Ματίας Λεσόρ: Ηφαιστειογενές υλικό

Οι πρώτοι ατμοί άρχισαν να βγαίνουν τον Ιανουάριο του 1902.

Τον Απρίλιο ξεκίνησαν οι εκρήξεις. Που προκάλεσαν σεισμούς, βροχές από στάχτη, δεκάδες θανάτους από τσιμπήματα φιδιών. Τον Μάιο ένας χείμαρρος σκέπασε την κοιλάδα. Καυτό νερό με πυροκλαστικά υλικά, ταχύτητας 100 χιλιομέτρων την ώρα. Τσουνάμι, κι άλλοι θάνατοι…

Θα έπρεπε εκεί, στο Σεν Πιέρ της Μαρτινίκας, ο τόπος να είχε εκκενωθεί. Μα πού… Έρχονταν εκλογές στις 11 Μαΐου, ο κυβερνήτης έβαλε μέχρι και τον συντάκτη της τοπικής εφημερίδας να υποβιβάσει τον κίνδυνο από το ξύπνημα του ηφαιστείου Πελέ. Τρεις ημέρες πριν από τις κάλπες, η απόλυτη καταστροφή. Η αποφράδα 8η Μαΐου, στις 8 το πρωί. Η εκκωφαντική έκρηξη, το ποτάμι λάβας με 160 χιλιόμετρα την ώρα, το οποίο διαχύθηκε αυτούσιο στον οικισμό, από τη χαράδρα που ξεκινούσε από το όρος και κατέληγε στο Σεν Πιέρ.

Νεκροί, στην πιο κοστοβόρα σε ζωές έκρηξη ηφαιστείου του 20ού αιώνα, και οι 28.000 κάτοικοι. Πλην ενός φυλακισμένου σε απομόνωση, χωμένου μέσα στη γη, τον οποίον βρήκαν τρεις ημέρες αργότερα σε άθλια κατάσταση, κι ενός ακόμα ατόμου, όπως αποδείχθηκε χρόνια μετά. Πάει το «Παρίσι των Δυτικών Ινδιών»…

Τέκνο της ευρύτερης περιοχής ο Ματίας Λεσόρ, γεννηθείς στις 29 Σεπτεμβρίου 1995^. και της συγκεκριμένης υπό κάποια έννοια, αν σκεφτούμε ότι ο πατέρας του υπήρξε εμβληματικός τερματοφύλακας ακριβώς της Ασό Σεν Πιέρ.

Αυτός, ο Αντρέ Φρανσουά «Μάνγκα» Λεσόρ, άναψε τη σπίθα του αθλητισμού στον μικρό. Ο υιός εξελίχθηκε σε έναν από τους πιο εκρηκτικούς ψηλούς των ευρωπαϊκών γηπέδων.

Και, αφού πυροδότησε μεγάλες νίκες στην πιο καυτή έδρα της Ευρωλίγκας με τη φανέλα της Παρτίζαν, κατηφόρισε στην Αθήνα ώστε να ξανακάνει ηφαίστειο το ΟΑΚΑ.

Δύο αδερφάκια και «Δύο Αοράκια»

Γη. Φωτιά. Αέρας. Νερό. Τα τέσσερα βασικά στοιχεία του κόσμου, σύμφωνα με την οντολογική θεωρία.

Ηφαίστεια. Πυρκαγιές. Τυφώνες. Πλημμύρες. Οι τέσσερεις, σχεδόν αντίστοιχες με τα παραπάνω στοιχεία, αιτίες που καθιστούν τη Μαρτινίκα ένα από τα πιο ευάλωτα σε φυσικές καταστροφές μέρη του πλανήτη. Μία μεγάλη τέτοια ανά μόλις πέντε χρόνια συμβαίνει…

Ο Ματίας μεγάλωσε σε εποχή σχετικής ύφεσης, ευτυχώς. Ευτυχέστερα, ως προς την επαγγελματική του ανέλιξη, είχε δύο μεγαλύτερα αδέρφια να τον τραβήξουν από την μπάλα, έτσι προσκολλημένος όπως ήταν στους αγώνες της Άρσεναλ για χάρη του Τιερί Ανρί (της μαμάς από τη Μαρτινίκα) και μαγεμένος από τις οικογενειακές αντιμαχίες για χάρη της Παρί και της Μαρσέιγ.

