Η Λιζ Μιλς άνοιξε διάπλατα μία ακόμη πόρτα για τις γυναίκες

Γιώργος Αδαμόπουλος 8 Μαρτίου, 2021

Το διαρκές τρίξιμο της σόλας δεκάδων παπουτσιών πάνω στο παρκέ δεν ήταν δυνατόν να καλύψει τη φωνή της. Η φιγούρα της, άλλωστε, αν και σχετικά μικρόσωμη, ξεχώριζε ανάμεσα σε δίμετρους παίκτες.

Η κινητικότητά της έκανε «νευρική» την κοτσίδα της. Η Λιζ Μιλς, όμως, δεν είναι καθόλου αγχωμένη. Όταν είναι στη στοιχείο της, σε ένα γήπεδο μπάσκετμπολ, όσο κι αν φωνάζει, είναι ήρεμη.

Τα λόγια της ακούγονται μέσα στη βαβούρα, θαρρεί κανείς σα να ακολουθούν τη διαδρομή από ένα μικρόφωνο σε ένα μεγάφωνο: «Κινηθείτε! Πασάρετε!».

Η ενέργεια που εκπέμπει η προπονήτρια από την Αυστραλία ακόμη εκπλήσσει τους παίκτες της Εθνικής μπάσκετμπολ της Κένυας. Όπως έκπληκτοι είχαν μείνει όταν τους ανακοίνωσαν πως η Μιλς θα είναι η νέα χεντ κόουτς της ομάδας των «Morans».

«Κατάλαβα αμέσως πως όλοι με κοιτούσαν απορημένοι και προφανώς αναρωτιόνταν “ποια στο διάολο είναι αυτή μπροστά τους;”!», θυμήθηκε η ίδια, μερικές ημέρες πριν από το τελευταίο «παράθυρο» των προκριματικών του Afrobasket.

Στην πόλη Γιαουντέ του Καμερούν, η Κένυα κατόρθωσε να προκριθεί στην τελική φάση του Αφρικανικού πρωταθλήματος για πρώτη φορά έπειτα από 28 χρόνια.

Η Λιζ Μιλς, από σχεδόν άσημη ακόμη και στην πατρίδα της, έγινε η πρώτη γυναίκα που οδηγεί μία Εθνική ανδρών σε τελικό τουρνουά μίας ηπείρου.

Η Λιζ Μιλς στον πάγκο της Εθνικής Κένυας / Photo by: fiba.com.

Το μπάσκετμπολ στην Αφρική παραμένει για τους πάγκους μία ανδρική υπόθεση. Ακόμη και ομάδες γυναικών έχουν άνδρες χεντ κόουτς.

Μία από τις δύο εξαιρέσεις ήταν η Αμερικανίδα Νατόσα Κάμινγκς-Πράις, η οποία το 2020 έγραψε ιστορία, οδηγώντας το Καμερούν στη 10^η θέση του Afrobasket γυναικών στο Ντακάρ.

Αυτή η συνθήκη ήταν για την Λιζ Μιλς ένας ακόμη «αγώνας», αν και δεν είναι η πρώτη γυναίκα που κοουτσάρισε Εθνική ανδρών.

Το 2017, η Μπριγκίτε Αφιντεχόμε Τόνον κάθισε στην άκρη του πάγκου της Εθνικής ανδρών του Μπενίν, στα προκριματικά του προηγούμενου Αφρικανικού πρωταθλήματος.

Την ίδια περίοδο, η Μιλς ήταν ασίσταντ κόουτς στην Εθνική της Ζάμπια και επισήμανε ότι «προφανώς και “έχτισα” κι εγώ πάνω στην εμπιστοσύνη που έδειξαν στην Μπριγκίτε…

»Την σέβομαι απεριόριστα και θυμάμαι πως όταν ανέλαβε το Μπενίν, σκέφτηκα πως αυτό είναι κάτι εξαιρετικό και για το άθλημα και για τις γυναίκες».

Η Μιλς επιμένει πως «αυτό που κυρίως έχει σημασία είναι να ανοίξουμε τον δρόμο για την επόμενη γενιά των γυναικών προπονητών μπάσκετμπολ. Να δείξουμε σε όλους, αλλά και στους εαυτούς μας, πως τίποτε δεν είναι απίθανο».

Η Λιζ Μιλς γεννήθηκε στο Σίδνεϊ της Αυστραλίας και μόλις σε ηλικία 15 ετών άρχισε να παίζει μπάσκετμπολ, μαζί με τη δίδυμη αδερφή της. Tα είδωλα των Λορέν Τζάκσον, Πένι Τέιλορ και Σάντι Μπροντέλο ήταν το πρώτο ερέθισμα.

