Λουίς Σκόλα: Το πιο σπάνιο είδος της πάμπας

Μια πάμπα είναι και το Καστέλι, στην επαρχία του Μπουένος Άιρες.

Μια απέραντη πεδιάδα χαμηλής βλάστησης, 180 χλμ μακριά από την πρωτεύουσα, στην εύκρατη ζώνη της Αργεντινής.

Μακριά από τα λιγοστά σπίτι του χωριού, όπου κατοικούν κτηνοτρόφοι και γεωργοί, κίνηση το 2019 παρατηρείται νωρίς το πρωί μονάχα από τα πουλιά ρέα στον αέρα, από τα αρμαντίλο και τα οπόσουμ στη γη. Μαζί και από τέσσερεις περίεργους ανθρώπους, σε ένα ημίκλειστο γηπεδάκι μπάσκετ.

Εκεί, στη μέση του πράσινου πουθενά, ο Λουίς Σκόλα έχει πάρει τρεις personal trainers και προετοιμάζεται για τους Παναμερικανικούς της Λίμα και, κυρίως, για το Παγκόσμιο της Κίνας. Προετοιμάζεται στο ησυχαστήριό του επί 14 αδιάλειπτες, επίπονες, βαρετές εβδομάδες. Δεκατέσσερεις!

Είναι 39 ετών, όλοι ανεξαιρέτως οι συνοδοιπόροι ζωής από τη χρυσή φουρνιά των «Gauchos» έχουν αποχωρήσει, από την Εθνική τους τουλάχιστον. Ξέρει ότι, αν συμπεριληφθεί στις αποστολές, θα είναι αυτός, γεννηθείς το 1980, και αυτοί. Συμπαίκτες γεννηθέντες στα ’90s, με πιο κοντινό του ηλικιακά τον μια ολόκληρη δεκαετία μικρότερο, Νικολάς Λαπροβίτολα.

Χαμένος επί δύο χρόνια από τον μπασκετικό πολιτισμό, στο νεκροταφείο ελεφάντων της Κίνας, θέλει να επιστρέψει στην Άπω Ανατολή για το μεγάλο ραντεβού. Πρέπει όμως πρώτα να πείσει τον εαυτό του ότι αξίζει να βρίσκεται εκεί. Πρέπει να χάσει κιλά, να ανακτήσει μέρος της εκρηκτικότητάς του, να έχει στο μυαλό του το μπάσκετ και μόνο το μπάσκετ.

Καλά, αυτό το τελευταίο είναι το μόνο εύκολο. Σπάνιο παράδειγμα αφοσίωσης και αγάπης στο άθλημα, βγαίνει… έφηβος από τη σχεδόν τετράμηνη απομόνωση. Προσωπικός γυμναστής του από το 2016, ο Μαρτσέλο Λόπες έχει να το λέει για εκείνη τη μέρα που ο βετεράνος ψηλός κάνει τη μοναδική παρασπονδία, τρώγοντας ένα… μπισκότο.

Ο Λουίς και οι τρεις μάγοι του σηκώνονται στις 06:00 και βρίσκονται καθημερινά στο γήπεδο μέχρι το μεσημέρι. Άλλωστε, από τη στιγμή που ξυπνά, δεν βάζει τίποτα φαγώσιμο στο στόμα του. Εφαρμόζει τη διαλειμματική νηστεία, προτού αυτή γίνει της μόδας. Δεκαέξι ώρες μόνο νερό και υγρά, στέρεη τροφή μόνο επί ένα οκτάωρο. Και άντε πάλι από την αρχή.

Απογεύματα με μπάρμπεκιου μέσα στο κρύο και τον αγέρα, με ψήστη τον ίδιο τον Σκόλα. Ευχάριστα (κανονικά) διαλείμματα με την έλευση για μερικές ημέρες της συζύγου Πάμελα και των τεσσάρων γιων του, ένταξη κάποια στιγμή στο γκρουπ των… τρελών και του Αγκουστίν Καφάρο, έτερου ψηλού της «Albiceleste».

