MULTIMEDIA SPORTS TOKYO 2020 ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΚΕΙΜΕΝΑ

Η αποστολή της Γκουέν Μπέρι είναι πιο βαριά από τη μπάλα που πετά μακριά…

Γιώργος Αδαμόπουλος 1 Αυγούστου, 2021

Το περιεχόμενο του χαρτιού που στριφογυρίζει στα δάχτυλά της το γνωρίζει απ’ έξω και ανακατωτά. Ωστόσο, χρειάζεται να το διαβάσει ξανά και ξανά.

Το μελάνι που έχει χυθεί πάνω του δεν περιλαμβάνει απλώς τεχνικές οδηγίες και αγωνιστικά μηνύματα, αλλά και προσωπικές υπενθυμίσεις. Ακόμη και ιστορικά γεγονότα που της χαρίζουν επιπλέον κίνητρο.

Η Γκουέν Μπέρι συνηθίζει να γράφει ένα γράμμα στον εαυτό της πριν από κάθε αγώνα. Το ανοίγει και το διαβάζει ανάμεσα σε κάθε βολή της.

Τις συμβουλές για κάθε ρίψη τις προσπερνά γρήγορα-γρήγορα. Τις θυμάται καλά, άλλωστε. Αυτό που διαβάζει με προσήλωση είναι το «μάθημα ιστορίας» που βρίσκεται στις σελίδες του.

Οι σημειώσεις της αναφέρονται συνήθως στους Αφροαμερικανούς προγόνους της. «Εκείνοι έδωσαν τη ζωή τους ώστε εσύ να μπορείς να κάνεις αυτό που κάνεις», είναι ο πρόλογος. «Το να σε κρεμάσουν επειδή θέλεις να είσαι ελεύθερος είναι σκληρό, δύσκολο… Το να πετάς μία μπάλα μακριά, αυτό είναι εύκολο».

Αυτό το γράμμα θα είναι το «φυλαχτό» της και στο Τόκιο, στον προκριματικό και -όπως ευελπιστεί- στον τελικό της σφυροβολίας. Από αυτό θα αντλήσει έμπνευση.

Αν και, όπως επιμένει και έχει ξεκαθαρίσει, «ο σκοπός μου είναι μεγαλύτερος από τα σπορ. Είμαι εδώ για να εκπροσωπήσω εκείνους που έχασαν τη ζωή τους, λόγω του συστημικού ρατσισμού. Αυτό είναι σημαντικότερο από μία νίκη και ένα μετάλλιο. Γι’ αυτό είμαι εδώ και γι’ αυτό θα αγωνιστώ και στους Ολυμπιακούς Αγώνες».

One last letter to my fellow Olympians before I embark on this journey to Tokyo. #SincerelyYours

Athletes we MUST use our voices .. not only for the sport.. but for our LIVES @uninterrupted #ActivistAthlete pic.twitter.com/YCWVE7H1MA

— Gwen Berry OLY (@MzBerryThrows) July 26, 2021

Αυτή η αποστολή δεν είναι νέα για την Γκουέν Μπέρι.

Στα τέλη Ιουνίου ρου 2021, στα αμερικανικά trials που θα έκριναν την πρόκριση στους Αγώνες του Τόκιο, κατέκτησε την τρίτη θέση και το εισιτήριο για την Ιαπωνία, όμως έκανε περισσότερο «θόρυβο» αμέσως μετά.

Η 32χρονη αθλήτρια δεν θέλησε ποτέ να μείνει «εγκλωβισμένη» σε τύπους. Το επιβεβαίωσε για μία ακόμη φορά πάνω στο βάθρο των νικητριών.

Όταν ανέβηκε στο τρίτο σκαλί, διαπίστωσε με έκπληξη πως αν και αυτό δεν αναφερόταν στο πρωτόκολλο -καθώς ανάκρουση προβλέπεται μόνο σε διεθνείς αγώνες ή μόνο στην έναρξη και το τέλος της αγωνιστικής ημέρας στα trials- ακουγόταν ο εθνικός ύμνος των Η.Π.Α.. Η Μπέρι αποφάσισε να γυρίσει την πλάτη της προς την αμερικανική σημαία και να σηκώσει μία μπλούζα που έγραφε «Activist-Athlete» (=«Ακτιβίστρια-Αθλήτρια»), την οποία στη συνέχεια φόρεσε στο κεφάλι της…

Η κίνησή της δίχασε κοινό και Τύπο. Η ίδια, πάντως, επισήμανε πως όλο το «σκηνικό» ήταν «στημένο» εις βάρος της. «Δεν είπα ποτέ ότι μισώ τη χώρα μου», δήλωσε.