Ωστόσο, από τα 11 τους, όταν παρακολουθούσαν κάποιους αγώνες, εμπνεύστηκαν, όπως λέει, «από μερικές εξαιρετικές προπονήτριες που υπάρχουν στην πατρίδα μου. Ακόμη και τότε δεν ήταν ασυνήθιστο κοπέλες να κοουτσάρουν.

»Τις παρατηρούσα και επιθυμούσα από τότε να καταφέρω μία μέρα να γίνω κι εγώ το ίδιο καλή με εκείνες. Αυτό με έκανε να δουλέψω σκληρά από τα εφηβικά χρόνια μου και να περιμένω την ευκαιρία μου».

Αυτή η ευκαιρία δεν παρουσιάστηκε ακριβώς στην Αυστραλία.

Μεγάλωσε παρακολουθώντας παιχνίδια των Σαν Αντόνιο Σπερς, «μαγεμένη» από το μπασκετικό μυαλό και την προσέγγιση του Γκρεγκ Πόποβιτς στο άθλημα και τους παίκτες.

Στο «ραντάρ» της ήταν ήδη και η Μπέκι Χάμον, η οποία είναι βοηθός του «Pop» στο Τέξας και έγινε και η πρώτη γυναίκα στην ιστορία που κοουτσάρισε ομάδα στο ΝΒΑ.

Η παράλληλη φιλοδοξία της ήταν, μέσω της δουλειάς και των επιτυχιών της, να μεγαλώσει την εμπιστοσύνη των ομάδων ανδρών στις γυναίκες κόουτς.

Εκείνη βίωσε αυτό το συναίσθημα με «εμπόδιο» τον Ινδικό Ωκεανό και σχεδόν 14.000χλμ. μακριά από το σπίτι της. Η Αφρική την «αγκάλιασε» και εκεί άρχισε να εργάζεται σε ομάδες ανδρών, στις οποίες δεν την κοιτούσαν περίεργα.

Η Λιζ Μιλς και η δίδυμη αδερφή σε φωτογραφία με παίκτες της Ανγκόλα, στο Παγκόσμιο Κύπελλο της Κίνας, το 2019 / Photo by: Liz Mills – Instagram.

Η Αφρική είναι το μπασκετικό «σπίτι» της από το 2011, αν και είχε εργαστεί για πρώτη φορά στην ήπειρο και το 2008, για μερικούς μήνες, όταν επισκέφτηκε τη Ζάμπια με την αδερφή της, για μία ανθρωπιστική αποστολή.

Εξαρχής βρήκε εκεί ένα πρόσφορο πεδίο και να αναπτύξει το ίδιο το άθλημα και, φυσικά, τον εαυτό της.

Αφηγείται πως «όλες οι ομάδες μου στην Αφρική με καλωσόρισαν και αυτό αποτυπώνει ξεκάθαρα την επιθυμία των ανθρώπων εδώ να εμπιστευτούν περισσότερες γυναίκες στους πάγκους».

Ωστόσο, απορεί ακόμη «πώς θα υπάρξουν περισσότερες προπονήτριες στις ομάδες, αν αρχικά δεν εμπιστευτούν και γυναίκες και σε θέσεις στις ομοσπονδίες;».

Από την εθελοντική εργασία του 2008 στη Ζάμπια, επέστρεψε στην ίδια χώρα πριν από δέκα χρόνια και κατέκτησε δύο εγχώρια πρωταθλήματα με την ομάδα Heroes United.

Το 2015-2016 ήταν χεντ κόουτς στην πανεπιστημιακή λίγκα Zuku, ενώ το 2011 ήταν στο προπονητικό τιμ του Καμερούν, για τα προκριματικά του Afrobasket.

Photo by: Liz Mills / Instagram.

Στην Αφρική η Μιλς χρειάστηκε «να κάνω τα πάντα με το χέρι. Τα στατιστικά, τα συστήματα». Ωστόσο, κατόρθωσε να περάσει άμεσα και τις δικές ιδέες και τη νοοτροπία της τεχνολογίας. «Όλα αυτά ήταν ξένα τότε για τις περισσότερες χώρες της ηπείρου. Δεν υπήρχε σκάουτινγκ με βίντεο. Αυτά είναι συνηθισμένα στο ΝΒΑ ή την Ευρωλίγκα, όμως εδώ χρειάστηκε χρόνος».

Την τελευταία διετία πριν από την ανάληψη της τεχνικής ηγεσίας της Εθνικής ανδρών της Κένυας είχε δουλέψει σε ομάδες στο Ναϊρόμπι, αλλά και ως βοηθός στους Patriots, ομάδα στη Ρουάντα, ως η μοναδική γυναίκα σε ανδρική ομάδα.

Επιμένει ότι η εμπιστοσύνη που έχει λάβει δεν έχει να κάνει με ξενομανία. «Δεν νομίζω πως μου συμπεριφέρονται έτσι επειδή είμαι ξένη», λέει.

