Στίβεν Τζέραρντ: Κάτω από τα φτερά των Liver Birds

Υπάρχουν δύο πουλιά που στέκουν στην κορυφή του Λίβερπουλ.

Οι περισσότεροι τα ανάγουν στη μυθοπλασία, αλλά για την πόλη τα Liver Birds είναι πιο αληθινά από κάθε πουλί με σάρκα και οστά. Κάποιοι ισχυρίζονται ότι πρόκειται για ζευγάρι, μιας και είναι ένα θηλυκό και ένα αρσενικό. Είναι επιφορτισμένα με το πιο σημαντικό έργο. Ειδικά σε ένα μέρος όπου το λιμάνι πάντοτε είχε να αφηγηθεί ιστορίες, για εκείνους που μένουν κι εκείνους που φεύγουν. Το ένα λοιπόν πρέπει να κοιτάζει τη θάλασσα, για να προστατεύει εκείνους που αποχωρούν. Το άλλο να κοιτάζει την πόλη, για να προσέχει εκείνους που παραμένουν.

Ο θρύλος λέει πως, αν ποτέ μία τίμια γυναίκα κι ένας έντιμος άνδρας φιληθούν μπροστά στο Royal Liver Building, τα εμβληματικά πουλιά θα πετάξουν μακριά και το Λίβερπουλ θα σβήσει. Μέχρι στιγμής δεν το έχει κάνει κανείς. Γιατί απ’ το Λίβερπουλ κανείς δεν φεύγει, από αγάπη. Και κανείς δεν αγαπά μόνο από ευκολία. Η πόλη χτίστηκε με πείσμα και θλίψη, με εργάτες και τραγουδιστές, με λιμάνια και όρκους.

Και αυτά τα δύο πτηνά έγιναν σύμβολα της πίστης. Μίας πίστης που ορίζει πως, ό,τι κι αν συμβεί, κάποιος θα κοιτάζει πάντα πίσω και κάποιος μπροστά.

Ο Στίβεν Τζέραρντ ανέκαθεν έμοιαζε να γεννήθηκε κάτω από τα φτερά τους. Ήταν εκείνος που κοίταζε την πόλη, με το βλέμμα καρφωμένο στο Anfield, όταν όλοι ήθελαν να φύγουν. Ο παίκτης που δεν φοβήθηκε τις καταιγίδες και τις ξηρασίες, γιατί μεγάλωσε μέσα τους. Που, όταν του πρότειναν χρυσό, προτίμησε να μείνει στην αλάνα. Που, όταν του έδωσαν ευκαιρίες να πετάξει, επέλεξε να ριζώσει. Όπως τα πουλιά, δεν άνοιξε τα φτερά του για αλλού, για να μην χαθεί η πόλη.

«Play for Jon-Paul»

Στη γειτονιά του Γουίνστον το μοναδικό που είχε σημασία ήταν το παιχνίδι. Σε έναν τοίχο από αυτούς τους κλασικούς εγγλέζικους με τα βαριά κόκκινα τούβλα και πάνω του ζωγραφισμένη με κιμωλία μία εστία. Όλα τα παιδιά της εργατικής τάξης της περιοχής σούταραν με δύναμη πάνω του και φώναζαν τα ονόματα των ινδαλμάτων τους. Σε κάθε σουτ του ο μικρός Στίβι τσίριζε με όλη του τη δύναμη «Μπαρνς», «Ρας», «Γκασγκόιν». Αυτοί ήταν οι δικοί του αγαπημένοι και δεν μπορούσε να ξεχωρίσει κανέναν από τους τρεις. Κι όμως θα τους ξεπερνούσε όλους.

Ακόμη ήταν οκτώ χρόνων και δεν λογάριαζε τον κίνδυνο. Μια μέρα η μπάλα κόλλησε κάτω από ένα χορταριασμένο κομμάτι σιδερένιου φράχτη. Έτρεξε απρόσεκτα να την πιάσει. Η μύτη μιας τσουγκράνας διαπέρασε το μεγάλο δάχτυλο του δεξιού του ποδιού. Παραλίγο να του το ακρωτηριάσουν. «Ήμουν παιδί. Δεν σκέφτηκα τίποτα. Το μόνο που με ένοιαζε  ήταν το πότε θα ξαναπαίξω ποδόσφαιρο», θα θυμηθεί αργότερα.

Αυτό ήταν το μόνο που ένιωθε από τότε ο Τζέραρντ, τον φόβο για την απώλεια του παιχνιδιού και όχι για τον πόνο.

Κάπου εκεί είναι που θα αισθανθεί τη θλίψη. Αυτή που ο ίδιος χρόνια αργότερα στο βιβλίο του «Gerrard: My Autobiography» θα ονομάσει ως τη λυπητερή αφετηρία των πάντων. Στο τελευταίο κεφάλαιο με τίτλο « Play for Jon-Paul», θα περιγράψει τον Τζον-Πολ Γκίλουλεϊ. Τα όσα θυμόταν από τον ξάδερφό του, ο οποίος τότε, το 1989, στα 10 χρόνια του, έγινε το νεότερο θύμα της καταστροφής του Hillsborough. «Η πρώτη σκέψη μου ήταν ότι τώρα ήθελα να παίξω μπάλα για εκείνον. Να τα καταφέρω για εκείνον»! Όπως και το έκανε…

Σκυλί στη φωτιά

Την ίδια χρονιά οι scouts της Λίβερπουλ θα τον εντοπίσουν εύκολα. Αρχικά θα τους κάνει τον δύσκολο. «Ήξερα από την αρχή ότι εκεί θα καταλήξω, αλλά ήθελα να δω πώς ήταν στη Γουέστ Χαμ, την Έβερτον. Το πιο τρελό ήταν ότι έπαιξα και ένα παιχνίδι με τη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ», θα γράψει επίσης στην αυτοβιογραφία του.

Στα χρόνια του στην ακαδημία των «Reds» θα προσπαθήσει αδιάκοπα να μπει στη σχολική ομάδα της Αγγλίας, δίχως όμως να τα καταφέρει. Θα αντιμετωπίσει μυοσκελετικά προβλήματα στην εφηβεία του, καθώς θα πάρει απότομα ύψος και θα έχει διαρκείς πόνους στην πλάτη και στα οστά.

Στα 18 του, το 1998, ο Ζεράρ Ουγιέ, ο οποίος τον έχει παρακολουθήσει πολλάκις, έχει πάρει την απόφασή του. Τον παίρνει στην πρώτη ομάδα και τον ρίχνει στην δράση. «Ήμουν σίγουρος ότι θα γινόταν ένας πολύ καλός εξτρέμ, αλλά ήταν από τις σπάνιες φορές που δεν έκανα σωστή πρόβλεψη. Και αυτό βέβαια μας βγήκε σε καλό», θα πει κάποτε γελώντας ο Γάλλος κόουτς. «Δεν μπορούσα να παίξω καλά εκεί. Ήμουν έξω από τα νερά μου», θα υπερθεματίσει ο Στίβι.

Σύντομα θα καταλάβει ότι ο νεαρός έχει όλα τα στοιχεία ενός εξαιρετικού box to box μέσου και τον πετάει στο πλευρό του Τζέιμι Ρέντναπ. Στην αρχή βέβαια ο Ουγιέ τον μάλωνε ασταμάτητα, γιατί ο μικρός κοιτούσε μόνο να αμυνθεί και φοβόταν να προωθήσει την μπάλα. Δεν του πήρε πολύ για να το αλλάξει.

Το 2000 θα δεχτεί κλήση ακόμα και από την Εθνική Αγγλίας. Ήδη ξεχωρίζει και έχει κάνει όλο το Νησί να αναρωτιέται γι’ αυτό το ολοκληρωτικό φαινόμενο που πατάει στα γρασίδια του. Το τρέξιμο από τη μία πλευρά στην άλλη και ξανά πίσω. Και ξανά μπροστά. Η τρέλα για την ανάκτηση κάθε χαμένης μπάλας. Μία μηχανή που έβγαζε σπίθες. Ένα σκυλί που είχε μυρίσει τη φωτιά και συνέχιζε, ακόμα κι αν του καιγόταν το τρίχωμα. Και πολλές φορές έκαιγε και τον αντίπαλο μαζί του.

Box to box

Τα τάκλιν του είχαν μαζί μία φινέτσα και ένα βάρος. Με αυτή την ορμή έμπαινε σε κάθε μονομαχία, λες και έπρεπε να επιβεβαιώνει συνεχώς την ύπαρξή του, και δημιουργούσε αυτές τις αγγλικές φάσεις από άλλη εποχή, αυτές που ως θεατή σε κολλούσαν στην καρέκλα. Και καθώς μάζευε την μπάλα, σήκωνε το κεφάλι. Με τις μακρινές του μπαλιές μπορούσε να απελευθερώσει, να ανατρέψει την οποιαδήποτε δυσκολία και να τη μετατρέψει σε μπελάδες για τον αντίπαλο.

Τον παρακολουθούσες σε ένα αχαλίνωτο παιχνίδι που πολλές φορές σε ξεγελούσε. Ήταν λες και δεν είχε ροή παρά μονάχα αυξημένους παλμούς, σαν βαλβίδα που βράζει. Ωστόσο, ήταν λανθασμένη η αρχική σου αίσθηση. Στο δικό του το μυαλό τα πάντα μπορεί να γίνονταν ξαφνικά, αλλά είχαν μία περίεργη μεθοδολογία.

Το παίξιμό του η αλήθεια είναι ότι δεν είχε κάποια χορευτικότητα. Ήταν η αποφασιστικότητά του που κυριαρχούσε.

Μία ντρίμπλα, όχι εξεζητημένη, παρά μονάχα όταν υπήρχε ανάγκη. Όχι με το βραζιλιάνικο ταμπεραμέντο. Λες και έλεγε στον αντίπαλο «Δεν ήρθα να σε ξεγελάσω. Θέλω απλώς να (προσ)περάσω». Και όλα αυτά τις περισσότερες φορές, για να ξεθυμάνουν, είχαν ανάγκη μία βολίδα του. Εκείνες οι σουτάρες του που έμοιαζαν φουσκωμένες από θυμό και την επιθυμία να παραδώσουν ένα μήνυμα: «Μην μας ξεγράφεις».

Μπορούσε όμως ταυτόχρονα να γίνει σκληρός. Πολύ. Έκανε φάουλ που ένιωθες στο κόκαλο. Από αυτά που κάνεις, όταν μπαίνεις στη φάση με… ό,τι έχεις.  Χωρίς διακόπτη, μονίμως καρφωμένος σε ένα «on». Και, όταν παίζεις έτσι, σίγουρα θα υπάρξουν φορές που αυτή η υπερβολή θα σε προδώσει σε λάθη, κάρτες, αποβολές.

Στο τέλος του αγώνα όμως πάντα το βλέμμα είχε την ίδια διάσταση. Ότι «εμένα τελικά δεν με νοιάζει τι λέει το σκορ. Γιατί μπήκα και έπαιξα το παιχνίδι σαν να μην υπάρχει αύριο».

Κραυγή και έπος

Το 2000-2001 θα είναι η πρώτη του σεζόν με διψήφιο αριθμό γκολ (10) σε όλες τις διοργανώσεις. Είναι μία καταπληκτική αγωνιστή χρονιά για τη Λίβερπουλ. Η καλύτερη από την εποχή του Κένι Νταλγκλίς και μία από τις καλύτερες στην ιστορία του συλλόγου. Θα κάνει ένα περίεργο καρέ τίτλων. Εγχώρια κατακτώντας το FA Cup και το League Cup, ενώ στην Ευρώπη, έπειτα από έναν συγκλονιστικό Τελικό με την Αλαβές (5-4 στην παράταση), το Κύπελλο UEFA και στη συνέχεια το Ευρωπαϊκό Super Cup,  κόντρα στην Μπάγερν (3-2).

Πλέον έχει καταξιωθεί. Οι περισσότεροι μιλούν για τον νέο “Πολ Σκόουλς”. Οι πιο υπερβολικοί κάνουν συγκρίσεις με τον Ζινεντίν Ζιντάν. Ο τελευταίος μάλιστα θα σπεύσει να τον αποθεώσει: «Αν είχα έναν παίκτη να διαλέξω για δύσκολη αποστολή, θα ήταν αυτός», θα πει σε ανύποπτο χρόνο ο θρυλικός Γάλλος.

Οι ευλογίες συμπαικτών και αντιπάλων θα αρχίσουν να ρέουν σαν χείμαρρος μετά το έπος της Κωνσταντινούπολης. Για να φτάσουν όμως εκεί οι «Reds», θα χρειαστεί και πάλι να βγει εκείνος μπροστά. Είναι Δεκέμβριος του 2004, όταν στην τελευταία αγωνιστική των ομίλων στο Anfield ο Ολυμπιακός τούς έχει βάλει πρώτος γκολ και χρειάζονται τρία για να πάρουν εκείνοι την πρόκριση. Αυτό το τρίτο, το πιο εμβληματικό γκολ της καριέρας του, θα έρθει στο 86’ και θα συνοδευτεί από μία τρελή κραυγή λύτρωσης.

Όταν η Λίβερπουλ θα φτάσει στον Τελικό του Champions League, θα δει τη Μίλαν να προηγείται 3-0. Κάθε άλλη ομάδα λογικά θα τα είχε παρατήσει. Ωστόσο, με μπροστάρη τον αρχηγό, η Λίβερπουλ πραγματοποίησε την πιο ιστορική ανατροπή στην ιστορία του θεσμού, για να κατακτήσει το ασημικό με τα «μεγάλα αφτιά».

Δύο χρόνια αργότερα θα φτάσουν και πάλι στον Τελικό, αλλά αυτή τη φορά η Μίλαν θα πάρει τη ρεβάνς της στο ΟΑΚΑ.

Γυρνώντας όμως πίσω, στο θαύμα της Πόλης, ο Τζέραρντ βρίσκεται στη μία από τις δύο καλύτερες περιόδους της καριέρας του. Ο Ζοσέ Μουρίνιο τον ζητάει και ο Ρόμαν Αμπράμοβιτς ρίχνει στο τραπέζι της Λίβερπουλ 36 εκατ. λίρες. Οι «Κόκκινοι» αρνούνται, αλλά ο αρχηγός τους τους ζητάει να τον πουλήσουν. Ο κόσμος της ομάδας και όλη η Αγγλία μοιάζει σοκαρισμένη.

Και, λίγο πριν υπογράψει στους «Μπλε», η καρδιά του του υπενθυμίζει ποιος είναι, από πού προέρχεται και όσα αντιπροσωπεύει ο ίδιος για την αγαπημένη του πόλη. «Θα μείνω», λέει φωναχτά και εκείνη τη στιγμή γίνεται και επίσημα ο πλέον αγαπημένος της εξέδρας. Αυτό θα επιβεβαιωθεί κάποια χρόνια αργότερα σε μεγάλη ψηφοφορία με τίτλο «The 100 players who shook the Kop», στην οποία τον επιλέγουν ως τον κορυφαίο στην ιστορία του club, πάνω και από τον legend Κένι Νταλγκλίς.

Το γλίστρημα

Του λείπει όμως κάτι. Έχουν περάσει 19 χρόνια από τότε που η Λίβερπουλ κατέκτησε το Πρωτάθλημα. Και τον Απρίλιο του 2014 όλα δείχνουν ότι ήρθε η στιγμή της. Η εξαιρετική ομάδα του Μπρένταν Ρότζερς, με τον Λουίς Σουάρες να έχει τον δαίμονα μέσα του και τους Φιλίπε Κοουτίνιο, Ραχίμ Στέρλινγκ μαζί του μπροστά να είναι ασταμάτητοι.

Τρέχοντας αήττητο σερί 17 αγώνων, υποδέχονται την Τσέλσι του Μουρίνιο. Με το παιχνίδι στο 0-0, ο Τζέραρντ θα χαρίσει μία από τις πιο αρνητικά iconic στιγμές ever στην Premier League και θα γεμίσει με χλευασμό τα χείλη των αντίπαλων οπαδών.

Καθώς θα υποδεχτεί ως τελευταίος παίκτης την μπάλα και χωρίς καμία πίεση, θα γλιστρήσει. Ο Ντεμπά Μπα θα την πάρει και θα σκοράρει μπροστά στο KOP. Η Τσέλσι θα αμυνθεί τόσο μαζικά, ώστε ο Ρότζερς θα ξεστομίσει την περίφημη ατάκα για το «παρκαρισμένο λεωφορείο του Μουρίνιο». Μόνο που η Τσέλσι θα καθαρίσει το ματς με 0-2.

Η αλήθεια βέβαια είναι ότι, ενώ έχει μείνει στην ιστορία ότι εξαιτίας του Στίβι χάθηκε ο τίτλος, παρά την ήττα και με δύο αγωνιστικές να απομένουν, η Λίβερπουλ ήταν ακόμη στην κορυφή. Ήταν το αμέσως επόμενο ματς που αυτοκτόνησε απέναντι στην Κρίσταλ Πάλας, δεχόμενη δύο γκολ σε 10 λεπτά για εκείνο το 3-3, το οποίο επέτρεψε τελικά στη Μάντσεστερ Σίτι ανέλπιστα να κόψει πρώτη το νήμα.

«You ‘ll never walk alone»

Η επόμενη σεζόν θα είναι και η τελευταία του στο Λιμάνι. Στο τελευταίο χειροκρότημα που θα λάβει, το Anfield θα βρεθεί σε συναισθηματικό παροξυσμό. Ο δικός τους «Stevie G» αποχωρεί σαν ήρωας. Μαζί του θα πάρει αναμνήσεις, προσδοκίες και χαμένες ονειρώξεις. Μαζί του θα έχουν ζήσει όσα σιγοτραγούδησαν στους στίχους τού «You ‘ll never walk alone». Μία επίκληση στο συναίσθημα. Πως πάλεψαν, ακόμα κι αν δεν τα κατάφεραν. Στην πίστη, το σιχτίρισμα, την επιμονή, την ελπίδα, η οποία κάθε φορά νικούσε την εκάστοτε απογοήτευση.

