«Είσαι πάντα ο παίκτης και ποτέ ο άνθρωπος πίσω από τη φανέλα».
Μια “ωμή” συμβουλή-υπενθύμιση, κυρίως για τους “επόμενους”. Συγχρόνως, ένα κλείσιμο του ματιού και για όσους, “γύρω”, θέλουν να πιάσουν το σήμα του.
Ήταν Μάρτιος του 2018, λίγους μήνες πριν την απόσυρσή του από την ενεργό δράση, όταν ο Περ Μερτεζάκερ, κεντρικός αμυντικός, ο οποίος έφτασε τις 104 συμμετοχές με την Εθνική Γερμανίας και τις 221 με την Άρσεναλ, προχωρούσε σε μια σημαντική εξομολόγηση για την κλονισμένη υγεία του, η οποία θα αναστάτωνε το ευρωπαϊκό ποδόσφαιρο.
Μιλώντας στο «Spiegel», ανέφερε: «Στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 2006, όταν αποκλειστήκαμε στον ημιτελικό από την Ιταλία, στεναχωρήθηκα σαφώς, αλλά ένιωσα ανακούφιση. Μέσα μου είπα: “Τελείωσε. Ευτυχώς, όλο αυτό τελείωσε”».
Η εξήγησή του; Δεν άφηνε περιθώρια παρερμηνείας: «Υπάρχει πια τόση πίεση (στο επαγγελματικό ποδόσφαιρο) που προτιμώ να κάθομαι στον πάγκο ή την εξέδρα παρά να αγωνίζομαι. Πολλές φορές πριν τα παιχνίδια κάνω εμετό ή έχω διάρροια. Ακόμα και μετά το τέλος των παιχνιδιών έχω ζαλάδες».
Σύμφωνα με τους ισχυρισμούς του, ο Μερτεζάκερ αναγκάστηκε για ένα διάστημα να ζει μόνο με νουντλς και λίγο ελαιόλαδο. Δεν έτρωγε τίποτα μέχρι και τέσσερεις ώρες πριν τη σέντρα του αγώνα, ώστε το στομάχι του να είναι άδειο, όταν ξεκινά η τάση για εμετό.
Φυσικά, δεν ήταν λίγοι οι φίλαθλοι, ακόμα και οι άνθρωποι του ποδοσφαίρου, που έσπευσαν να τον κατηγορήσουν για έλλειψη δυναμισμού και μιας μορφής “αχαριστία”, προβάλλοντας τα (οικονομικά) προνόμια των τοπ ποδοσφαιριστών.
Παρότι εκείνος το ξεκαθάριζε: «Ακόμα κι αν θα έπρεπε να κάνω εμετό πριν από κάθε παιχνίδι και να πάω για αποτοξίνωση 20 φορές, θα τα έκανα όλα ξανά από την αρχή. Άξιζαν όσα πέρασα για όλες αυτές τις αναμνήσεις μου».
Ο Περ Μερτεζάκερ πανηγυρίζει την κατάκτηση του Μουντιάλ το 2014 μαζί με τους Σβαϊνστάιγκερ, Νόιερ και Γκέτσε / Photo by: INTIME.
Όμως αυτό μικρή σημασία είχε. Αφενός, το μήνυμα (του) είχε σταλεί. Και μάλιστα από έναν φίλο του Ρόμπερτ Ένκε, του τερματοφύλακα που αυτοκτόνησε στα 32 του. Αφετέρου, η δική πορεία του στο ποδόσφαιρο, για την ακρίβεια η “επόμενη ημέρα”, ήταν προκαθορισμένη.
Θα αναλάμβανε τη διεύθυνση της ακαδημίας της Άρσεναλ. Η ευθύνη για τη διαπαιδαγώγηση των νεαρών αθλητών της λονδρέζικης ομάδας λοιπόν στα χέρια ενός ανθρώπου με ιδιαίτερο backround.
Μεγαλωμένος στο Ανόβερο, άκουσε πολλές φορές στα παιδικά του χρόνια το «δεν είσαι αρκετά καλός» από τους ειδικούς. Άκουσε επίσης τον πατέρα του, στη διαπραγμάτευση του πρώτου του συμβολαίου, να αρνείται το ποσό, το οποίο προοριζόταν για τον γιο του, ως πολύ υψηλό!
