Κάθε πεδίο της ανθρώπινης δραστηριότητας για να βαθύνει και να εξελιχθεί χρειάζεται χρόνο, επίμονη δουλειά και μεθοδολογία.
Δυστυχώς, στη χώρα μας σπάνια υλοποιείται η συγκεκριμένη αλυσίδα ενεργειών. Το αποτέλεσμα είναι να οδηγούμαστε σε έναν αέναο κύκλο ημιτελών πραγμάτων, χωρίς να καταφέρνουμε σχεδόν ποτέ να αποκομίσουμε τα οφέλη της αρχικής μας επένδυσης.
Τα παραδείγματα είναι πολλά, αλλά σε αυτό που θα σταθώ, διότι αφορά το χώρο μου και το θεωρώ από τα πιο αντιπροσωπευτικά για τα αίτια της στασιμότητας του ελληνικού αθλητισμού, είναι το πλάνο που είχε δημιουργήσει και «τρέξει» για κάποια χρόνια για την Ελληνική Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία ο τότε ομοσπονδιακός μας προπονητής, Φερνάντο Σάντος.
Το συγκεκριμένο στρατηγικό πλάνο ανάπτυξης Εθνικών Ομάδων ξεκινούσε από την ηλικία των 14 ετών και κατέληγε στην αντρική εθνική ομάδα, μέσα από ένα άρτια καταρτισμένο τμήμα ανάλυσης, προγραμματισμού και ανάπτυξης, για κάθε χρονιά ξεχωριστά.
Όλη η διαδικασία προπόνησης, φυσικής κατάστασης, τεχνικής, τακτικής, συμπεριλαμβανομένου και του τομέα διαγωγής, πραγματοποιούνταν σε αρμονία με το μοντέλο και τη φιλοσοφία που είχαν καθοριστεί εκ των προτέρων και αυτό θα οδηγούσε σε μια ενιαία ταυτότητα το ελληνικό ποδόσφαιρο.
Αρχικά, είχε χωριστεί η χώρα σε 11 γεωγραφικές ζώνες, από τις οποίες 11 περιφερειακοί προπονητές και 50 ενωσιακοί προπονητές (αρκετούς εκ των οποίων γνωρίζω προσωπικά και τους θεωρώ ιδιαίτερα αξιόλογους), έπειτα από προσεκτική, αξιοκρατική και λεπτομερή δουλειά κατέληγαν σε 44 ποδοσφαιριστές κάτω των 14 ετών (4 για κάθε θέση) και ξεκινούσε η διαδικασία εκπαίδευσης τους.
Photo by: ΙΝΤΙΜΕ.
Μια εβδομάδα το μήνα, γίνονταν συγκεντρώσεις, στις οποίες οι παίκτες αυτοί χωρίζονταν σε δύο ομάδες (πρωί/απόγευμα), με θεωρία και πρακτική, εναλλασσόμενες. Από αυτές τις συγκεντρώσεις, δημιουργήθηκε η ELITE GROUP, μία ομάδα 25 ατόμων κάτω των 15 ετών, που συμμετείχαν στην 2η φάση από την οποία και ξεκινούσε η διαδικασία της εξέλιξης με στόχο τη δημιουργία και ανάπτυξη των μελλοντικών παικτών της Εθνικής Ανδρών.
Ο τομέας όπου επικεντρωνόταν πλέον η δουλειά στους επιλεγμένους ήταν η προετοιμασία της ομάδας, μέσω του ανταγωνισμού με επαγγελματικές απαιτήσεις, δεδομένο που διαφοροποιούσε αρκετά τη μεθοδολογία και τα κριτήρια αξιολόγησης. Αυτό συνεχιζόταν με τις μηνιαίες συγκεντρώσεις αλλά και με τα διεθνή τουρνουά που συμμετείχαν τώρα πια με το εθνόσημο στη φανέλα, μέχρι να υπάρξουν σαφείς ενδείξεις για το ποιοι από αυτούς είναι ικανοί για να προωθηθούν στην εθνική κάτω των 16 ετών.
Παρόμοια διαδικασία συνεχιζόταν και εκεί, με σαφώς πιο απαιτητικά κριτήρια και μεθοδολογία εκπαίδευσης, για την προετοιμασία της κάτω των 17 ετών ομάδας και ούτω καθεξής, για κάθε ποδοσφαιρική χρονολογία, μέχρι την στελέχωση της Εθνική ανδρών.
Αυτό το μοντέλο ανάπτυξης και εκπαίδευσης εκατοντάδων ποδοσφαιρικών ταλέντων σε ολόκληρη τη χώρα, για το οποίο χρειάστηκαν αρκετοί μήνες να σχεδιαστεί και λειτούργησε για τρία ολόκληρα χρόνια, σταμάτησε, απότομα και ολοκληρωτικά, με τη φυγή του Σάντος, το καλοκαίρι του 2014.
Όλος αυτός ο μηχανισμός που στήθηκε και απασχόλησε δεκάδες αξιόλογους ανθρώπους του χώρου και όλες οι αναλύσεις και οι αξιολογήσεις τους στην ειδική πλατφόρμα που υπήρχε, πετάχτηκαν και ήταν σαν να μην έγιναν ποτέ. Όλα γκρεμίστηκαν, μόλις άλλαξε ο ομοσπονδιακός προπονητής και κανείς δεν αξιοποίησε αυτό που είχε δημιουργηθεί και ούτε ασχολήθηκε, έκτοτε, με κανένα από τα μέτωπα που είχαν ανοιχθεί.
Photo by: Stelios Volitakis / ΙΝΤΙΜΕ.
Ο Σάντος έγινε ομοσπονδιακός προπονητής της Πορτογαλίας, με την οποία κατέκτησε το πανευρωπαϊκό πρωτάθλημα ποδοσφαίρου το 2016 και την οδήγησε στα τελικά του παγκοσμίου πρωταθλήματος το 2018.
Φεύγοντας από την Ελλάδα, μας άφησε παρακαταθήκη ένα ξεκάθαρο πλάνο για την εξέλιξη του ποδοσφαίρου μας. Οι τότε αρμόδιοι στην Ελληνική Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία αποφάσισαν να πετάξουνε στα σκουπίδια το πλάνο του Σάντος και μαζί με αυτό ένα καλύτερο μέλλον για το ελληνικό ποδόσφαιρο.
Ο Δημήτρης Ελευθερόπουλος είναι προπονητής ποδοσφαίρου (κάτοχος διπλώματος UEFA Pro).