Η δική του εποχή ήταν λες και αποτέλεσε μία θυσία και ταυτόχρονα μία γέφυρα για τα μεγάλα που θα ακολουθούσαν. Πριν την εποχή του Γιούργκεν Κλοπ, με τον Τζέραρντ είχαν για κάποιον να τραγουδήσουν. Κάτι να τους συνδέει με το ένδοξο παρελθόν και να τους αφήνει μία προσδοκία για το μέλλον.

Στο προσωπικό «αντίο» του θα αναφερθεί και στην Εθνική. Μία ομάδα γεμάτη ταλέντο, με μία εκπληκτική μεσαία γραμμή και όλα τα “what if”  του κόσμου να τη συνοδεύουν στις απογοητεύσεις της. Με την αέναη σιωπηλή διαμάχη για το εάν εκείνος ή ο Φρανκ Λάμπαρντ ήταν καλύτερος. Με τις τρεις συμμετοχές σε Euro και ακόμα τόσες σε Μουντιάλ, δίχως την παραμικρή διάκριση. Μία χαμένη γενιά που πάντοτε ξεκινούσε μέσα στα φαβορί και κατέληγε ως ένα τεράστιο “φλοπ”.

Στο τέλος βέβαια αυτά ελάχιστη σημασία είχαν. Στο κλείσιμο της καριέρας του ο Αντρέα Πίρλο τού είπε «Ήσουν ο μοναδικός Άγγλος μέσος που μπορούσε να καταλάβει τον αντίπαλο από το βλέμμα και μόνο», ενώ ο Πάολο Μαλντίνι πρόσθεσε: «Ένας από εκείνους της παγκόσμιας κλάσης μάς αποχαιρετάει».

Η λόξα με την μπάλα βρήκε άμεσα νέο πεδίο. Οι πάγκοι φάνηκε αρχικά να του ταιριάζουν πολύ. Το Πρωτάθλημα με τους Ρέιντζερς στη Σκωτία έπειτα από εννέα χρόνια τον απογείωσαν. Ακολούθησε όμως η απότομη προσγείωση, με την απόλυση από την Άστον Βίλα και μία ακόμα αρνητική εμπειρία στη Σαουδική Αραβία με την Αλ Ετιφάκ, δείχνοντας ότι μάλλον δεν είναι από τους σπουδαίους παίκτες που μπορούν να γίνουν αντίστοιχα σπουδαίοι προπονητές.

Φυσικά, αυτά δεν γίνεται να χαλάσουν τον μύθο του. Αυτόν που έχτισε σαν ένα κεφάλαιο ελληνικής τραγωδίας.

Η απόλυτη πίστη του στη Λίβερπουλ τον τοποθέτησε σε εκείνους τους ήρωες που, ενώ ξέρουν τη μοίρα τους, συνεχίζουν να προχωρούν. Σε αυτούς τους ήρωες που δεν αναζητούν επιβεβαίωση, αλλά αισθάνονται το καθήκον να παραμείνουν πιστοί στην εσωτερική τους φωνή.

Κουβαλούσε όχι την αρετή της τελειότητας μα αυτής της σταθερότητας, του ανθρώπου που δεν εγκαταλείπει, που παλεύει. Που, σαν άλλος “Προμηθέας”, δέχτηκε να αλυσοδεθεί για μια φωτιά που ήξερε πως θα του στοιχίσει, επέμενε, ακόμα κι όταν όλα έδειχναν χαμένα.

Έχασε Τελικούς. Γλίστρησε. Έμεινε χωρίς Πρωτάθλημα. Αλλά δεν έφυγε. Δεν πήγε ποτέ αλλού. Δεν κρύφτηκε. Ήταν ο δικός τους άνθρωπος. Του KOP, της πόλης. Και πλήρωσε το να μείνει. Με ήττες. Με βάρος. Με μία αγάπη που πονούσε.

Γιατί έτσι είναι οι ήρωες στις τραγωδίες, κρατούν τον κόσμο στις πλάτες τους, μέχρι να λυγίσουν. Αλλά ποτέ πριν!

Ο Στίβεν Τζέραρντ έπαιξε με την καρδιά. Και, όταν ήρθε η ώρα να φύγει, η πόλη ήξερε. Ο κόσμος ήξερε. Και αυτό ήταν αρκετό…

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:

Η υπόσχεση του Μάικλ Όουεν

Ρόμπι Φάουλερ, ο πρώτος θεός

Κένι Νταλγκλίς: Ο Βασιλιάς δεν περπάτησε ποτέ μόνος