Η ανισότητα των φύλων ανέκαθεν απασχολούσε τους ανθρώπους του αθλητισμού και τη Διεθνή Ολυμπιακή Επιτροπή, η οποία το 2020 είχε στην κορυφή της ατζέντας της το θέμα της αύξησης του ποσοστού συμμετοχής των γυναικών στους Ολυμπιακούς Αγώνες.
Η απόφασή της να ισχύσει το απόλυτο 50-50, αρχής γενομένης από τη διοργάνωση που θα διεξαχθεί το 2024 στο Παρίσι, είναι ένα βήμα που δείχνει και έμπρακτα την πρόθεση της ΔΟΕ να επιτύχει την ισότητα των δύο φύλων. Στον αγωνιστικό τομέα τουλάχιστον, γιατί προς το παρόν δεν συμβαίνει το ίδιο σε επίπεδο διοίκησης. Όχι μόνο στον χώρο του αθλητισμού. Γενικότερα.
Στο παρελθόν, ελάχιστες γυναίκες ενδιαφέρονταν να διεκδικήσουν μία θέση στα κέντρα λήψης των αποφάσεων. Στην τωρινή εποχή, όμως, τα δεδομένα έχουν αλλάξει. Ο αριθμός των ενδιαφερομένων έχει αυξηθεί, ενώ ολοένα και περισσότερες γυναίκες επιθυμούν την επαγγελματική εξέλιξή τους σε διάφορους χώρους, ελπίζοντας να έχουν ίσες ευκαιρίες με τους άνδρες.
Τα τελευταία χρόνια, γίνεται μεγάλη κουβέντα για το θέμα της ποσόστωσης των φύλων στα ανώτερα όργανα διοίκησης. Η συμμετοχή συγκεκριμένου αριθμού γυναικών μέσω νομοθετικής ρύθμισης μπορεί να ενισχύει την παρουσία τους σε κατεξοχήν ανδροκρατούμενους χώρους, αλλά αυτό δεν είναι το μοναδικό ζητούμενο.
Θεωρώ, πως το ζητούμενο -από την πλειονότητα των γυναικών- είναι να λαμβάνεται υπόψη η παιδεία, η εκπαίδευση, οι ικανότητες και οι δυνατότητες τους. Να παίρνουν τις θέσεις, επειδή τις αξίζουν κι όχι γιατί πρέπει απλά να συμπληρωθεί ένας αριθμός.
Δεν θέλουν να τους χαριστεί κάτι! Θέλουν να αντιμετωπίζονται ισότιμα και να υπάρχει σεβασμός.
Photo by: Προσωπικό Αρχείο Εύης Μωραϊτίδου.
Η καταγγελία που έκανε η Σοφία Μπεκατώρου, ήταν η αφορμή για να ανοίξει η συζήτηση και για άλλο ένα, πολύ σοβαρό, θέμα. αυτό της σεξουαλικής κακοποίησης και της παρενόχλησης. Ένα φαινόμενο που δεν αφορά μόνο στον χώρο του αθλητισμού. Αφορά σε όλους τους χώρους και την κοινωνία στο σύνολό της.
Για να αντιμετωπιστεί και να εξαλειφθεί πρέπει να υπάρχει παιδεία και ενημέρωση προς όλους. Πρέπει να υπάρχει σεβασμός προς τη μοναδική προσωπικότητα του καθενός και, για να το πετύχουμε αυτό, πρέπει να σεβόμαστε πρώτα τον εαυτό μας.
Συχνά εκφράζεται η απορία, αν η συνύπαρξη και η συνεργασία πολλών γυναικών μαζί, μπορεί να “κυλήσει” ομαλά και αρμονικά. Η αλήθεια είναι πως οι γυναίκες έχουμε έναν διαφορετικό τρόπο σκέψης από τους άνδρες. Όταν, όμως, υπάρχει κοινός στόχος, στο τέλος μπορούμε να συνεργαστούμε πολύ καλά. Αν το «εγώ» δίνει χώρο στο «εμείς» και επιλύονται γρήγορα, χωρίς να διαιωνίζονται, όποιες διαφωνίες υπάρχουν, η συνεργασία μπορεί να γίνει ιδανική.
