Ο Αμερικανός φιλόσοφος, Ραλφ Ουάλντο Έμερσον, πίστευε ότι «τα χρήματα συχνά κοστίζουν πάρα πολύ!»
Η φιλοσοφία και η τεχνοτροπία του NCAA στις Η.Π.Α., ωστόσο, τείνει να γίνει… («αμπελο»)φιλοσοφία και, κυρίως, παράνομη, σε μερικά χρόνια.
Και κοστίζει, πλέον, και σε χρήμα και σε χρόνο.
Οτιδήποτε εμπορικό κινδυνεύει να χάσει τη ρομαντικότητά του. Οτιδήποτε φέρνει πίσω εκατομμύρια δολάρια ακροβατεί, θαρρεί κανείς, σε ένα τεντωμένο σχοινί.
Σ’ ένα σχοινί στο οποίο στη μία πλευρά υπάρχει η ηθική και στην άλλη η νομιμότητα, ή μη.
Εδώ και χρόνια το αμερικανικό κολεγιακό αθλητικό σύστημα καλείται να δώσει μία απάντηση στην απορία αν είναι «μυσταγωγία ή εκμετάλλευση;».
Εδώ και χρόνια οι υπερασπιστές του προτάσσουν απόψεις ηθικοπλαστικές.
Εδώ και χρόνια οι αντιρρησίες του μιλούν -με μπόλικη λογοτεχνική αλλά και μάλλον υπερβολική παρομοίωση- για ένα σπορ «σκλαβοπάζαρο»…
Στην Καλιφόρνια, ωστόσο, κατέληξαν στο δεύτερο και θέλουν να το αλλάξουν, με τη βοήθεια ενός «βασιλιά».
Τα ξημερώματα της 1ης Οκτωβρίου για την Ελλάδα, η δυτική πολιτεία των Η.Π.Α. και πέμπτη ισχυρότερη οικονομία παγκοσμίως (!) αποφάσισε να κλονίσει το NCAA.
Ο κυβερνήτης της Καλιφόρνια, Γκάβιν Νιούσομ εμφανίστηκε στην εκπομπή The Shop της ιστοσελίδας The Uninterrupted, μιντιακής πλατφόρμας του σταρ του ΝΒΑ, ΛεΜπρον Τζέιμς, όμως η συζήτηση δεν περιελάμβανε μόνο κουβέντα.
Ο 51χρονος Νιούσομ, άλλοτε παίκτης μπέιζμπολ στο πανεπιστήμιο της Σάντα Κλάρα, υπέγραψε σε ζωντανή μετάδοση το νομοσχέδιο Fair Pay to Play Act, το οποίο από τον Ιανουάριο του 2023 «καταρρίπτει» το επιχειρηματικό μοντέλο του κολεγιακού αθλητισμού στην Αμερική.
Σύμφωνα με τον Νόμο 206 που θα παρουσιαστεί στη Γερουσία, η Καλιφόρνια θα επιτρέπει από το 2023 στους αθλητές πανεπιστημίων να κερδίζουν χρήματα από εμπορικές συμφωνίες.
Μία απόφαση που αλλάζει ρητά την έννοια του κολεγιακού αθλητισμού, ο οποίος μπορεί να αποφέρει δισεκατομμύρια στον οργανισμό του NCAA και τα σχολεία από τηλεοπτικά δικαιώματα, χορηγίες, διαφημίσεις και εισιτήρια, όμως για τους μαθητές-αθλητές παραμένει(;) ερασιτεχνικός…
Οι παίκτες, λαμβάνοντας υποτροφίες δεκάδων χιλιάδων δολαρίων για να σπουδάσουν και να παίξουν, δεν έχουν ως τις μέρες μας δικαίωμα να συνάπτουν εμπορικές συμφωνίες και, φυσικά, τους απαγορεύεται ρητά να λαμβάνουν αμοιβές από τα πανεπιστήμια.
Δεν είναι, βεβαίως, λίγες οι περιπτώσεις που προπονητές, αθλητές ή παράγοντες έχουν τιμωρηθεί (μαζί με τα σχολεία, μέχρι και με αφαίρεση τίτλων) για παραβάσεις στην προσέγγιση και «στρατολόγηση» νεαρών.
Δεν είναι λίγες οι φορές που αθλητές έχουν χάσει τις υποτροφίες τους για αποδοχή ενός δώρου όπως ένα αυτοκίνητο ή ακόμη και μερικών χρημάτων για το ενοίκιό τους…
Η Καλιφόρνια θα επιτρέψει από το 2023 στους αθλητές να εκμεταλλεύονται οι ίδιοι την εικόνα τους και να έχουν έσοδα, δίχως να τους επιτρέπεται πάντως να αμείβονται από τα κολέγια.
Η ριζοσπαστική αυτή απόφαση εγκρίθηκε από τη Γερουσία της Καλιφόρνια με ψήφους 39-0, ενώ και τα 73 μέλη της Συνέλευσης είχαν κάνει το ίδιο νωρίτερα,
Η καθολική αποδοχή της πρότασης Νιούσομ κάνει κοινό και Τύπο να πιστεύει στις Η.Π.Α. ότι αργά ή γρήγορα θα ακολουθήσουν κι άλλες πολιτείες της χώρας για όλα τα σπορ που περιλαμβάνονται στα προγράμματα του NCAA.
Στιγμιότυπο από αγώνα ράγκμπι μεταξύ των πανεπιστήμιων Όμπερν και Αλαμπάμα / Photo by: cbssports.com.
Ο ΛεΜπρον Τζέιμς εξήρε την απόφαση του κυβερνήτη της πολιτείας στην οποία πλέον ζει και εργάζεται.
Και δήλωσε «περήφανος για μία πράξη που θ’ αλλάξει τη ζωή αμέτρητων αθλητών, οι οποίοι το αξίζουν».
Επιπλέον, ο σταρ των Λέικερς «πέταξε το γάντι» στους παράγοντες του πανεπιστημιακού αθλητισμού, προσθέτοντας: «NCAA , το επόμενο βήμα είναι δικό σου. Ας λύσουμε αυτό το πρόβλημα μαζί».
Πολλοί καχύποπτοι, πάντως, έσπευσαν να θεωρήσουν πως πίσω από την «περηφάνια» του ΛεΜπρον κρύβεται η χαρά που ο ατζέντης και καλύτερος φίλος του, Ριτς Πολ, αποκτά δικαίωμα συναλλαγών με νέους σταρ…
Ο φόργουορντ των Γκόλντεν Στέιτ Ουόριορς και άλλοτε παίκτης του Μίσιγκαν Στέιτ, Ντρέιμοντ Γκριν, αποκάλεσε «δικτατορία» το κολεγιακό πρωτάθλημα!
Το NCAA, όμως, αντέδρασε και μάλιστα με μία επιστολή του προέδρου του Μαρκ Έμερτ και υπογραφές άλλων 23 στελεχών προς τον Νιούσομ.
Ο Έμερτ χαρακτηρίζει το νομοσχέδιο «αντισυνταγματικό» και «επιβλαβές» και ζητά από τον κυβερνήτη της Καλιφόρνια να ασκήσει βέτο.
Παράγοντες του κολεγιακού οργανισμού προειδοποιούν πως αποτέλεσμα θα είναι να χαθούν οι διακριτοί ρόλοι μεταξύ επαγγελματιών και ερασιτεχνών αθλητών.
Επιμένουν ότι αυτή η απόφαση δεν θα ευεργετήσει καθολικά τους φοιτητές-παίκτες και ουσιαστικά απειλεί τα σχολεία της Καλιφόρνια με αποβολή…
Αναφέροντας ότι «θα διαθέτουν ένα άδικο πλεονέκτημα και σε βάθος χρόνου δεν θα μπορούν να συμμετέχουν στις διοργανώσεις του NCAA».
Εννοώντας ως «πλεονέκτημα» πως οι καλύτεροι παίκτες των γυμνασίων θα επιλέγουν τα πανεπιστήμια της πολιτείας, ώστε να έχουν δικαίωμα εμπορικών κερδών.
Ο πρόεδρος του οργανισμού του NCAA, Μαρκ Έμερτ.
Ο 16ος πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών, Αβράαμ Λίνκολν, είχε γράψει κάποτε ότι ο «γέρος πατέρας μου είχε ένα ρητό: “Ακόμη κι αν κάνεις μία κακή συμφωνία ή συναλλαγή, αγκάλιασε την πιο σφιχτά”».
Η πολιτεία της Καλιφόρνια είναι έτοιμη να θεσπίσει κάτι ιστορικό για τον κολεγιακό αθλητισμό της χώρας της, όμως υπάρχουν και άλλες διαφωνίες.
Η περιφέρεια Pac-12 εξέδωσε ανακοίνωση με την οποία τονίζει ότι «είμαστε απογοητευμένοι από το νομοσχέδιο, γιατί θα έχει αρνητικές επιπτώσεις στους αθλητές».
Μάλιστα, προβλέπει πως «θα έχει ακόμη πιο άσχημο αντίκτυπο στις γυναίκες μαθήτριες» και επιμένει ότι «πρέπει να συνεχίσουμε να συμπεριφερόμαστε στους νέους σαν μαθητές και όχι σαν επαγγελματίες αθλητές».
Κατά την επιθυμία του Πάμπλο Πικάσο, ο οποίος έλεγε πως «θα ήθελα να ζήσω σαν φτωχός, αλλά με πολλά χρήματα!», οι παίκτες αναζητούν κομμάτι από την πίτα.
Η Γερουσιαστής Νάνσι Σκίνερ, η οποία τον Φεβρουάριο του 2019 παρουσίασε το προσχέδιο του νομοσχεδίου, τάχθηκε εκ νέου υπέρ του.
Ζητώντας και από άλλες πολιτείες να ακολουθήσουν τα βήματα της Καλιφόρνια.
Ενώ, απαντώντας στην ανακοίνωση της Pac-12, τόνισε πως «αυτή είναι μία ευκαιρία για τις γυναίκες να μην μείνουν στο περιθώριο του NCAA και να κερδίσουν μερικά χρήματα».
Και επισήμανε ότι «το NCAA είναι ένα προϊόν δισεκατομμυρίων, το οποίο δεν επιβραβεύει μόνο εκείνους που παράγουν αυτόν τον αστείρευτο πλούτο».
Άλλωστε, αυτό επιβεβαιώνεται και από τα στοιχεία…
H Γερουσιαστής, Νάνσι Σκίνερ.
Από το 2017 το NCAA έχει ξεπεράσει το ένα δισεκατομμύριο σε έσοδα.
Στην ιστοσελίδα του υπάρχει μία (θεωρητική;) διαφάνεια για τα χρήματα που έρχονται και φεύγουν από τα ταμεία του.
Οι παίκτες σπουδάζουν, αλλά παράλληλα γυμνάζονται και προπονούνται σε σκληρές συνθήκες.
Την ίδια στιγμή που στους αθλητές απαγορεύεται να αμείβονται, με την αιτιολογία των υποτροφιών, φημισμένοι κόουτς όπως ο Μάικ Σιζέφσκι του Ντιουκ έχουν συμβόλαια σχεδόν εννέα εκατομμυρίων δολαρίων ετησίως!
Πολλοί στην Αμερική επιμένουν ότι ουσιαστικά σε αρκετές περιπτώσεις οι φορείς απλώς «κάνουν τα στραβά μάτια».
Αναφέροντας πως ήδη παίκτες επιλέγουν συγκεκριμένα κολέγια, ανάλογα με το αν αυτά «ντύνονται» από τη Nike, την Adidas ή την Under Armour…
Επίσης, από πέρσι, όταν ο νυν φόργουορντ των Πέλικανς και Νο1 στο ντραφτ του ΝΒΑ, Ζάιον Ουίλιαμσον, είχε… 1,7 εκατομμύρια στο Instagram, πολλές εταιρίες απορούσαν γιατί να μην μπορεί να εκμεταλλευτεί τη φήμη του ως «ερασιτέχνης» παίκτης του Ντιουκ.
Το κολέγιο Στάνφορντ διαχειρίζεται 24,7 δισεκατομμύρια για λειτουργικά έξοδα.
Η ιστοσελίδα Yahoo!Sports ανέλυσε ότι το 2010-2011 το πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν είχε στη μισθοδοσία του 253 ανθρώπους (προπονητές και στελέχη) με μέσο όρο ετήσιου μισθού το ποσό των 73.382 δολαρίων.
Τη σεζόν 2018-2019, ο αριθμός των υπαλλήλων αυξήθηκε στους 388 και ο μέσος μισθός στις 101.137 δολάρια.
Κοινώς, ένα ποσοστό 53,3% περισσότερων υπαλλήλων είχε απολαβές με αύξηση 37,8%.
Ο αρθρογράφος Νταν Βίτζελ ισχυρίζεται με αυτή την «εξίσωση» πως το NCAA «δεν μπορεί να επιμένει ότι ενδιαφέρεται για το Ολυμπιακό ιδεώδες και τις γυναίκες μαθήτριες-αθλήτριες».
Ο ίδιος προσθέτει ότι «το νομοσχέδιο του Νιούσομ είναι ανάλογο με τη δεκαετία του ’80, όταν η Διεθνής Ολυμπιακή Επιτροπή ξεφορτώθηκε τους κανονισμούς περί “ερασιτεχνών” αθλητών στους Ολυμπιακούς Αγώνες…
»Για αθλητές που όχι μόνο δεν έχασαν, αλλά, αντίθετα, αύξησαν τη φήμη τους και έγιναν πιο δημοφιλείς έχοντας το δικαίωμα εμπορικών συμφωνιών».
Το Μίσιγκαν διαθέτει ένα από πιο φημισμένα πανεπιστημιακά προγράμματα στο NCAA.
Το NCAA έχει έρθει αντιμέτωπο με δεκάδες αγωγές από το 2009 κι έπειτα.
Χρονιά που ο πρωταθλητής του 1995 με το UCLA και μετέπειτα για λίγο παίκτης του Ηρακλείου, Εντ Ο’Μπάνον, προχώρησε σε μήνυση για διαφυγόντα κέρδη.
Ο Αμερικανός έλαβε αυτή την απόφαση όταν, σαν παλαίμαχος πλέον, αντίκρισε την εικόνα του στο εξώφυλλο δημοφιλούς βιντεοπαιχνιδιού.
Η αγωγή του Ο’Μπάνον είχε εξιστορήσει την υπόθεση σε βίντεο και κείμενο του στην ιστοσελίδα The Players Tribune και στο βιβλίο του.
Και υποχρέωσε αρχικά το NCAA να επιτρέψει στα κολέγια να πληρώνουν από 3.000 ως 5.000 δολάρια ως κόστος συμμετοχής σε μαθητές-αθλητές που δεν είχαν λάβει πλήρη υποτροφία.
Ο Εντ Ο’Μπάνον πανηγυρίζει την κατάκτηση του φάιναλ φορ του NCAA με το UCLA, το 1995 / Photo by: sbnation.com.
Τον Μάρτιο του 2019, στην πιο πρόσφατη δικαστική διαμάχη του, το NCAA δεν μπορεί να θέσει όριο σε ανώτατα κέρδη που δύνανται να έχουν μαθητές του, αρκεί αυτά τα κέρδη να σχετίζονται αποκλειστικά με την εκπαίδευση.
Ο παλαίμαχος σταρ του NFL, Τιμ Τίμποου, πάντως, τάχθηκε εναντίον του νομοσχεδίου του Νιούσομ…
Λέγοντας πως «το να κερδίσουν χρήματα οι αθλητές των κολεγιακών σπορ θα οδηγήσει σε εγωιστικές συμπεριφορές και θα απομακρύνει τη μαγεία της ομαδικότητας».
Η Γερουσιαστής Νάνσι Σκίνερ, όμως, απάντησε ότι «η Καλιφόρνια δείχνει τον δρόμο.
»Αποκαθιστούμε τα δικαιώματα παικτών που βοηθούν ώστε άλλοι να απολαμβάνουν δισεκατομμύρια.
»Θέλουμε να δείξουμε στο NCAA και σε όλο τον κόσμο ότι η ισότητα πρέπει να είναι η υπερισχύουσα αξία μας».
Όπως έγραψε ο Ραλφ Ουάλντο Έμερσον, «μην πηγαίνεις εκεί όπου το μονοπάτι σε οδηγεί. Πήγαινε εκεί όπου δεν υπάρχει μονοπάτι και άφησε το ίχνος σου…».
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ:
NCAA: Μυσταγωγία ή εκμετάλλευση;
Τζέιμς Ουάιζμαν: Σωφρονισμός ή παραλογισμός και… διαπόμπευση;