιμάσουν μία νέα ζωή, προκειμένου να ακολουθήσουν τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας. Εγώ ήμουν ανάμεσα σε αυτούς που έμειναν ξωπίσω.

Έχω πέντε αδερφούς και δύο αδερφές. Οι πέντε ακολούθησαν τους γονείς μου στις Ηνωμένες Πολιτείες. Δύο μείναμε στη Γουιάνα.

Οι θείοι μου ανέλαβαν να μας προστατεύσουν όλα αυτά τα χρόνια της αναμονής. Έτσι ώστε να μπορέσουμε και εμείς να πάμε στις ΗΠΑ.

Δεν είναι εύκολη η διάσπαση μίας οικογένειας, ειδικά σε μία τόσο τρυφερή ηλικία. Τότε ήμασταν σχεδόν 6 ή 7 ετών. Ήταν… ουάου. Αλλά επιμένω πως γι’ αυτούς ήταν πιο δύσκολο απ΄ ότι για εμάς.

Τα παιδιά δεν “συλλαμβάνουν” τα πάντα. Ή τουλάχιστον αυτό νομίζουν οι μεγάλοι. Για εμάς έμοιαζαν σαν παρατεταμένες διακοπές. Περιμέναμε τον χρόνο να κυλίσει, έτσι ώστε να συναντήσουμε ξανά την οικογένειά μας.

Δεν θυμάμαι το συναίσθημα που… μαρτυρούσε πως μας ξέχασαν πίσω στο σπίτι. Γνώριζα μόνο πως ήταν μία απαραίτητη προϋπόθεση, μέχρι να ενωθούμε ξανά.

Δεν υπήρχαν κακά συναισθήματα. Δεν μας παράτησαν. Θέλαμε να πάμε μαζί τους εκείνη τη στιγμή, αν μπορούσαμε. Μακάρι…

Τα παιδικά χρόνια μου δεν θα θυμάμαι με αρνητικό τρόπο. Ήμουν ελεύθερος. Ξέρω πως ακούγεται περίεργο, αλλά έτσι ήταν. Ήμουν ένα ζόρικο παιδί. Περισσότερο ώριμο απ΄αυτό που μαρτυρούσε η ηλικία μου.

Θεωρώ πως όταν ήμουν επτά ετών στη Γουιάνα, είναι σαν να είναι τώρα έντεκα ετών στις ΗΠΑ.

Εκεί έπρεπε να μεγαλώσεις απότομα. Να γίνεις πιο γοργά ανεξάρτητος. Τα επτάχρονα στην εποχή μας είναι σαν να βλέπεις παιδιά τριών και τεσσάρων ετών.

Ήμουν παιδί, αλλά ένιωθα πως ήμουν πιο ώριμος. Κάναμε πολλά με τον αδερφό μου. Διασκεδάσαμε. Ήμουν ελεύθερος. Ήμουν ζωηρός. Ήμουν “πονοκέφαλος” και τρελούτσικος. Ήμουν παιδί. Απολάμβανα τη ζωή, όσο καλύτερα μπορούσα.

Στο Μπρούκλιν της Νέας Υόρκης πήγαμε το 1993. Εκεί, ξεκίνησε η νέα ζωή μου..

Μεγάλωσα ανάμεσα σε παιδιά.

Και είμαι σε θέση να καταλάβω τι κάνουν και σε ποια ηλικία.

Ο γιος μου πάσχει από αυτισμό. Για να είμαι ειλικρινής, το είχα συνειδητοποιήσει νωρίτερα από τη μητέρα του. Ήταν δύσκολες ημέρες. Πολλά τα νεύρα. Περισσότερες οι διαμάχες. Της έλεγα πως “ο μικρός χρειάζεται παραπάνω προσοχή, νομίζω πως μπορεί να πάσχει από αυτισμό”. Εκείνη το πήρε περισσότερο αρνητικά. Δεν πρέπει να το λησμονήσουμε ποτέ. Κανένας γονιός – όσο και αν αγαπά το παιδί του – δεν θέλει να ακούσει μία τέτοια είδηση.

Κάθε γονιός ζει με ένα όνειρο: μία ημέρα το παιδί του να μπορέσει να συνεχίσει τη ζωή του. Ενας ανεξάρτητος άνθρωπος. Όταν το έμαθα, τα όνειρα (μου) διαλύθηκαν. Ξεριζώθηκαν…

Περάσαμε ένα μεγάλο διάστημα διαφωνιών. Έπειτα από λίγο καιρό το κατάλαβε. Μαλάκωσε και αποδέχτηκε την κατάσταση. Ήταν δύσκολο και τον Τζέιλεν, το ξέρω. Αλλά η μητέρα του έκανε και κάνει τρομερή δουλειά μαζί του. Ίσως γι’ αυτό θεωρώ πως τον απογοητεύω, επειδή δεν βρίσκομαι δίπλα του, για να τον βοηθήσω περισσότερο.

