Το μεγαλείο της στιγμής του Φερνάντο Ρεδόνδο

«Η ζωή διαμορφώνεται από μια μοναδική στιγμή», υποστήριζε ο μεγάλος Αργεντίνος συγγραφέας, Χόρχε Λουίς Μπόρχες, μια από τις σημαντικότερες λογοτεχνικές μορφές του περασμένου αιώνα.

Μια στιγμή, ένα καρέ δευτερολέπτων, ένα στιγμιαίο αραβούργημα ήταν αρκετό στην καριέρα του Φερνάντο Ρεδόνδο για να μείνει για πάντα χαραγμένος στη μνήμη.

Old Trafford, ένα από τα καλύτερα και πιο προβεβλημένα παλκοσένικα του ευρωπαϊκού ποδοσφαίρου. Προημιτελικός Champions League, Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ εναντίον Ρεάλ Μαδρίτης.

Πρώτη πράξη της παράστασης και η εικόνα είναι χαρακτηριστική. Αφορά σε ένα εντελώς κοινό σημείο του παιχνιδιού, απ’ εκείνα που δεν προϊδεάζουν το θεατή για το παραμικρό.

Ο Ρεδόνδο τρέχει με τη μπάλα στα πόδια κάπου στο κέντρο του γηπέδου, κοντά στην πλάγια γραμμή προς τα δεξιά. Το τρέξιμό του είναι ελαφρύ, στις “μύτες”, όπως συνήθιζαν να λένε για τους καλλιτέχνες-χορευτές.

Έχει μόλις προσπεράσει με μια απλή προσποίηση τον παντοτινό μαχητή, Πολ Σκόουλς, που μοιάζει έτοιμος να “σκάσει” από την υπερπροσπάθεια.

Ο Φερνάντο έχει το κεφάλι ψηλά, δίχως ίχνος ιδρώτα στο πρόσωπο και την παραμικρή ένδειξη κόπωσης. Στο γήπεδο φαίνεται “αέρινος”, ένα κλικ πιο γρήγορος απ’ όλους. Κι όμως δεν είναι.

«Η ταχύτητα συγχέεται συχνά με την αίσθηση του χωροχρόνου», έλεγε ο Κρόιφ. «Συχνά ξεκινούσα να τρέχω ένα κλικ πριν από τους άλλους, με αποτέλεσμα να φαίνομαι πιο γρήγορος. Εγώ νομίζω ότι ποτέ δεν έτρεχα πιο γρήγορα. Έτρεχα όμως πιο έξυπνα».

Αυτή ήταν και η διαφορά του ανθρώπου που φορούσε το περιβραχιόνιο της Ρεάλ Μαδρίτης εκείνη τη νύχτα στο κατάμεστο «Θέατρο των Ονείρων».

Θαρρείς και έπρεπε να φαίνεται ντυμένος με επίσημο ένδυμα, η Ρεάλ εκείνο το βράδυ είχε επιλέξει τη μαύρη εμφάνιση με τα χρυσά γράμματα.

Στην πραγματικότητα, ο Ρεδόνδο δεν φαινόταν καν σαν ποδοσφαιριστής. Πιο πολύ ήταν σαν όραμα, σαν μια ονειρική απεικόνιση του πιο τεχνίτη και κομψού μέσου της Αργεντινής.

Ένας “tanguero” που χορεύει στο χορτάρι, ικανός να εξημερώσει με τους “κωδικούς” του όλες τις αισθήσεις. Τα μακριά μαλλιά να ακολουθούν το ρυθμό του σώματος, ο αριστερός ώμος προς τα εμπρός, στόμα μισάνοιχτο και ένα καθαρό βλέμμα να κοιτάζει μακριά, πέρα απ’ τον ορίζοντα των υπολοίπων.

Φαίνεται εκτός ισορροπίας, τρέχει επικλινώς κι όμως η κίνησή του είναι τόσο αρμονική που καταλήγει στην πιο περίπλοκη μορφή ισορροπίας. Χαϊδεύει τη μπάλα με το αριστερό και αδειάζει την άμυνα, δίνοντας την εντύπωση ότι κατανοεί χώρο και χρόνο καλύτερα από συμπαίκτες κι αντιπάλους.