Μοιρασμένα τα μέλη της φαμίλιας στην ποδοσφαιρική προτίμηση, ενωμένοι ο Γκρεγκορί και ο Γκάρι στην αγάπη για το μπάσκετ. Ο πρώτος αποτέλεσε το καλό αγωνιστικό παράδειγμα για τον μικρό αδερφό του. Σέντερ τσέπης, ούτε 2 μέτρα, έφυγε μικρός για τη “μαμά Γαλλία” και έκανε καριέρα σε ομάδες της πρώτης κατηγορίας και χαμηλότερων επί δύο δεκαετίες.

Ο Γκάρι αποτέλεσε το καλό παράδειγμα ως προς το κομμάτι της εκγύμνασης και της προσήλωσης στην… αλλαγή αθλητικού προσανατολισμού. Προσωπικός γυμναστής του μικρού στα πρώτα χρόνια, έχει να λέει για τον εαυτό του ότι έχει αναδειχθεί Mr. Μartinique σε καλλιστεία. Για τον βενιαμίν έχει να λέει πόσο γρήγορα έπαιρνε τα πορτοκαλί γράμματα.

Η αλήθεια είναι ότι ο «Τίας», όπως τον αποκαλούν χαϊδευτικά, είχε αρχίσει να παίζει μπάσκετ ακολουθώντας τον κακοτράχαλο δρόμο των Μαρτινικανών Ζορζ Βεστρίς και Ρόνι Τουριάφ, από την τρυφερή ηλικία των πέντε ετών. Ψηλός και δυνατός, άρχισε να ξεχωρίζει μπαίνοντας στην εφηβεία. Στα 15 άφησε τη γαλλική κτήση στην Καραϊβική για χάρη της Σαλόν Σιρ Σον, η οποία τον είχε προσέξει σε ένα τουρνουά.

Ούτε στην Ευρώπη βρήκε πολλούς ψηλούς να τον περιορίζουν. Οδήγησε άμεσα τους «Σαλονέ» σε εγχώριους τίτλους στις μικρές ηλικίες, ανέβηκε στην πρώτη ομάδα στα 19 του. Είμαστε στο καλοκαίρι του 2014, οπότε και έρχεται για πρώτη φορά στα μέρη μας.

Σέντερ που είχε φτάσει πλέον τα 205 εκατοστά, με έμφυτη ικανότητα στο ριμπάουντ και δυναμικά τελειώματα στις φάσεις, ο Λεσόρ κλήθηκε και στην Εθνική U20 της Γαλλίας.

Το Ευρωμπάσκετ Νέων έγινε στην Κρήτη και εκεί  αυτός κατέγραψε μερικές εμφανίσεις, ερχόμενος πίσω από τον Μουαμαντού Ζαϊτέ. Στη φροντ λάιν υπήρχε επίσης ο Γκερσόν Γιαμπουσέλ της ακόμα μεγαλύτερης εξέλιξης τα επόμενα χρόνια, στις “πλάγιες” θέσεις ένας ακόμα κατοπινός ΝΒΑer, o Τιμοτέ Λουβαβού Καμπαρό.

Λίγα λεπτά στο «Μελίνα Μερκούρη» του Ρεθύμνου, λιγότερα στα «Δύο Αοράκια» του Ηρακλείου, κανένα στον αγώνα κατάταξης με την Ελλάδα. Τύποις δηλωμένος στο ίδιο ματς ήταν και ο Ιωάννης Παπαπέτρου, ο οποίος είχε τεθεί νοκ άουτ από τη διοργάνωση με οστικό οίδημα. Αρκετά χρόνια μετά έμελλε να γίνουν καλοί φίλοι, συμπαίκτες σε Παρτίζαν και Παναθηναϊκό.