Η μητέρα του είναι δυνατή. Τον διδάσκει συνεχώς νέα πράγματα. Όποτε μιλάμε στο τηλέφωνο, μένω με το στόμα ανοικτό για την πρόοδό του. Αλλά ξέρω πώς όπως υπάρχουν “φωτεινές” ημέρες, θα υπάρχουν και εκείνες οι…συννεφιασμένες. Και ελπίζω τότε να βρίσκομαι κοντά του.

Όταν πρωτοέφτασα στο Μπρούκλιν, δεν γνώριζα τι είναι το μπάσκετμπολ. Δεν γνώριζα ούτε καν την ονομασία του! Ούτε μπορώ να θυμηθώ με σιγουριά πότε ήταν η πρώτη φορά που έπιασα μία πορτοκαλί μπάλα στα χέρια μου. Μπορώ όμως να ομολογήσω με σιγουριά, πως δεν άργησα να το ερωτευτώ.

Το σπορ ήταν τεράστιο στις ΗΠΑ. Ηταν η εποχή του Μάικλ Τζόρνταν στο ΝΒΑ. Και εγώ το αγνοούσα παντελώς! Στην Γουιάνα δεν είχα παρακολουθήσει ποτέ μπάσκετ. Ούτε καν στην τηλεόραση. Θυμάμαι, τότε στην πατρίδα μου, υπήρχαν αυτοκίνητα. Αλλά δεν είχα μπει ποτέ σε ένα! Λάτρευα να παίζω ντόμινο. Αυτό το θυμάμαι. Και ήμουν καλός…

Θυμάμαι πως από τη στιγμή που άγγιξα τη μπάλα του μπάσκετ, όλα ήρθαν τόσο γρήγορα. Μάθαινα με γοργό ρυθμό. Είμαι σίγουρος πως δεν έπαιζα μέχρι την ηλικία των 8, αλλά το λάτρευα όταν ήμουν πια 9 χρόνων. Σε αυτό το διάστημα πρόλαβα και το… ερωτεύτηκα.

Οσο και αν φαίνεται περίεργο, δεν μπορώ να φέρω στη μνήμη μου την εποχή που δεν μπορούσα να ντριπλάρω τη μπάλα ή να σουτάρω με κανονικό τρόπο.

Αυτό που δεν μπορώ να ξεχάσω, είναι οι ημέρες που έπαιζα μπάσκετ στο πάρκο, πίσω από το Δημοτικό σχολείο της περιοχής μου. Όμορφη ανάμνηση. Ήξερα από το Δημοτικό την αγάπη που είχα γι’΄αυτό το άθλημα. Το κατάλαβα από τότε.

Πατρότητα…. Την θεωρώ ως το μεγαλύτερο κατόρθωμά μου. Και την ίδια στιγμή, είναι κάτι που με κάνει να νιώθω πως δεν κάνω ό,τι καλύτερο μπορώ. Μέχρι να σταματήσω να παίζω μπάσκετ, αυτή θα είναι η μεγαλύτερη απογοήτευσή μου.

Επιτρέψτε μου να εξηγήσω.

Βρίσκομαι μακριά από τον γιο μου. Είναι ένας τρόπος για να βγάλω χρήματα. Το ξέρω. Ένας τρόπος για να πετύχω. Γνωρίζω ότι δουλεύω γι’ αυτόν, για το δικό του καλύτερο μέλλον. Όταν ήρθε στη ζωή μου, μου έδωσε μία άλλη οπτική. Μία διαφορετική όψη για το καθετί. Από εκείνη την ημέρα αντιμετωπίζω με διαφορετικό τρόπο όλες τις καταστάσεις. Ζω χωριστά από τη μητέρα του και τον γιο μου. Αυτό με “πληγώνει”. Δεν μπορώ να κάνω ό,τι θα ήθελα. Δεν μπορώ να αναλάβω την ευθύνη που θα ήθελα.

Λατρεύω να είμαι μπαμπάς. Όταν βρίσκομαι μαζί με τον Τζέιλεν το συναίσθημα είναι απερίγραπτο. Σαν να κέρδισα το Κύπελλο ξανά και ξανά. Και ξανά…

Αυτό δε σημαίνει πως από το μυαλό μου δεν περνά μία μόνιμη σκέψη. Μία ερώτηση, δίχως απάντηση.

Γιατί σε εμένα Θεέ μου;

Κέρδισα το Κύπελλο με την ΑΕΚ, έχω ένα καλό συμβόλαιο. Είχα ένα και πριν στην Ιταλία. Αποφοίτησα από το κολέγιο. Τότε δεν αναρωτήθηκα “γιατί Θεέ μου;”. Όπως όλοι οι άνθρωποι, νιώθω πως δούλεψα σκληρά και αξίζω όλα τα τα καλά. Και κανένα από τα αρνητικά.

Πάντα θα ρωτάω τον εαυτό μου “γιατί εγώ;”. Δεν υπάρχει τρόπος να το εμποδίσω. Δεν υπάρχει αιτία γι’ αυτό. Το έχω σκεφτεί και το έχω ξεστομίσει, όσο και αν αγαπώ τον γιο μου. Αν δεν ήταν αυτιστικός, θα είχαμε μία καλύτερη σχέση. Θα μπορούσε να μπει σε ένα αεροπλάνο και να έρθει εδώ. Ξέρω πως δεν μπορεί να κάνει μεγάλες πτήσεις. Δεν είναι καθόλου εύκολο γι’ αυτόν. Όπως δεν είναι διαχειρίσιμο και για εμένα. Θα ήθελα, αν μπορούσε, να με επισκεφθεί και να μείνει για αρκετούς μήνες. Θα μπορούσαμε να “δενόμασταν” καλύτερα.

