Πάλη, κάτι παραπάνω από ένα άθλημα

Μπήκα πολύ μικρή στον αθλητισμό, πριν καν τα πέντε μου χρόνια, δεν θυμάμαι και πολλά, η πρώτη μου μνήμη είναι να προσπαθώ να δέσω τα κορδόνια μου!

Ο αθλητής δεν είναι αυτός που αγαπάει το άθλημα, είναι αυτός που αγαπάει τον άθλο του, το κατόρθωμά του, αυτό που καταφέρνει είναι αυτό που αγαπά. Αν δεν το καταφέρνει, φυσικά και δεν το αγαπά.

Όταν ξεκίνησα να μαθαίνω την πάλη, δεν υπήρχε καμία διέξοδος για τις γυναίκες, δεν ήταν Ολυμπιακό άθλημα, μπορεί να μην ήταν καν και άθλημα του Παγκόσμιου Πρωταθλήματος.

Το έκανα, γιατί με έπαιρνε ο μπαμπάς μου μαζί του. Ήταν παλαιστής και με έπαιρνε μαζί του στην προπόνηση. Κι άλλοι πατεράδες έφερναν τα παιδιά τους στην προπόνηση και μας έδειχναν πράγματα, μια φορά την εβδομάδα μάλιστα ο καθένας έκανε τον “φύλακα” των παιδιών, τον “παιδονόμο”.

Ο πατέρας μου θεωρούσε ότι ήταν ένα καλό άθλημα για να ξεκινήσει κάποιος, όχι μόνο για να αθλείται αλλά και για να αποκτά κοινωνικές δεξιότητες, να έρχεται σε επαφή με το πώς θα είναι η κοινωνία αργότερα.

Η πάλη είναι ουσιαστικά ένας αντικατοπτρισμός της κοινωνίας μας, δεν είναι ένα παραδοσιακό άθλημα που εφευρέθηκε κάποια στιγμή, όπως για παράδειγμα το μπάσκετ, το οποίο το εφηύρε ο Τζέιμς Νάισμιθ, ένας καθηγητής σε κολέγιο της Αμερικής, για να παίζουν τα παιδιά.

Η πάλη δεν έχει αρχή και τέλος, χάνεται στον χώρο και τον χρόνο, είναι ο αντικατοπτρισμός της προσπάθειας του ανθρώπου να κυριαρχήσει πάνω τους.

Ο άνθρωπος τρέχει ν’ αντιμετωπίσει το πρόβλημά του και παλεύει με αυτό, όταν τελικά δεν μπορεί να το αποφύγει.

Η πάλη έχει κυρίως συμβολισμούς για τη ζωή, έχω καταλήξει πως δεν είναι άθλημα, είναι κοινωνιολογική προσέγγιση της ζωής μας.

Στην παλαίστρα έχεις έναν κόκκινο κύκλο γύρω-γύρω, τον κύκλο της κοινωνικής μας οριοθέτησης για παράδειγμα, και όλες τις κινήσεις πρέπει να τις κάνεις “κατά μέσα”, γιατί, όταν τις κάνεις “κατά έξω”, έξω από το κοινωνικό σύνολο, αμείβεται ο αντίπαλος.

Έχεις τον προπονητή δίπλα, τον βοηθό σου, ο οποίος σου δίνει οδηγίες την ώρα του αθλήματος. Ακολουθώντας τες, καμιά φορά μπορεί να σου βγουν σε κακό, όπως γίνεται στη ζωή μας, εμείς δηλαδή μπορεί να δεχτούμε βοήθεια, αλλά είμαστε και υπεύθυνοι για τις επιλογές μας.

Ο αγώνας δεν σταματάει, θέλεις να υπερνικήσεις έναν αντίπαλο που θέλει να σου κάνει και αυτός το ίδιο. Βέβαια έχεις έξι λεπτά για να το κάνεις, θα μπορούσες να έχεις και μια ζωή, αλλά δεν θα ήταν… δόκιμο για τους αγώνες.

