Νίκη με κάθε κόστος

Είχα μόλις ολοκληρώσει την κολεγιακή καριέρα μου στις Η.Π.Α. και είχα επιστρέψει στην Ελλάδα. Δεν είχα αποφασίσει ακόμη για ποια ελληνική ομάδα θα αγωνιστώ, όταν γνώρισα τον θρυλικό προπονητή, Γιάννη Ιωαννίδη.

Συστηθήκαμε, μου έδωσε το χέρι του και δεν έχασε καθόλου χρόνο… Ήταν κόουτς του Άρη και μου είπε αμέσως να πάω να παίξω για εκείνον στη Θεσσαλονίκη, ώστε να κατακτήσουμε μαζί πολλά περισσότερα πρωταθλήματα!

Ήταν άνοιξη του 1988. Τον συνάντησα σε μία εκδήλωση στο κολέγιο ACS στην Αθήνα, όπου ήταν μαθήτρια η αδερφή μου, Ορθούλα. Δεν είχα υπογράψει ακόμη στον Ολυμπιακό. Δεν υπήρχαν εκείνη την περίοδο αγώνες και ο κόουτς ήταν χαμογελαστός και σε καλή διάθεση.

Επέλεξα να παίξω για τους «κόκκινους» του Πειραιά. Αλλά είχα τελικά την ευκαιρία να αγωνιστώ και για τον Ιωαννίδη τρία χρόνια αργότερα, όταν εκείνος άφησε τη Θεσσαλονίκη, για να γίνει προπονητής του Ολυμπιακού.

Η νοοτροπία του ήταν ξεκάθαρη και αφορά στη νίκη με κάθε κόστος! Θα κάνει τα πάντα, για να πετύχει το νικηφόρο αποτέλεσμα.

Στον προπονητή Ιωαννίδη άρεσε να συζητά και να διαφωνεί, να αμφισβητεί και να προκαλεί τους ανθρώπους. Ήταν πάντα δογματικός. Του αρέσει να βρίσκεται στο προσκήνιο και θέλει να έχει τον πλήρη έλεγχο, ανά πάσα στιγμή.

Ήταν υπερβολικά αυστηρός, κάτι που κατά τη γνώμη μου «εκπυρσοκροτούσε» στα δικά του χέρια…

Ένας προπονητής οφείλει να «υποδύεται» πολλούς ρόλους, ανάλογα με την προσωπικότητα τού κάθε παίκτη και συνολικά της ομάδας. Δεν αρκεί η ιδιότητα τού αυστηρού με την πειθαρχία ή του «δικτάτορα».

Ο κόουτς πρέπει να κερδίσει τον σεβασμό τού αθλητή και του συνόλου, ώστε οι παίκτες να επιθυμούν να κερδίζουν και για εκείνον, όσο το θέλουν για τους εαυτούς τους. Οι περισσότεροι δεν ενδιαφέρονταν για την αυστηρότητά του και απλώς την ανέχονταν, επειδή αυτό ήταν υποχρεωμένοι να κάνουν.

Ωστόσο, το να είσαι υπερβολικά άτεγκτος, δεν σε κάνει απαραίτητα και πιο σκληρό, πιο δυνατό.

Ο Γιάννης, όμως, ήταν ένας πολύ καλός προπονητής που ήταν παθιασμένος με τη νίκη και όλη η συμπεριφορά του καθοδηγούνταν και πήγαζε από αυτό.

Ήταν εκεί σε κάθε προπόνηση, σε κάθε τρέξιμο τα ξημερώματα, σε κάθε χαλαρή προπόνηση με σουτ, ακόμη και στην αίθουσα με τα βάρη. Ήταν πάντα εξαιρετικά προετοιμασμένος με τη στρατηγική τού παιχνιδιού και μελετούσε τον αντίπαλο σε βάθος.

Είναι άνθρωπος που ενστάλαζε μέσα σου τη σκληράδα.

Τα μειονεκτήματά του ήταν ότι στηριζόταν πάρα πολύ στις προλήψεις για τις αποφάσεις του. Μερικές φορές, θα ήταν τόσο έξαλλος στα τάιμ άουτ, ώστε περνούσε τον περισσότερο χρόνο φωνάζοντας στους παίκτες, αντί να δίνει οδηγίες.

Ο Γιάννης Ιωαννίδης ήταν πάντοτε νευρικός και φωνάζοντας διαρκώς μετέφερε όλη αυτή τη νευρικότητα και την αρνητική ενέργεια και στον παίκτη του.

Ήθελε, επίσης, να «συντρίψει» τον ψυχισμό των αθλητών, μέσω της σκληρής προπόνησης, καθώς δεν τους εμπιστευόταν. Ο στόχος του ήταν να μας ωθήσει ως την εξάντληση όσο το δυνατόν περισσότερο, πιστεύοντας ότι αυτό θα μας έκανε πιο σκληρούς…

Η μπασκετική νοοτροπία του, όμως,  ήταν συμπυκνωμένη γύρω από τη νίκη, για τη νίκη. Αφορούσε στην ενθάρρυνση όλων όσοι εμπλέκονταν (παίκτες, βοηθοί προπονητές και όλο το προσωπικό), και στη δημιουργία πνεύματος πίστης σε εκείνον.