Υπάρχουν στιγμές που κοιτάζω τις φωτογραφίες του και τα βίντεο, και το σκέφτομαι: “Γιατί σε εμένα;”.

Σε όλες τις ομάδες που έχω αγωνιστεί, οι περισσότεροι αθλητές έχουν οικογένειες. Τα παιδιά τους έρχονται στο γήπεδο, παίζουν με τους γονείς τους, διασκεδάζουν και σκέφτομαι πως και ο Τζέιλεν θα μπορούσε να βρίσκεται εδώ τούτη τη στιγμή.

Είναι κάτι πέρα από τα όρια μου. Δεν μπορώ να το ελέγξω. Μπορώ μόνο να τον βοηθήσω να γίνει καλύτερος. Και αυτό πράττω κάθε ημέρα της ζωής μου.

Όταν κατάλαβα τι συμβαίνει με τον Τζέιλεν, μίλησα με δύο τρεις κοντινούς φίλους μου. Προτίμησα να μην κάνω την “κουβέντα” με την οικογένειά μου. Όλοι τους αποδέχτηκαν τον Τζέιλεν γι’ αυτό που είναι. Κανείς δεν μου είπε “ωχ, γαμώτο, πως έγινε αυτό, κρίμα” και άλλα τέτοια.

Η μικρή αδερφή μου, μου άνοιξε τα μάτια. Είχα μία κουβέντα μαζί της. Παρακολούθησε κάτι σχετικό με τον αυτισμό στην τηλεόραση και μου έστειλε ένα μήνυμα στο τηλέφωνό μου. “Ξέρεις, ο Τζέιλεν μπορεί να είναι αυτιστικός”. Ήταν η πρώτη, με την οποία μίλησα τόσο ανοικτά γι’ αυτό το ζήτημα. Και όχι μόνο. Αναζητώ τη συμβουλή της για πολλά σταυροδρόμια της ζωής μου. Έχουμε μία διαφορετική σχέση, απ’ ότι με τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειάς μου. Την έχω συμβουλευτεί όταν βρέθηκα στο χειρότερο σημείο μου, την έχω συμβουλευτεί όταν αντίκρισα και το καλύτερο. Πότε δεν μου είπε πως με λυπάται. Και αυτό το εκτιμώ αφάνταστα.

Όταν μιλήσαμε, εκείνη μου είπε να ανοίξω τα μάτια μου. Σαν συνειδητοποίησα πως έχει δίκιο, το επόμενο που αναρωτήθηκα ήταν “τι κάνουμε τώρα;”.

Κάποιοι μπορεί να νομίζουν ότι το να έχουν ένα παιδί με αυτισμό μοιάζει με μία βόλτα σε ένα τρενάκι. Με… πάνω και με… κάτω. Δεν είναι έτσι. Είναι μία ατελείωτη ευθεία…γαμώτο. Ένα απαράλλαχτο συναίσθημα. Αυτό που ένιωθα από την πρώτη στιγμή, νιώθω ακόμη και σήμερα. Κάτι που καλούμαι να διαχειριστώ για το υπόλοιπο της ζωής μου.

Μπορεί να δημιουργήσει δυνατούς χαρακτήρες. Σε βάζει στη διαδικασία να αναλύσεις την προοπτική πολλών πραγμάτων.

Δεν μπορώ να θεωρήσω τίποτα δεδομένο, πια. Όπως το να πιάσω τη μπάλα, να τη σουτάρω.

Ενάμισι χρόνο πριν, ο Τζέιλεν άρχισε να πιάνει πράγματα και να κάνει τέτοιες κινήσεις. Δεν θέλω να πω “ευχαριστώ”, αλλά… ουάου φίλε!

Δεν ξέρω τι συμβουλές μπορώ να δώσω στους γονείς, οι οποίοι αντιμετωπίζουν παρόμοιες δυσκολίες, πέρα από αυτές που έμαθα και εγώ. Μείνε μαζί του. Κάνε ό,τι καλύτερο μπορείς. Οι ημέρες που θα έρθουν θα είναι δύσκολες. Ο γιος σου θα κλαίει, θα γκρινιάζει και δεν θα ξέρεις γιατί. Δεν θα μπορεί να χρησιμοποιήσει λέξεις, για να σου πει τι συμβαίνει. Μείνε μαζί του. Κράτα γερά. Και πάντοτε να πιστεύεις οτι θα έρθουν καλύτερες ημέρες.

Ο Ντέλροϊ Τζέιμς είναι επαγγελματίας καλαθοσφαιριστής.

Επιμέλεια κειμένου: Μιχάλης Γκιουλένογλου

Επιμέλεια βίντεο: Λουκάς Μαστροδήμος

Βίντεο / Μόνταζ: Θόδωρης Κώτσικας