Αλλά, όσο κι αν χάνεις, αν καταφέρεις και τον ακινητοποιήσεις με την πλάτη στο έδαφος, όποια στιγμή και αν είναι αυτή, κερδίζεις, όπως και πάλι γίνεται με τις καταστάσεις στη ζωή μας, μπορεί να νομίζεις ότι σε υπερνικούν, αλλά, όποια στιγμή “ακινητοποιήσεις”, κέρδισες.

Το μόνο που σε “χαλάει” στην πάλη είναι το αδιέξοδο, να νομίζεις ότι είσαι σε αδιέξοδο, όπως και στη ζωή.

Επίσης, ο καλός σωματότυπος θα σου χρειαστεί, γιατί, ό,τι και αν συμβεί, χρειάζονται δύναμη, ταχύτητα και αντοχή.

Αλλά όλα αυτά, όπως έρχονται, έτσι και παρέρχονται, εκτός από τις προσαρμογές που έχεις κάνει εσύ στο διανοητικό σου σύστημα και στον εγκέφαλό σου.

Πρόκειται λοιπόν μια κατάσταση απόκτησης κοινωνικών δεξιοτήτων…

Στα 12-13 μου, όταν δεν είχε αγώνες πάλης, άρχισα να δοκιμάζω άλλα αθλήματα, με πρώτο σταθμό την ενόργανη.

Εκεί με πήγε ο πατέρας μου, καθώς μεγάλο κομμάτι από την προπόνηση της πάλης έχει ως στόχο την ευκινησία και την ευλυγισία. Κάνεις ροντάτ, φλικ, σάλτα, αλλά, όταν αυτά τα μαθαίνεις από τους προπονητές της πάλης, δεν τα μαθαίνεις πολύ καλά, με αποτέλεσμα να υπάρχει πιθανότητα να χτυπήσεις, πράγμα που δεν είναι καλό για τη μετέπειτα εξέλιξή σου.

Βέβαια, ο σωματότυπός μου δεν βοηθούσε για να μείνω στην ενόργανη, γιατί είμαι εκτομορφική, έχω μεγάλα άκρα, και δεν με ευνοούσε.

Δεν κατέβηκα ποτέ σε αγώνες, μόνο προπόνηση.

Ωστόσο, στον στίβο, ο οποίος ακολούθησε, έχω συμμετάσχει στο Πανελλήνιο Πρωτάθλημα συνθέτων και στα απλά αγωνίσματα στον κλειστό^.μου άρεσαν πολύ τα εμπόδια και τα άλματα.

Και μετά ήρθε το τζούντο^. ξεκίνησα λίγο περίεργα, αδερφός συναθλητή έκανε τζούντο και οι λαβές εκείνον τον καιρό ήταν περίπου οι ίδιες.

Το τζούντο με την πάλη είναι πολύ συναφή, είναι στην ουσία ένα πάλεμα, φορώντας ένα ένδυμα. Είναι ίδιο με τη νοοτροπία του λαού που το γέννησε^. στην Ιαπωνία ήταν απαράδεκτο να παλεύεις γυμνός, αντίθετα με τον δικό μας αρχαίο κόσμο που ήταν απαράδεκτο να παλεύεις ντυμένος^. μαγιό φοράμε πλέον, γιατί είναι κοντινότερο στο… τίποτα.

Μάλιστα, δυο-τρεις φορές μπήκα στο Πανελλήνιο Πρωτάθλημα τζούντο με καλά αποτελέσματα.

Όλη αυτή η παρένθεση έκλεισε στα 18 μου.

Έπαιξα μπάσκετ για ένα διάστημα, περίπου δυο χρόνια, στο Παλαιό Φάληρο, μετά ξαναήρθε ο στίβος στη ζωή μου με το τριπλούν, μέχρι που είχα έναν άσχημο τραυματισμό.

Όταν ορθοπόδησα, ξαναμπήκα στην πάλη, αλλά μόνο και μόνο για να γυμναστώ, δεν ήθελα να ξαναδώ ούτε ζωγραφιστό τον πρωταθλητισμό.

Ένας από τους λόγους που ξαναμπήκα στην πάλη ήταν γιατί ήθελα να βοηθήσω να πάρει το Πρωτάθλημα το σωματείο «Πρόοδος Αιγάλεω», στο οποίο ο πατέρας μου ήταν Αντιπρόεδρος.

Ο βασικός λόγος ήταν γιατί νόμιζα ότι δεν θα ξανακολλούσα, αφού η γυναικεία πάλη δεν ήταν Ολυμπιακό άθλημα.

Ξεκίνησα του τύπου «άντε να σας «βοηθήσω», αλλά τα… γερόντια μού την είχαν στημένη^. είχαν πληροφορίες ότι θα ξαναγίνει Ολυμπιακό άθλημα και ότι την επόμενη χρονιά θα δημιουργείτο Εθνική ομάδα κι έτσι με κάλεσαν, ώστε να ξαναμπώ, να ξαναθέλω και να με καλέσουν στην Εθνική, για… κακή μου τύχη.

Ο πατέρας μου δυστυχώς δεν πρόλαβε να με καμαρώσει στα καλά μου, πέθανε το 1995.

Έκανα πολλά λοιπόν πριν την πάλη. Τίποτα δεν είναι μονοσήμαντο, αν και εγώ το βλέπω ως κύκλο. Μπορεί να μην έκανα πάντα πάλη, αλλά είχα σπουδαίες βάσεις από πολύ παλιά.

Όταν μπαίνεις μέσα στο ταπί, αυτό που κοιτάς, όπως και σε όλα τα προβλήματα που προσπαθείς να διευθετήσεις, είναι να μη σου επιβληθεί το πρόβλημα, να μη χάσεις δηλαδή. Αν καταφέρεις να μη χάσεις, υπάρχει και η περίπτωση να κερδίσεις.

Όταν μπαίνω στην παλαίστρα, σκέφτομαι «Αυτός ο άνθρωπος απέναντί σου έχει ένα πρόβλημα. Αυτό το πρόβλημα είσαι εσύ. Θα χάσεις και θα του λύσεις αυτό το πρόβλημα μόνη σου;».

Έτσι σκέφτομαι και για όλα τα πράγματα που έχω προς επίλυση στη ζωή μου, ειδικά με τα πιο δύσκολα, αυτά που με κάνουν να λέω «άντε, να μην το πιω άλλο αυτό το ποτήρι, να σηκωθώ και να φύγω», αλλά μετά μου φεύγει και μπαίνω στο παιχνίδι.

Έχει χρειαστεί στη ζωή μου η πάλη, να αντιμετωπίσω δηλαδή καταστάσεις, αλλά όχι με παλαιστικά κόλπα, έχει χρειαστεί να χρησιμοποιήσω τη νοοτροπία που έχω πάρει από αυτήν.

Δεν έπιασα κάποιον να τον εγκλωβίσω με την πλάτη του στο έδαφος, όμως έχω φροντίσει να μην φτάσω σε αυτό το σημείο.

Πρέπει να φροντίζεις να είσαι ευαίσθητος δέκτης και να αναγνωρίζεις το πρόβλημα, πριν έρθει πολύ κοντά σου. Μερικοί νομίζουν ότι στην πάλη υπάρχει άμυνα, δεν υπάρχει άμυνα, υπάρχει αντεπίθεση και η στιγμή που θα καταλάβεις ότι δέχεσαι επίθεση, ότι έχεις ένα πρόβλημα απέναντί σου. Όσο πιο νωρίς λοιπόν το καταλάβεις, τόσο πιο εύκολα επιλύεται το πρόβλημα.

Αν λοιπόν θεωρήσω ότι επίκειται κάποια επικίνδυνη κατάσταση στον δρόμο, φροντίζω να τη δω, πολύ πριν έρθει πάνω μου και χρειαστεί να την επιλύσω. Φυσικά, αν χρειαστεί, θα την επιλύσω.

Η τέταρτη θέση στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας πάντα θα μου προκαλεί το ερώτημα «γιατί;».

Πόσο μάλλον, αφού την επόμενη χρονιά άλλαξαν οι κανονισμοί και δεν υπήρχε πλέον τέταρτη θέση, έβγαιναν δύο τρίτοι, άρα θα έπαιρνα μετάλλιο.

Κατά τα άλλα δεν μπορώ να πω ότι το φέρνω βαρέως, εγώ εκείνην την στιγμή έκανα ό,τι μπορούσα, δεν προσπάθησα απλώς στο πλαίσιο που εξελισσόταν όλη αυτή ιστορία των Ολυμπιακών Αγώνων και με τον τρόπο που μας υποστήριζε η δική μας Εθνική ομάδα. Μπορεί να νομίζουν όλοι ότι το 2004 ήταν η καλή εποχή του αθλητισμού, μπορεί και να ήταν, αλλά δεν ίσχυε το ίδιο για όλους μας.

Δεν ήταν η αντιμετώπιση της Ομοσπονδίας Πάλης τέτοια που θα έπρεπε, και περισσότερο απέναντί μου.

Εγώ στον Τελικό δεν είχα άνθρωπο να κάνω ζέσταμα, γιατί αυτός που είχε αναλάβει να φέρει την παρτενέρ δεν είχε φροντίσει να της δώσει το day pass για να μπει μέσα (εγώ είχα κανονίσει από την ομάδα μου στην Αυστρία)! Σκέφτηκε ότι καλό θα ήταν να πάει να παρακολουθήσει έναν αγώνα άλλου Έλληνα αθλητή σε άλλο άθλημα! Ε, γιατί όχι! Δηλαδή χρησιμοποιούσα τα πρώτα λεπτά αγώνα δίκην ζεστάματος, εγώ που έχω από τη γέννησή μου άσθμα και χρειάζεται να κάνω ένα ειδικό ζέσταμα με αρκετή ένταση, για να μη βήχω την ώρα του αγώνα!

Δεδομένων λοιπόν αυτού και κάποιων άλλων πραγμάτων, μια χαρά ήταν η τέταρτη θέση.

Εάν ίσχυαν οι σημερινοί κανονισμοί και παλεύαμε μια μέρα για όλους τους αγώνες, δεν θα είχα αυτό το πρόβλημα. Την πρώτη μέρα είχα φροντίσει μόνη μου το θέμα του ζεστάματος.

Τη δεύτερη μέρα δυστυχώς έκανα το λάθος να αφήσω τη διαδικασία αυτή του day pass σε κάποιον άλλον που μου είπε «άσε με να κάνω κάτι και για σένα», μπήκα στον… πειρασμό να τον αφήσω να κάνει κάτι για μένα. Μαθαίνεις τελικά να τα κάνεις όλα μόνος σου, πάντα καλύτερο και πιο ασφαλές.

Θυμάμαι επίσης ότι στις προπονήσεις πάλευα μόνο με άντρες, πού να τις βρούμε τις κοπέλες να παλέψουμε και μάλιστα σε καλό επίπεδο; Αυτό που σε απασχολεί βέβαια είναι η δυναμικότητα, όχι το φύλο.

Όπως και εγώ έχω κάνει τον παρτενέρ αντίστοιχα σε πάρα πολλά αγόρια, δεν τους απασχολεί το φύλο, απλώς να είμαστε στα ίδια κιλά.