Και συμπλήρωσε πως «η υπόθεση με τον ύμνο έγινε επίτηδες, για μένα, και αυτός είναι ο λόγος που εκνευρίστηκα. Δεν ήταν σύμπτωση το ότι αποφάσισαν την ανάκρουση πέντε λεπτά νωρίτερα, την ώρα της απονομής μου»…

Η Γκουέν Μπέρι / Photo by: Gwen Berry – Instagram.

Η εκπρόσωπος Τύπου του Λευκού Οίκου, Τζεν Πσάκι, ανέφερε άμεσα ότι την ημέρα των trials και της απόφασης της Μπέρι να γυρίσει την πλάτη στη σημαία «δεν μίλησα απευθείας με τον Πρόεδρο Μπάιντεν.

»Ο πρόεδρος είναι περήφανος που είναι Αμερικανός, όμως πιστεύει και στο δικαίωμα ελεύθερης έκφρασης».

Στήριξη στην Γκουέν Μπέρι πρόσφεραν και πολλοί αθλητές (όχι μόνο Αφροαμερικανοί), όμως οι Ρεπουμπλικάνοι αντέδρασαν, όπως αναμενόταν. Οι Γερουσιαστές Τεντ Κρουζ και Νταν Κρένσο απαίτησαν από την ομοσπονδία στίβου των Η.Π.Α. να την αποκλείσει την Ολυμπιακή αποστολή…

Η ίδια, ωστόσο, απάντησε, πως «όπως κέρδισα το δικαίωμα να είμαι στο Τόκιο, έχω και το δικαίωμα και την υποχρέωση να μην παραβλέπω τις φυλετικές διακρίσεις και την κοινωνική αδικία». Προσθέτοντας ότι «απλώς ο ύμνος δεν με αντιπροσωπεύει, γιατί δεν προστατεύει όλους τους Αμερικανούς».

Εξήγησε πως «δεν έχω καμία όρεξη να μιλώ για τον ύμνο και υπάρχουν σοβαρότερα προβλήματα στη χώρα μου» και ξεκαθάρισε ότι «ποτέ δεν είπα πως θα αγωνιστώ στους Ολυμπιακούς χωρίς την αναφορά “USA” στη φανέλα μου».

Η Μπέρι είχε βρεθεί και στο παρελθόν στο στόχαστρο. Το 2019, μετά τη νίκη της στους Παναμερικανικούς Αγώνες, στάθηκε στο πρώτο σκαλί του βάθρου και όρθωσε τη γροθιά της, ως διαμαρτυρία στην πολιτική και τη ρητορική μίσους του τότε προέδρου των Η.Π.Α., Ντόναλντ Τραμπ.

Η υψωμένη γροθιά τής κόστισε μία 12μηνη τιμωρία με αναστολή και επιτήρηση από την Ολυμπιακή και Παραολυμπιακή Επιτροπή της πατρίδας της. Της στοίχισε και μερικούς χορηγούς…

«Κάποιος πρέπει να σταθεί απέναντι στις αδικίες στην Αμερική», έλεγε και ξαναέλεγε δίχως να μετανιώνει. «Οι πράξεις είναι μία δήλωση και στον εαυτό μου και στους ανθρώπους που υποφέρουν».

Η στάση της την έφερε σε μία επιτροπή διαμαρτυριών και διαδηλώσεων της Team USA και τόνισε πως «έχουμε ακόμη πολλά να κάνουμε». Η αγωνιστική της έγνοια της, πριν από την αναβολή των Ολυμπιακών την άνοιξη του 2020 ήταν το ίδιο μεγάλη.

Αποτέλεσμα της αντίδρασής της στους Παναμερικανικούς Αγώνες ήταν να της γυρίσουν την πλάτη διάφοροι σπόνσορές της… «Ο κόσμος κοιτάζει τους Ολυμπιονίκες και νομίζει ότι πρόκειται πάντα για ανθρώπους με πολλά χρήματα. Δεν είναι για όλους έτσι». Η Μπέρι εξήγησε ότι «έχασα ένα μέρος της οικονομικής στήριξής μου, όμως δεν επρόκειτο να κάνω πίσω και να κλείσω το στόμα μου. Θα έβρισκα άλλους τρόπους να χρηματοδοτήσω τα ταξίδια για αγώνες και προετοιμασία».

Η στάση της έρχεται μεν σε αντίθεση με το Άρθρο 50 («Rule 50») της Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής, το οποίο «δεν επιτρέπει κανένα είδος διαδήλωσης ή πολιτικής, θρησκευτικής ή φυλετικής προπαγάνδας σε Ολυμπιακούς χώρους». Οι αθλητές, όμως, απαντούν πως το να γονατίσεις ή να σηκώσεις τη γροθιά δεν αφορά την πολιτική, αλλά τα ανθρώπινα δικαιώματα.