Ευρωπαϊκό κόντρα στον Φαλ, ατυχώς… Αστέρας

Ο νέος (με τους U20 «Μπλε») δεν ήταν ακόμη τόσο ωραίος. Δούλευε ωστόσο. Πολύ. Προσέθετε πράγματα στο ρεπερτόριό του, νέες κινήσεις, πάσχιζε να μάθει να παίζει και με πλάτη στο καλάθι. Το επόμενο καλοκαίρι είχε επιτέλους ρόλο, έστω και αναπληρωματικός, στην Εθνική του και το Ευρωπαϊκό της Ιταλίας. Μπήκε μάλιστα στην τετράδα, μα μετάλλιο δεν φόρεσε. Ας όψεται ο Χουάντσο Ερνανγκόμεθ, κορυφαίος της Ισπανίας στον ημιτελικό!

Ρόλο βρήκε και στη Σαλόν τη σεζόν 2015-2016, εντούτοις η χρονιά που τον καθιερώνει στα… σαλόνια της Γαλλίας και της Ευρώπης είναι η επόμενη. Μετακομίζει στη Ναντέρ και στο προάστιο του Παρισιού γίνεται βασικός. Και πολυτροπαιούχος.

Σε μια ιδιαίτερη ομάδα που έχει ανεβεί 11 κατηγορίες φτάνοντας ακόμα και στην κατάκτηση του Πρωταθλήματος, σε έναν σύλλογο που κάνουν από τη δεκαετία του ’80 κουμάντο ένας πατέρας με τον γιο του, ο Πρόεδρος Ζαν Ντοναντιέ με τον προπονητή Πασκάλ Ντοναντιέ (το 2021 η Προεδρία θα περάσει στον έτερο γιο, Φρεντερίκ), ο Λεσόρ πικραίνει τον δικό του μπασκετικό πατέρα.

Οι Παριζιάνοι σηκώνουν ευρωπαϊκό τρόπαιο. Το FIBA Eurocup, στον διπλό Τελικό με τη… Σαλόν. Απέναντι στην πρώην του, απέναντι στον κόουτς Ζαν Ντενίς Σουλέ που τον είχε πάρει στη Σαλόν, ο Ματίας τα βάζει με ένα θηρίο 218 εκατοστών. Τον Μουσταφά Φαλ.

Βασικούρα πια στο “5”, ο Λεσόρ βλέπει τον συμπατριώτη, αργότερα συμπαίκτη στους «Μπλε» και… εχθρό στα ελληνικά ντέρμπι, να βάζει 28 πόντους, να μαζεύει 15 ριμπάουντ στα δύο παιχνίδια, να ψηφίζεται MVP των τελικών. Η κούπα όμως πάει στη Ναντέρ. Στη νέα παρέα του φίλου μας, ο οποίος έχει 19 πόντους και 5 ριμπάουντ. Νούμερα αρκετά εν τέλει ώστε να γείρει προς την ομάδα με τα πράσινα (58-58, 82-79) η πλάστιγγα.

Παίρνουν και το γαλλικό Κύπελλο οι Παριζιάνοι, επικρατώντας 96-79 της Λε Μαν στον Τελικό. Ολοκληρώνοντας και το Πρωτάθλημα με διψήφιο αριθμό πόντων, ο ψηλός παίρνει κυριολεκτικά το καπελάκι του και φεύγει για το ντραφτ του ΝΒΑ στη Νέα Υόρκη. Φωτογραφίζεται με αυτό (το καπελάκι) των Σίξερς, έχοντας επιλεγεί στο Νο.50 σε ένα κατακόκκινο ντραφτ.

Λίγο πιο ψηλά στον δεύτερο γύρο έχει ακούσει το όνομά του ο Τάιλερ Ντόρσεϊ, λίγο πιο χαμηλά από τον ίδιο (και διαδοχικά) το ακούνε ο Άλεκ Πίτερς και ο Νάιτζελ Γουίλιαμς Γκος. Παρένθεση με κάποιον Τζαμπάρι Μπερντ, να και ο Σάσα Βεζένκοφ στο 57! Φωτογραφίζονται και όλοι μαζί, ο Καμερουνέζος τοπικός σταρ, Ζοέλ Εμπίιντ, τον ξεναγεί στη Φιλαδέλφεια, μα το γαλλάκι δεν είναι ακόμα ΝΒΑ material.

