Άνοιξε τα φτερά σου

Μεγαλώνοντας, κατανοούσα ότι το επώνυμο του πατέρα μου ίσως να γινόταν «βάρος», όμως δεν μου προσέδωσε ποτέ κάποια επιπλέον πίεση.

Το όποιο βάρος, όμως, είχε να κάνει με όσα θέλω να κάνω εγώ στη ζωή και την καριέρα μου.

Ο πατέρας μου, ο παλαίμαχος παίκτης μπάσκετ σε Παναθηναϊκό, Έσπερο Καλλιθέας, Παγκράτι και Κολοσσό Ρόδου, Νίκος Τόλιας, πάντοτε προσπαθούσε να μου δίνει τα θετικά από τη δική του γενιά και τον τρόπο που μεγάλωσε και ξεκίνησε το μπάσκετ.

Δεν ήθελε να μου περάσει δικά του απωθημένα, αλλά μόνο όσα θα με βοηθήσουν στο μέλλον.

Κάθε κουβέντα του δεν έκρυβε απλώς την πατρική στοργή που πρόσφερε απλόχερα, αλλά ήταν και ένα «μάθημα» από τις δικές του εμπειρίες, μόνο όμως διδακτικά.

Δεν ήταν παρέμβαση, ήταν απλή συμβουλή και πάντα γνωρίζοντας ότι δεν χρειάζεται να ζήσω τη «δική του» ζωή, αλλά να προετοιμαστώ για τη δική μου και να μάθω να λαμβάνω τις δικές μου αποφάσεις.

Όταν επέλεξα να φοιτήσω το φθινόπωρο του 2020 στο κολέγιο St. Thomas Aquinas στη Νέα Υόρκη, με είχε προετοιμάσει πως ο πρωτοετής στο κολέγιο δεν παίζει πολύ, προκειμένου να μην απογοητευτώ. Να μην μου φανεί όλη αυτή η κατάσταση διαφορετική, στην άκρη του κόσμου και χωρίς την οικογένειά μου.

Τον πατέρα μου δεν τον παρακολούθησα ποτέ να παίζει ζωντανά. Βρήκα κάποια στιγμιότυπα από την περίοδο που αγωνιζόταν στον Έσπερο.

Ήταν ωραίο, γιατί παρατηρούσα ομοιότητες που έχουμε μεταξύ μας και δεν τις είχα αντιληφθεί. Μου άρεσε που τον είδα και πιο νέο.

Στην αρχή, όσο το μπάσκετ γινόταν καθημερινότητά μου – κι ενώ δεν είχα ποτέ πίεση ή κανενός είδος επηρεασμό για να ασχοληθώ – οι γονείς μου ήταν της άποψης ότι θα κάνω ό,τι επιθυμώ.

Συμβουλές, βεβαίως, του ζητούσα και όταν στο γυμνάσιο αποφάσισα ότι θέλω να αφοσιωθώ σε αυτό πραγματικά, πάντα ήταν δίπλα μου.

Ήξερα πως μπασκετικές γνώσεις θα λάβω από εκείνον και θα κρατούσα ό,τι μου χρειαστεί. Περισσότερο με ένοιαζε τι θα πάρω από τον πατέρα μου ως άνθρωπος και πώς θα γίνω πιο ανοιχτόμυαλος.

Μικρός έκανα λίγο κολύμβηση, όμως μετά τη μετακόμισή μας από την Ηλιουπολη στη Δάφνη, οι φίλοι μου έπαιζαν μπάσκετ. Για ένα διάστημα ξεκίνησα στην τοπική ομάδα αλλά μετά από λίγο καιρό ο σύλλογος έκλεισε. Τότε ο πατέρας μου πρότεινε να πάω στον Πανιώνιο, όταν ακόμη ήμουν μαθητής δημοτικού.

Εκεί είδα ένα ευχάριστο περιβάλλον το οποίο με κράτησε. Η παρέα που είχαμε εκεί, όμως, ήταν καλή και φτάσαμε χρόνια μετά να τερματίσουμε, ως παίδες, 2^οι στην Ελλάδα.

Θυμάμαι πως όταν ήμουν μικρός, η μητέρα μου -η οποία εργαζόταν στον Δήμο Αθηναίων- με πήγαινε τα καλοκαίρια σε ένα αθλητικό καμπ στο Ρουφ.

Εκεί με είχε δει ο άλτης, ο Σπύρος Βασδέκης, και είχε πει στους γονείς μου να δοκιμάσω στον στίβο. Ο Σωτήρης Πανταλέων τούς έλεγε να με πάνε να παίξω βόλεϊ και ακόμη και προπονητές τένις μού ζητούσαν να κάνω μερικές προπονήσεις μαζί τους.

Η παρουσία ενός πρώην επαγγελματία παίκτη μπάσκετ στο σπίτι, όμως, ήταν τελικά πιο δελεαστική για ερωτήσεις και συμβουλές.

Συνήθως, πάντως, δεν χρειαζόταν καν να πάω να ρωτήσω τη γνώμη του πατέρα μου. Ήξερα την άποψή του είτε γιατί μου την είχε πει από πριν είτε γιατί την είχα καταλάβει ήδη.

Το ίδιο συνέβη και με την υπόθεση της υποτροφίας για την Αμερική. Ο πατέρας μου είχε στην ηλικία μου την ίδια ευκαιρία, όμως η μητέρα του δεν τον άφησε να πάει. Ήταν, τότε, άλλες εποχές…

Αυτό δεν ήθελε να μου το περάσει ως απωθημένο, επειδή δεν το έκανε εκείνος. Είχαμε συζητήσει και το ενδεχόμενο να πάω και λύκειο στις Η.Π.Α., κάτι το οποίο δεν έγινε καθώς θεωρήσαμε πως το καλύτερο θα ήταν να φύγω αφού τελειώσω το σχολείο.

Ο πατέρας μου δεν ήταν ποτέ αυστηρός ή πιεστικός. Είναι πάντα ήρεμος και ποτέ δεν μου επέβαλε κάτι.

Τις συμβουλές του πάντα τις λάμβανα καλοπροαίρετα. Ακόμη κι εκείνες που, εύλογα, λόγω της ιδιότητάς του και ως παίκτης και πια ως προπονητής, περιέχουν περισσότερη λεπτομέρεια.

Ξέρω πως ό,τι μου λέει είναι από τη γνώση και την εμπειρία του και, φυσικά, για το καλό μου. Εμαθα να φιλτράρω τα λόγια του και να κρατήσω για μένα κουβέντες που θα ήταν διδακτικές και καλές για μένα.

Δεν μίλησε ποτέ σε προπονητή μου κατά τη διάρκεια προπόνησης ή αγώνα. Αυτά τα όρια είναι πολύ ορατά για εκείνον, επειδή είναι προπονητής και στη δική του δουλειά βρίσκεται στην άλλη πλευρά.

Αυτό δεν γίνεται στην Αμερική. Ο γονιός δε μπορεί να είναι πάνω από τον κόουτς και να του λέει πώς να κάνει τη δουλειά του.

Στις Η.Π.Α., η πρώτη εμπειρία μου στο NCAA και το κολέγιο St. Thomas Aquinas στη Νέα Υόρκη ήταν πολύ έντονη.

Για ένα παιδί το οποίο φεύγει πρώτη φορά από τη χώρα και την οικογένειά του, είναι διαφορετικές οι εικόνες από μία άλλη νοοτροπία και από άλλους ανθρώπους.

Εξαρχής το μόνο που θα μπορούσε να μου προσφέρει ένα τέτοιο ταξίδι, ήταν γνώσεις και εμπειρία είτε στη ζωή είτε στον τομέα της εκπαίδευσης και του μπάσκετ. Είναι ένα ταξίδι που μου ανοίγει τους ορίζοντες και είμαι χαρούμενος που θα το συνεχίσω.

Πριν φύγω από την Αθήνα για τη Νέα Υόρκη, έκανα κάποιες προπονήσεις με τον γυμναστή της ΤΣΣΚΑ Μόσχας, Κώστα Χατζηχρήστο.

Μου είχε δώσει μία συμβουλή: «Nα μην έχεις προσδοκίες όταν θα πας σε ένα νέο μέρος…». Όταν δεν γνωρίζεις πολλά για αυτό το μέρος, ενδεχομένως όσα περιμένεις να είναι απλώς σαν να μαντεύεις.

Την ακολούθησα και απλώς περίμενα να πάω, να δω την κατάσταση και να προσαρμοστώ. Προσπάθησα από την πρώτη μέρα να το ζήσω βήμα- βήμα, προπόνηση με την προπόνηση και αυτό με βοήθησε ώστε να μην απογοητευτώ με τις πρώτες εικόνες μου.

Η μόνη επαφή με την Αμερική ήταν μέσω βίντεο. Εν μέρει, έπεσα μέσα σε όσα πίστευα και κυρίως για το κομμάτι του μπάσκετ και δεν με τρόμαξε.

Ήξερα πριν φύγω ότι δεν μπορώ να προετοιμαστώ 100%.

Την περίοδο της πρώτης επικοινωνίας με τους κόουτς στις Η.Π.Α. υπήρχαν οι διαδηλώσεις για τον θάνατο του Τζορτζ Φλόιντ. Ο προπονητής μάς καλούσε σε κλήση Zoom κάθε Κυριακή.

Σε κάθε συνάντηση είχε και διαφορετικό προσκεκλημένο. Συζητούσαμε για τις φυλετικές διακρίσεις και τους εξηγούσα πως εγώ δεν το καταλάβαινα απόλυτα, καθώς προέρχομαι από μία χώρα με μικρό ποσοστό μειονοτήτων.

Μέχρι να φτάσω στη Νέα Υόρκη δεν ήταν εύκολο να κατανοήσω τις συμπεριφορές για τις οποίες ακούμε συχνά, αλλά δεν αντιμετωπίζουμε στην δική μας καθημερινότητα σε αυτή τη μορφή.

Μία μέρα είχα πάει για τρέξιμο με έναν μαύρο συμπαίκτη μου και φτάνοντας σε μία περιοχή, θελήσαμε να αγοράσουμε νερό. Μου ζήτησε να μπω μαζί του στο κατάστημα και απόρησα, λέγοντάς του «εμένα τι με θες μαζί σου;». Δεν είχα συνειδητοποιήσει πως είχαμε φτάσει σε μία περιοχή που κατά πλειοψηφία ζούσαν λευκοί και μου είπε πως μπορεί να τον κοροϊδέψουν…

Αντιλήφθηκα τα περίεργα βλέμματα προς εκείνον και ευτυχώς η κατάσταση περιορίστηκε απλώς σε αυτά τα βλέμματα. Ξαφνιάστηκα, παρόλα αυτά, καθώς θεωρούσα πως στην Αμερική, λόγω της ποικιλίας των φυλών, θα ήταν πιο ήρεμη η κατάσταση.

Στους αγώνες, η απουσία θεατών λόγω της πανδημίας δεν μας έφερε μπροστά σε κάτι αντίστοιχο, ενώ στο σχολείο υπάρχουν ποικίλοι μαθητές, από διαφορετικές χώρες από όλο τον κόσμο, και γενικά το περιβάλλον είναι πολύ προστατευμένο.

Άκουσα, ωστόσο, ιστορίες από συμπαίκτες μου οι οποίοι μεγάλωσαν σε επικίνδυνες περιοχές και είναι συγκλονιστικό ότι αισθάνονται τυχεροί που έφτασαν στα 20 χρόνια τους. Φίλοι και συγγενείς τους, πολλές φορές σε αυτή την ηλικία, δεν βρίσκονται μαζί τους.

Είναι κάτι απίστευτο, σε κάνει να σέβεσαι και να θαυμάζεις ότι θέλουν να εκμεταλλευτούν κάθε ευκαιρία που τους δίνεται.

Πριν φύγω για την Αμερική, οι γονείς μου διαρκώς μου μιλούσαν για το λεγόμενο time management.

Το πρόγραμμα και ο συνδυασμός μπάσκετ και μαθημάτων είναι δύσκολος. Ως πρώτη σεζόν είχα πιο χαλαρό πρόγραμμα από τη συνέχεια και λόγω κορονοϊού υπήρχαν online μαθήματα, κάτι που μου έδωσε την ευκαιρία για λίγη ξεκούραση ή περισσότερη μελέτη.

Το campus μας, με 1.500 φοιτητές, δεν είναι μεγάλο, όμως έχει τύχει να έχω τόσες υποχρεώσεις που έτρωγα… τρέχοντας από το ένα μάθημα στο άλλο ή από τη διδασκαλία στην προπόνηση.

Τα μαθήματα στο κολέγιο άρχιζαν στις 8:15π.μ. ή στις 9:50π.μ. και ολοκληρώνονταν αντίστοιχα στις 11π.μ. ή στη 1μ.μ.. Η προπόνηση ήταν συνήθως στις 3 το μεσημέρι, για δύο ή 2,5 ώρες και μία φορά την εβδομάδα είχα και απογευματινό μάθημα.

Βασικό ήταν να πετυχαίνεις και τις ώρες στα εστιατόρια κάθε σχολής, γιατί αλλιώς ήταν δύσκολο να συνδυάσεις μαθήματα και προπονήσεις με τη σωστή διατροφή.

Μεγάλη είναι και η πίεση με τα μαθήματα και τους βαθμούς, καθώς αν δεν πετύχεις το όριο, χάνεις το εξάμηνο και το δικαίωμα να παίζεις. Η άλλη συνέπεια είναι πως είσαι υποχρεωμένος να κάνεις και ιδιαίτερα μαθήματα τα οποία τα πληρώνεις ακόμη κι αν έχεις υποτροφία.

Οι δύο βοηθοί προπονητή είχαν από ένα γκρουπ παικτών στο οποίο οι μαθητές διαβάζουν όλοι μαζί. Το ρεπό της Κυριακής είναι κυρίως η ευκαιρία να μην ξυπνήσεις τόσο νωρίς όσο τις υπόλοιπες μέρες.

Οι σπουδές και το μπάσκετ στην Αμερική είναι ένα ταξίδι δύσκολο. Εγώ πέρασα μόλις τον πρώτο χρόνο και έχω άλλα τρία. Υπάρχουν παιδιά που θα ήταν πιο άνετοι από μένα και άλλα που δεν το τολμούν.

Το μόνο που έχω να πω σε κάποιον συνομήλικό μου είναι πως είναι καλύτερο να το τολμήσεις και ας μην τα καταφέρεις παρά να αναρωτηθείς στο μέλλον το θα γινόταν αν δεν το έκανες…

Η άρνηση των γονιών σε αυτή την προοπτική είναι ίσως εύλογη, όμως εγώ λέω με χαρά πως έχω γονείς που μου έδωσαν την ευκαιρία αρχικά να αποφασίσω μόνος μου με αποτέλεσμα να ανοίξω τα φτερά μου.

Ο πατέρας μου δεν είχε αυτή την ευκαιρία, όμως επαναλαμβάνω πως δεν με πίεσε να το κάνω επειδή δεν τον άφησαν να το επιχειρήσει ο ίδιος.

Είναι σημαντικό οι γονείς και να στηρίζουν τα παιδιά τους αλλά και να τους δίνουν την ευχέρεια να παίρνουν μόνα τους κάποιες από τις αποφάσεις για το μέλλον τους και για τούτο είμαι ευγνώμων.

Η επιθυμία για να φύγω για την Αμερική ήταν μεν κοινή, όμως πάνω απ’ όλα ήταν δική μου απόφαση.

Πριν από την επιλογή των σπουδών και του μπάσκετ στις Η.Π.Α., υπήρχαν προτάσεις από μεγάλες ομάδες της Ελλάδας, που για άλλους θα ήταν δελεαστικές.

Παρά τις προσφορές, θεωρήσαμε πως το NCAA δίνει την παράλληλη δυνατότητα των σπουδών και των εφοδίων για το μέλλον και τις απορρίψαμε.

Από μικρός, όταν με ρώτησαν μπροστά στον πατέρα μου σε ποια ομάδα θα ήθελα να παίξω, απάντησα πως θα επέλεγα πάντα ό,τι ήταν καλύτερο για μένα.

Η απόφαση να μην αποδεχτούμε καμία από αυτές τις προτάσεις ήταν εύκολη και έγινε και πρακτικά πιο απλή.

Αρχικά διότι στον Πανιώνιο θα είχα χρόνο συμμετοχής και, στη συνέχεια, γιατί στο κολέγιο μού δόθηκε η ευκαιρία από τον κόουτς Τόμπιν Άντερσον να παίξω χωρίς συγκεκριμένη θέση και να βελτιώσω συνολικά το παιχνίδι μου.

Γνώριζα, βεβαίως, ότι ως πρωτοετής οι ευκαιρίες στο St. Thomas Aquinas δεν είναι οι περισσότερες δυνατές. Θυμάμαι, άλλωστε, έναν ασίσταντ κόουτς που μας έλεγε μεταξύ σοβαρού και αστείου ότι «το μοναδικό καλό που έχει ο freshman είναι πως… του χρόνου θα είναι δευτεροετής!».

Πριν επιστρέψω για το καλοκαίρι στη Αθήνα, έπειτα από μία σεζόν με μ.ό. 5,2 πόντων σε 8΄ συμμετοχής, ο κόουτς Άντερσον μου μίλησε για το τι πρέπει να δουλέψω ώστε να γυρίσω πίσω ακόμη πιο βελτιωμένος.

Είχα καταλάβει από την αρχή πόσο σημαντική είναι αυτή η ευκαιρία που μου δόθηκε και η επιλογή του κολεγίου ήταν αποτέλεσμα και δικής μου επιθυμίας αλλά και των εξαιρετικών συμβουλών που είχα μέσα στο σπίτι.

Ίσως ήταν εύκολο να πούμε στο παρελθόν «ναι» σε διάφορες προτάσεις.

Επέλεξα, ωστόσο, να κάνω υπομονή και όπως λένε και στη Φιλαδέλφεια: «Trust the Process».

Αποφάσισα να «εμπιστευτώ τη διαδικασία» και να μη χάσω την πίστη στις ικανότητές μου.

Με σωστή καθοδήγηση και ελευθερία, εκεί που έπρεπε από τους γονείς μου, ένα τέτοιο ταξίδι μετατράπηκε σε ένα μάθημα ζωής. Τους ευχαριστώ και τους δύο πάρα πολύ για ότι έχουν κάνει για εμένα.

Ο Βασίλης Τόλιας είναι φοιτητής και καλαθοσφαιριστής του κολεγίου St. Thomas Aquinas.

Επιμέλεια κειμένου: Γιώργος Αδαμόπουλος

Photo Credits: Ανδρέας Παπακωνσταντίνου

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ: 

Νίκος Τόλιας: «Μία στιγμή, μία ζωή»

Κώστας Χαρίσης: «Εμπειρία Ζωής» / Ζήσης Σαρικόπουλος: «Αφοσίωση»

Ελεάννα Χριστινάκη: «Στρατιωτική Βάση για την Επιτυχία» 

Βίκη Βολονάκη: «Δικαίωση!»/ Αλέξανδρος Άνθης: «Οι Δαίμονες Του Coach-G»

Μπατούλι Καμαρά: «Οι ευκαιρίες αλλάζουν τον κόσμο» / Ανδρέας Γλυνιαδάκης: «Κυνήγησε το όνειρό σου» 

Γιώργος Παυλίδης: «Δύο καριέρες, μία ζωή» / Ανδρέας Κουτσούρης: «Ακολουθώντας Τα Όνειρά Τους»

Τάκης Καρατζουλίδης: «Εναλλακτικές προτάσεις σπουδών μέσω του αθλητισμού»

Νίκος Κεραμέας: «Γονείς, μη βιάζεστε» / Αντώνης Ασημακόπουλος: «Κάντε ησυχία, παίζω μπάσκετ»

ΟΛΑ ΤΑ ΚΕΙΜΕΝΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΟΛΕΓΙΑΚΟ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