Στο βιβλίο του, «Πόλεμος και Ειρήνη», ο Λέων Τολστόι διαπιστώνει ότι «μας αναγκάζουν να υποχωρούμε προς την μοιρολατρία, ως εξήγηση των παράλογων γεγονότων».
Για τον Μούσα Μαρεγκά, η ανθρώπινη αξιοπρέπεια δεν είναι θέμα μοιρολατρίας.
Δεν είναι θέμα ενός (προσωπικού) ευσήμου.
Είναι κάτι μεγαλύτερο ακόμη και από τον ίδιο.
Ακόμη κι αν με μία γενναία πράξη του έδειξε να «κερδίζει» τον εαυτό του, αλλά όχι την προκατάληψη.
Ο 28χρονος επιθετικός από το Μάλι αποφάσισε στις 16 Φεβρουαρίου 2020 κάτι που λίγοι έχουν τολμήσει να κάνουν.
Δέκα λεπτά μετά το γκολ του, το οποίο διαμόρφωσε το 2-1 της Πόρτο, στην εκτός έδρας αναμέτρηση με την Βιτόρια Γκιμαράρες, ο γεννημένος σε προάστιο του Παρισιού, Μαρεγκά, έδειχνε έξαλλος.
Οι συμπαίκτες του προσπαθούσαν να τον ηρεμήσουν, καθώς τον έβλεπαν να θέλει να αποχωρήσει από το χορτάρι.
Η ρατσιστική επίθεση που δέχθηκε κατά τη διάρκεια του ματς από τους οπαδούς της πρώην ομάδας του(!) -στην οποία αγωνίστηκε ως δανεικός τη σεζόν 2016-17, σκοράροντας 13 γκολ σε 15 παρουσίες- τον έφεραν στα όρια του…
Ο φορ της Πόρτο, ωστόσο, δεν έχασε το καθαρό μυαλό του και πήρε μία ειλικρινή απόφαση, η οποία δεν άλλαξε από τις συμβουλές και τις χειρονομίες των συμπαικτών του.
Αυτό το «σκηνικό», στο οποίο υποτίθεται ότι πρωταγωνιστής είναι ο ίδιος και οι συναθλητές του, δεν του ταίριαζε. Δεν του έκανε…
Ο Μούσα Μαρεγκά (δεύτερος από δεξιά), αρνείται τις προτροπές των συμπαικτών του να παραμείνει στο γήπεδο, μετά τη ρατσιστική επίθεση των οπαδών της Γκιμαράες / Photo by: si.com.
Ο προπονητής της Πόρτο, Σέρτζιο Κονσεϊσάο, δεν θέλησε να τον αποτρέψει, βλέποντάς τον αποφασισμένο.
Το μόνο που επιχείρησε (και πέτυχε) να κάνει ήταν να τον πείσει να μην αποχωρήσει, αλλά να αντικατασταθεί, ώστε να μην υποστεί κυρώσεις η ομάδα του.
Ο Ολλανδός παλαίμαχος σταρ, Ρουντ Γκούλιτ, πάντως, δεν έκρυψε την «απογοήτευση μου που οι παίκτες, συμπαίκτες και αντίπαλοι, δεν στάθηκαν στο πλευρό του Μούσα».
Μετά το τέλος του αγώνα, ο Μαρεγκά ανάρτησε στον λογαριασμό του στην ιστοσελίδα Instagram μία φωτογραφία του στην οποία κάνει μία άσεμνη χειρονομία στους οπαδούς της Γκιμαράες, μαζί με μία υβριστική λεζάντα!
Όταν ρωτήθηκε για το περιστατικό, κατηγόρησε και τους διαιτητές «επειδή δεν με προστάτευσαν και με τιμώρησαν και με κίτρινη κάρτα επειδή υπερασπίστηκα το χρώμα του δέρματός μου».
Δύο ημέρες μετά το ματς, οι παλμοί του, εύλογα, δεν είχαν πέσει.
Μιλώντας στον γαλλικό ραδιοφωνικό σταθμό «RMC Sport», ο παίκτης της Πόρτο αποκάλυψε πως οι ρατσιστικές ιαχές -με τον ήχο και τις γκριμάτσες του πιθήκου- «είχαν αρχίσει από το ζέσταμα…
»Ήταν μία μεγάλη ταπείνωση και ήταν μία στιγμή στην οποία αισθανόμουν χάλια και βαθιά πληγωμένος».
