Έχουν εντελώς διαφορετική γεύση τα βραδινά παιχνίδια του καλοκαιριού στα μεγάλα τουρνουά. Ειδικά αν συμπίπτει και μια ασυνήθιστη για την εποχή βροχή και βοηθάει και η εξέλιξη του αγώνα, δρουν σαν άτυπος τηλεμεταφορέας σε άλλα θραύσματα ποδοσφαιρικού σύμπαντος.
Κανονικά η βραδιά θα ανήκε στην ψιλόλιγνη φιγούρα με τον μακρύ λαιμό του ποδοσφαίρου των τελευταίων δεκαετιών. Ο Κριστιάνο Ρονάλντο έγινε ο μοναδικός ποδοσφαιριστής στην ιστορία με 6 συμμετοχές σε Ευρωπαϊκά Πρωταθλήματα. Είναι αδιανόητο, αν φέρουμε στο νου τη μορφή του από το “ευλογημένο” Euro του 2004, εάν φερειπείν αντιπαραβάλλουμε τις εικόνες με τους δικούς μας ήρωες, οι οποίοι είναι πια προπονητές, σχολιαστές, παράγοντες ή παλαίμαχοι στο ποδόσφαιρο του σήμερα.
Ο Κριστιάνο δεν ταξίδεψε ως supporting cast στη Γερμανία. Απεναντίας, ο Μαρτίνεζ τον ξεκίνησε βασικό στην αγχώδη πρεμιέρα της “δικής του” Πορτογαλίας, μιας ομάδας αλλαγμένης, διαφορετικής με όσα έχουμε συνηθίσει στο παρελθόν. Άμυνα των τριών που είναι και της μόδας, βασιζόμενη στην κλάση του Ρούμπεν Ντίας και στην εμπειρία του αειθαλούς Πέπε και του Ντανίλο Περέιρα. Ζοάο Κανσέλο και Ντιόγο Νταλότ λίγο πιο μπροτά, full back στις πτέρυγες οι world class Μπρούνο Φερνάντες και Βιτίνια στα χαφ, ο Μπερνάρντο Σίλβα στον ερμαφρόδιτο ρόλο των μεσοδιαστημάτων και “αμολημένος” μπροστά ο Λεάο, να υποστηρίζει τον Ρονάλντο, τον μοναδικό πραγματικά μεγάλο σταρ αυτή της διοργάνωσης.
Έχει αλλάξει το ποδόσφαιρο, έχει ξεφύγει από σταθερές, “σπάει” διαρκώς τοίχους. Γι’ αυτό το κοινό και ιδίως οι νεότερες γενιές κυνηγούν την εξαίρεση κι αναζητούν το εξεζητημένο. Πάντοτε όμως θα παραμένει το συναρπαστικότερο σπορ, γιατί, όσο και να το προστατέψουν, όσο και να το ελέγξουν, θα δίνει τη δυνατότητα και την ελπίδα στα underdogs. Ειδικά στις ασυνήθιστες βραδιές που βρέχει και η δραματουργία αποκτά και το κατάλληλο περιτύλιγμα.
Η Πορτογαλία είναι ώριμη, φιλόδοξη, ολοκληρωμένη ομάδα. Αξιόπιστη πια, ποτισμένη με σοφία και υποψιασμένη μετά το στραπάτσο από το Μαρόκο στο Μουντιάλ του Κατάρ. Η ηγεμονία του Κριστιάνο την “παγιδεύει” σε μια ιδιότυπη δίνη του “συνδρόμου του σέντερ φορ”, κατ’ αυτόν τον τρόπο όμως ο Μαρτίνεζ έχει την ευχέρεια να εναλλάσσει ποδοσφαιριστές στους πίσω ρόλους, δίνοντας τη δυνατότητα στο ιερό τέρας να διαχειρίζεται τις δυνάμεις του και να “διαβάζει” το παιχνίδι.
