Το Σχολείο Της Ελπίδας

Ζανζιβάρη, 2019

Έναν χρόνο νωρίτερα, το καλοκαίρι του 2018, είχα ταξιδέψει στην Ανατολική Αφρική.

Αυτό που ήθελα ήταν να μάθω τη γλώσσα, να εξερευνήσω τον πολιτισμό και να γνωρίσω νέους ανθρώπους.

Δεν μπόρεσα να κάνω πολλές τουριστικές δραστηριότητες, γιατί αυτό που μου άρεσε περισσότερο ήταν να περπατώ και να μιλάω σε ανθρώπους.

Η Ζανζιβάρη, ένα μικρό νησί στα ανοικτά των ακτών της Τανζανίας, ήταν το μέρος που απόλαυσα περισσότερο στα ταξίδια μου. Το ερωτεύτηκα!

Και, σιγά σιγά, καταλάβαινα το διαχωρισμό που υπήρχε ανάμεσα στη Ζανζιβάρη και την ηπειρωτική Τανζανία.

Τις λίγες ευκαιρίες για μια προσιτή και καλή εκπαίδευση στην Στόουν Τάουν, έξω από την πρωτεύουσα της Ζανζιβάρης.

Τη δυσκολία των ντόπιων να βρουν δουλειές, καθώς οι αλυσίδες ξενοδοχείων που αναπτύσσονταν προσλάμβαναν κυρίως Τανζανούς από το ηπειρώτικό μέρος της χώρας.

Λίγους μήνες μετά, η σεζόν που ακολούθησε ήταν η πρώτη μου επαγγελματική στο βόλεϊ.

Και η πρώτη ημέρα προπόνησης στη γαλλική Μιλούζ με βρήκε στο πλευρό της Αθηνάς.

Ξεκινώντας μια συζήτηση για τα καλοκαιρινά πλάνα μας, η Αθηνά μου είπε πως θα ήθελε πολύ να επισκεφτεί την Αφρική.

Σύντομα συνειδητοποιήσαμε ότι θα μπορούσαμε να χρησιμοποιήσουμε το ταξίδι μας αυτό για να βελτιώσουμε τη ζωή των μαθητών στο βόρειο τμήμα της Ζανζιβάρης, όπου οι σχολικές τάξεις είναι γεμάτες και οι πόροι ελάχιστοι.

Βάλαμε, όντως, μπρος τα σχέδια μας και, έπειτα από μήνες δουλειάς, ήμασταν έτοιμες να βρεθούμε στην Ζανζιβάρη.

Στον χάρτη, η διαδρομή από το αεροδρόμιο στο Νούνγκβι, στα βόρεια της Ζανζιβάρης, δεν φαίνεται περίπλοκη.

Περνώντας, ωστόσο, από την Στόουν Τάουν και τις γύρω περιοχές, ο δρόμος είναι γεμάτος λακκούβες.

«Είναι ένα αφρικανικό μασάζ», σύμφωνα με το αστείο του Ράστα, του οδηγού μας, την ώρα που πεταγόμουν συνέχεια από το κάθισμά μου και χτυπούσα.

Διασχίζοντας, όμως, χωριά γεμάτα χωράφια με φρούτα και μπαχαρικά και βλέποντας παιδιά που περπατούσαν προς το σχολείο, ένιωθα ενθουσιασμένη που γινόμουν μέρος μιας κοινότητας τόσο συνδεδεμένης με το περιβάλλον της.

Ταυτόχρονα, αισθανόμουν άσχημα που το περιβάλλον αυτό δεν επιτρέπει σε όλους τους ανθρώπους να ανθίσουν.

Η δική μας ελπίδα και το σχέδιο ήταν να δημιουργήσουμε μια «βιώσιμη απάντηση» στις ανάγκες και σε αυτά που το σχολείο στερούσε στους ανθρώπους στο Νούνγκβι.

Θέλαμε, όμως, να είμαστε ανοιχτοί στην αλλαγή του πλάνου, όσο θα γνωρίζαμε καλύτερα την κοινότητα.

Ενδεικτικά, φτάνοντας, αντιληφθήκαμε την έλλειψη νερού στο σχολείο και αμέσως προσαρμόσαμε τον προϋπολογισμό μας στη δωρεά νερού.

Έτσι, άμεσα, δημιουργήθηκε μια πολύ καλή σχέση ανάμεσα σε μας και τον διευθυντή του σχολείου, τον Κόκο.

Μόνο έχοντας προτεραιότητα το συμφέρον των παιδιών και της κοινότητας, θα μπορούσαμε να το διασκεδάσουμε!

Η ημέρα μας ξεκινούσε στις 8 το πρωί με τον περίπατό μας προς το σχολείο.

Καθώς περνούσαμε δίπλα ​​από τα σπίτια, το Νούνγκβι ήταν ήδη ξύπνιο.

Μερικές φορές, νιώθαμε αργοπορημένοι βλέποντας γυναίκες να πλένουν ρούχα, να μαγειρεύουν το επόμενο γεύμα και τους άντρες να γυρίζουν από τις ψαρόβαρκες.

Καθημερινά, ο κόκορας, δίπλα στα καταλύματά μας, μας υπενθύμιζε ότι δεν ήμασταν ποτέ οι πρώτοι που θα ξυπνούσαν.

Δίπλα μας, περπατούσαν οι μαθητές μας, κρατώντας τα χέρια μας, σπρώχνοντας ο ένας τον άλλον και τρέχοντας στους δρόμους προς την τάξη. Μόλις έφταναν στο κτίριο, το χάος σταματούσε λιγάκι.

Οι μαθητές στέκονταν σε τακτοποιημένες σειρές, εκτός από μερικούς άτακτους που έμπαιναν στη θέση τους με επίπληξη.

Δεκάδες παιδιά εξασκούνταν στα αγγλικά, έκαναν χορογραφίες και άκουγαν αυτό που είχε να πει ο δάσκαλός τους.

Υπήρχαν τόσο πολλοί μαθητές και τόσο λίγοι δάσκαλοι.

Οι δάσκαλοι, όχι πάντα πληρωμένοι, ήταν επιφορτισμένοι να ελέγχουν πως οι μαθητές τους είχαν φαγητό και σχολικά είδη.

Ήταν, επίσης, υπεύθυνοι για την αντιγραφή της εργασίας στο τετράδιο κάθε παιδιού, γιατί δεν υπήρχαν χαρτιά για να μοιραστούν σε όλους.

Παρά τις θυσίες των δασκάλων, το μαθησιακό περιβάλλον παρέμενε δύσκολο και χανόταν πολύ χρόνος μετά από κάθε μάθημα.

Το σχέδιο μας με την Αθηνά ήταν να πάρουμε τους μαθητές εκτός τάξης, σε ομάδες των 15, και να δώσουμε, έτσι, στους εκπαιδευτικούς μεγαλύτερο έλεγχο της τάξης τους.

Παίρνοντας έξω τα παιδιά, είχαμε στόχο να τα διδάξουμε διαφορετικά αθλήματα.

Η ελευθερία του παιχνιδιού είναι κάτι από το οποίο και εγώ και η Αθηνά έχουμε επωφεληθεί.

Ο αθλητισμός μάς έδωσε στην καθημερινότητά μας εμπιστοσύνη, την οποία δεν θα τολμούσαμε να ονειρευτούμε.

Μας δίδαξε να εργαζόμαστε ομαδικά, να είμαστε πειθαρχημένες, να ζούμε υγιεινά και, κυρίως, μας έκανε ικανές να τρέχουμε ελεύθερα.

Το χάσμα επικοινωνίας μας με τα παιδιά κατάφερε να το γεφυρώσει ένας δάσκαλος, κάτοικος του Νούνγκβι, γνωστός ως «Μίστερ Γιόγκα».

Την ομάδα της αποστολής αποτελούσαμε:

Εγώ: μια Αμερικάνα με μέτρια γνώση Σουαχίλι, εμπειρία στο βόλεϊ και αγάπη για ανθρωπιστική βοήθεια και ανάπτυξη της κοινότητας.

Αθηνά: Μια πτυχιούχος της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης, με διεθνή αθλητική εμπειρία και ικανότητα κατανόησης των ανθρώπων και των παιδιών χωρίς να μιλά τη γλώσσα τους.

Άντια: Μια περίεργη και ανοιχτόμυαλη φωτογράφος  που συνδέθηκε εύκολα με μαθητές και ντόπιους.

Δημήτρης: Ένας διασκεδαστικός τύπος, ειδικός στην ανύψωση παιδιών (τον περίμεναν στη σειρά για να τα σηκώσει), έτοιμος για να παίξει κυνηγητό μαζί τους.

Ως ομάδα, είχαμε πολύ μεγάλη ικανότητα να επικεντρωθούμε στην ανάπτυξη του κάθε μαθητή.

Τα παιδιά δεν ήταν συνηθισμένα να λαμβάνουν ατομική προσοχή στην τάξη.

Τώρα είχαν διαφορετικό περιθώριο και ευκαιρία, όχι μόνο να μάθουν κάτι νέο, αλλά να λάβουν επιβράβευση και προσοχή από όλους τους προπονητές.

Τα παιχνίδια που δημιουργήσαμε, την πρώτη ημέρα, φαινόταν αδύνατο να πραγματοποιηθούν.

Αλλά το εκπαιδευτικό υπόβαθρο της Αθηνάς ήταν η εγγύηση πως θα λειτουργούσαν, όπως και έγινε σε λίγες μόλις μέρες.

Φυσικά, υπήρξαν πολλές στιγμές, όπου πολλοί μαθητές έτρεχαν να κυνηγήσουν μια μπάλα ή να παίξουν κυνηγητό και ήταν αδύνατο να ελέγξουμε την ομάδα των ενεργών και πρόθυμων παιδιών μας. Σε τέτοιες στιγμές, υπήρξαν φορές που αποφασίσαμε να το επιτρέψουμε και να το διασκεδάσουμε.

Σύντομα συνειδητοποιήσαμε πως, εάν κάποιος από εμάς άρχισε να τρέχει (ειδικά ο Δημήτρης), οι μαθητές θα τον ακολουθούσαν. Αυτό μας έδωσε κάποια ελευθερία στον προγραμματισμό των μαθημάτων μας.

Η διάδρασή μας με τα παιδιά και το τρέξιμό μας μαζί τους τα έκανε πιο πρόθυμα να ακούσουν και να ακολουθήσουν όταν κάναμε πιο δομημένη διδασκαλία.

Οι μαθητές μας ήταν τόσο ενθουσιασμένοι που φορούσαν τις φανέλες που μας προσφέρθηκαν για την αποστολή μας.

Οι αγωνιστικές φανέλες έκαναν τα παιδιά να νιώθουν σαν αθλητές – σταρ και τα βοήθησαν να μάθουν χρώματα και αριθμούς.

Στους μικρότερους μαθητές, οι φανέλες έμοιαζαν περισσότερο με φορέματα, όπως έτρεχαν γύρω από το γήπεδο, αλλά και αυτό ήταν πολύ χαριτωμένο.

Τελειώνοντας την προπόνηση, πηγαίναμε σε πωλητή φρούτων και αγοράζαμε μπανάνες και πορτοκάλια για την ομάδα μαθητών μας.

Αυτό ήταν υπέροχο και για τους ντόπιους παραγωγούς τροφίμων και για τη διατροφή των μαθητών μας και για εμάς (που πεινάγαμε, εξίσου, μετά από τόσο τρέξιμο).

Επιστρέφοντας στο σχολείο, κρατούσαμε από το χέρι τους μαθητές και χαιρετούσαμε με το συνηθισμένο «Jambo», «Mambo» και «Vipi», όσους συναντούσαμε.

Περίπου μια εβδομάδα μετά, δεν ήταν μόνο οι μαθητές μας που μας εμπιστεύονταν και μας θυμόντουσαν -ήταν, επίσης, η κοινότητα που είχε αρχίσει να μας προσκαλεί.

Σχολώντας τα απογεύματα, επιστρέφαμε στον ξενώνα μας. Ήταν ένα ταπεινό κατάλυμα με έναν εξωτερικό χώρο για να κάθεσαι και να αράζεις.

Συχνά προγραμματίζαμε εκεί την επόμενη μέρα του σχολείου και αποφασίζαμε τι θα κάναμε για το υπόλοιπο της νύχτας και το δείπνο.

Περπατώντας στην παραλία, κάναμε φίλους, ενώ βρήκαμε και πολλούς να παίζουν βόλεϊ, νωρίς τη νύχτα.

Συναντήσαμε ψαράδες, βαρκάρηδες, μαθητές, κομμωτές και ανθρώπους από όλα τα κοινωνικά στρώματα.

Αυτό που αγαπώ στην Ζανζιβάρη ήταν ότι όλοι θέλουν να σου μιλήσουν. Όλοι ξοδεύουν τόσο πολύ χρόνο για να γνωρίσουν την κοινότητά τους.

Κατά τη διάρκεια των ημερών μας στο σχολείο, δοκιμάσαμε βόλεϊ, ποδόσφαιρο, μπάσκετ και άλλα ομαδικά αθλήματα, τα οποία στηρίζονται στον συμπαίκτη και τους κανόνες.

Ίσως είμαστε μεροληπτικές, αλλά φαινόταν πως τα παιδιά λάτρευαν την εκμάθηση του βόλεϊ.

Όταν τοποθετήσαμε το φιλέ, οι μαθητές περίμεναν υπομονετικά στην γραμμή τους για να δοκιμάσουν και, κάθε φορά που χτυπούσαν την μπάλα, όπως ήθελαν, το πανηγύριζαν.

Άρχισα να θυμάμαι την πρώτη φορά που προσπάθησα να μάθω βόλεϊ. Φαινόταν πολύ διαφορετικό. Ήμουν σε γυμναστήριο στο Μίσιγκαν των Η.Π.Α.. Υπήρχαν κλιματισμός, προπονητές με πρόχειρες σημειώσεις σε ντοσιέ και γονείς παρακολουθούσαν στις κερκίδες. Εδώ είχαμε ένα δίχτυ δεμένο με ένα δέντρο, φοίνικες στο βάθος, ένα χωματόδρομο και περιπλανώμενα ζώα. Αλλά, τελικά, δεν ήταν και τόσο διαφορετικό. Ο ενθουσιασμός, η ικανότητα να αναπτυχθείς, η επιθυμία να μάθεις και η έκσταση, όταν περνά η μπάλα πάνω από το δίχτυ, ήταν ακριβώς, όπως εγώ ένιωθα, ξεκινώντας το βόλεϊ.

Πράγματα που μας υπενθύμιζαν τι μας έκανε να αποφασίσουμε αυτήν την αποστολή: μια πεποίθηση ότι η γεωγραφική τοποθεσία δεν πρέπει να περιορίζει τις ευκαιρίες για δημιουργική έκφραση.

Το καλοκαίρι του 2020 δεν μπορέσαμε να πάμε στην Ζανζιβάρη λόγω του Covid-19.

Μας λείπουν οι μαθητές μας και το συναίσθημα της αλλαγής που μπορεί να συμβεί, όταν βάλεις κάτι στο μυαλό σου.

Αλλά έχουμε περισσότερο χρόνο για να κάνουμε το έργο μας μεγαλύτερο και καλύτερο.

Και ο χρόνος αυτός μας επιτρέπει να σχεδιάσουμε κάτι υπέροχο.

Η Κάρλι Σνάιντερ είναι επαγγελματίας αθλήτρια του βόλεϊ.

Επιμέλεια κειμένου: Λουκάς Μαστροδήμος

THE ENGLISH VERSION: Carli Snyder: “Zanzibar School Of Hope”

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:

Αθηνά Παπαφωτίου: Η Γέννηση Της Ιδέας (1^ο σετ)

Αθηνά Παπαφωτίου: Αθλητισμός Και Εκπαίδευση (2^ο σετ)

Αθηνά Παπαφωτίου: Hakunamatata! (3^ο σετ)

Αθηνά Παπαφωτίου: Πρώτη Ημέρα Στο Σχολείο! (4^ο σετ)

Αθηνά Παπαφωτίου: Κομμάτι Ενός Άλλου Κόσμου (5^ο σετ)