Σίγουρα υπάρχουν και δύσκολες στιγμές. Μη ξεχνάμε πως σε μια ομάδα με πολλούς ανθρώπους υπάρχουν και πολλοί διαφορετικοί χαρακτήρες. Στον αθλητισμό, ειδικά στα ομαδικά αθλήματα, μεγάλο ρόλο παίζει και ο προπονητής. Αυτός καλείται να τηρήσει τις ισορροπίες. Στην περίπτωση των γυναικών, θα έλεγα πως -ταυτόχρονα- θα πρέπει να λειτουργεί και ως ψυχολόγος. Οι γυναίκες, βλέπετε, για να αποδώσουν καλά πρέπει να έχουν καλή ψυχολογία!
Προσωπικά είχα την τύχη να έχω πολλές και καλές συνεργασίες. Με παίκτριες και με προπονητές, τόσο στην Εθνική ομάδα, όσο και τους συλλόγους, στους οποίους αγωνίστηκα.
Photo by: Προσωπικό Αρχείο Εύης Μωραϊτίδου.
Η πρώτη επαφή μου με τον αθλητισμό ήταν με την ενόργανη, σε ηλικία πέντε ετών, στον Πανιώνιο.
Παράλληλα, τα καλοκαίρια, όταν παραθερίζαμε στην Σαρωνίδα, έμαθα κολύμπι σε διαδρομές που είχαν τοποθετήσει μέσα στην θάλασσα. Δοκίμασα και άλλα αθλήματα, αλλά πάντα την κολύμβηση είχα στο μυαλό μου. Σε ηλικία δέκα ετών πια, ξεκίνησα κολύμβηση στον ΑΝΟ Γλυφάδας και ένιωσα ότι βρισκόμουν επιτέλους στο “στοιχείο” μου. Απαιτητικό και μοναχικό άθλημα, αλλά το αγαπούσα πραγματικά. Θυμάμαι τις πρωινές προπονήσεις, πριν το σχολείο, όταν έπρεπε να ξυπνήσω στις 05:30 το πρωί, και το απόγευμα να επιστρέφω ξανά στην πισίνα.
Ως κολυμβητήρια είχα κατακτήσει αρκετά μετάλλια σε πανελλήνια πρωταθλήματα και συμμετείχα με την Εθνική ομάδα σε Βαλκανικούς Νεανίδων. Λίγο πριν τελειώσω το Λύκειο, όμως, ένας τραυματισμός με υποχρέωσε να μείνω αρκετό καιρό εκτός πισίνας.
Το καλοκαίρι του 1992, με ρώτησαν αν θα ήθελα να παίξω στην ομάδα των Νεανίδων και να τους βοηθήσω στο πρωτάθλημα. Εκείνη την εποχή, το γυναικείο πόλο ήταν ακόμη στην αρχή του. το πρώτο πρωτάθλημα Ελλάδας γυναικών πραγματοποιήθηκε το 1985.
Ήθελα, όμως, να δοκιμάσω ένα άθλημα που θα συνδύαζε την καλή φυσική κατάσταση και την κολυμβητική ικανότητα με το ομαδικό παιχνίδι. Δεν το σκέφτηκα πάρα πολύ και, έτσι, από την κολύμβηση βρέθηκα στην υδατοσφαίριση.
Στη διάρκεια της καριέρας μου, συνεργάστηκα με σπουδαίους ανθρώπους. Με προπονητές, οι οποίοι -όλοι μαζί και καθένας ξεχωριστά- βοήθησαν σημαντικά στην εξέλιξή μου. Από τους πρώτους που είχα στην κολύμβηση (Πόπη Κουφέλη, Παντελής Κατράς, Γιάννης Ριζόπουλος) και το πόλο (Ιφιγένεια Μαραγκού, Βαγγέλης Πάτερος), μέχρι εκείνους που ακολούθησαν στην πορεία.
Θα θυμάμαι πάντα με πολύ αγάπη τον αείμνηστο Φώντα Μουδάτσιο, ο οποίος έφυγε τον Σεπτέμβριο του 2020 από τη ζωή. Με τον Φώντα, είχαμε κατακτήσει το πρώτο ευρωπαϊκό πρωτάθλημα με την Εθνική ομάδα Νεανίδων (1994) και τον πρώτο ευρωπαϊκό τίτλο με τη Γλυφάδα (2000).
Η Εύη Μωραϊτίδου με τον Φώντα Μουδάτσιο, μετά την κατάκτηση του Κυπέλλου Πρωταθλητριών, το 2000 / Photo by: Eurokinissi (Action Images).
Πολύ καλή συνεργασία είχα, επίσης, με τον Νίκο Αναγνωστόπουλο, πρώτο προπονητή στην Εθνική γυναικών το 1995, τον Γιώργο Κατσούλη (με βοήθησε στην ατομική τεχνική), την Αλεξία Καμμένου (μου έδωσε την ευκαιρία να ολοκληρώσω την καριέρα μου στη Βουλιαγμένη με τον πιο ωραίο τρόπο) και, φυσικά, τον Κούλη Ιωσηφίδη, τον άνθρωπο που μαζί με τον Γιώργο Μορφέση καθοδήγησαν την Εθνική ομάδα γυναικών στη -μέχρι σήμερα- σημαντικότερη επιτυχία της σε Ολυμπιακούς Αγώνες, την κατάκτηση του Ασημένιου μεταλλίου.
Από το 2008, όταν η ομάδα των Γυναικών συμμετείχε για τελευταία φορά σε Ολυμπιακούς Αγώνες -ενώ η ανδρική ομάδα είναι πάντα παρούσα στο Ολυμπιακό τουρνουά- δυστυχώς, δεν έχουμε πετύχει μέχρι σήμερα να έχουμε διπλή εκπροσώπηση.
Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι τα κορίτσια που πήγαν στην Τεργέστη, για να διεκδικήσουν το εισιτήριο για το Τόκιο, κατέβαλαν τεράστια προσπάθεια. Έδειχνε ότι ήταν δεμένη και ήμουν αρκετά αισιόδοξη για το τελικό αποτέλεσμα. Στα προ-ολυμπιακά τουρνουά, όμως, τα αποτελέσματα των παιχνιδιών κρίνονται, πέρα από τη καθαρά αγωνιστική ετοιμότητα, και από άλλους δύο παράγοντες: την εμπειρία και την ψυχολογία.
Photo by: Andreas Papakonstantinou / Tourette Photography.
Όταν κερδίζεις μία ομάδα, όπως την Ουγγαρία, η οποία είναι μία από τις παραδοσιακές δυνάμεις στο πόλο και αντίπαλος που τα τελευταία δύο χρόνια δεν έχεις κερδίσει, σημαίνει ότι υπάρχει και ικανότητα και καλή ψυχολογία. Ωστόσο, στο κρίσιμο παιχνίδι, σε αυτό το “ένα” που δίνει την πρόκριση, όλοι οι παράγοντες συντελούν στην επιτυχία. Εκεί, όπως αποδείχθηκε, η ομάδα δεν κατάφερε να βρει λύσεις στο πρόβλημα που προέκυψε σ’ ένα από τα βασικά αγωνιστικά κομμάτια του παιχνιδιού, τον παίκτη παραπάνω.