Ο Κριστιάνο είναι 39 και δείχνει ακλόνητος, διάολε. Δεν έλειψε από τα προκριματικά, σκόραρε 10 γκολ, συμμετείχε ενεργά, δεν “σνόμπαρε” ποτέ. Άπαντες θεωρήσαμε ότι πήγε στη Σαουδική Αραβία για να αυξήσει τον τραπεζικό του λογαριασμό και να διαχειριστεί τη φήμη και το μύθο του. Εκείνος απλώς επέλεξε ένα Πρωτάθλημα το οποίο του επιτρέπει να επιμηκύνει την καριέρα του και να εξακολουθεί να διαφεντεύει το παιχνίδι.
Είναι μεγάλο παιδί πια, ξέρει να δίνει χώρο στους υπολοίπους, να μην τους στερεί το οξυγόνο, όπως έκανε (εκνευριστικά) παλαιότερα. Η παρουσία του αφαιρεί κάποια πράγματα, κάνει λιγότερο “ρευστή” την ομάδα, αλλά επιτρέπει την απρόσκοπτη ανάδειξη των υπολοίπων. Είναι ο φωτεινός φάρος για να μην βρει το καράβι στην ξέρα, αλλά το πηδάλιο πια δεν το κρατά μόνο εκείνος, το ακουμπούν κι άλλοι.
Η Πορτογαλία βασίζει όλο το παιχνίδι της στις αυξομειώσεις του ρυθμού, στις εναλλαγές των εντάσεων, στην τακτική ευελιξία, στην αδιανόητη τεχνική των μέσων, οι οποίοι δεν είναι μέσοι αλλά κρυμμένα “10άρια”.
Παντού κρυμμένα “10άρια”, παντού μασκαρεμένη τέχνη, μια τακτική νεωτερικότητα, η οποία κατέστησε εφικτό, παραδείγματος χάριν, να έχει κλειστεί η Τσεχία στο ένα τέταρτο του γηπέδου, πριν καν συμπληρωθεί το πρώτο 20λεπτο του αγώνα.
Τεχνικές φιοριτούρες, συντριπτική κατοχή, ελάχιστα φάουλ. Με δεδομένο τον “εύκολο” όμιλο στον οποίο βρέθηκε, η Πορτογαλία τρόπον τινά κλήθηκε να αντιμετωπίσει δικές της παλιές της βερσιόν. Όπως κλείστηκε η Τσεχία, είναι δεδομένο ότι θα κλειστεί και η Γεωργία του Σανιόλ, η ομάδα που στέρησε από τη δική μας Εθνική τη συμμετοχή σε αυτή τη γιορτή, από την οποία εν τέλει απουσιάζουμε μόνο εμείς. Οι Τούρκοι είναι ξεχωριστή εντελώς συζήτηση, ομάδα ικανή για το καλύτερο και το χειρότερο, σύμφωνα με τα δικά της μέτρα και την gung-ho ποδοσφαιρική λογική με την οποία είναι ποτισμένο το ποδόσφαιρό τους.
Το πρόβλημα όμως και ο άλυτος γρίφος του σύγχρονου ποδοσφαίρου στα μεγάλα τουρνουά είναι ακριβώς η διαρραγή της συμπαγούς άμυνας του θεωρητικά αδύναμου και η ταυτόχρονη “προσοχή” στην άμυνα. Ό,τι έκανε ο καλός Φερνάντο στις “δικές του” Πορτογαλίες και έφερε και το τρόπαιο του 2016 κλήθηκε και θα κληθεί να ξεκλειδώσει η γεμάτη τεχνίτες Πορτογαλία. Με κίνδυνο πάντοτε να βρίσκεται κάποιος Λούκας Πρόβοντ και να χαλάει το πάρτι κάτι τέτοιες βροχερές βραδιές.
Ναι, κόντρα στη ροή, ναι, διαλύοντας τη “λογική” και τα νούμερα της στατιστικής. Το τίναξε το δίχτυ του Ντιόγκο Κόστα ο αριστερός winger της “ταπεινής” Σλάβια Πράγας. Το έχει αυτό το κουσούρι η εποχή μας, να υποβαθμίζει το ταπεινό, να υπολογίζει μόνο το φανταχτερό και το φαίνεσθαι. Εικόνα, glam και flex. Σαν το αποτύπωμα του πανηγυρισμού του Ντιόγο Ζότα στο ακυρωθέν γκολ μετά το δοκάρι του Κριστιάνο. Δεν υπάρχει “λίγο” οφσάιντ στην εποχή του VAR και της τεχνολογίας. Και τα εκατοστά μετρούν.
Όλο το παιχνίδι βασίζεται στα λάθη και τη διαχείριση αποφάσεων και καταστάσεων. Ο Μαρτίνεζ δεν έμεινε αδρανής, διάβασε το μομέντουμ, έκανε τις εσωτερικές αλλαγές για να βοηθήσει την ομάδα. Εκ του αποτελέσματος σωστές αποφάσεις, γιατί η Πορτογαλία το γλύτωσε εν τέλει το κάζο. Και για τον φίλαθλο, τον οπαδό, το παιχνίδι πια κρίνεται στις υποθέσεις εργασίας και τα μεγάλα what if’s. Αν η Τσεχία είχε διατηρήσει για λίγα λεπτά ακόμη το προβάδισμα, αν ο (καλός) Στάνιεκ είχε διώξει σωστά, αν απόψε δεν ήταν η σημαδεμένη βραδιά του Ρόμπιν Χράνατς, αν ο Μαρτίνεζ δεν είχε την έμπνευση να ρίξει στο ματς τον μοναδικό “άγνωστο αστάθμητο παράγοντα”, τον Φρανσίσκο Κονσεϊσάο.
Ο τέταρτος γιος του “δικού μας” Σέρτζιο Κονσεϊσάο, του ανθρώπου που, μετά την μεγάλη καριέρα ως ποδοσφαιριστής (Πόρτο, Λάτσιο, Ίντερ, Πάρμα, ΠΑΟΚ), συνεχίζει να διαγράφει μεγάλη πορεία και ως προπονητής.
Ο μικρός δεν έχει κλείσει καν τα 21 ακόμη, αλλά κληρονόμησε από τον πατέρα του την ικανότητα να ελέγχει τη μπάλα, λατρεύει την τρίπλα, έχει ταχύτητα και κυρίως θράσος.
Η σεζόν 2023-2024 με τους «Dragões» ήταν αυτό που λέμε “ενηλικίωσης”, από παιδί έγινε άντρας. Ο Μαρτίνεζ τον έριξε στο παιχνίδι στην εκπνοή, περίπου σαν κίνηση απελπισίας. Ο μικρός στην πρώτη του επαφή με τη μπάλα προσπέρασε Κριστιάνο, Ζότα, Μπερνάρντο Σίλβα, Βιτίνια, όλους όσοι έσπρωχναν το κάρο μπροστά στο ενενηντάλεπτο.
Ήταν εκεί, στο γλιστερό τερέν, είδε τη μπάλα να περνά ανάμεσα από τα πόδια, να του στρώνεται μπροστά και την έσπρωξε στα δίχτυα. Στο τρίτο λεπτό των καθυστερήσεων, σχεδόν στην εκπνοή. Αυτό το γκολ έδωσε τη δυνατότητα στην Πορτογαλία να αναπνεύσει στη βροχερή βραδιά που το underdog θα χαλούσε το πάρτι.
Τρελάθηκε ο μικρός, πήρε και (σωστά) την κίτρινη κάρτα, γιατί πέταξε τη φανέλα από τη χαρά του και έσφιξε όλους τους μυς του σώματός του μπροστά στην εξέδρα. Απρόβλεπτο, έκπληξη, από μηχανής Θεοί. Ο μικρός λύτρωσε τους μεγάλους, απέδειξε ότι αρκεί μια επαφή, μια στιγμή, ένα λάθος και η μπάλα μας ξαναγυρίζει στη νιότη μας. Και το καταπληκτικό με ένα γκολ στο τελευταίο λεπτό είναι ότι αυτή η νιότη είναι διαφορετική για τον καθένα.
CHECK IT OUT: Όλα τα κείμενα για το EURO 2024