Βαρέθηκα να μετράω τις 16 Πανελλήνιες νίκες μου και γι’ αυτό και δεν ξαναπήγα στο Πανελλήνιο Πρωτάθλημα, δεν είχα κίνητρο, το 2012 κατέκτησα το τελευταίο Πρωτάθλημα και σταμάτησα.

Επί του παρόντος, γιατί πρώτα βγαίνει η ψυχή και μετά το χούι, κάνω γκράπλινγκ, μια -μη Ολυμπιακή- μορφή πάλης που μου αρέσει.

Πάει λίγο πιο πέρα από την πάλη, είναι ό,τι και η ελευθέρα, έχει όμως δύο καταστάσεις που πλέον (παλιά ήταν αλλιώς) θεωρούνται φάουλ, την προσπάθεια για πνιγμό και την προσπάθεια για εξάρθρωση.

Επιπλέον, ο αγώνας του γκράπλινγκ δεν σταματάει, όταν είσαι με την πλάτη στο έδαφος. Συνεχίζεται εκτός των περιπτώσεων πνιγμού/εξάρθρωσης και λήξεως το χρόνου.

Όταν μιλάμε για πνιγμό, μη νομίζει κανείς ότι είναι κανένας στραγγαλισμός, είναι μια πρόσκαιρη ανοξαιμία στον εγκέφαλο.

Όταν μιλάμε για εξάρθρωση, πρόκειται για την προσπάθεια για εξάρθρωση. Όταν δηλαδή φτάσεις σε μια οριακή θέση για την άρθρωση, χτυπάς το ταπί κάτω και παραδέχεσαι ότι είσαι σε αδιέξοδο.

Μερικές φορές έρχομαι σε κατάσταση εξάρθρωσης, αλλά σε πνιγμό δεν έχω έρθει, ίσως μια φορά.

Φυσικά θα μπορούσα να προπονούμαι και να κατεβαίνω ακόμη σε αγώνες πάλης, ο πατέρας μου πήγαινε μέχρι 70 ετών, αλλά ούτε οι συνθήκες διεξαγωγής του αθλήματος ούτε η καλλιέργειά του είναι τέτοιες που να θέλω να πάω, πλέον ο χώρος δεν είναι όπως τον ήξερα.

Ο αδερφός μου έχει αυτισμό. Θέλω να τον φροντίζω και θα τον φροντίζω πάντα! Θέλω, δεν πρέπει!

Είναι μαζί μου από πάντα και θα είναι για πάντα! Όταν ήμασταν μικροί, ερχόταν στην προπόνηση, παλεύει και αυτός αρκετά καλά. Και στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας ήταν μαζί μου ο Παύλος.

Ο αδερφός μου αντιλαμβάνεται τι έχω κάνει και τι έχω κατακτήσει, βλέπει τους αγώνες ολόκληρους, μπορεί να κάτσει να με δει σε όλην τη διοργάνωση, να δει τέσσερεις ώρες, ενώ εμένα στον τέταρτο αγώνα, για παράδειγμα, μπορεί να με έχει πιάσει νύστα.

Επίσης, έχει έρθει κάποιες φορές και σε προπονήσεις του γκράπλινγκ, αλλά συνήθως τις βλέπει σε βίντεο, γιατί οι ώρες τους είναι πολύ αργά το βράδυ κι έχει κοιμηθεί.

Η περίπτωση του αδερφού μου είναι περίπου όπως η προπόνηση της πάλης, έχεις διάφορα να αντιμετωπίσεις, αλλά θα το κάνεις μέχρι το τέλος. Όπως λέει ο λαός, «να μην σου δώσει ο Θεός όσα μπορείς να αντέξεις», γιατί μπορείς πολλά.

Την άνοιξη του 2022 εκλέχτηκα Πρόεδρος του Συλλόγου Ελλήνων Ολυμπιονικών.

Θυμάμαι το 2004, ήταν το αποκορύφωμα, ήταν γεμάτα τα στάδια, αλλά όχι ότι τότε ξεκίνησε ο κόσμος να αποδέχεται τους Ολυμπιονίκες. Πάντα ο απλός κόσμος ήταν πολύ θετικά προσκείμενος απέναντί μας και γνωρίζει ότι θέλουμε να ανταποδώσουμε στην κοινωνία όλα όσα μας έχει προσφέρει.

Ξοδεύουμε τον χρόνο μας, τον κόπο μας, ώρες-ώρες και το υστέρημα του χρόνου μας, για να διαδώσουμε τα αθλήματά μας, όχι μόνο στα σχολεία αλλά σε όλην την γκάμα του πληθυσμού και σε όλες τις ηλικιακές κατηγορίες, και για να βοηθήσουμε την κοινωνία να έρθει σε επαφή με τον  αθλητισμό και να ξεπεράσουμε πράγματα που καμιά φορά θεωρούνται ταμπού.

Για παράδειγμα, καταντήσαμε να έχουμε τα πιο παχύσαρκα παιδιά στην Ευρώπη, παρά το γεγονός ότι γυμναζόμαστε.

Ο κόσμος αναγνωρίζει την προσπάθειά μας και μας προσφέρει και τη βοήθειά του, ανιδιοτελώς έχουμε αρκετούς εθελοντές που ασχολούνται με τον Σύλλογο Ελλήνων Ολυμπιονικών και αυτό είναι κάτι που μας δίνει επιπλέον δύναμη.

Ό,τι νίκη κάνουμε, ανήκει στην Ελλάδα. Ένας αθλητής, ασχέτως αν είναι στους Ολυμπιακούς Αγώνες, ας είναι και στο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα ή σε οποιαδήποτε διεθνή διοργάνωση λάβει μέρος, όταν κερδίσει κάτι, δεν σηκωθεί η φωτογραφία του ούτε θα ακουστεί το αγαπημένο του τραγούδι! Ο Εθνικός μας Ύμνος θα ακουστεί και θα σηκωθεί η σημαία μας! Επομένως, ό,τι νίκη κι αν κάνουμε, αυτή είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την Ελλάδα και αυτό εισπράττεται προς τα έξω.

Ο Ολυμπιονίκης επίσης πρέπει να διέπεται από πολλά χαρακτηριστικά. Ολυμπιονίκης χαρακτηρίζεται κάποιος που κατακτά έως και την όγδοη θέση σε θερινούς και χειμερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες. Εκ των προτέρων όμως, για να μπορέσει να αναδειχτεί Ολυμπιονίκης, πρέπει να διαθέτει ήθος, αρχές, αξίες, ιδανικά, στοχοπροσήλωση, συνέπεια, συνέχεια.

Κι αφού όμως τα καταφέρεις και γίνεις Ολυμπιονίκης, όταν σβήσουν τα φώτα της δημοσιότητας, θα πρέπει να σε απασχολήσει πώς θα ανταποδώσεις στην κοινωνία αυτό που σου προσέφερε, τι θα μείνει σε αυτήν τη ζωή, τι θα αφήσεις πίσω. Όπως είπε κι ο αείμνηστος συνάδελφος, Αλέξανδρος Νικολαΐδης, «δεν μετράει πόσον καιρό θα κάτσουμε εδώ, τι θα κάνουμε μετράει, τι θα αφήσουμε πίσω μας»…

Είναι η υστεροφημία σου…

Η Βούλα Ζυγούρη είναι Πανελλήνια Πρωταθλήτρια πάλης, Πρόεδρος του Συλλόγου Ελλήνων Ολυμπιονικών.

Επιμέλεια κειμένου: Ζέτα Θεοδωρακοπούλου

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:

Γιώργος Κουγιουμτσίδης: Όνομα και Ιστορία

Μαρία Πρεβολαράκη: Δεν τα παρατάω ποτέ

Δημήτρης Τσεκερίδης: Πάλη, Ένας Καθρέφτης Της Ζωής Μας