Η φιλοσοφία του έλεγε πως όλοι οι παίκτες σε μία ομάδα θα είναι πετυχημένοι, διάσημοι και θα βγάλουν και πολλά χρήματα, μόνο αν η ομάδα είναι πετυχημένη και κερδίζει.

Δεν μπορώ να φανταστώ ότι θα κοουτσάρω μία επαγγελματική ομάδα, ενώ θα ανησυχώ, αν θα πρέπει ή όχι να αλλάξω τα ρούχα ή τα παπούτσια που φοράω, επειδή φορούσα τα ίδια σε μία προηγούμενη νίκη.

Ή να κάθομαι στο ίδιο σημείο και την ίδια καρέκλα κάθε φορά, χαιρετώντας τον αντίπαλο μόνο με το αριστερό χέρι. Ή, επίσης, να θέλω το ίδιο λεωφορείο που μας μετέφερε την περασμένη φορά και να είμαι ο τελευταίος που θα βγει από την πόρτα του! Όλες αυτές είναι μόνο μερικές από τις περίφημες προλήψεις του…

Οι παίκτες μπορούν και εκείνοι να γίνουν προληπτικοί, όμως ποτέ τόσο, όσο είδα και έζησα με τον κόουτς Ιωαννίδη. Πήγε τις προλήψεις σε άλλο επίπεδο!

Αυτές ήταν σκέψεις που τον έκαναν ακόμη πιο αυστηρό. Μάλλον περισσότερο, από όσο χρειαζόταν να είναι.

Κάποιοι προπονητές προσλαμβάνουν βοηθούς που θα προετοιμαστούν, ώστε μελλοντικά να γίνουν οι ίδιοι πρώτοι. Αυτοί οι ασίσταντ θα προτείνουν συστήματα και τρόπο παιχνιδιού, θα «τρέχουν» την προπόνηση και θα είναι πραγματικά καθοριστικό μέρος της ομάδας.

Αυτό δεν συνέβαινε με τον Ιωαννίδη. Δεν τον ενδιέφερε να προετοιμάσει τους βοηθούς του.

Επιθυμούσε πλάι του ανθρώπους, τους οποίους θα ελέγχει και θα δέχονταν την κάθε απαίτησή του. Αυτό αποδεικνύεται και από το γεγονός ότι κανένας από τους ασίσταντ του δεν έγινε πουθενά πετυχημένος χεντ κόουτς…

Μου κάνουν ακόμη πολλές ερωτήσεις σχετικά με τον χαρακτήρα τού Ιωαννίδη και το κατά πόσο ήταν εύκολο να αλλάξει ως άνθρωπος.

Η απάντηση είναι «όχι». Όλα γίνονταν με τον τρόπο του. Ο χαρακτήρας του άλλαξε ή για την ακρίβεια -υποθέτω ότι- μαλάκωσε λίγο, όταν ήταν μαζί με τους Αμερικανούς ή άλλους ξένους παίκτες της ομάδας μας.

Αν είχε καλή διάθεση, χαμογελούσε διαρκώς και θα άρχιζε να μιλά, δίχως να σταματά, σε όποιον είχε τη διάθεση να τον ακούσει.

Θα εμβάθυνε σε σοβαρές συζητήσεις σχετικά με τη ζωή, τη φιλοσοφία, την ανατροφή του και τις εμπειρίες της ζωής του. Αυτό γινόταν συνήθως τα καλοκαίρια χωρίς αγώνες, στην περίοδο της προετοιμασίας ή όποτε κέρδιζε η ομάδα.

Δεν μπορούσες να του μιλήσεις τις μέρες, έπειτα από ήττα, καθώς ο θυμός του δεν επέτρεπε καμία συζήτηση!

Το 1993 τραυματίστηκα σοβαρά στον αχίλλειο… Αυτή θα μπορούσε να είναι μια ολόκληρη ιστορία από μόνη της, αλλά τις περισσότερες λεπτομέρειες προτιμώ να τις κρατώ για τον εαυτό μου.

Πονούσα αφόρητα στο μεγαλύτερο μέρος της σεζόν και αυτό αμφισβητήθηκε από μερικούς, καθώς συνέχιζα να αγωνίζομαι «πληγωμένος». Ωστόσο, θα πω το εξής.

Ο κόουτς Ιωαννίδης ήρθε στο νοσοκομείο να με δει την ίδια μέρα που υποβλήθηκα στην επέμβαση, και μου είπε «υποθέτω ότι, τελικά, πραγματικά πονούσες και είχες στα αλήθεια τραυματιστεί…».

Δεν υπάρχει αρκετός χρόνος ή χώρος για ιστορίες των αποδυτηρίων με τον Γιάννη! Θα αφήσω αυτές τις ιστορίες για το βιβλίο μου, το οποίο σκοπεύω να γράψω, όταν γίνω 100 χρονών!