Αν πιάνουν τόπο όλα αυτά; Χρυσό στο Περού, με 28 πόντους και 9 ριμπάουντ του Σκόλα στον Tελικό με το Πουέρτο Ρίκο, Tελικός κόντρα σε κάθε προγνωστικό και στο Μουντομπάσκετ. Με τρομερές εμφανίσεις, αρχής γενομένης από τον όμιλο της Γουχάν (λίγους μήνες προτού εντοπιστεί εκεί ο ιός Covid-19), με αντίστοιχο 28-12 στον θριαμβευτικό ημιτελικό με τη Γαλλία του Γκομπέρ, του Πουαριέ, του Λεσόρ.

Ένας ολόκληρος πλανήτης να παραμιλά για τον σχεδόν 40χρονο, ο οποίος χάνει την τελευταία μέρα το βραβείο του MVP (και μία ακόμα κούπα) από τον Ρίκι Ρούμπιο. Και έχει κι άλλο, σε εθνικό επίπεδο! Όπως βέβαια, νωρίτερα, είχε καταφέρει ανάλογα και ακόμα σπουδαιότερα κατορθώματα…

Σέντερ φορ μετά την τράπεζα

Λουίς Αλμπέρτο Σκόλα Μπαλβόα, γεννηθείς στις 30 Απριλίου 1980 στο Μπουένος Άιρες. Αλμπέρτο, όχι Φαμπιάν, το μεσαίο του όνομα. Απαραίτητη η διευκρίνιση, διότι πολλοί συμπατριώτες του νομίζουν ακόμη και σήμερα πως λέγεται Λουίς Φαμπιάν. Ως «Λουίφα» τον ξέρουν όλοι άλλωστε.

Ας όψεται ο Λουίς Φαμπιάν (εξ ου «Λουίφα») Αρτίμε, παλιός επιθετικός της Φέρο Καρίλ Οέστε, της Μπελγράνο και άλλων συλλόγων. Στη Φέρο, το καμάρι της πρωτευουσιάνικης συνοικίας Καμπαλίτο, παίζει από μικρός και ο άνθρωπός μας. Έτσι όπως παίρνει θέση κοντά στο καλάθι και μένει εκεί ακόμα και μετά το σουτ των συμπαικτών του, διεκδικώντας πάντα το επιθετικό ριμπάουντ, θυμίζει ποδοσφαιρικό “9άρι”. Θυμίζει τον «Λουίφα».

Ο μπαμπάς Μάριο είναι τραπεζικός, παίζοντας και μπάσκετ παράλληλα σε ημιεπαγγελματικό επίπεδο. Για τον μικρό Λουίς, η μέρα αρχίζει να παίρνει ενδιαφέρον στις 6 το απόγευμα, όχι το πρωί. Είναι η ώρα που ο πατέρας του γυρίζει σπίτι, βγάζει το κουστούμι, βάζει τα αθλητικά του και φεύγει για το γήπεδο. Μαζί με τον Λουισίτο, φυσικά.

Έχει τα γονίδια των ψηλών γονέων (την πορτοκαλί μπάλα έχει μπιστήξει και η μητέρα του), παίρνει από μικρός μπόι και ρίχνει ένα κεφάλι στους συνομηλίκους του. Στη Β’ Δημοτικού είναι 1.68μ.! Υποχρεώνει τον μπαμπά του να οδηγεί 45 λεπτά μέχρι τη γιαγιά, η οποία έχει βίντεο που δέχεται και αμερικανικές και ευρωπαϊκές κασέτες, ώστε να βλέπει αγώνες ΝΒΑ που δεν μεταδίδονται ακόμη τηλεοπτικά στην Αργεντινή και να παίρνει γεύση και από Τελικούς Πρωταθλητριών, Κυπελλούχων, Korać από τα δικά μας μέρη…

Αφοσιωμένος από παιδάκι, όχι αστεία. Έχει άλλωστε παρακολουθήσει ολόκληρο Τελικό Μουντομπάσκετ από απόσταση κυριολεκτικής αναπνοής. Το 1990 στο Luna Park του Μπουένος Άιρες.

