Περίπου στα μέσα του 16ου αιώνα, στην εποχή της Κατάκτησης, οι Ισπανοί έκαψαν 10.000 χειρόγραφα των Αζτέκων, γραμμένα στα νάουατλ, με πικτογράμματα και λίγα ιδεογράμματα.
Η Χώρα των Αζτέκων επί 300 χρόνια έγινε αποικία της «Νέας Ισπανίας», όπως ονομάστηκε, μετέπειτα ταλαιπωρήθηκε από εμφυλίους, φυλετικούς διαχωρισμούς, βίωσε τον μεγάλο πόλεμο της Ανεξαρτησίας, πέρασε γαλλική εισβολή, έγινε Πορφιριάτο (ο Δυνάστης Πορφίριο Ντίας ηγεμόνευσε επί 35 χρόνια), μέχρι τον Αγώνα της Ανεξαρτησίας του 1920 που παρέδωσε στην ιστορία αυτό που σήμερα αποκαλούμε Μεξικό.
Η ιθαγενής γλώσσα νάουατλ επέζησε και εξακολουθεί να επιζεί ως η ευρύτερα ομιλούμενη γλώσσα, σαν μια αόρατη κλωστή διασύνδεσης των αυτόχθονων με την ταλαιπωρημένη ιστορία τους. Στις αρχές της δεκαετίας του ’70 σε μια γωνιά του Μέξικο Σίτι που φρόντισε να κρατήσει τη φλόγα της ιστορίας ζωντανή, στο Τλατίλκο, είδε για πρώτη φορά το φως «ο Αετός που έρχεται από ψηλά», ο Κουάτεμοκ Μπλάνκο.
Πήρε τ’ όνομά του από τον τελευταίο Αυτοκράτορα των Αζτέκων, έναν ρωμαλέο πολεμιστή που έτρεψε σε φυγή τους Ισπανούς του Κορτές τη μεγάλη «Νύχτα των Στεναγμών» κι έκτοτε είναι συνώνυμο του μεξικανικού θάρρους.
Λέγεται ότι το όνομα προδίδει χαρακτήρα, δημιουργεί το “γραμμένο” του καθενός, καθορίζει το πεπρωμένο του. Το πεπρωμένο του Κουατέμοκ Μπλάνκο ήταν να γίνει κι εκείνος ηγέτης, να καταγράψει μια πορεία που όμοιά της δεν έχει υπάρξει στο -άγνωστο στους περισσότερους από εμάς- μεξικανικό ποδόσφαιρο.
Πρωτάρχισε να παίζει, όταν η οικογένεια μετακόμισε στο Τεπίτο, τον τόπο όπου έζησε τα παιδικοεφηβικά του χρόνια και λογίζει σαν δικό του. Από εκεί έχει τις πρώτες αναμνήσεις, εκεί μάτωσε για πρώτη φορά, εκεί πήγε σχολείο, εκεί του άρεσε το πρώτο κορίτσι, εκεί τον είδαν οι κυνηγοί ταλέντων της Κλαμπ Αμέρικα, της οποίας συμπτωματικά το προσωνύμιο είναι «οι Αετοί».
Ο «Κουάου», όπως τον φώναζαν οι συμπαίκτες του, ήταν ηγέτης στο κέντρο του γηπέδου, ένας πολύ διαφορετικός ποδοσφαιριστής από τα καθιερωμένα. Ο τρόπος του ήταν παράξενος, αντισυμβατικός, το κοντρόλ του πρωτοεμφανιζόμενο, ο έλεγχος της μπάλας περίεργος. Τον έβλεπες στο γήπεδο και ήταν σαν ένα αγρίμι, σαν Αζτέκος που κινείται ακανόνιστα στο χώρο και παίζει ένα δικό του, ξεχωριστό ποδόσφαιρο.
Ο Κουατέμοκ Μπλάνκο με τη φανέλα του Μεξικού.
Η Ευρώπη, το ποδόσφαιρο που “μετράει”, δεν είχε ιδέα για την ύπαρξή του, όταν τον πρωτοείδε στο Παγκόσμιο Κύπελλο του ’98 στη Γαλλία, έμεινε με το στόμα ανοικτό. Ο Κουατέμοκ είχε μόλις επιστρέψει στην Κλαμπ Αμέρικα, μετά από έναν χρόνο δανεισμού στη Ράγιος του Νεκάξα “για ένα καπρίτσιο”. Ήταν 25 χρόνων.
Εάν ποδοσφαιριστής έκανε στο σύγχρονο ποδόσφαιρο αυτά που έκανε ο Μπλάνκο στη Γαλλία, με την έκρηξη της τεχνολογίας και τις ταχύτητες μετάδοσης της πληροφορίας του σήμερα, πιθανότατα η περίφημη «Cuauhtemina» θα είχε γίνει γνωστή στα πέρατα του κόσμου και viral challenge στο tiktok και το instagram.
Δεν λέει τίποτα η ονομασία, δεν φαντάζεται κανείς περί τίνος πρόκειται, αλλά είναι σχεδόν βέβαιο ότι όλοι το έχουν επιχειρήσει, έχουν πέσει θύμα ή έχουν δει αυτόν τον πολύ περίεργο ελιγμό στην παιδική χαρά ή το πάρκο.
Ελάχιστος χώρος, δυο και τρεις αντίπαλοι τριγύρω, αδυναμία δημιουργίας τρίπλας ή οποιουδήποτε πλεονεκτήματος. “Κόλλημα” της μπάλας και με τα δυο πόδια στο εσωτερικό της φτέρνας, σώμα κυρτό, χέρια ανοικτά σε έκταση και άλμα με τη μπάλα. Νοητά σαν αετός που αρπάζει το θήραμα, εν προκειμένω την μπάλα. Ο Μπλάνκο το έκανε σε πρεμιέρα τελικής φάσης Παγκόσμιου Κυπέλλου.
Βρισκόμαστε στο παλιό Gerland της Λυών, το Μεξικό έχει ισοφαρίσει τη Νότιο Κορέα και έχει το ψυχολογικό αβαντάζ. Ο «Κουάου» είναι σεληνιασμένος, γεμάτος αυτοπεποίθηση, μυρίζει αίμα. Με δύο αμυντικούς να συγκλίνουν πάνω του στην αριστερή πλευρά, περίμενε, μέχρι να πλησιάσουν αρκετά, πριν παγιδεύσει, πριν εγκλωβίσει την μπάλα ανάμεσα στους αστραγάλους του και πηδήξει ανάμεσα στους σαστισμένους αντιπάλους του και στο κενό.
Το Μεξικό κέρδισε τη Νότιο Κορέα με 3-1, ο Κουατέμοκ κατέγραψε μια ασίστ στην επισφράγιση του τελικού σκορ από τον Ερνάντεζ, όσοι όμως ήταν στο γήπεδο μιλούσαν για αυτό το αδιανόητο “κόλπο” που είδαν. Αυτή η συγκεκριμένη φάση, εκτός από την ιστορική της σημασία, μεταμόρφωσε τον Μπλάνκο σε ηγέτη του Μεξικού, στον άνθρωπο που οδήγησε την Εθνική ομάδα στο πιο απίθανο τουρνουά της ιστορίας της.
Δικό του το γκολ της ισοφάρισης στην επική μάχη με το Βέλγιο, όπου το Μεξικό επέστρεψε από ένα επίπονο 2-0 στο τελικό 2-2, αποτέλεσμα που του επέτρεψε να παίξει την πρόκριση στη φάση των νοκ άουτ εναντίον της σπουδαίας Ολλανδίας. Ακόμα ένα επικό 2-2 στο Geoffroy-Guichard του Σεντ Ετιέν, με την επίσης επική ισοφάριση του «Matador» Ερνάντεζ στις καθυστερήσεις. Το Μεξικό στις 16 καλύτερες ομάδες του κόσμου, ο Μπλάνκο μπροστά στη μεγαλύτερη πρόκληση της καριέρας του.
Πλέον δεν τον σταματούσε κανείς, είχε βάλει την υπογραφή του σε ένα Μουντιάλ, στην πατρίδα του όλοι μιλούσαν για τη «μαγεία». Το ξαναέκανε. Απέναντι στους μοναδικούς που δεν περίμενε κανείς να το ξανακάνει, απέναντι στους Τέκτονες Γερμανούς. Κρίστιαν Βερνς και Γιόργκ Χάινριχ εμβρόντητοι, το la Mosson του Μοντπελιέ στο πόδι.
Μεταξένια ασίστ και πάλι στον Ερνάντεζ, το Μεξικό προηγείται της Πρωταθλήτριας Ευρώπης και είναι μια ανάσα από τα προημιτελικά. Για 86 λεπτά το όνειρο ήταν ζωντανό, ο Όλιβερ Μπίρχοφ το σκότωσε με εκείνη την κεφαλιά-κανονιά στο “Γ” της εστίας του Κάμπος. Η απογοήτευση πρόδηλη, τα κλάματα στο χορτάρι και οι λιποθυμίες στην πατρίδα μαζικές. Στη λαογραφία του Παγκόσμιου Κυπέλλου όμως παρέμεινε η μαγική «Cuauhtemina».
Ελάχιστοι ποδοσφαιριστές έχουν γραφτεί στην ιστορία για μια κίνηση, μια τρίπλα σήμα-κατατεθέν τους. Η «trivela» του Κουαρέσμα, το «aurelio» του Ροντρίγκο Ταντέι, οι κεφαλιές του Κέρλον, το χορευτικό του Τζέι Τζέι Οκότσα, το «σβήσιμο του τσιγάρου» του Ροναλντίνιο, η τριπλή προσποίηση («bicicleta») του Ρονάλντο, το «sombrero» του Οσβάλντο Αρντίλες με το τακούνι.
Όλες κινήσεις και σπάνιες στιγμές τέχνης στο άθλημα, όλες στο πάνθεον ενός σπορ που διαρκώς εξελίσσεται και δεν σταματά ποτέ να εκπλήσσει.
Η τρίπλα του Κουατέμoκ έγινε μέχρι και cheat στο FIFA (L1 και R3 πατημένα μαζί, αν αναρωτιέστε), απέκτησε μυθικές διαστάσεις στην πατρίδα του και υπήρχε κόσμος που πλήρωνε εισιτήριο μόνο και μόνο για να τον δει να το (ξανα)κάνει στο γήπεδο.
Αυτή η “ατραξιόν” σε συνδυασμό με την απαράμιλλη ποιότητα του Μπλάνκο τον ανέδειξαν σε μια από τις σπουδαιότερες ποδοσφαιρικές προσωπικότητες στην ιστορία του Μεξικό.
🐰🇲🇽💚
Cuauhtemoc Blanco turns 4⃣7⃣ today 🎂
Celebrate by reliving his legendary bunny hop at the 1998 #WorldCup 🤩#HBD | @cuauhtemocb10 | @miseleccionmxEN pic.twitter.com/mcjtvF9LoM
— FIFA World Cup (@FIFAWorldCup) January 17, 2020
Η απόδοσή του στον Τελικό του Κυπέλλου Συνομοσπονδιών του 1999 εναντίον της Βραζιλίας είναι θρύλος για το Μεξικό, κάτι σαν τη δική μας Αγία Γραφή με την εμφάνιση του Γκάλη εναντίον των Σοβιετικών. Δύσκολος χαρακτήρας, οξύθυμος, τραχύς. Πολλές φορές ενεπλάκη σε διαμάχες, χλευάζοντας αντιπάλους και εξέδρα με τους πανηγυρισμούς του, ακόμα περισσότερες υπήρξε “αναιδής” στο παιχνίδι του, ατομιστής και ξεροκέφαλος, όπως κάνουν όλοι οι μεγάλοι καλλιτέχνες.
Η εικόνα εκτός των τεσσάρων γραμμών εντελώς διαφορετική, πολύ πιο φιλική, απείρως πιο συναισθηματική. Εξαργύρωσε φήμη και επικοινωνιακό ταλέντο στην πολιτική μετά το πέρας της πολυετούς καριέρας του, κατά την οποία μονάχα μια φορά άλλαξε ήπειρο. Στο prime του, έπαιξε ποδόσφαιρο για μια διετία στη Βαγιαδολίδ, στις υψηλότατες απαιτήσεις της Liga.
Δεν ήταν η φτιαξιά του για την Ευρώπη, κάθε Αζτέκος θα αισθανόταν παράταιρος. Μεγαλούργησε στον τόπο του και λίγο πιο βόρεια, στο MLS, όπου πάντοτε αναζητούν διακαώς προφήτες του σπορ. Έκλεισε τιμητικά την καριέρα του το 2016 με έναν γύρο του θριάμβου στην Κλαμπ Αμέρικα κι αμέσως καταπιάστηκε με το δεύτερο πάθος του, την πολιτική.
Το παιδί από τη λαϊκή γειτονιά του Τεπίτο με την έξαρση της βίας και τα πειρατικά αγαθά έγινε Δήμαρχος της Κουερναβάκα στο νότιο-κεντρικό κρατίδιο του Μορέλος. Έτσι ένιωσε ολοκληρωμένος, τότε κατάλαβε τη διδαχή της μητέρας του ότι «ο Θεός μάς έφερε εδώ για κάποιον λόγο».
Δεν είναι εύκολη υπόθεση η Τοπική Αυτοδιοίκηση στο Μεξικό, όπως δεν είναι και η πολιτική. Έκρυθμες καταστάσεις, τυφλή βία, απαγωγές, ανέχεια. Η κοινωνία στο Μεξικό είναι πολύ περίπλοκη, με δεκάδες αντικρουόμενα συμφέροντα, νόμιμα και μη.
Χρειάστηκε πολύ καιρό για να προσαρμοστεί σε αυτή τη λογική ο Μπλάνκο, για να κατανοήσει ότι η αδικία στο ποδόσφαιρο απέχει παρασάγγας από τις κοινωνικές ανισότητες και την ίδια την επιβίωση. Η διαχείριση του άγχους, το σύνθετο των προβλημάτων, οι δαιδαλώδεις διαδικασίες είναι απείρως πιο δύσκολες από έναν Τελικό Libertadores.
Και στα χρόνια του ποδοσφαίρου τον είχαν απειλήσει, όταν όμως έμπλεξε με την πολιτική, οι απειλές έγιναν πιο σοβαρές, ακούμπησαν και την οικογένειά του, τα παιδιά του, ό,τι αγαπά, ιδιαίτερα κατά την εφαρμογή του Mando Unico, ενός προγράμματος για την ασφάλεια και την πάταξη της εγκληματικότητας. Οι λεπτές ισορροπίες της κατάχρησης εξουσίας από την αστυνομία και της ανομίας από τις παραβατικές συμπεριφορές των πολιτών. Αυτό ήταν το μεγάλο δίλημμα και εν τέλει το μεγαλύτερο πρόβλημα του πολιτικού πια, Κουατέμοκ Μπλάνκο.
Ο Μπλάνκο βρέθηκε ενώπιον μιας πρωτόγνωρης κατάστασης για την καταπολέμηση της διείσδυσης των καρτέλ και των εγκληματιών στις ίδιες τις Δημοτικές Αστυνομικές δυνάμεις σε όλη τη χώρα. Το ομοσπονδιακό πρόγραμμα επιχείρησε να αντικαταστήσει τα διεφθαρμένα στοιχεία των τοπικών αστυνομικών δυνάμεων με καλύτερα εξοπλισμένη και οικονομικά αυτάρκη ομοσπονδιακή αστυνομία. Ο Μπλάνκο διαφώνησε με την κάθετη εφαρμογή, κατηγορήθηκε και ο ίδιος για διαφθορά, αλλά ο απλός κόσμος ήταν μαζί του.
Το 2017 εντάχθηκε από το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα στο πιο συντηρητικό Partido Encuentro Social και με όχημα τη δημοφιλία του εξελέγη Κυβερνήτης ολόκληρου του Μορέλος. Η εγκληματικότητα κατά τη διακυβέρνησή του εκτινάχθηκε στα ύψη, οι φόνοι στους δρόμους έγιναν μέρος της καθημερινότητας, οι απαγωγές αυξήθηκαν κατά 375%, οι εκβιασμοί κατά 680%, η διαφθορά έγινε απροκάλυπτη και μέρος του παιχνιδιού.
Μόνο που το συγκεκριμένο δεν είναι ένα παιχνίδι που διασκεδάζεται με μια «Cuauhtemina» και δεν ανατρέπεται μια ένα φοβερό σουτ. Δεν είναι όλα για όλους, δεν είναι όλοι για όλα. Ο Κουατέμοκ εξαργύρωσε τη φήμη και το ταλέντο του, κέρδισε τη συμπάθεια του κοινού, χαράχτηκε στο θυμικό του ως εθνικός ήρωας, φορώντας τη φανέλα της θρυλικής «El Tri».
Το πέταγμα του αετού δεν διαρκεί για πάντα.
CHECK IT OUT: Όλα τα κείμενα του Zastro