Ο Γιάννης κατέκτησε σχεδόν τα πάντα με τον Άρη, όμως πιστεύω ότι η πιο αντιπροσωπευτική δουλειά του, η «πιο Ιωαννίδης» ομάδα του ήταν ο Ολυμπιακός.

Ήταν, προφανώς, γνωστός για τη μεγάλη επιτυχία με τον Άρη, αλλά, όταν ήρθε στον Πειραιά και τον Ολυμπιακό, η φήμη του έφτασε σε άλλο επίπεδο, ειδικά όταν η ομάδα άρχισε να κερδίζει.

Πάντα ήθελε «στρατιώτες» στις ομάδες του.

Όταν, όμως, έφυγε από τη Θεσσαλονίκη, άλλαξε τα δεδομένα τού μπασκετικού προγράμματος των «κόκκινων» και βοήθησε τον Ολυμπιακό  να γίνει πρωταθλητής στην Ελλάδα.

Ήταν μία ομάδα που είχε την «υπογραφή» του. Δεν ξέρω, αν μπορώ να πω το ίδιο και για την ΑΕΚ, γιατί εκεί δεν πέρασε τόσα πολλά χρόνια.

Ο κοινός παρονομαστής σε όλες τις δουλειές του ήταν ότι επιθυμούσε να έχει τον απόλυτο έλεγχο, ανεξάρτητα αν κοουτσάριζε σταρ ή όχι.

Ο Γιάννης Ιωαννίδης, άλλωστε, ήταν και ο ίδιος σταρ. Υποθέτω πως, όταν αποσύρθηκε, η ενασχόλησή του με την πολιτική ήταν αναπόφευκτη.

Πολλοί διάσημοι στρέφονται στην πολιτική. Έπειτα από την επιτυχία του με τον Ολυμπιακό, μπορούσε να καθορίσει την τύχη του. Οι οπαδοί τού Ολυμπιακού σε όλη την Ελλάδα είναι μακράν ένα γκρουπ που μπορεί να επηρεάσει και αθλητικά και πολιτικά.

Επιπλέον, ο κόουτς λατρεύει τη δημοσιότητα, όπως όλοι γνωρίζουμε, και χαμογελά σε κάθε σύνθημα με το όνομά του από την εξέδρα.

Όταν έμαθα ότι θα έθετε υποψηφιότητα για το ελληνικό κοινοβούλιο, σκεφτόμουν ασυναίσθητα τη στιγμή, όταν θα έπιανε από το σακάκι κάποιον από άλλο πολιτικό κόμμα, στην ένταση της στιγμής!!!

Φυσικά, ήξερε καλύτερα να μην αφήσει να συμβεί αυτό! Απλώς περιορίστηκε στις φωνές στους πρώην παίκτες του.

Είχα μιλήσει με τον πρώην συμπαίκτη μου, τον αείμνηστο Ρόι Τάρπλεϊ, λέγοντας πως πιστεύω ότι δεν εκτιμάμε πραγματικά έναν κόουτς, όπως τον Ιωαννίδη, μέχρι να αποσυρθούμε από την ενεργό δράση…

Θα το θέσω πολύ απλά. Όταν ήταν προπονητής μου, υπήρχαν στιγμές που δεν μου άρεσε η συμπεριφορά του, και μερικές φορές ευχόμουν να είχα τη δυνατότητα να του δώσω μία γροθιά στο πρόσωπο!

Είχαμε μεταξύ μας τα προβλήματά μας. Μερικά από αυτά ήταν δικά μου λάθη και κάποια από αυτά ήταν αποτέλεσμα των λόγων και των πράξεών του απέναντί μου.

Αλλά ως παίκτης τείνεις να βλέπεις, να παρατηρείς και να κρίνεις τα πράγματα μόνο από την οπτική του αθλητή.

Μόλις αποχώρησα και, κυρίως, όταν άρχισα να προπονώ ομάδες, έμαθα να εκτιμώ την ώθησή του, την ενέργειά του, το πάθος του Γιάννη Ιωαννίδη για προπόνηση και τη δέσμευσή του στον στόχο της νίκης.

Αν υπάρχουν πράγματα που έκανε και που εγώ θα είχα κάνει διαφορετικά; Φυσικά. Ωστόσο, νομίζω ότι αυτό θα μπορούσε να ισχύει για όλους μας. Όπως λένε, άλλωστε, «στερνή μου γνώση να σε είχα πρώτα».

Ο Τζορτζ Παπαδάκος είναι παλαίμαχος διεθνής καλαθοσφαιριστής.

Επιμέλεια κειμένου: Γιώργος Αδαμόπουλος

THE ENGLISH VERSION: George Papadakos: “Giannis Ioannidis: Win at all costs!”

CHECK IT OUT: Γιάννης Ιωαννίδης: Δέκα μυθικά κλικ

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ: 

Τζορτζ Παπαδάκος: «Ρόι»

Τζο Αρλάουκας: «Το Διήμερο Της Δόξας»

Ζάρκο Πάσπαλι, ο «σημαδεμένος»

Ο Έντι Τζόνσον εκτελούσε πιο γρήγορα από τον ίσκιο του