Ο Μαρεγκά εξήγησε ότι «όταν έφτασα σπίτι και αντίκρισα τον γιο μου, ηρέμησα και κατάφερα να χαμογελάσω».
Δεν έκρυψε πως «πήρα δύναμη από τα μηνύματα συμπαράστασης» και επισήμανε ότι «οι συμπαίκτες μου θέλησαν να με συγκρατήσουν μέχρι να τους πω τι συνέβη. Κατάλαβαν ότι έπειτα από όσα έγιναν, δεν μπορούσα να παραμείνω στο γήπεδο»…
Αυτές οι ανόητες προκαταλήψεις και η αποτυχία των φορέων να αντιδράσουν ή να σωφρονίσουν το κοινό, δημιουργούν ψευδαισθήσεις.
Πράγματα και συμπεριφορές που όφειλαν να είναι αυτονόητα, δεν λειτουργούν με αυτό τον τρόπο και επιμένουν να «πληγώνουν» όχι μόνο το ποδόσφαιρο και τα σπορ, αλλά και τη συνείδηση, την κοινή λογική.
Αυτές οι αναχρονιστικές αντιλήψεις, όμως, προκάλεσαν στο μυαλό και την αντίδραση του Μούσα Μαρεγκά μία, ενδεχομένως, εικόνα από το μέλλον.
Ίσως και, ήδη, του παρόντος…
Ο επιθετικός της Πόρτο είπε «αρκετά» στη νοοτροπία της λεπτής γραμμής που χωρίζει τον στυγνό επαγγελματία από τον άνθρωπο.
Θέλησε να δώσει τη δική του κλωτσιά στον ρατσισμό, όμως όπως το άθλημά του είναι ομαδικό, έτσι και αυτή η αντίδραση δεν μπορεί να αποδώσει με λογική «μία ομάδα μόνος του».
Το περιστατικό στο πορτογαλικό πρωτάθλημα ανέδειξε για άλλη μία φορά τα ημίμετρα των κανονισμών και των κυρώσεων για οπαδούς και ομάδες και, κυρίως, τη συλλογική προσπάθεια.
Όσες φορές κι αν είχε συζητηθεί η πιθανότητα ομάδες και παίκτες να αποχωρήσουν στο πρώτο κρούσμα ρατσιστικής βίας ή συμπεριφοράς, άλλες τόσες υπήρχε η απορία «ποιος θα κάνει την αρχή;», πριν από τον Μαρεγκά…
Ούτε ο κόουτς της Πόρτο, Σέρτζιο Κονσεϊσάο (στο κέντρο), κατόρθωσε να συγκρατήσει τον Μούσα Μαρεγκά / Photo by: skysports.com.
Ο αρθρογράφος του BBC, Φερνάντο Ντουάρτε, επαίνεσε τον Μαρεγκά για τη στάση του, όμως απόρησε σε κείμενο του, γράφοντας: «Το ποδόσφαιρο χάνει τη μάχη του ενάντια στον ρατσισμό;».
Ο Ντουάρτε θύμισε πως στις 10/2/20, ένας 12χρονος(!!!) οπαδός της Σέλτικ κατηγορήθηκε για ρατσιστικές ιαχές κατά του Κολομβιανού παίκτη των Ρέιντζερς, Αλφρέντο Μορέλος, στο πρόσφατο Old Firm της Σκοτίας.
Σύμφωνα με τη νομοθεσία της χώρας, το όνομα του αγοριού δεν μπορεί να δοθεί στη δημοσιότητα.
Λίγες ημέρες νωρίτερα, η εφημερίδα «Guardian» είχε δημοσιεύσει έκθεση του Υπουργείου Εσωτερικών του Ηνωμένου Βασιλείου που ανέφερε ότι τα 152 ρατσιστικά περιστατικά στη Βρετανία συνιστούν αύξηση 50% σε σχέση με τη σεζόν 2018-19…
Οι αντίστοιχες περιπτώσεις είναι, μάλιστα, διπλάσιες με εκείνες προ τριετίας, αλλάζοντας τον σχετικό δείκτη, ο οποίος στην τριετία 2014-2017 είχε παρουσιάσει μείωση από τα 78 περιστατικά του 2013-14, στα 70 του 2016-17.
Ο «Guardian», επιπλέον, εξήγησε πως αυτά τα στοιχεία αφορούν περιπτώσεις που έχουν καταγγείλει σύλλογοι, αθλητές ή αρχές και είναι πιθανόν να υπάρχουν περισσότερα, τα οποία δεν έχουν γίνει αντιληπτά.
Τόσο στη Βρετανία όσο και στην Ευρώπη το κλίμα μίσους δείχνει να μεγαλώνει.
Ενώ τα κινήματα ακροδεξιών πεποιθήσεων κερδίζουν ολοένα και περισσότερο έδαφος, ενισχύοντας την πολιτική του μίσους και των διακρίσεων.
Ο Αλφρέντο Μορέλος χαμογελά ειρωνικά στα ρατσιστικά συνθήματα των οπαδών της Σέλτικ / Photo by: theathletic.com
Το περιστατικό του Μούσα Μαρεγκά δεν ήταν το μοναδικό, το ίδιο Σαββατοκύριακο στην ποδοσφαιρική Ευρώπη.
Το BBC απέλυσε τον σχολιαστή του και παλαίμαχο παίκτη, Κρεγκ Ράμεϊτζ, για μία ρατσιστική τοποθέτησή του σε ραδιοφωνική εκπομπή.
Ο Ράμεϊτζ, άλλοτε διεθνής με την Εθνική Ελπίδων της Αγγλίας και παλαίμαχος μέσος μεταξύ άλλων των Ντέρμπι Κάουντι, Ουίγκαν, Ουότφορντ και Νοτς Κάουντι, δήλωσε ότι «οι μαύροι νέοι παίκτες της Ντέρμπι πρέπει να τραβήξουν κουπί»…
Ο νεαρός μπακ της Ντέρμπι, Μαξ Λόου, απάντησε ότι ο Ράμεϊτζ μίλησε «με φυλετική άγνοια, στερεότυπα και μισαλλοδοξία».
Το BBC και ο Λόου δεν αποδέχθηκαν την απολογία του Ράμεϊτζ και ο παλαίμαχος παίκτης της Κρίσταλ Πάλας, Κλίντον Μόρισον, τόνισε πως «οι αρχές θα πρέπει νιώθουν ντροπή για την έλλειψη δράσεων κατά του ρατσισμού».
Ο Μόρισον στηρίζει τον σταρ της Μάντσεστερ Σίτι, Ραχίμ Στέρλινγκ, ο οποίος ως αντίστοιχο θύμα στο παρελθόν, συντονίζει τις διαδικασίες για την ίδρυση μίας ομάδας εργασίας στην Πρέμιερ Λιγκ, κατά του ρατσισμού.
Στην Αγγλία δεν έχει ξεχαστεί η πρόωρη αποχώρηση του Μάρβιν Σορντέλ από την ενεργό δράση λόγω ρατσιστικών επιθέσεων και περιστατικών εκφοβισμού…
Η Βρετανίδα Ενιόλα Αλούκο αποχώρησε από τη Γιουβέντους καταγγέλλοντας «τα ρατσιστικά βλέμματα ακόμη και όταν ψώνιζα στο Τορίνο».
Ενώ στις 7/12/19, στο ντέρμπι του Μάντσεστερ, οπαδός της Σίτι συνελήφθη για κραυγές πιθήκου εναντίον του μέσου της Γιουνάιτεντ, Φρεντ…
Ο Φρεντ κατήγγειλε ρατσιστική επίθεση από οπαδούς της Σίτι, στο ντέρμπι του Μάντσεστερ με την ομάδα του, τη Γιουνάιτεντ / Photo by: foxsports.com.
Τον Οκτώβριο του 2012, ο νυν μπακ της Τότεναμ, Ντάνι Ρόουζ, άκουσε τις ίδιες κραυγές στον αγώνα των Εθνικών Ελπίδων Σερβίας-Αγγλίας, στο Βελιγράδι.
Πιο πρόσφατα, τον Οκτώβριο του 2019, η Εθνική Αγγλίας διέσυρε 6-0 την Βουλγαρία στη Σόφια για τα προκριματικά του Euro 2020, όμως οπαδοί των γηπεδούχων έκαναν ναζιστικούς χαιρετισμούς και ιαχές πιθήκων στους μαύρους παίκτες των «λιονταριών».
Ήταν το ματς στο οποίο η UEFA εφάρμοσε για πρώτη φορά το «πρωτόκολλο των τριών βημάτων κατά του ρατσισμού».
Σύμφωνα με αυτό, «το πρώτο βήμα είναι η προσωρινή διακοπή του αγώνα και η οδηγία μέσω μεγαφώνου για παύση συμπεριφοράς διακρίσεων».
Το δεύτερο βήμα αναφέρει πως «αν το κοινό δεν συμμορφωθεί, υπάρχει και δεύτερη ανακοίνωση-προειδοποίηση, διακοπή του παιχνιδιού και εντολή οι παίκτες να βρεθούν στα αποδυτήρια μέχρι νεωτέρας».
Τέλος, το «τρίτο βήμα αφορά οριστική διακοπή του ματς»…
Στη Σόφια, ο αγώνας Βουλγαρίας-Αγγλίας διεκόπη αρχικά στο 23ο λεπτό και για δεύτερη φορά στο 41ο, όταν οι Άγγλοι είχαν το δικαίωμα αποχωρήσουν από το χορτάρι.
Οι παίκτες του κόουτς Γκάρεθ Σάουθγκέϊτ, όμως, αποφάσισαν να παίξουν ως το ημίχρονο και σε εκείνο το σημείο αποφάσισαν ότι δεν επιθυμούν οριστική διακοπή.
Η οργάνωση Kick It Out, κατά του ρατσισμού στο ποδόσφαιρο, επέκρινε ωστόσο την UEFA για αποτυχία πλήρους εφαρμογής του πρωτοκόλλου, έπειτα από ρατσιστικές ύβρεις και στο δεύτερο ημίχρονο…
Και κατέκρινε την απόφαση για «απλώς» πρόστιμο 90.000 ευρώ και μία αγωνιστική κεκλεισμένων των θυρών στην βουλγαρική ομοσπονδία.
Η δημόσια κατακραυγή οδήγησε τον πρόεδρο της βουλγαρικής ομοσπονδίας, Μπόρισλαβ Μιχάιλοφ, στην παραίτηση…
Η Kick It Out έχει καταγγείλει και 22.000 περιστατικά διακρίσεων σε αναρτήσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης παικτών και ομάδων, μόνο κατά τη διάρκεια του Euro 2016…
Η οργάνωση Football Against Racism in Europe (FARE) και ο εκτελεστικός διευθυντής της, Πιάρα Ποβάρ, θεωρούν ότι η έλλειψη ποικιλομορφίας σε ομοσπονδίες και φορείς δεν βοηθά στη λήψη δραστικών αποφάσεων.
Έρευνα της FARE, το 2014, έδειξε πως μόλις το 0,6% των θέσεων σε φορείς του ευρωπαϊκού ποδοσφαίρου ανήκει σε μειονότητες.
Το 2018, μόλις ένας από τους 32 προπονητές του Μουντιάλ ήταν μαύρος.
«Όσο παραμένουν αυτοί οι συσχετισμοί, το πρόβλημα θα υπάρχει και δεν θα λύνεται, λόγω της επιείκειας», σχολίασε ο Ποβάρ.
Η πρόσφατη «λίστα ντροπής» περιλαμβάνει ουκ ολίγα περιστατικά σε όλη την Ευρώπη.
Τον Νοέμβριο του 2019, ο Βραζιλιάνος Τάισον της Σαχτάρ αποβλήθηκε όταν έκανε άσεμνη χειρονομία στους οπαδούς της Ντινάμο Κιέβου, οι οποίοι τον έβριζαν με ρατσιστικούς χαρακτηρισμούς και έφεραν δάκρυα στα μάτια του…
Τον Αύγουστο του 2019, οπαδοί της Ζενίτ ανάρτησαν πανό στην Αγία Πετρούπολη κατά του Βραζιλιάνου Μάλκομ που είχε αποκτηθεί από την Μπαρτσελόνα και ανέφερε ότι «μαύροι παίκτες δεν είναι ευπρόσδεκτοι στον σύλλογο».
Ο Τάισον (δεξιά) της Σαχτάρ, δακρυσμένος έπειτα από τη ρατσιστική επίθεση των οπαδών της Ντινάμο Κιέβου / Photo by: independent.co.uk.