Στις αρχές Ιουλίου η Δ.Ο.Ε. αναθεώρησε τις οδηγίες, παραχωρώντας αυτό το δικαίωμα στους αθλητές, αλλά όχι στα γήπεδα ή το βάθρο και με παράλληλη απαγόρευση ενδυμάτων με τη φράση «Black Lives Matter».

Η Γκουέν Μπέρι, μαζί με τους θρυλικούς Τόμι Σμιθ και Τζον Κάρλος, οι οποίοι είχαν υψώσει τη γροθιά τους στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1968 στο Μεξικό, δεν επαναπαύτηκαν.

Οι τρεις τους, μαζί με άλλους 150 αθλητές, εκπαιδευτικούς και ακτιβιστές, υπέγραψαν μία επιστολή πέντε σελίδων προς τη Δ.Ο.Ε., στην οποία ζητούν να μην τιμωρηθούν αθλητές που θα διαδηλώσουν με οποιοδήποτε τρόπο στο Τόκιο.

Στόχος της ήταν η αποφυγή κυρώσεων. Καθώς οι ομάδες ποδοσφαίρου γυναικών των Η.Π.Α και Αγγλίας είχαν αποφασίσει -και έπραξαν- να γονατίσουν πριν από το ξεκίνημα των παιχνιδιών τους στην Ιαπωνία, ώστε να δηλώσουν την υποστήριξή τους στο κίνημα «Black Lives Matter».

Η Γκουέν Μπέρι, η οποία γεννήθηκε στις 29 Ιουνίου 1989 στο Σεντ Λούις του Μιζούρι, έμαθε από τον πατέρα της την αγάπη για τα σπορ. Αρχικά έπαιξε μπάσκετμπολ, ασχολήθηκε με το τριπλούν και κατέληξε στη σφυροβολία.

Από εκείνον, όμως, διδάχθηκε και την αξία της ελευθερίας έκφρασης και της στήριξης στις μειονότητες των Η.Π.Α.. Όταν ήταν 15 ετών, ο Μάικλ Μπέρι, ο οποίος ήταν μόλις στα 17 του όταν την απέκτησε, κατατάχθηκε στον αμερικανικό στρατό και τοποθετήθηκε στο Ιράκ. «Ο πατέρας μου πολέμησε για αυτή τη χώρα και δεν μπορεί κάποιος να με κατηγορήσει για ασέβεια προς τις Η.Π.Α.», δήλωσε στο δίκτυο CNN η Γκουέν.

«Ο πατέρας μου ήταν εκείνος που με τα λόγια και τις πράξεις του μου έμαθε τις αξίες της ζωής και την αφροαμερικανική ιστορία. Έφυγε για μία ξένη χώρα αφήνοντας πίσω του τέσσερα παιδιά, όμως ενώ πολέμησε για την πατρίδα του δεν σέβονται τον ίδιο και τους συνανθρώπους του».

Photo by: Gwen Berry / Instagram.

Η Γκουέν Μπέρι δεν είναι απλώς αθλήτρια και ακτιβίστρια. Από την ηλικία των 15 ετών έγινε μητέρα, όταν γέννησε τον Ντέρικ, ο οποίος είναι πλέον κοντά στο τέλος της εφηβείας.

Ο μικρός ζει κυρίως με τον πατέρα του στο Σεντ Λουίς και όταν το πρόγραμμα αγώνων και προπονήσεων το επιτρέπει, περνάει χρόνο και με την μητέρα του.

Η Μπέρι έχει εξηγήσει ότι «ως έφηβος έχεις την πλάνη ότι ζεις μόνο για σένα και σε νοιάζει μόνο ο εαυτός σου…

»Όταν έρθει μία κατάσταση όπως η γέννηση ενός παιδιού, όσο πρόωρα κι αν είναι, πρέπει να ωριμάσεις νωρίτερα και να καταλάβεις εγκαίρως πως δεν ζεις για σένα. Οφείλεις να λαμβάνεις καλύτερες αποφάσεις».

Όλα αυτά τής έδειξαν τον δρόμο της προσφοράς. Για χρόνια οι πράξεις της έκαναν «θόρυβο» και «μιλούσαν» από μόνες τους. Οι λόγοι της ήταν ξεκάθαροι και δεν χρειαζόταν να εξηγήσει τις αντισυμβατικές επιλογές της, πέρα από πρωτόκολλα και καθωσπρεπισμούς. Δεν πρόκειται απλώς «να βγάλει τον σκασμό» και μόνο να αγωνίζεται…

Για την Γκουέν Μπέρι, εκείνο το περίφημο «American Dream» που της δίδαξαν από μικρή, δεν είναι ιδέα, εφικτό ή όχι. Δεν είναι σχέδιο και «αποστολή». Δεν είναι καν ένα Ολυμπιακό μετάλλιο και η φήμη ή τα χρήματα που θα το συνόδευαν. Το δικό της «αμερικανικό όνειρο» είναι οι ίδιοι οι άνθρωποι.