Στις τέσσερεις γωνίες του παρκέ, ακριβώς έξω από αυτό και μέσα από τις διαφημιστικές πινακίδες, υπάρχουν από δύο τυχερά παιδιά που βλέπουν οκλαδόν το ματς. Ένα εξ αυτών ο Λουίς. Πιο παρών (sic) δεν γίνεται στο 92-75 της Γιουγκοσλαβίας επί της Σοβιετικής Ένωσης, προτού αμφότερες διαλυθούν στα εξ ων συνετέθησαν.

Αυτός, αντιθέτως, συγκεντρώνει στο κεφάλι του εικόνες και κινήσεις που θα συνθέσουν το πακέτο του κατοπινού κυρίαρχου ψηλού σε παγκόσμιο επίπεδο.

Ο all around Ντίβατς, το παιχνίδι με πλάτη του Βολκόφ, το σκληρό και συνάμα έξυπνο του Σάβιτς, το διανθισμένο με τρίποντα του Τιχονένκο, όλα εντυπώνονται στο μυαλό του.

Ο «Ινδιάνος» της Βασκονίας

Ξεχωρίζει από νωρίς, άλλωστε καλείται πρώτη φορά στα εθνικά κλιμάκια σε ηλικία 12 ετών. Οι δύο αδερφές του τον βλέπουν ολοένα και πιο σπάνια, το μπάσκετ τον έχει απορροφήσει πλήρως. Ντεμπουτάρει στο Αργεντινικό Πρωτάθλημα με τη Φέρο Καρίλ Οέστε στα 15 του, προτού ενηλικιωθεί τον αποκτά η Μπασκόνια.

Σε εποχή ακόμα που από Ταουγκρές γίνεται/αποκαλείται Τάου Κεράμικα, η βασκική ομάδα με το υποδειγματικό δίκτυο σκάουτερ και δη στη Νότια Αμερική δεν δυσκολεύεται να πείσει τον νεαρό φόργουορντ-σέντερ των 205 εκατοστών να περάσει τον Ατλαντικό.

Υπογράφει δεκαετές συμβόλαιο (!), μα όνομα κάνει αρχικά ως δανεικός στη Χιχόν. Την ανεβάζει στα ισπανικά “σαλόνια”, βάζοντας 24 πόντους μέσα στη Μενόρκα στο καθοριστικό ματς. Είναι 18 ετών, έτσι; Και παίζει ως ξένος! Ο άλλος, ο Λίντον Τάουνς, είναι 39 ετών, σε ομάδα που έχει προπονητή τον 29χρονο Μόντσο Λόπεθ.

Κρατάει και στην πρώτη κατηγορία τους Αστουριάνους, γυρίζει το 2000 στη Βιτόρια και συμβάλλει στο διαδοχικό “σκούπισμα” Περιστερίου, Ολυμπιακού και ΑΕΚ. Κοινώς, φτάνει με την πρώτη στους Τελικούς της Ευρωλίγκας, εκεί που επικρατεί η Κίντερ Μπολόνια του MVP Μανού Τζινόμπιλι. Τους υπόλοιπους Αργεντινούς παικταράδες θα τους μαζέψει αργά ή γρήγορα ο δαιμόνιος (και ισόβιος) αρχισκάουτερ της Τάου, Αλφρέδο Σαλαζάρ, στη Βασκονία.

Ο Μαρτσέλο Νικόλα έχει κάνει την αρχή, με τους διάφορους Ομπέρτο, Νοσιόνι, Σκονοκίνι, Φερνάντες, Βολκοβίσκι και Πριχιόνι θα συνυπάρξει στην επταετία του εκεί. Διπλασιάζει το σκοράρισμά του στην Ευρωλίγκα τη δεύτερη σεζόν και εκτινάσσεται στους 15.9 πόντους, μένει σε αυτά τα επίπεδα μέχρι και την αποχώρησή του το 2007.