Αυτό ήταν και το μεγαλύτερο προτέρημα του Φερνάντο στην καριέρα του, αυτό ήταν το ποιοτικό χαρακτηριστικό που τον έφερε στην ελίτ του ευρωπαϊκού ποδοσφαίρου. Μέχρι το 52ο λεπτό εκείνου του αγώνα στο Μάντσεστερ που από την ελίτ πέρασε στο πάνθεον.

Αυτή η φάση καθόρισε την καριέρα του, αυτή η φάση προσδιόρισε τη θέση του στην ιστορία του αθλήματος.

Η Ρεάλ προηγείτο ήδη με 2-0 και επί της ουσίας είχε θεωρήσει το διαβατήριό της για τα ημιτελικά. Ο Ρεδόνδο υποδέχεται τη μπάλα μετά από την σκαφτή πάσα του Σάβιο με το εξωτερικό -γιατί όλες οι λεπτομέρειες έχουν τη σημασία τους- και έχει δίπλα και μπροστά του Ραούλ και Μοριέντες.

Θα μπορούσε να τη σπάσει στο κέντρο, να τη γυρίσει πίσω, διότι πλέον δεν υπήρχε διακύβευμα.

Κι όμως, επιλέγει να παραμείνει αριστερά και να πάει στο “ένας εναντίον ενός” με τον Μπεργκ.

Ο Ρεδόνδο δεν κάνει το φαινομενικά ορθολογικό, υπακούει στο ένστικτο. Αυτό που ακολουθεί δεν μαθαίνεται, δεν διδάσκεται σε καμία ακαδημία.

Είναι από τις σπάνιες μορφές που η ποδοσφαιρική νοημοσύνη υπερισχύει, γιατί έτσι επιτάσσει το ταλέντο.

Κοντρολάρει με το αριστερό εξωτερικό, κάνοντας ταυτόχρονα αυτό το “τίναγμα” στο τρέξιμο, σαν να προειδοποιεί για την έκρηξη που ακολουθεί.

Έχει μέτωπο προς την πλάγια γραμμή, είναι από τις κλασσικές φάσεις που ο ποδοσφαιριστής καταλήγει στο σημαιάκι για να κερδίσει με κάποια ευνοϊκή κόντρα ένα κόρνερ. Όχι ο Ρεδόνδο.

⚽👟 Se cumplen 20 años del taconazo de Redondo en Old Trafford camino de la Octava…

🔴 Sigue el partido EN DIRECTO (18:40):
📺 #RMTV – https://t.co/8H7zeCSIjT#YoMeQuedoEnCasa pic.twitter.com/0q0waaf0nT

— Real Madrid C.F. (@realmadrid) April 19, 2020

Αυτό το αριστερό τακουνάκι του Φερνάντο Ρεδόνδο δεν περιγράφεται με λόγια, δεν αποτυπώνεται με λέξεις.

Επίτηδες το βίντεο μένει χωρίς ήχο, διότι καμία περιγραφή δεν μπορεί σε δυο δευτερόλεπτα να καλύψει την ολότητα της ενέργειας.

Τρίπλα κάτω απ’ τα πόδια (!) του αντιπάλου με τακουνάκι (!), αλλαγή κατεύθυνσης, σπάσιμο μέσης και ανισόρροπη ισορροπία.

Μια μαγική κίνηση γεωμετρικής τέχνης, μια αιθέρια προοπτική που κάνει τις κάθετες ευθείες στο επίπεδο της εικόνας να συγκλίνουν σε ένα σημείο. Μεμιάς όλα τα βλέμματα στο γήπεδο είναι πάνω του, οι τηλεθεατές μπροστά στις οθόνες με τα στόματα ανοικτά.

Ο Ρεδόνδο, στη δική του διάσταση, σαν να έχει κάνει κάτι φυσιολογικό, τρέχει να προλάβει την μπάλα, πριν βγει άουτ.

Σηκώνει το κεφάλι και με την άκρη του ματιού βλέπει τον Ραούλ ξεμαρκάριστο στη μικρή περιοχή. Η πάσα είναι ακριβείας, γιατί δεν είναι δυνατόν ένας τόσο μεγάλος παίκτης να έχει κάνει το απίστευτο και να αποτύχει στο “εύκολο”.