Ωστόσο, κατανοεί πως «το να είμαι γυναίκα ίσως ήταν θέμα και για τούτο είναι αξιοθαύμαστο που όσες ομάδες με προσέλαβαν, επέδειξαν μία προθυμία να κοιτάξουν πέρα από το φύλο και να με αξιολογήσουν βάσει των ικανοτήτων και της δουλειάς μου.

»Στα βιογραφικά δεν χωρούν τέτοιοι διαχωρισμοί, αν και οι γυναίκες είναι αλήθεια πως και να έχουν περισσότερο ταλέντο ή γνώσεις, οφείλουν να δίνουν το 110% των δυνατοτήτων τους για να πείσουν για την αξία τους».

Photo by: Liz Mills / Instagram.

Όταν ο Πολ Οτούλα, πρόεδρος της ομοσπονδίας μπάσκετ της Κένυας, πήρε την απόφαση να αντικαταστήσει τον κόουτς Κλιφ Ογουόρ (που δεν ήταν διαθέσιμος για το «παράθυρο» του Φεβρουαρίου), έδωσε τη μεγάλη ευκαιρία στην Λιζ Μιλς.

Πήγαν μαζί στο γήπεδο «Nyayo». Η Λιζ είχε λίγο άγχος, πολύ τζετ λαγκ και αντίκρισε σιωπηλά έκπληκτα βλέμματα, δυσπιστία και σίγουρα έκπληξη. Κατάλαβε ψιθύρους από τους παίκτες για τη «γυναίκα που μας έφεραν», ωστόσο σημασία είχε η δική της φωνή.

Ως κόουτς από τα 16 της, γνώριζε ξανά πώς να μιλήσει. Είπε στον εαυτό της ότι είναι απολύτως έτοιμη για αυτό. Κάθε προηγούμενη δουλειά την προετοίμαζε για εκείνη την ιστορική στιγμή.

Κάθε λεπτό πάνω από το βίντεο και τα στατιστικά και, κυρίως, κάθε σκέψη της ότι μπορεί να κοουτσάρει άνδρες, της έδινε ένα επιπλέον πλεονέκτημα ακόμη και από πολλούς άνδρες προπονητές.

Γνώριζε πως δεν είχε αρκετό καιρό να βάλει στην Κένυα τις ιδέες και τη φιλοσοφία της. Αλλά με ένα σύστημά της, ο Τάιλορ Ονγκουάε πέτυχε το νικητήριο καλάθι στο ματς με την (υπερδύναμη) Ανγκόλα και χάρισε στους «Morans» την πρόκριση στα τελικά του Afrobasket!

Η Λιζ Μιλς σήκωσε τα χέρια ψηλά και πανηγύρισε.

Αμέσως εμφανίστηκε στο πρόσωπό της το χαμόγελό της. Αυτή η έκφραση που μοιάζει τόσο μόνιμη πάνω της όσο και οι σήμα-κατατεθέν ψηλές μπότες που φορά σε κάθε αγώνα.

Με αυτές θα συνεχίσει να βαδίζει στο ταξίδι της στην Αφρική. Και όπως τονίζει, «είχα μία υπέροχη παραμονή εδώ, όμως θέλω να αφήσω ένα ανεξίτηλο σημάδι με την Εθνική Κένυας. Θέλω αυτή η προσπάθεια να εμπνεύσει και άλλες γυναίκες να τολμήσουν».

Επισημαίνει ότι «πολλοί ακόμη βλέπουν την Αφρική ως ένα οπισθοδρομικό και πατριαρχικό μέρος. Όμως αν εκείνοι εμπιστεύθηκαν μία γυναίκα για κόουτς σε μία εθνική ανδρών, ποια είναι η δικαιολογία για τις άλλες χώρες;»…

Η προπονήτρια από την Αυστραλία παραδέχεται πως «είμαι περήφανη που είμαι η πρώτη γυναίκα που πέτυχε όσα πετύχαμε με την Κένυα, αλλά κυρίως θα γίνω η πρώτη γυναίκα ανάμεσα στις επόμενες που θα λάβουν την ευκαιρία τους».

Το μόνο που έχει να πει στις κοπέλες που την κοιτούν πια με δέος είναι «να δημιουργήσουν την ευκαιρία τους. Αυτό έκανα κι εγώ σε όλη την καριέρα μου. Οι ευκαιρίες είναι εκείνες που κάνουν καλύτερο και τον άνθρωπο και το μπάσκετμπολ και φυσικά τον κόσμο…

Η φιλοφρόνηση «του να με αποκαλούν την καλύτερη γυναίκα κόουτς που έχουν συναντήσει είναι κάτι που ακόμη λαμβάνω με λάθος τρόπο», καταλήγει η Λιζ Μιλς. Εξηγώντας ότι «αυτό που θέλω είναι να γίνομαι κάθε μέρα η καλύτερη προπονήτρια, χωρίς να πρέπει το φύλο να με διαχωρίζει».