Ο «Gaucho» με τα σχιστά μάτια και το θηριώδες κορμί δεν έχει ιδιαίτερη αθλητικότητα, μα είναι ταυρί. Ένα ταυρί με πλαστικές κινήσεις. Απαράμιλλος στο footwork, ζαλίζει στα πίβοτ τους αντιπάλους του, μέχρι να αφήσει την μπάλα στο καλάθι. Συνήθως την έχει υποδεχτεί με πλάτη σε αυτό. Πλησιάζει εύκολα χάρη στον όγκο του, τελειώνει τις φάσεις με ρολαρίσματα και “υπόγεια” λέι απ, κάτω από τον παίκτη που ματαίως προσπαθεί να τον σταματήσει.

Το 2002 έχει πανηγυρίσει την πρώτη κατάκτηση της ACB από την Μπασκόνια, το 2005 είναι ξανά φιναλίστ της (ενωμένης, όχι όπως το 2001) Ευρωλίγκας, σε Final 4 της οποίας παρευρίσκεται επί τρεις συναπτές περιόδους. Ψηφίζεται δις στην κορυφαία πεντάδα της, όπως δύο φορές είναι και ο MVP του Ισπανικού Πρωταθλήματος. Χώρια τα τρία Κύπελλα και τα άλλα τόσα Super Cup.

Από τον… Σπανούλη στον ΛεΜπρον

Παρών  στο «ΟΑΚΑZO», όπως βαφτίζεται στη βασκική αργκό η πρόκριση επί του Παναθηναϊκού των Σπανούλη και Διαμαντίδη με το «διπλό» στον τρίτο προημιτελικό, φτάνει και στο Final 4 του 2007, αποκλείοντας τον Ολυμπιακό.

Η δική του 20άρα με 10 ριμπάουντ στο 95-89 του ΣΕΦ τον φέρνει πάλι πάνω στους «Πρασίνους» στον ημιτελικό… του ΟΑΚΑ! Δεύτερο κάζο για το «Τριφύλλι» δεν έχει.

Η ομάδα του Ζέλικο Ομπράντοβιτς κατακτά την Ευρωλίγκα, στη χρονιά που ο Βασίλης Σπανούλης σκουπίζει τον πάγκο των Ρόκετς. Αυτόν ακριβώς στον οποίον πάει να κάτσει ο Σκόλα.

Ντραφτ πικ δεύτερου γύρου του Σαν Αντόνιο το 2002, όταν οι… γίγαντες Τρέιλ Μπλέιζερς επέλεξαν πιο ψηλά άλλον Αργεντινό ψηλό, τον Φεντερίκο Κάμεριχς, ο άνθρωπός μας είχε συμφωνήσει το 2005 με τα «Σπιρούνια». Για να… ξεσυμφωνήσει, όταν κατάλαβε ότι τα 2.5 εκατ. δολάρια από τα 3 του μπάι άουτ έπρεπε να τα βγάλει από την τσέπη του.

Η θέση του καλύφθηκε από τον φίλο του, τον Ομπέρτο, και το 2007, όταν εκείνος πανηγυρίζει τον τίτλο, ο Σκόλα περνάει προς τα πίσω τον Ατλαντικό, με τελικό προορισμό το Τέξας μεν, το Χιούστον δε. Ο Τζεφ Βαν Γκάντι, ο οποίος δεν έβλεπε καν τον «Kill Bill» και γενικότερα νεαρούς και μη Αμερικανούς, έχει φύγει επίσης. Ο Αργεντινός αποκτάται σε τρέιντ με τα δικαιώματα του Σπανούλη (!) και έχει νέο τεχνικό τον Ρικ Έιντελμαν.

Ένας από τους πρώτoυς εκείνους αγώνες που είχε δει σε βιντεοκασέτα στο σπίτι της γιαγιάς του ο Λουισίτο ήταν ένας Τελικός του 1992. Σικάγο εναντίον Πόρτλαντ, με προπονητή τον Εϊντελμαν στο τελευταίο. Ο έμπειρος κόουτς γουστάρει τον «Gaucho» και στα μέσα της σεζόν τον κάνει βασικό.