Τότε έγινε έξαλλος, αλλά, ανακαλώντας εκείνα τα χρόνια, νιώθει ευγνώμων για την ανατροφή του: «Κοιτάζω πίσω και πιστεύω ότι αυτές οι στιγμές είχαν μεγαλύτερη επίδραση πάνω μου από όσο περίμενα», ισχυρίζεται και συμπληρώνει: «Η νέα γενιά είναι “πάρτε, πάρτε, πάρτε”. Είναι όλα σχετικά με το “δώστε τους” και τότε θα φροντίσουν για τον εαυτό τους. Όχι, όχι, όχι! Αν νομίζετε ότι (οι γονείς) είναι μόνο για να κάνουν το “ταξί” και να δίνουν χρήματα, τότε αυτό είναι το αντίθετο της φροντίδας».
Και ο Μερτεζάκερ γνωρίζει καλά τι σημαίνει φροντίδα», έχοντας προσφέρει τις υπηρεσίες του σε κέντρο για άτομα με νοητική στέρηση και ειδικές ικανότητες, με το οποίο συνεργαζόταν η τότε ομάδα του, το Άνοβερο.
Όπως έχει πει σχετικά: «Γρήγορα κατάλαβα πως οι άνθρωποι εκεί χρειάζονταν βοήθεια. Να φάνε, να πάνε στην τουαλέτα, να ντυθούν, ήθελαν βοήθεια με όλα. Το πιο σημαντικό ήταν πως έκανα τη δουλειά μου το πρωί και το απόγευμα υπηρετούσα μεν την πατρίδα μου αλλά κυρίως υπηρετούσα ανθρώπους που έδιναν πραγματικές μάχες».
Όπως τονίζει όμως σε συνέντευξή του στον «Guardian»: «Δεν μπορείς να γυρίσεις το ρολόι πίσω 20 χρόνια. Είχα μια εντελώς διαφορετική ανατροφή και φόντο, μεγαλώνοντας σε μια μικρή πόλη στη Γερμανία. Τώρα, είμαι στο Λονδίνο, φροντίζοντας 180 παιδιά που πιστεύουν ότι αποτελούν το 1% που μπορεί να πετύχει στο επαγγελματικό ποδόσφαιρο».
Ο Περ Μερτεζάκερ με τη φανέλα της Βέρντερ Βρέμης / Photo by: Eurokinissi (Action Images).
Πώς μπορεί να το διαχειριστεί κανείς αυτό; «Με αυθεντικότητα και χωρίς ψέμα. Τους λέω: “Ίσως, να είσαι το 1%”. Είναι δύσκολο, γιατί πρέπει να κάνεις κρίσεις». Αυτό που προσπαθεί να εξηγήσει ο Μερτεζάκερ στους νέους επίδοξους ποδοσφαιριστές είναι πως «υπάρχει και άλλο μονοπάτι για σας».
Έχοντας δει να χάνονται πολλά μεγάλα ταλέντα, επιμένει πως «αν η οικογένεια νομίζει ότι το ποδόσφαιρο είναι το μόνο πράγμα που μπορείτε να κάνετε στη ζωή σας, τότε θα είναι δύσκολο να συνεχίσετε με αυτή την πίεση. Ορισμένοι γονείς πιστεύουν πραγματικά ότι ο γιος τους μπορεί να πληρώσει για τη σύνταξή τους».
Σύμφωνα με τον υπεύθυνο των ακαδημιών της Άρσεναλ πάντως, δεν φταίνε για όλα οι γονείς: «Είναι καλό να φροντίζω τους παίκτες, αλλά μερικές φορές μπερδεύομαι από τον αριθμό των ανθρώπων που έχουν αντίκτυπο σε ένα παιδί. Μιλάμε για 100 άτομα ή περισσότερα. Είναι πολύ βαρύ φορτίο».
Για τον Μερτεζάκερ όμως, ζητούμενο δεν είναι απλώς η “παραγωγή” ενός-δύο ποδοσφαιριστών που θα καθιερωθούν στην Άρσεναλ άλλα η διαπαιδαγώγηση όλων. «Θέλω να επηρεάσω θετικά τη ζωή των νέων και να είμαι μέρος του μέλλοντός τους, ανεξάρτητα από το τι θα κάνουν», δηλώνει και διευκρινίζει πως δεν πρέπει να επικεντρωνόμαστε σε αυτούς που θα τα καταφέρουν να παίξουν επαγγελματικό ποδόσφαιρο. Σύμφωνα με τα λεγόμενά του: «Θέλουμε να έχουμε περισσότερα παραδείγματα επιτυχημένων ιστοριών».
Καταλήγοντας, υπογραμμίζει πως «θα μου έδινε παρόμοια ανταμοιβή (με την ανάδειξη ενός ποδοσφαιριστή) το να έχουμε επηρεάσει θετικά τη ζωή ενός μικρού παιδιού. Να έρθει πίσω και να πει: “Ναι, αυτό με έκανε καλύτερο άνθρωπο”».