Ο Ραούλ κάνει το αυτονόητο και απλώς τη σπρώχνει στα δίχτυα.

Πολύ κακώς ο σκηνοθέτης ζουμάρει επάνω του και απαθανατίζεται ο πανηγυρισμός του ανθρώπου που προέβη στην ενέργεια του 5% όλης της φάσης.

Εάν ο σκηνοθέτης ήξερε, εάν ο σκηνοθέτης ήταν “αρρωστάκι”, θα ζούμαρε απευθείας στο πρόσωπο του Ρεδόνδο. Μόνο και μόνο για να θυμόμαστε την ειρωνεία στην έκφρασή του.

Ένας ποδοσφαιριστής, ο οποίος σε ολόκληρη την καριέρα του κατηγορήθηκε ως «αργός», διέσχισε το μισό γήπεδο με τη μπάλα στα πόδια, ολοκλήρωσε το αραβούργημα και απλώς κινήθηκε ράθυμα προς τη σέντρα.

Για τον Ρεδόνδο το ποδόσφαιρο ήταν βασικά μια διαρκής προσπάθεια ελέγχου του χάους. Με πινελιές ποιότητας και δημιουργίας.

Το έκανε αριστοκρατικά, δίχως να “λερωθεί” ποτέ, χωρίς να μπει στη διαδικασία να τσαλακωθεί. Ίσως γι’ αυτό το “ατσαλάκωτο” και το “αυθάδες” στο παιχνίδι του να έχει αδικηθεί από την ιστορία και να μην λογίζεται στους κορυφαίους όλων των εποχών.

Εκείνη τη νύχτα στο Old Trafford, η τεχνική εξημέρωσε το ανταγωνιστικό πνεύμα, τη δύναμη, την τακτική, το σχέδιο. Σε όλα αυτά υπερτερούσε η Γιουνάιτεντ, μόνο που είχε υπολογίσει χωρίς τον αστάθμητο παράγοντα Ρεδόνδο.

Σημειωτέον ότι το πρώτο ματς στο Bernabéu είχε τελειώσει με λευκή ισοπαλία, η Μάντσεστερ ήταν το φαβορί και ο Ντελ Μπόσκε είχε επιλέξει ένα πολύ περίεργο σχήμα με τρεις πίσω (κάτι που ξαναείδαμε αργότερα με τον Ζινεντίν Ζιντάν στον πάγκο), προκειμένου να ακολουθήσουν όλοι οι υπόλοιποι το ρυθμό που θα έδινε η μπαγκέτα του μοναδικού μαέστρου, ο οποίος ήταν μόνος του μπροστά από την άμυνα σε ένα πρώιμο είδος deep lyin’ playmaker.

Ο Ρεδόνδο εκείνο το βράδυ πήρε στις πλάτες του ολόκληρη τη Ρεάλ και κατόρθωσε να λυγίσει τη μέχρι πρότινος ανίκητη για τη «Βασίλισσα» ταξιαρχία του Σερ Άλεξ.

«Αυτός ο παίκτης είναι σαν να έχει μαγνήτες στα πόδια του», δήλωσε ο ίδιος ο Φέργκιουσον στο flash interview στο τέλος του ματς.

Εκείνο το 0-3 της Ρεάλ έμεινε στο χρόνο περισσότερο από το 3-0 του Τελικού εναντίον της Βαλένθια.

«Αυτό το τακουνάκι θα το θυμόμαστε για τα επόμενα 50 χρόνια», είπε ο Σάβιο, γιατί η ενέργεια ήταν τόσο ξεχωριστή, τόσο μοναδική που είναι από τις πολύ σπάνιες περιπτώσεις που όλοι ξεχνούν το γκολ και φέρνουν στο θυμικό την εξέλιξη και τη δημιουργία της φάσης.

Ο «Πρίγκιπας», όπως τον φώναζαν από την αρχή της καριέρας του, επέλεξε ίσως τον κομψότερο τρόπο για να φυλακίσει την ανάμνησή του στους aficionados.

Η αγνή ιδιοφυΐα ενός ποδοσφαιριστή-καλλιτέχνη, ο οποίος, με την ίδια ευκολία που χόρευε στο χορτάρι, έβγαζε και το εντελώς παράταιρο με το χώρο του ποδοσφαίρου σοφιστικέ προφίλ εκτός αγωνιστικών χώρων.

Ο άνθρωπος που προτιμούσε να διαβάζει Μπόρχες και περιοδικά μόδας, το «κακομαθημένο παιδί», όπως είπε ο Μαραντόνα, ο «αργός για το σύγχρονο ποδόσφαιρο» που έφερε εν μέσω διαμαρτυριών ο Χόρχε Βαλντάνο στη Ρεάλ, ήταν και είναι μια πολύ ιδιαίτερη περίπτωση. Από επιλογή του δεν συμπεριελήφθη στην ομάδα της Αργεντινής στο Μουντιάλ του 1990 στην Ιταλία, προκειμένου να μην χάσει τις εξετάσεις στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο. Από επιλογή του έθεσε εαυτόν εκτός ομάδας και το 1998, αρνούμενος να κουρευτεί σαν πεζοναύτης σύμφωνα με τις προσταγές του Πασαρέλα.

Έτσι δικαιολογούνται οι μόλις 29 εμφανίσεις του με τη φανέλα της Εθνικής Αργεντινής.

Και στις 29 όμως ο αριθμός στη φανέλα ήταν το «5».

«Όλα στο ποδόσφαιρο συμβαίνουν από εκείνους που παίζουν στη θέση μου. Ο Ιησούς Χριστός, αν έπαιζε ποδόσφαιρο, σε αυτή τη θέση θα έπαιζε και θα φορούσε το “5” στη φανέλα», είπε κάποτε στους εμβρόντητους δημοσιογράφους σε μια από τις ήπιες και γεμάτες ειρωνεία “εκρήξεις ειλικρίνειας”.

Τόσο αυθάδης που δεν ήθελε να τον θυμάται κανένας για κάτι συμβατικό, κάτι συνηθισμένο, ένα γκολ, έναν τίτλο.

Έτσι συμβαίνει με εκείνους που αναβλύζουν -δικαιολογημένα- μια αίσθηση ανωτερότητας, γιατί έχουν επίγνωση της καλλιτεχνικής τους δεξιότητας.

Και ως γνήσιο οργισμένο είδωλο, ως εξεζητημένος καλλιτέχνης που ήταν, αποχώρησε από το ποδόσφαιρο λίγο μετά τα 30, χτυπημένος επανειλημμένα από τραυματισμούς.

Δεν μπήκε καν στη διαδικασία να επανέλθει, να εξασφαλίσει, όπως άνετα μπορούσε, ένα “τιμητικό” συμβόλαιο συνταξιοδότησης που θα τον έκανε αυτομάτως πλουσιότερο.

Δεν υπολόγισε ποτέ παραπάνω απ’ όσο άξιζαν τα χρήματα. Στον τελευταίο του σταθμό, στην κραταιά Μίλαν του Μπερλουσκόνι, είπε μόνος του στον ιδιοκτήτη να σταματήσει να τον πληρώνει.

Ο Αντριάνο Γκαλιάνι τον παρακάλεσε να κάνει μια τελευταία προσπάθεια να επανέλθει, γιατί υπήρχε το τεράστιο κίνητρο της κατάκτησης ενός ακόμα Champions League.

Ο Ρεδόνδο τον κοίταξε στα μάτια και με απόλυτη φυσικότητα του είπε «δεν χρειάζεται, έχω κάνει ήδη αρκετά».

Έχει δίκιο. Αρκούσε το ένα.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:

Τα έξι δευτερόλεπτα του Κρόιφ / Πέναλτι στα τρία. Μια ακόμα στιγμή διάνοιας

Το Πέναλτι του Πανένκα

Ντιέγκο Μαραντόνα: Tο Αδύνατο Γκολ

Ρομπέρτο Κάρλος: Η φυσική απόδειξη ενός θαύματος 

CHECK IT OUT: Όλα τα κείμενα του Zastro