Διψήφιος στο σκοράρισμα και τρίτος στην ψηφοφορία για ρούκι της χρονιάς, ο Σκόλα γίνεται ηγετική φυσιογνωμία των «Ρουκετών» και φτάνει να έχει μέσο όρο 18.3 πόντων το 2010-2011. Τα νταμπλ-νταμπλ με ριμπάουντ είναι στην ημερήσια διάταξη, δεν μασάει ούτε από το ΜoreyBall που βρίσκεται στα σπάργανα.

Ο Τζένεραλ Μάνατζερ (από το 2007 εκεί κι αυτός) Ντάριλ Μόρεϊ προκρίνει το τρίποντο και σχεδόν απαγορεύει το σουτ μέσης απόστασης από κάποια στιγμή και μετά. Ο Σκόλα έχει προλάβει να κάνει το παιχνίδι του κοντά στο καλάθι, αλλά, με την προαναφερθείσα τάση να γενικεύεται στο ΝΒΑ, φτιάχνει κι αυτός σουτάκι από μακριά, όταν πια έχει βρεθεί σε άλλες πολιτείες.

Φοίνιξ το 2012, Ιντιάνα, Τορόντο, Μπρούκλιν. Πλην Αριζόνα, παντού (και) στο ΝΒΑ με το «4», το νούμερο που φορούσε ο πατέρας του και που το είχε βέβαια και στην Μπασκόνια ο ίδιος.

“Τεσσάρι” στη θέση, ένας πάουερ φόργουορντ που έπαιζε πιο κοντά και από “πεντάρια” στο καλάθι, τραβιέται πια κι αυτός ολοένα και περισσότερο πιο μακριά. Σουτάρει από μέση απόσταση, ακόμα και από τα 7.25μ. Στα γεράματα γίνεται ένας μοντέρνος σέντερ.

Έχοντας το 2009 φτάσει τους (Πρωταθλητές εν τέλει εκείνη τη χρονιά) Λέικερς των Κόμπε Μπράιαντ και Πάου Γκασόλ στα όριά τους, ήτοι σε έβδομο δυτικό ημιτελικό, ο Αργεντινός ψηλός γνωρίζει και τελικούς περιφέρειας. Της Ανατολής, το 2014 και το 2016. Φορώντας τη φανέλα της Ιντιάνα και του Τορόντο αντιστοίχως, έχει την ατυχία να πέσει πάνω στον ΛεΜπρον Τζέιμς του Μαϊάμι και του Κλίβελαντ.

Gran Capitan, Αbanderado, πλέον Διευθυντής

Μικρό παιδί και σεβάσμιος βετεράνος. Φέρελπις και αρχηγός, από τα 27 του. Ο Gran Capitan. Με χαίτη και κοντοκουρεμένος. Ως ταλέντο και ως παράδειγμα προς μίμηση από τους αντιπάλους του. Παράδειγμα αγωνιστικής αξίας, αφοσίωσης, διαχρονικότητας.

Λουίς Σκόλα, η σημαία του αργεντινικού μπάσκετ. Άλλωστε, είναι γνωστός και ως «Abanderado», «Σημαιοφόρος» στα ισπανικά, από την τιμή που του έγινε στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2016 στη γειτονική Βραζιλία. Όλα τα προβεβλημένα μέλη της χρυσής φουρνιάς της «Albiceleste» στάθηκαν παραδείγματα αφοσίωσης στο εθνόσημο, ετούτος εδώ όμως το παράκανε.

Σχεδόν τρεις δεκαετίες το είχε με καμάρι στο στήθος. Πάνω από δύο δεκαετίες αδιάλειπτο “παρών” στη σχετική κλήση, 16 μετάλλια σε πανηπειρωτικό, παγκόσμιο, Ολυμπιακό επίπεδο. Με κορυφαίο όλων φυσικά το 2004 στην Αθήνα.