Γνωρίζω πολύ καλά ότι το προ-ολυμπιακό τουρνουά είναι πιο δύσκολο από το Ολυμπιακό. Κυρίως, γιατί, εκτός από το αγωνιστικό μέρος, καλείσαι να διαχειριστείς και την πίεση, η οποία προκύπτει από την μεγάλη επιθυμία που υπάρχει να πετύχεις τον στόχο, την πρόκριση. Όταν έχεις εξασφαλίσει τη συμμετοχή σου στους Ολυμπιακούς Αγώνες, ξέρεις ότι θα είσαι παρών! Δεν έχεις άγχος! Θα είσαι εκεί! Όταν, όμως, πρέπει να κερδίσεις τη θέση σου, μπορεί σε κυριέψει η σκέψη του «πρέπει». «Πρέπει να πας»! Δεν είναι εύκολο να το διαχειριστείς και να το βγάλεις απ’ το μυαλό σου.
Ο αγώνας, από τον οποίο κρίνεται το “εισιτήριο”, είναι ο πιο ψυχοφθόρος απ’ όλους! Το έχω βιώσει, και μάλιστα δύο φορές.
Η πρώτη ήταν το 2000, όταν διεκδικήσαμε την πρόκρισή μας στο Σίδνεϊ, στους Ολυμπιακούς Αγώνες, στους οποίους για πρώτη φορά θα συμμετείχαν και οι γυναικείες ομάδες. Και επειδή θα αγωνίζονταν μόνο έξι, φαντάζεστε πόσο μεγάλος ήταν ο βαθμός δυσκολίας. Και η δεύτερη, το 2008. Στο προ-ολυμπιακό για την πρόκριση στο Πεκίνο.
Είμαι σχεδόν σίγουρη πως η απώλεια της πρόκρισης στο Τόκιο θα πεισμώσει τα κορίτσια της τωρινής Εθνικής ομάδας. Κάθε αποτυχία και δυσκολία, βάζει τους αθλητές σ’ αυτήν τη διαδικασία. Τους δίνει τη δύναμη να συνεχίσουν και να προσπαθούν ακόμα περισσότερο.
Η Εύη Μωραϊτίδου στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας / Photos by: Eurokinissi (Action Images).
Θυμάμαι μια συμβουλή που κάποτε μου είχαν δώσει: «Μη σταματάς την προσπάθεια. Μην παρατάς καμία φάση. Να μελετάς καλά τον αντίπαλο σου. Κυρίως, να έχεις πίστη στον εαυτό σου»! Αυτή η πίστη ήταν η δύναμή μου, για να ξεπεράσω τις δύσκολες στιγμές. Να πάω παρακάτω. Να ζήσω πολύ μεγάλες επιτυχίες, όπως τους ευρωπαϊκούς τίτλους που πήρα με δυο διαφορετικές ομάδες, τον ΑΝΟ Γλυφάδας και τη Βουλιαγμένη.
Οι συγκεκριμένες επιτυχίες σε συλλογικό επίπεδο ήταν εκείνες που άνοιξαν τον δρόμο και ώθησαν το ελληνικό γυναικείο πόλο στην κορυφαία στιγμή του σε εθνικό επίπεδο, τους Ολυμπιακούς Αγώνες το 2004 στην Αθήνα.
Δεν πρόκειται ποτέ να ξεχάσω την υποδοχή του κόσμου στο Ολυμπιακό Στάδιο, στην τελετής έναρξης. Την στιγμή που εμφανίστηκε η Ελληνική ομάδα κι άρχισε να τρέμει το έδαφος από την ιαχή «Ελλάς, Ελλάς»! Μαζί μ’ αυτό, έτρεμε και η καρδιά μας.
Έχοντας ζήσει τη μεγαλύτερη στιγμή για έναν αθλητή, είχα πει πως θα αποχωρούσα από την Εθνική ομάδα. Όπως και άλλες συμπαίκτριές μου. Ήταν, όμως, τόσο μεγάλη η θέλησή μας να συνεχίσουμε, ώστε όχι μόνο παραμείναμε, αλλά την επόμενη χρονιά (2005) κατακτήσαμε το Χρυσό μετάλλιο στο World League και μετά πήγαμε και στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Πεκίνου.
Η 8η θέση που καταλάβαμε, δεν αντιπροσώπευε τις πραγματικές δυνατότητες της ομάδας. Να πω την αλήθεια, θα ήθελα να είχα τελειώσει καλύτερα την καριέρα μου στην Εθνική.
Η Εύη Μωραϊτίδου με το Χρυσό μετάλλιο στο World League, το 2005 / Photo by: Eurokinissi (Action Images).
Ό,τι δεν είχα πετύχει με την Εθνική, να ολοκληρώσω δηλαδή την πορεία μου με μία ακόμα επιτυχία, ήρθε με την ομάδα της Βουλιαγμένης. Μετά την κατάκτηση του Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος το 2010, άρχισα να αποδέχομαι ότι είχε έρθει το πλήρωμα του χρόνου. Είχα συμφιλιωθεί, πια, με την ιδέα της απόσυρσής μου από την ενεργό δράση. Αποχώρησα, έχοντας πετύχει όλα, όσα ήθελα! Έκλεισε ένας κύκλος και άνοιξε αυτός της οικογένειας. Στην ζωή μου ήρθε η κόρη μου που είναι το πιο σημαντικό μετάλλιο της ζωής μου!
Δυστυχώς, στην Ελλάδα, αν και είναι η χώρα που “γέννησε” τους Ολυμπιακούς Αγώνες, δεν υπάρχει Ολυμπιακή Παιδεία. Όσοι αθλητές, πρώην και νυν, επισκεπτόμαστε σχολεία, με στόχο να μεταλαμπαδεύσουμε τις αξίες του Ολυμπισμού, διαπιστώνουμε ότι πολλά παιδιά δεν γνωρίζουν τι πρεσβεύουν οι Αγώνες, πέρα από το καθαρά αγωνιστικό κομμάτι. Δεν γνωρίζουν καν τι είναι η Ολυμπιακή Εκεχειρία.
Ο δικός μας ρόλος είναι να τους μάθουμε την αξία της διοργάνωσης. Να εμπνεύσουμε τους νέους να κυνηγούν τα όνειρά τους και να αποτελούμε θετικά πρότυπα γι’ αυτούς με την συμπεριφορά μας. Εντός και εκτός γηπέδων.
Ο αθλητισμός είναι ένα κομμάτι της κοινωνίας. Ένα υγιές κομμάτι, το οποίο οφείλουμε όλοι να διαφυλάξουμε και να φροντίσουμε να παραμείνει υγιές. Πρέπει να ενθαρρύνουμε τα παιδιά να ασχολούνται με αυτόν.
Ο πρωταθλητισμός είναι κάτι διαφορετικό και δεν πρέπει να είναι αυτοσκοπός. Προκύπτει, μόνο αν αυτό που έχουν επιλέξει, το κάνουν με αγάπη, τους “γεμίζει” και περνάνε όμορφα. Μόνο τότε, θα μπορέσουν να αφοσιωθούν στην προπόνηση, να έχουν υπομονή και επιμονή για συνεχή βελτίωση. Να κάνουν όνειρα, να προσπαθούν να τα πετύχουν και, όσες φορές κι αν πέσουν κάτω, να σηκωθούν ξανά.
Ακόμη κι αν δεν τα καταφέρουν, θα νιώσουν την ικανοποίηση ότι προσπάθησαν. Κι αυτό θα είναι το καλύτερο εφόδιο για τη ζωή τους!
H Εύη Μωραϊτίδου πρωταθλήτρια Ελλάδας με την Βουλιαγμένη, το 2010 / Photo by: Eurokinissi (Action Images).
Επιμέλεια κειμένου: Έλενα Βογιατζή
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ: