Ως παιδί, θα ‘χατε πάει στη δουλειά των γονιών σας. Μια, δυο, ίσως και 100 φορές. Και προφανώς, επειδή περνούσατε πολύ ωραία (πίνατε ό,τι θέλατε, τρώγατε ό,τι θέλατε, παίζατε και όσοι ήταν στο χώρο ασχολούνταν μαζί σας), σκεφτήκατε “τι ωραία που θα ήταν να κάνω και εγώ την ίδια δουλειά, όταν μεγαλώσω”.
Ώσπου μεγαλώσατε… και την πατήσατε, διαπιστώνοντας πως η πραγματικότητα ήταν κάπως διαφορετική. Υπάρχει βέβαια, και το ενδεχόμενο να ήσασταν αρκετά τυχεροί, ώστε η εν λόγω εργασία να ήταν τελικά το κάλεσμά σας. Κάπως έτσι, ξεκίνησε η ιστορία των Noah και Josephus Lyles, γιων του Kevin Lyles, αθλητή της εθνικής των ΗΠΑ, στο παγκόσμιο του 1995, με την ομάδα 4Χ400.
Συνήθιζε στις προπονήσεις να παίρνει μαζί τα αγόριά του. Παρένθεση: είχε γνωριστεί με τη μητέρα των παιδιών, Keisha Caine στους στίβους (ήταν και οι δυο μέλη της ομάδας του Seton Hall University). Έτρεχε κι εκείνη και τη συνέχεια τη φαντάζεστε: έτρεξαν και τα αγόρια.
Ο Noah ασχολήθηκε με τα 60, τα 100 και τα 200 μέτρα. Ο Josephus με τα 400 και τα 500 μέτρα μέτρα.
Γεννήθηκαν με ένα χρόνο… απόσταση, στο Gainesville της Florida “ένα μικρό μέρος, όπου όλοι γνωρίζονται μεταξύ τους. Υπάρχει οικειότητα. Το σημαντικό είναι πως αισθάνεσαι ζεστασιά στην πόλη μας. Έχει την ιδανική θερμοκρασία για να τρέχεις. Νιώθεις το σώμα σου ζεστό και τις αρθρώσεις σου εύκαμπτες”, είχε πει τον Απρίλιο του 2016 ο τύπος που κυκλοφορεί πια ως ο διάδοχος του Usain Bolt. Τότε, όπως και ο αδελφός του, ήταν μαθητές του TC Williams High School (κοντά στην Washington DC) και είχαν δομήσει τη ζωή του έτσι ώστε να μπουν στην USA Team. Είχαν εν τω μεταξύ, δεσμευθεί με το University of Florida.
Τα αδέλφια Lyles δεσμεύονται με το University of Florida υπό το βλέμμα του πατέρα τους, Kevin.
Ο, γεννημένος στις 18 Ιουλίου του 1997, Noah είχε ήδη φορέσει το χρυσό στα 200μ. των Summer Youth Olympics, το 2014 στην πόλη Nanjing, πρωτεύουσα της επαρχίας Jiangsu, της Κίνας.
Ακολούθησαν δυο χρυσά (σε 100 και 200) στους Παναμερικανικούς Αγώνες Εφήβων του 2015. Στα 200μ. έκανε τον τρίτο καλύτερο χρόνο, σε επίπεδο προετοιμασίας, στην ιστορία (20.18). Θα μπορούσε να αλλάξει και το ρεκόρ (20.13). Δεν τον άφησε ο πόνος -οι τυχερές, κόκκινες κάλτσες του είχαν μια τρύπα που ήταν ορατή σε όλους.
Οι αδερφοί Lyles στο… τρέξιμο.
Η κατάληξη αυτών των μεταλλίων ήταν ίδια με όσα είχαν προηγηθεί: μπήκαν στην κούτα που κρατούσε στην ντουλάπα του δωματίου του. Κάθε φορά που η κούτα γέμιζε, πετούσε μέρος του περιεχομένου. Όχι γιατί δεν σεβόταν ή δεν εκτιμούσε τους κόπους του. Τουναντίον. Έτσι ωθούσε τον εαυτό του να γίνει ακόμα καλύτερος, να κατακτήσει περισσότερα, πιο σημαντικά. “Να γίνω ο καλύτερος σπρίντερ”.
Ο αδελφός του είχε εξηγήσει ότι “δεν θεωρούμε πως τα μετάλλια έχουν αξία. Τρέχουμε γιατί το λατρεύουμε. Υπάρχουν πολλά περισσότερα στο τρέξιμο, από ένα τρόπαιο ή ένα μετάλλιο. Όταν γίνω πλούσιος και διάσημος, θα ξοδέψω τα χρήματά μου για να φτιάξω ένα νέο στίβο στο σχολείο, ώστε τα παιδιά να μπορούν να προπονούνται όλο το χρόνο και όχι μόνο όταν το επιτρέπει ο καιρός”.
Ο Noah είχε προσθέσει ότι “νιώθω ευγνωμοσύνη για όσους ανθρώπους έχω κοντά μου να με βοηθούν. Νιώθω ως μέλος μιας ομάδας, της οποίας όλα τα μέλη θέλουν το καλύτερο για εμένα. Ο αδελφός μου πάντα με σπρώχνει να γίνω καλύτερος. Κάθε φορά που έχω προβληματισμούς για το αν θα τα καταφέρω, μου θυμίζει ότι πρέπει να βάζω μεγαλύτερους στόχους”.
Στο δημοτικό, τα παιδιά δεν πήγαιναν σχολείο. “Κάναμε τα μαθήματα στο σπίτι. Δασκάλα ήταν η μητέρα μας. Δεν δούλευε τότε (τώρα είναι δημόσια υπάλληλος -ασχολείται με ανθρώπους που ‘χουν κινητικές δυσκολίες)”. Ο κύριος λόγος που έμεναν σπίτι ήταν “γιατί είχα μεγάλο πρόβλημα με το άσθμα. Η μητέρα μου με πήγαινε σε μαθήματα ζωγραφικής, ώστε να μπορώ να νιώθω φυσιολογικός και ελεύθερος”.
“Θυμάμαι περνούσα ημέρες ολόκληρες σε μηχανήματα που μου επέτρεπαν να αναπνέω καλά, στα νοσοκομεία. Ένιωθα πολύ κουρασμένος. Η τέχνη ήταν η διέξοδος μου”.
Χρειάστηκε μια επέμβαση για να μπορεί να ζήσει όπως κάθε άλλο παιδί της ηλικίας του. “Στα 6, ξεκίνησα τον αθλητισμό, με το μπάσκετ. Μετά δοκίμασα το baseball, την ενόργανη, την κολύμβηση, το ποδόσφαιρο. Κάπου στα 11-12, μπήκα για πρώτη φορά στο στίβο. Έκανα άλμα εις ύψος. Και οι δυο γονείς μου έτρεχαν 400 μέτρα, η αδελφή μου επίσης κάνει στίβο (είχε τον πατέρα μας προπονητή), ο αδελφός μου και εγώ τους βλέπαμε.
“Μια μέρα, είπαμε στον μπαμπά μας πως κάτι παιδιά που βλέπαμε να προπονούνται, δεν ήταν πολύ γρήγορα. Μας απάντησε “τότε γιατί δεν δοκιμάζετε κι εσείς”. Φορούσαμε τζιν, αλλά αυτό δεν μας εμπόδισε να μπούμε σε κούρσα με τους αθλητές. Τους νικήσαμε”.
Έπειτα από λίγο, η ημέρα μας είχε ως εξής: το πρωί είχαμε μελέτη και μετά κάναμε μπάνιο στην πισίνα, στην αυλή, σουτάκια στην μπασκέτα που μας είχε βάλει ο μπαμπάς ή πηγαίναμε μαζί του στο στίβο”. Η Keisha φρόντιζε και από νωρίς τη διατροφή τους. Τα λαχανικά ήταν πάντα στο τραπέζι. “Μου αρέσουν τα πράσινα, αλλά όχι τα φρούτα. Μας επέτρεπε να λαμβάνουμε και ζάχαρη, μια στο τόσο. Οι περισσότεροι πιστεύουν πως επειδή “καις” πολλές θερμίδες, μπορείς να τρως ό,τι θες. Μου αρέσει το junk food, αλλά χρειάζομαι και τα καλά, το σίδηρο, τις πρωτεΐνες και τις βιταμίνες. Αυτά μας βοηθούν να γίνουμε καλοί σε αυτό που κάνουμε. Αυτά με βοήθησαν να ξεπεράσω το άσθμα. Κάποιοι γιατροί βέβαια, είπαν πως βοήθησε και το τρέξιμο, το οποίο μου έδωσε ένα σκοπό στη ζωή μου”.
Στην αρχή είχα μαζί μου εισπνευστήρα. Όταν αρρώσταινα, έμενα εκτός ένα μήνα. Γνώρισα ένα χειροπράκτη, ο οποίος μου έδωσε ένα πρόγραμμα διατροφής. Με βοήθησε πολύ. Όχι μόνο στην αναπνοή, αλλά και στο να είναι καλά το σώμα μου”.
Οι Lyles σε παιδική ηλικία.
Η Keisha ήταν αυστηρή και με τους βαθμούς των αγοριών της. “Μας έλεγε πως είτε μας αρέσει, είτε όχι οφείλουμε να παίξουμε το παιχνίδι της ζωής! Πλέον, θέλουμε να μαθαίνουμε περισσότερα, να αισθανόμαστε πιο ολοκληρωμένοι”.
Ο Noah ανακάλυψε, από νωρίς, ότι του αρέσει να ζωγραφίζει και να γράφει ποιήματα. Του αρέσει και να διαμορφώνει τα αθλητικά του παπούτσια, κατά τρόπο που να είναι μοναδικά. Αυτό (συν τις επιδόσεις του) του έδωσαν τη συνεργασία με την Adidas, όταν ενημέρωσε το University of Florida πως τελικά θα γίνει επαγγελματίας. “Φοβόμουν να μεγαλώσω. Με τρομοκρατούσε η ιδέα να έχω ευθύνες. Να ‘χουν άνθρωποι προσδοκίες από εμένα. Αν έμενα στο κολέγιο, τα πράγματα θα ήταν πιο απλά. Οι γονείς μου και τα αδέλφια μου με βοήθησαν να προχωρήσω. Να γίνω ενήλικας, να εξελιχθώ. Να μη φοβάμαι”.
“Το 2016, είδα στο όνειρό μου πως είχα τερματίσει σε 9.41. Πετάχτηκα από το κρεβάτι, πήγα στη μητέρα μου και της το είπα. Γέλασε και μου είπε “ωραία Noah”, πριν γυρίσει και προσθέσει “μα αυτό είναι παγκόσμιο ρεκόρ”! Τότε πίστεψα για πρώτη φορά πως μπορώ να γίνω ρέκορντμαν. Δεν ξέρω αν θα τα καταφέρω. Ξέρω ότι θα κάνω τα πάντα για αυτό”.
Τον Μάρτιο του 2016, πέρασε πρώτος τη γραμμή τερματισμού, στα 200 μέτρα του New Balance Nationals Indoor.
Ένα μήνα μετά, αναδείχθηκε MVP στο στίβο αγοριών (είχε “πάρει” τα 200μ., με 20.48 και τα 100μ. με 10.17, στο Arcadia Invitational).
Τον Ιούνιο, κυριάρχησε στα 100μ. (10.08) του USATF Junior (U20) Outdoor Championships και έτρεξε τα 200μ. σε 20.09, για να ρίξει τον Roy Smith από το Νο1 της εθνικής λίστας με τα ρεκόρ σε high school, όπου βρισκόταν από το 1985.
Τον Ιούλιο, ήταν που ανακοινώθηκε η συνεργασία του με την Adidas, γεγονός που σήμαινε πως έπαυε να είναι ερασιτέχνης και δεν θα μπορούσε να γίνει φοιτητής.
Καλλιτεχνική φύση ο Noah Lyles.
Ο “καλύτερος αθλητής στίβου/μαθητής λυκείου” για το 2016 άρχισε την πορεία του, ως επαγγελματίας με μια καθυστέρηση. Εξαιτίας ενός προβλήματος στον ιγνυακό τένοντα, έχασε τη μοναδική ευκαιρία να τρέξει δίπλα στον Usain Bolt, στο Παγκόσμιο του Λονδίνου. Μετά τον πιο γρήγορο αγώνα του, στο USATF Junior, διέλυσε το πόδι.
“Ήταν δύσκολο να βλέπω τους άλλους να τρέχουν και εγώ να είμαι εκτός. Βέβαια, αυξήθηκε… η πείνα μου. Αν είμαι λυπημένος που δεν κατάφερα να τρέξω μαζί του, έστω μια φορά; Ναι. Αν και για να πω την αλήθεια, στο ζενίθ του δεν θα μπορούσε κανείς να τον ανταγωνιστεί, πλην του Yohan Blake”.
Όταν έγιανε, φόρεσε το χρυσό στα 300 μ. του USA Indoor Track and Field Championships, ασημένιο στα 4Χ200 με την USA Team (2017 IAAF World Relays) και πήρε δυο πρώτες θέσεις σε 2017 IAAF Diamond League. Προφανώς και είχε μπει στη λίστα με τους καλύτερους σπρίντερ του κόσμου.
Στο 2018 USA Outdoor Track and Field Championships (21-24 Ιουνίου) κάθισε στο Νο1, σε ό,τι αφορά την τρέχουσα σεζόν. Είχε πάρει το χρυσό στα 100 μέτρα, βελτιώνοντας το ατομικό ρεκόρ σε 9.88. Δείτε την κούρσα, πώς πανηγυρίζει και… το σπριντ της μητέρας του.
Στο IAAF Diamond League της Doha, τον Μάιο έφτασε το 19.83 (με κάλτσες αφιερωμένες στο Star Wars). Λίγες εβδομάδες αργότερα, στο Eugene Diamond League, του Oregon έπεσε στο 19.69. Eίχε ζητήσει “spirit bomb” μέσω Twitter.
2 years ago I asked for a spirit bomb at the Olympic trials and I broke the high school recored. I now ask again for a spirit bomb.
when I raise my hands at the @nikepreclassic I want everyone to share their energy pic.twitter.com/qnCZRuudVP— Noah Lyles (@LylesNoah) May 25, 2018
Έγινε ο νεαρότερος σε ηλικία, Αμερικανός αθλητής που κατάφερε το -10.00 και το -20.00. Έγινε και ο νεαρότερος πρωταθλητής των ΗΠΑ, στα 100 μέτρα, μετά τον Sam Graddy, το 1984 (ήταν 20).
Μπορεί να καλύψει το κενό του Bolt;
Ο Usain Bolt ήταν μια ιδιαίτερη προσωπικότητα, εντός και εκτός στίβων. Είχε χαρακτηριστεί το “αλατοπίπερο” των σπριντ, ο τύπος που τα έκανε όλα και ήταν πάλι Νο1 στις προτιμήσεις των φαν. Όλοι περίμεναν να δουν τι έχει ετοιμάσει για τον κάθε αγώνα -από το πώς θα πανηγύριζε έως το τι θα φορούσε ή ποια γκριμάτσα θα έκανε. Και μετά όλοι περίμεναν να δουν πόσο εύκολα θα τερματίσει πρώτος. Ο Noah φαίνεται να τακτοποιεί το τελευταίο κομμάτι. Όχι όμως, το πρώτο, αν εξαιρέσουμε τους τρόπους που πανηγυρίζει. Κυρίως χορεύει.
“Χορεύω γιατί μου αρέσει να διασκεδάζω τους φίλους μου. Το έκανα από παιδί. Όταν είσαι στο στίβο, είσαι performer. Λατρεύω να βλέπω τον κόσμο να τρελαίνεται”.
Η αλήθεια επίσης, είναι πως βάζει στο “παιχνίδι” και όσους τον ακολουθούν στα social media, σε αυτό που… στο χωριό μας λέγεται “engagement”. Eξ ου και απέκτησε κανάλι στο YouTube. Εκεί, μιλά για την καθημερινότητά του, για όσα αισθάνεται, αλλά και εξηγεί πώς προπονείται.
Το καλύτερό του είναι τα 200 μέτρα -μόνο επτά αθλητές, στην ιστορία, έχουν κάνει καλύτερο από το δικό του χρόνο. Αλλά δεν θα αποφύγει την πρόκληση στα 100μ. “Δεν μπορώ να πω ότι είμαι κυρίαρχη φιγούρα, αφού χάνω σε αυτό το αγώνισμα, αλλά νιώθω μια χαρά με αυτό, γιατί κάνει τις κούρσες πολύ πιο ενδιαφέρουσες. Αν κέρδιζε πάντα ένας, ο κόσμος θα βαριόταν. Όταν βλέπεις πολλούς να διεκδικούν την κορυφή, επί ίσοις όροις, υπάρχει ενθουσιασμός”.
Ιδιαίτερα όταν με αμφισβητούν, σκέφτομαι πως “έχω δουλειά να κάνω, να αλλάξω τα μυαλά κάποιων”, έχει εξηγήσει στη Guardian.
Εμφανισιακά, δεν παραπέμπει σε σπρίντερ. Είναι 1.77μ. και “στεγνός” σε μύες. “Δεν έχω τεράστιους μύες και ναι, είναι δύσκολο για μένα να πάρω τα πρώτα βήματα από τους άλλους. Η ικανότητα μου όμως, είναι να καλύπτω γρήγορα το χαμένο έδαφος, χάριν της αντοχής μου. Επίσης, κρατώ πάντα το καλύτερο για το τέλος, για διάστημα μεγαλύτερο από τους περισσότερους”.
“Το μόνο που θέλω είναι να έχω υγεία και να είμαι σίγουρος ότι το σώμα μου είναι αρκετά δυνατό, ώστε να μην ξανατραυματιστώ. Πέρυσι, χτύπησα ενώ το σώμα μου έκανε τους καλύτερους χρόνους και δεν μπορούσα να τους διαχειριστώ. Οι μύες μου άρχισαν να με εγκαταλείπουν. Ανάρρωσα και τώρα νιώθω ξανά δυνατός”.
(Σημείωση: ο Αμερικανός σπρίντερ, στις 30/8, ανέβηκε στο υψηλότερο σκαλί του βάθρου στο Diamond League της Ζυρίχης, κάνοντας τα 200μ. σε 19.67).