Συλλέκτης χρυσαφιού από 15 ετών στα μικρά κλιμάκια, πρώτος σκόρερ στο Μουντομπάσκετ Κ21 πιο μετά, ο Σκόλα πατάει και στην κορυφή του Ολύμπου. Στον προημιτελικό η Αργεντινή αποκλείει -για μία ακόμα φορά- την οικοδέσποινα Ελλάδα, στον ημιτελικό σοκάρει τις ΗΠΑ (που με NBAers έπαιρναν μέχρι και το 2000 το Xρυσό δίχως ήττα), στον Tελικό “πατάει” την Ιταλία (84-69) με 25άρα και 11 ριμπάουντ.

Στην απονομή βάζει κλάδο ελαίας στο κεφάλι, σε εκείνη του Πεκίνου το 2008 (βάζει) Xάλκινο μετάλλιο στο λαιμό. Ακόμα και στην ήττα του ημιτελικού από τους Αμερικανούς, έχει κάνει το καθήκον του και με το παραπάνω, με αντίστοιχο 28-11. Παίκτης μεγάλων αγώνων, ο άρχοντας του low post θα αναρριχηθεί στην τέταρτη θέση των καλύτερων σκόρερ στους Ολυμπιακούς, στη δεύτερη των Παγκόσμιων Πρωταθλημάτων.

Σε αυτά τα τελευταία, είναι φιναλίστ δις. Το 2019 ως σχεδόν 40άρης, μα και πολύ πολύ νωρίτερα. Το 2002 ως ο βενιαμίν της δωδεκάδας του Ρουμπέν Μανιάνο! Ασημένιο μετάλλιο, το οποίο θα ήταν κι εκείνο Χρυσό, αν έλειπαν τα τουλάχιστον δύο ανάποδα σφυρίγματα στο τέλος της κανονικής διάρκειας του Τελικού με τους Γιούγκους. Ειδικά το κλέψιμο 6” πριν το τέλος στον Βλάντε Ντίβατς το είδε μόνο ο Νίκος Πιτσίλκας. Ο νεαρός που το έκανε και ξεχύθηκε για το νικητήριο καλάθι, μα τελικά άκουσε το απρόσμενο σφύριγμα και χρεώθηκε με πέμπτο φάουλ, λεγόταν Λουίς Σκόλα…

Στο Μουντομπάσκετ ’19 φτάνει μετά από μία χρονιά ως συμπαίκτης του Τζίμερ Φριντέτ στους Σαρκς της Σανγκάης. Ο Αμερικανός σούτινγκ γκαρντ έρχεται στον Παναθηναϊκό, ο Αργεντινός ψηλός στην Αρμάνι Μιλάνο. Κλείνει την τεράστια καριέρα του στην Ιταλία, αλλά στη Βαρέζε την επόμενη σεζόν. Εκεί όπου ξεκινάει διοικητική καριέρα, ως βασικός μέτοχος και διευθύνων σύμβουλος των πεντάκις Πρωταθλητών Ευρώπης Λομβαρδών.

Η αποχώρησή του βέβαια από την ενεργό δράση δεν συμπίπτει με έναν αδιάφορο αγώνα της Βαρέζε αλλά με εθνική δόξα και τιμή. Στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Ιαπωνίας το 2021, γράφοντας ιστορία με την πέμπτη σχετική συμμετοχή του. Το τουρνουά μπάσκετ διεξάγεται στη Σαϊτάμα. Εκεί όπου είχε οργιάσει με την Κ21 το 2001.

Ο κύκλος έκλεισε. Πλέον καμαρώνει τον (αριστερόχειρα!) Τομάς, δευτερότοκο γιο του. Και νιώθει έτσι ακριβώς όπως αισθανόταν μέχρι πριν, φορώντας τη λευκή και γαλάζια φανέλα.

Περήφανος.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:

Πάμπλο Πριχιόνι: Οι ήρωες δεν έχουν επιλογή

Adios Muchacho (Μανού Τζινόμπιλι)