Πίσω στη «γηραιά ήπειρο», Ευρωλίγκα! Υπογράφει τριετές συμβόλαιο στον Ερυθρό Αστέρα, ξεκινάει πενταδάτος τη χρονιά, μόλις στη δεύτερη εμφάνισή του στην Ευρωλίγκα βάζει στα καλάθια τους ψηλούς της Μπαρτσελόνα και υπογράφει εντυπωσιακή νίκη με σχεδόν νταμπλ-νταμπλ (13-9) σε 22 λεπτάκια. Συνεχίζει ανάλογα (12-8 σε 20′) μέσα στη Χίμκι του Γιώργου Μπαρτζώκα, ύστερα από λίγες εβδομάδες κάνει το ματς της μέχρι τότε ζωής του, με 19 πόντους κόντρα στην Μπασκόνια του Λούκα Βιλντόσα.

Ο κόουτς Ντούσαν Αλιμπίγεβιτς θέλει ένα πιο ψηλό και διαφορετικού στυλ “πεντάρι”, παίρνει τον Άλεν Όμιτς, ο ρόλος του Γάλλου στον δεύτερο γύρο περιορίζεται και έχει μονάχα εκλάμψεις. Σπάει το συμβόλαιό του το καλοκαίρι και “υποβιβάζεται” στην Ουνικάχα του Eurocup, αποκλείεται στα προημιτελικά από την Άλμπα του Λουκ Σίκμα.

Τελειοποιεί όμως το παιχνίδι του στο πικ εν ρολ, παίρνοντας δωρεάν μαθήματα από τον έτερο σέντερ της Μάλαγα, Γκιόργκι Σερμαντίνι, και επανέρχεται στην Ευρωλίγκα ως παίκτης της Μπάγερν. Τζίφος. Με… πράσινη εσάνς.

Ποιος είναι ο γίγαντας τεχνικός που τον υποχρεώνει σε αρκετές συμμετοχές τριών, έξι, εννιά λεπτών; Ο Ντέγιαν Ράντονιτς!

Ο κατοπινός προπονητής του Παναθηναϊκού δεν γίνεται να μην βάζει το μεγάλο όνομα Γκρεγκ Μονρό, ο οποίος έχει έρθει από εννιά χρόνια σημαντικής καριέρας στο ΝΒΑ. Προτιμά όμως συχνά και τον “ξύλινο” Λέον Ραντόσεβιτς στο “5”, προτιμά ακόμα-ακόμα και να ανεβάζει εκεί τον Ντανίλο Μπάρτελ. Ο Μαυροβούνιος φεύγει μεσούσης της περιόδου, ο Λεσόρ στο τέλος της. Με την κατάσταση να μην έχει αλλάξει.

Ντουντούκες, κουμπαριές, πρωτιές

Κινδυνεύει να χαρακτηριστεί στάσιμος, επιλέγει ένα ακόμα “κατέβασμα” στο Eurocup. Με τη Μονακό τούτη τη φορά. Αρχικά έρχεται από τον πάγκο, χρησιμοποιείται και ως πάουερ φόργουορντ, σύντομα ωστόσο η τάξη αποκαθίσταται: βασικός, σέντερ και… κούπα. Με θύμα στους τελικούς την Ούνικς Καζάν του Δημήτρη Πρίφτη και του Αϊζέια Κάναν.

Ακόμα κι αυτό το τρόπαιο πάντως δεν το χαίρεται με την καρδιά του. Συμπίπτει με τον θάνατο της πολυαγαπημένης γιαγιάς του, Μαμινού, σε ηλικία 95 ετών… Εν συνεχεία, ξέρετε δα. Παίρνει το ασανσέρ και ανεβαίνει για πολλοστή φορά στην Ευρωλίγκα, αλλά μονάχα για να αντικαταστήσει με δίμηνο συμβόλαιο τον τραυματία Άντε Ζίζιτς στη Μακάμπι. Δεν παίζει καν στην ισραηλινή λίγκα, στην Ευρώπη σταδιακά εξαφανίζεται από το ροτέισιον μετά το εκκωφαντικό ντεμπούτο.

Τυχαίνει να πραγματοποιήσει την πρώτη του εμφάνιση απέναντι στον Ερυθρό Αστέρα. Που έχει προπονητή τον Ράντονιτς! Άχτι εις διπλούν! Βάζει 16 πόντους σε 18′, η ομάδα του Γιάννη Σφαιρόπουλου όμως ηττάται στο Τελ Αβίβ. Δίπλα του, στο “4”, ο Ντέρικ Γουίλιαμς δεν αποτελεί και τον πιο χρήσιμο παρτενέρ στην άμυνα, για να το θέσουμε κομψά.

Ελεύθερος, τον Δεκέμβριο του 2021 υπογράφει μέχρι το τέλος της σεζόν στην Παρτίζαν. Δίχως να μπορεί να φανταστεί στο ελάχιστο τα μεγαλεία που τον περιμένουν και τον δεσμό που θα αναπτύξει με τον σύλλογο και τους οπαδούς του. Δεν θα τα ψυλλιαστεί καν την πρώτη του χρονιά εκεί.

Φαβορί για το Eurocup και το “εισιτήριο” για την Ευρωλίγκα, οι Σέρβοι δέχονται τρελή κατραπακιά στους «16». Εντός έδρας ήττα-αποκλεισμός από την Μπουρσασπόρ παρά την 20άρα του Λεσόρ, επειδή σεληνιάζεται και αγγίζει το τριπλ-νταμπλ (24-8-10) ο Άντριου Άντριους. Ο ίδιος που πέρασε από τον Παναθηναϊκό και… κατσικώθηκε την επόμενη σεζόν στο συμβόλαιό του, αρνούμενος επί μήνες να αποχωρήσει και να απελευθερώσει μια θέση ξένου.

Κατσικώθηκε όμως και ο Γάλλος ψηλός στην Ευρωλίγκα. Επιτέλους. Η ομάδα του Ζέλικο Ομπράντοβιτς πήρε την… προαγωγή μέσω wild card και ο Λεσόρ τού 13-6 με 63% στα δίποντα και 68% στις βολές (στις εξαιρετικές 10 εμφανίσεις του στο Eurocup) έγινε παίκτης του 12-7 με 68% και 73% αντιστοίχως στην Ευρωλίγκα.

Ακόμα καλύτερος δηλαδή στο τοπ επίπεδο. Ο «Ζοτς» τον μεταμόρφωσε σε αγρίμι που ανεβοκατέβαινε σε τρελές για ψηλό ταχύτητες το γήπεδο.

Που σκρίναρε με άψογο τάιμινγκ, που ρόλαρε γρήγορα προς το καλάθι και κάρφωνε, που έγινε άκρως απειλητικός και ποστάροντας. Ανέπτυξε και το short roll, βρίσκοντας τον ελεύθερο παίκτη στην περιφέρεια κατά το ρολάρισμα. Αεικίνητο δε μαμούνι στην άμυνα, με τα χέρια του (που ανοίγουν σε 216 εκατοστά) να μην ησυχάζουν ποτέ.

Λαβράκι κανονικό, σαν εκείνα που ψαρεύει κάθε καλοκαίρι που γυρίζει στη γενέτειρά του, το Φορ Ντε Φρανς. Σε 13 αγώνες Ευρωλίγκας μάζεψε τουλάχιστον τέσσερα επιθετικά ριμπάουντ (!), η παρέα του πήρε την Αδριατική Λίγκα μετά από 10 χρόνια, θα είχε πάει και στο Final 4, αν έλειπε η περίφημη κλωτσοπατινάδα στους «8» με τη Ρεάλ. Συμμετείχε μάλιστα και ο ίδιος, έφαγε μία αγωνιστική, έναντι τριών εντός των γιουγκοσλαβικών τειχών, όταν επιτέθηκε με την κόρνα της λήξης στον Φίλιπ Πετρούσεφ σε ντέρμπι με τον Αστέρα.

Περισσότερο παρορμητικός παρά προβληματικός χαρακτήρας. Ίσα-ίσα. Έπαιρνε την ντουντούκα στην εξέδρα και φώναζε συνθήματα στα σερβικά με τους «Grobari», έγινε κουμπάρος στον γάμο ενός οπαδού της Παρτίζαν. Εδώ, κατά την αποχώρησή του από το Βελιγράδι, το βράδυ που βγήκε από το σπίτι του φορτωμένος με βαλίτσες, τον περίμεναν δεκάδες οργανωμένοι με καπνογόνα, να τον συνοδεύσουν μέχρι το αεροδρόμιο…

Προορισμός, η Αθήνα. Το ασανσέρ στο εξής δεν θα σταματάει στον όροφο του Eurocup. Κάπου μέσα στα μπαγκάζια του παράχωσε και το Χάλκινο μετάλλιο από το Μουντομπάσκετ του 2019, έχοντας συμμετάσχει και σε αυτό του 2023, με σφιγμένα τα δόντια, βγάζοντας ψεύτες τους γιατρούς που πίστευαν ότι δεν θα το προλάβαινε, λόγω ενός τραυματισμού στην προετοιμασία.

Πήρε και στον Παναθηναϊκό το αγαπημένο του νούμερο «26» στη φανέλα, τιμώντας την κοινότητα του Μορν Βερν στη Μαρτινίκα μέσω του ταχυδρομικού της κώδικα, βάζει φωτιά σε μια άλλη γωνιά της Ευρωλίγκας με το γεμάτο ενέργεια παιχνίδι του.

«Όταν φτάσει ένα βαπόρι στον Άγιο Πέτρο, όλος ο κόσμος έχει γιορτή. Γιορτή για τους εμπόρους που θα δεχτούν πραμάτειες απ’ την Ευρώπη και απ’ την Αμερική, για τους υπαλλήλους που θα εισπράξουν ποσοστά απ’ τα τελωνεία, για τους βαρκάρηδες, τους χαμάληδες της παραλίας.

Μα μεγαλύτερη γιορτή είναι για τους μικρούς βουτηχτάδες -τα ολόγυμνα αραπάκια- που, μόλις ρίξει άγκυρα το καράβι, το ζώνουν και περιμένουν να πετάξουν νομίσματα οι επιβάτες για να βουτήξουν να τα πιάσουν…».

«Για ένα ναπολεόνι…», δημοσίευση στο περιοδικό «Μπουκέτο». 

Ήταν ένας Έλληνας, ο Λευκάδιος Χερν (προτού γίνει θρύλος της ιαπωνικής λογοτεχνίας ως Γιάκουμο Κοϊζούμι), που πρόλαβε την καταστροφή στο Σεν Πιέρ και, ζώντας δύο χρόνια εκεί, μετέφερε στα διηγήματά του τη ζωή στον -ακόμη- τροπικό παράδεισο των Μικρών Αντιλλών.

Μετά, ήρθε ο αφανισμός, από τον οποίον γλύτωσε εκείνος ο κατάδικος, ονόματι Louis-Auguste Cyparis. Έγινε σελέμπριτι, όταν ξεπέρασε τα εγκαύματα, κάνοντας καριέρα ως «ο άνθρωπος που επέζησε από την Ημέρα της Κρίσης».

O Ματίας Λεσόρ έπιασε χρυσό νόμισμα, ακολουθώντας τον δρόμο του μπάσκετ, κι έφτασε μέχρι την τόσο μακρινή Ελλάδα, βάζοντας φανέλα χρώματος… κυπαρισσί. Γιορτή έχει κάθε φορά που πατάει το παρκέ.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Βίκτορ Γουεμπανιάμα: H Μόνα Λίζα βγήκε από το Λούβρο