Στην Ιταλία, ο Μάριο Μπαλοτέλι της Μπρέσια συγκρατήθηκε από τους συμπαίκτες του όταν προσπάθησε να αποχωρήσει, έπειτα από ρατσιστικά συνθήματα των οπαδών της Ελλάς Βερόνα.
Ο Κουλιμπαλί της Νάπολι βίωσε την ίδια αντιμετώπιση από φαν της Ρόμα στο «Ολίμπικο», όμως, οι παίκτες των δύο ομάδων συγκεντρώθηκαν στο κέντρο του γηπέδου.
Και το ματς διεκόπη προσωρινά.
Τον Δεκέμβριο του 2019, η εφημερίδα «Corriere dello Sport» αναφέρθηκε στο ματς Ίντερ-Ρόμα με τον τίτλο «Black Friday», με φωτογραφία των πρώην παικτών της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ, Ρομέλου Λουκάκου (Ίντερ) και Κρις Σμόλινγκ (Ρόμα.)
Η FARE τόνισε ότι «τα Μ.Μ.Ε. προωθούν στον ρατσισμό σε καθημερινή βάση».
Ο Λουκάκου, επιπλέον, έλαβε μία ανοικτή επιστολή από τους οργανωμένους οπάδους της Ίντερ, οι οποίοι του τόνιζαν ότι οι ιαχές πιθήκου που άκουσε από φαν της Κάλιαρι «δεν είναι ρατσιστικές, αλλά μία μορφή σεβασμού στη Νότια Ευρώπη»…
Στην Ισπανία, τον Ιανουάριο του 2019, ο Ινιάκι Ουίλιαμς της Αθλέτικ Μπιλμπάο άκουσε ρατσιστικά συνθήματα εις βάρος του από την εξέδρα της Εσπανιόλ.
Ο διαιτητής Χοσέ Σάντσεθ δεν παρενέβη και δεν κατέγραψε το περιστατικό στο φύλλο αγώνος, παρότι η Εσπανιόλ απαγόρευσε δια βίου την είσοδο στο γήπεδο της σε 12 οπαδούς τους που εμφανίστηκαν στην κάμερα να βρίζουν τον επιθετικό των Βάσκων.
Οργανώσεις κατά του ρατσισμού, μάλιστα, εξαπέλυσαν επίθεση στη Λα Λίγκα για την απροθυμία κυρώσεων σε οπαδούς ή συλλόγους, αναφέροντας παράλληλα ότι πολλά ματς έχουν διακοπεί για διαφορετικούς λόγους.
Με πιο χαρακτηριστική τη διακοπή του ματς Ράγιο Βαγεκάνο-Αλμπαθέτε, έπειτα από συνθήματα κατά του Ρόμαν Ζοζούλια, σχετικά με τις φερόμενες ακροδεξιές πεποιθήσεις του.
Αντίστοιχα παράπονα οδηγούν τους αθλητές να λαμβάνουν την πρωτοβουλία, όπως στην περίπτωση του Μαρεγκά.
Τον Δεκέμβριο του 2019, η ομάδα Κ-16 της Χέρτα Βερολίνου αποχώρησε από το γήπεδο της Άουερμπακ, όταν παίκτης της πρώτης κατήγγειλε λεκτική κακοποίηση που αφορούσε φυλετική διάκριση…
Ο Πιάρα Ποβάρ επιμένει ότι όσο η θέση της FARE ή άλλων αντί-ρατσιστικών φορέων δεν γίνει θεσμική, το πρόβλημα θα υφίσταται.
Επαναλαμβάνοντας πως «η αδυναμία των αρμόδιων να εφαρμόσουν δράσεις κατά ενός ανησυχητικού μοτίβου, θα διατηρεί το πρόβλημα».
Ως τότε, ο «επόμενος Μαρεγκά» θα δρα ατομικά για να «κλωτσήσει» τον ρατσισμό, αλλά όχι και την γενικότερη προκατάληψη…
Κανένας φράχτης δεν εμπόδισε ποτέ (και) τον Ινιάκι Ουίλιαμς
ΟΛΑ ΤΑ ΚΕΙΜΕΝΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΡΑΤΣΙΣΜΟ