Το πρώτο πράγμα που κάνω, όταν ξυπνάω το πρωί, είναι να φτιάξω καφέ γρήγορα και να σκεφτώ «τι έχω να κάνω σήμερα».
Βγάζω ένα χαρτί και λέω ότι έχω ένα, δύο, τρία, τέσσερα πράγματα εκείνη την μέρα.
Αλλά πολλές φορές δεν θυμάμαι το… τρίτο!
Τίποτα άλλο δεν κάνω, σκέφτομαι μην μου ξεφύγει τίποτα.
Όλα αυτά γίνονται στις 06:00 που σηκώνομαι. Και κάθε βράδυ κοιμάμαι στις 24:00, χρόνια τώρα.
Δεν κάνω το πρωί κάποια προσευχή, την κάνω όμως άλλες φορές και ιδίως όταν περνάω από την Βεΐκου στο Γαλάτσι, όπου υπάρχει ο Άγιος Γεώργιος απέναντι απ’ τα γήπεδα.
Εκεί βλέπω πάντα τον Σταυρό και κάνω τον Σταυρό μου. Πολλές φορές μάλιστα υπάρχει εκεί κι ένα πουλάκι και, όποτε βρίσκεται εκεί, κερδίζω αγώνες!
Μέσα στην ημέρα κάνω πολλά.
Παρακολουθώ και το τι γίνεται στη Βουλγαρία, είναι αναπόφευκτο με τους σύγχρονους τρόπους επικοινωνίας και τα μέσα που έχουν εξελιχθεί. Δεν έχεις επαφή μόνο με τον τόπο σου, αλλά ξέρεις τι γίνεται στην… Βόρεια Κορέα και την Αμερική!
Φυσικά στην Βουλγαρία έχω πολλούς φίλους, αρκετοί από τους οποίος είναι βουλευτές και υπουργοί. Είμαι σε επαφή στενή με την Κονσταντίνοβα, τον Μαρκόφ, τον Πετρόφ, τον Τάρεφ, με την γενιά μου. Δυστυχώς όμως αυτοί απομακρύνθηκαν τελείως από τον αθλητισμό.
Γιατί εμείς θέλαμε τις συνθήκες να είναι όπως αυτές για τις οποίες παλεύω εδώ και δυσκολεύομαι πάρα πολύ. Γιατί κάθε πενταετία πρέπει αυτές οι συνθήκες να βελτιώνονται, ώστε να έχεις όρεξη, να έχεις στόχους, να αγαπάς περισσότερο την δουλειά σου κι εκείνη να σε κρατάει “ζεστό”.
Οπότε, για αυτούς που θέλουν την τελειότητα, γίνεται δύσκολο το έργο τους και απομακρύνονται, όταν κάτι χαλάει. Φυσικά όλοι αυτοί της γενιάς μου είναι πετυχημένοι σε άλλες τους δουλειές.
Από τα παιδικά μου χρόνια και το αθλητικό σχολείο του Πλέβεν θυμάμαι μόνο ωραίες στιγμές.
Ένα γκρουπ παιδιών ήμασταν μαζί από το πρωί μέχρι το βράδυ μαζί. Ξεκινούσαμε με προπόνηση, πηγαίναμε σχολείο, συνεχίζαμε μαζί προς τα σπίτια μας, μετά γυρνούσαμε για την απογευματινή προπόνηση. Αυτή ήταν η καθημερινότητα, με μεγάλη ένταση και πάντα όλοι μαζί. Η ομαδικότητα ήταν πολύ ανεπτυγμένη.
Τα θυμάμαι όλα με μεγάλη αγάπη, δεν υπήρχε κάτι στενάχωρο, κάτι αρνητικό.
Ανοιχτά στάδια, σχολεία, μεγάλα κτήρια, όλα ήταν ταχτοποιημένα, ήταν η πολιτική του κράτους. Και οι προτεραιότητες ήταν ο αθλητισμός και τα παιδιά.
Τα έχω κουβεντιάσει με την κόρη μου, την Ιλίνα, με την οποία όλα αυτά τα χρόνια πηγαινοερχόμασταν στη Βουλγαρία. Μιλάει φουλ βουλγαρικά και είναι πολύ στενή η σχέση της με τη χώρα. Μάλιστα την πάντρεψε ο Πετρόφ, ο κουμπάρος της είναι ο Πετρόφ, δεν είναι όποιος κι όποιος.
Η γυναίκα μου, η Εύα, ήταν δημοσιογράφος. Γνωριστήκαμε στην Βουλγαρία, είχε παντρέψει ένα ζευγάρι, βάφτισε το παιδάκι τους και την επόμενη χρονιά ήρθε στη Βουλγαρία για ένα πάρτι που διοργάνωσε ο σύζυγος, με τον οποίον ήμουν φίλος, αλλά δεν γνώριζα τις επαφές του με την Ελλάδα. Πήγα κι εγώ σε αυτό το πάρτι και εκεί γνωριστήκαμε με τη γυναίκα μου. Αποτέλεσμα; Είμαστε παντρεμένοι από το 1984!
Στην Ελλάδα ήρθα το 1987.
Κάποιοι με λένε ακόμη Γκεόργκι, κάποιοι άλλοι (οι περισσότεροι) Γιώργο.
Το 1990 με πήρε προπονητή στον ΣΕΓΑΣ ο αείμνηστος Στράτος Μολυβάς.
Αν εξαιρέσω δύο πρόσωπα, όλοι οι άλλοι ήταν θετικοί για την πρόσληψή μου, παρότι ήμουν ξένος. Αργότερα, με αυτούς τους δύο ανθρώπους έγινα πολύ φίλος, γιατί τους έκανα τη δουλειά και γιατί και οι δύο έγιναν αρχιπροπονητές.
Πάρα πολλές φορές ο άνθρωπος κάνει λάθη, βιάζεσαι να απαντήσεις, βιάζεσαι να πάρεις μια απόφαση και μετά από καιρό αναθεωρείς λίγο τα πράγματα.
Αυτό λοιπόν το σέβομαι και πάντα δίνω δεύτερη και τρίτη ευκαιρία… αλλά όχι τέταρτη!
Η κοσμοθεωρία μου είναι εκείνη του Κομμουνιστή, αλλά του ανθρώπου κομμουνιστή…
Με τίμησαν από το ΚΚΕ, βρέθηκα σε τιμητική θέση στο ψηφοδέλτιο Επικρατείας του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδος.
Τι κάνει ο άνθρωπος στις 08:00 στη Νέα Υόρκη; Πάει στην δουλειά.
Στη Σοβιετική Ένωση; Το ίδιο.
Στην Ελλάδα; Το ίδιο.
Από κει και πέρα ξεκινάμε όλοι μας, πώς θα αξιοποιήσουμε τα αποτελέσματα της δουλειάς μας για την αυριανή καλύτερη ημέρα, για όλους, όχι μόνο για εμένα προσωπικά.
Αυτό θέλει λίγο πιο σταθερές σχέσεις και σκέψεις, όχι να λύνουμε ένα πρόβλημα, μόνο όταν προκύπτει.
Είναι δύσκολο να βγάλεις νομοσχέδια για όλα όσα συμβαίνουν, αλλά η γρήγορη αντίδραση είναι καλύτερη για την κοινωνία.
Πλέον βρισκόμαστε αντιμέτωποι με μεγάλα αδικήματα, με απίστευτες αγριότητες, με θύματα νέα παιδιά, συζύγους. Αυτά έπρεπε να τα έχουμε λύσει λίγο πριν.
Όσο αφήνουμε ορισμένα πράγματα, δημιουργούνται μεγάλα αρνητικά αποτελέσματα.
Και για να το συνδέσω με το Κόμμα, αυτό είναι πιο σταθερό. υποστηρίζει οι σχέσεις και τα δικαιώματα να είναι πιο σταθερά.
Πολλές φορές κρυβόμαστε πίσω από τη λέξη «ελευθερία», αλλά έρχεται η αναρχία και μετά κλαίμε και προσπαθούμε να βελτιώσουμε την αναρχία. Όμως έχει ήδη χαθεί ένα παιδί, μια γυναίκα. Γιατί;
Και γιατί να αφήσουμε την εκπαίδευση, τον αθλητισμό, την ομαδικότητα; Αυτά γεννούν τον σεβασμό προς τον άνθρωπο και σε αυτά το σοσιαλιστικό σκεπτικό, να το πω και κομμουνιστικό, είναι πιο σταθερό.
Και τώρα έχουμε ένα μεγάλο πρόβλημα. Ο Πούτιν κινείται μέσα στη Ρωσία και φταίει γιατί… κινείται. Αν μου “κουνιέται” κάποιος κι εμένα μπροστά στην πόρτα του σπιτιού μου, την τρίτη μέρα θα τον “κλωτσήσω”.
Θα ήθελα όλοι να έχουν τα ίδια δικαιώματα, όλοι να μπορούμε να είμαστε ίσοι.
Γι’ αυτό σέβομαι και το μικρό παιδί που μπαίνει στο γήπεδο. Το σέβομαι, το έχω πρωταθλητή. Είναι πρωταθλητής στα δώδεκα του, άλλος είναι στα δεκατέσσερα. Θα του παρέχω και τα εμπόδια και το στρώμα και την ανάλογη ώρα. Προπονητικά δεν μπορώ να παρακάμψω το παιδί, επειδή είναι μικρό.
Πάντως δεν θα ακολουθήσω καριέρα πολιτικού. Είμαι σε μια ηλικία που… υπάρχουν πολύ πιο νέοι, πολύ πιο δραστήριοι, πολύ πιο έξυπνοι. Μπορεί να τους λείπει λίγο η πείρα, αλλά θα είναι καλύτεροι, εάν εκπαιδεύονται και ασχολούνται σοβαρά πάνω σε κάθε αντικείμενο, ώστε να βρίσκουν και πολιτική λύση στα προβλήματα. Εγώ μεγάλωσα πια, είναι ώρα για… σύνταξη.
Στην Βουλγαρία είχα τα πάντα και δεν έβλαψα κανέναν από το ’50 έως σήμερα. Γιατί να μην είναι όλα έτσι;
Γιατί να μαλώνουμε και να αγοράζουμε… αεροπλάνα; Πλέον δεν παίζουν ρόλο τα αεροπλάνα, γιατί είναι… “μικρά αεροπλανάκια”. Ο άλλος σού ρίχνει μια βόμβα και “φεύγουν” όλα τα αεροπλάνα και όλη η χώρα μαζί. Δεν είναι λύσεις αυτές.
Πώς δηλαδή λειτουργεί μια Βουλγαρία; Προσωπικά, είμαι ευχαριστημένος από την χώρα μου, δεν έβλαψε ούτε την Τουρκία, ούτε τη Ρουμανία, ούτε την Ελλάδα.
Γιατί να μας πειράζει ο άλλος ή εγώ να αρχίσω να τον πειράζω;
Να απολαύσουμε όλοι το Αιγαίο.
Θέλει να κάνει μπάνιο ο Τούρκος; Να πάει να κάνει.
Θα απαγορεύει ο δικός μου ψαράς τον δικό του; Να πάει στη θάλασσα όπως θέλει, με ψαροντούφεκο, με βαρκάκι, να ψαρέψει.
Πες ένα «γειά» στον απέναντί σου. Αυτό θέλω. Να συναγωνιστούμε, να μου πεις «γειά», να σου πω «μπράβο». Και ας βγω δεύτερος.
Βοηθάω πολύ τους ανθρώπους, δεν μπορώ να εξηγήσω πώς μου βγαίνει αυτό, δεν το έχω καταλάβει, αλλά έτσι κάνω..
Είχαμε έναν “αρχηγό”, ανεπίσημο αρχηγό, στην ομάδα μας, τον Τάρεφ.
Επρόκειτο για έναν επικοντιστή που είχε κάνει 5.80. Αυτή η επίδοση σήμερα είναι συνηθισμένη. Τότε ήταν δύο πόντοι κάτω από το Παγκόσμιο ρεκόρ. Είναι σαν να κάνεις τώρα 6.17!
Με αυτόν τον άνθρωπο βγάζαμε λεφτά και τα χαλούσαμε πολύ γρήγορα, για διαφόρους λόγους.
Και μου έλεγε «μην ανησυχείς, έτσι όπως τα χαλάς, έτσι θα έρθουν διπλάσια».
Και από τότε χαλάω χρόνο, χαλάω χρήμα, χαλάω οτιδήποτε.
Χαλάω φόρμες. Δεν έχω φόρμες, το πιστεύει-δεν το πιστεύει κανείς. Τις μοιράζω, ο καθένας θέλει να έχει εθνόσημο στη φόρμα. Και στον κύριο Φαφούτη που είναι 85 χρόνων και λάτρης του στίβου έδωσα.
Για εμένα δεν έχω, θα πάρω πολύ σύντομα όμως, γιατί θα πάω στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα, πρώτα ο Θεός. Και θα έχω την καλύτερη φόρμα, την καινούργια. Αν δεν έδινα την παλιά, μπορεί να μην ξαναπήγαινα σε Παγκόσμιο Πρωτάθλημα.
Τέτοιες είναι οι σκέψεις μου και συνεχίζει αυτό 40 χρόνια, πολύ έντονα.
Εκεί που τα χάλαγα όλα, με πήρε ο Ολυμπιακός, η δουλειά μου στον στίβο βραβεύτηκε στον Ολυμπιακό.
Με τέτοιες κινήσεις, αν συνεχίζεις με αυτό το σκεπτικό, είσαι εσύ πιο άνετος να δουλεύεις, τα δικά σου βάρη φεύγουν. Και έχεις την δύναμη και την άνεση να πεις τη γνώμη σου, γιατί έχεις συμβάλει σε κάτι και έχει υπάρξει και ένα καλύτερο αποτέλεσμα.
Οι αθλητές και οι αθλήτριές μου είναι παιδιά μου, τους βλέπω πιο πολύ από την κόρη μου και την εγγονή μου. Ολόκληρες γενιές αθλητών έμεναν στο σπίτι μου παλιά, είμαστε μαζί για χρόνια, συζητάμε και φτάνουμε τελικά σε αποτελέσματα.
Μετά το Χρυσό μετάλλιο του Μίλτου είναι σαν να έχω ολοκληρώσει.
Δεν θέλω να συνεχίσω, γιατί δεν είμαι “επαγγελματίας”, και είπα «του χρόνου δεν θα με ξαναδείτε εδώ, γιατί ο Μίλτος θέλει μια επαγγελματική προπόνηση».
Θα δω τελικά πώς θα το λύσω αυτό, αλλά θα του το προσφέρω, γιατί του το χρωστάω.
Δεν μπορώ να προσφέρω επαγγελματική προπόνηση με την πλήρη έννοια, γιατί έχουν αλλάξει οι συνθήκες.
Αντιπρόεδρος του ΣΕΓΑΣ και υπεύθυνος, πάνω από εμένα, είναι ο κύριος Κεντέρης. Στην εποχή του είχε έναν Καναδό χειροπράκτη, μασέρ-φυσικοθεραπευτή, τον οποίον πληρώναμε αδρά. Εγώ δεν έχω τέτοιο άτομο. Δεν πρέπει να μου το παρέχουν εμένα; Και εγώ είμαι προπονητής Ολυμπιονίκη και πάω για να γίνω δεύτερη φορά, στο Παρίσι. Δεν πρέπει να γίνει κάτι καλύτερο από την εποχή του Κώστα Κεντέρη, το 2000, μετά από 22 χρόνια;
Δεν έχω μιλήσει με τον Κώστα, αλλά υπεύθυνος είναι αυτός. Δεν έχω κάνει το αίτημα, θα το κάνω τον Σεπτέμβριο. Έχω αποδείξει ότι μπορώ και μόνος μου, αλλά θέλω και ένα άλλο μάτι.
Και είμαστε και χωρίς στάδιο.
Τότε είχαμε καλό Ολυμπιακό Στάδιο, με καλό ταρτάν, ενώ εγώ δεν έχω τώρα.
Τότε είχαμε και καλό Στάδιο Ειρήνης και Φιλίας, όπου κάναμε δυο-τρεις μήνες προπόνηση, ενώ τώρα δεν μπαίνουμε ούτε τρεις μέρες τον χρόνο.
Εγώ είμαι ίδιος και το αποτέλεσμα που έρχεται είναι το ίδιο.
Τώρα λοιπόν τα θέλω όλα, όχι γιατί τα “θέλω” εγώ αλλά γιατί το απαιτεί η συνέχεια της προετοιμασίας του Μίλτου.
Πολύ εύκολα και πολύ άνετα θα τραβήξω με τον Μίλτο ως το Παρίσι, αν υλοποιηθούν αυτά που χρειαζόμαστε. Θα γίνει πολύ πιο άνετη η δουλειά μας.
Γιατί να μην κάνει ο Μίλτος προετοιμασία με τους καλύτερους αθλητές του κόσμου; Χρειάζεται ένα τέτοιο βίωμα. Έχει πλέον άλλες απαιτήσεις.
Στους Ολυμπιακούς του Παρισιού νομίζω ότι θα είναι και το κλείσιμο της καριέρας μου.
Κι έτσι πρέπει να είναι, έτσι λέει η λογική, στην ηλικία των 65 πρέπει να αποσυρθείς, πρέπει να δώσεις χώρο στα παιδιά.
Ό,τι μπορείς να δώσεις, το έχεις δώσει. Ό,τι μπορούσαν να πάρουν, αν και σε κάποιον μπορεί να δίνεις τα πάντα και να μην μπορεί να βοηθηθεί, το έχουν πάρει από εμένα.
Νομίζω είμαι έτοιμος για την μετάβαση στη σύνταξη. Αυτή είναι η φυσιολογική εξέλιξη της ζωής.
Όταν βρεθώ σε αυτήν την περίοδο της ζωής μου, θα πηγαίνω στους αγώνες, θα βλέπω στίβο, θα το απολαύσω πια.
Θα με χαροποιεί να παρακολουθώ αγώνες και παιδιά σε καλύτερο επίπεδο.
Και, φυσικά, αν θέλουν κάποιοι να μιλούν μαζί μου, θα είμαι διαθέσιμος για… μικρές συμβουλές.
Τα έχω σκεφτεί καλά, είμαι έτοιμος, δεν θα έχω ψυχολογικά προβλήματα.
Έχω αποφασίσει, όταν έρθει η ώρα της “απόσυρσης”, να μοιραζόμαστε τη ζωή μας με τη γυναίκα μου σε “τετράμηνα”.
Είναι τρία μέρη όπου θέλω να ζω: Στο χωριό μου στη Βουλγαρία, στο Πόρτο Ράφτη και στην Αθήνα.
Στη ζωή μου έμαθα τρία πράγματα:
Το πρώτο. Γιατί υπάρχει ο ευγενής άνθρωπος; Γιατί υπήρχαν οι αγενείς. Ο στόχος μας είναι να είμαστε όλοι μας ευγενικοί, να μην καταπατάμε τον χώρο των άλλων και ό,τι έχω εγώ να το έχουν όλοι, ώστε να είμαστε καλά όλοι.
Το δεύτερο. Να σηκωθείς το πρωί και να ετοιμάσεις τη δουλειά σου, γιατί μέσα από τη δουλειά φτιάχνεις και τη ζωή σου, την οικογένειά σου, τα παιδιά σου. Και δεν επέτρεψα ποτέ κάποιος να μου χαλάσει τη δουλειά μου, γιατί έτσι στην ουσία “σκοτώνει” εμένα, την οικογένειά μου, την προσπάθειά μου.
Και μέσα σε αυτό, να υπάρχει το τρίτο. Πλήρης σοβαρότητα. Ή να το κάνεις καλά ή να μην το κάνεις καθόλου.
Αν ακολουθείς αυτά τα τρία, όλα τα άλλα έρχονται από μόνα τους…
Σε “κερνάει” η ζωή, σε “κερνούν” οι σχέσεις, σε “κερνούν” όλα…
Το σύμπαν είναι μαζί σου!
Επιμέλεια κειμένου: Ζέτα Θεοδωρακοπούλου
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:
Τατιάνα Γκούσιν: Με λένε Τατιάνα Γκούσιν
Σπυριδούλα Καρύδη: Ψήφος Εμπιστοσύνης
Γιώργος Παναγιωτόπουλος: Δύο Κόσμοι / Άγγελος Παυλακάκης: Ο πιο γρήγορος Έλληνας
Αθανασία Τσουμελέκα: Περπατώντας Στην Άγρια Πλευρά / Ο Άλλος Εαυτός
Αντιγόνη Ντρισμπιώτη: Σταθερό Βήμα
Μιρέλα Μανιάνι: Καινούργια Εγώ
Πηγή Δεβετζή: Δέκα Χρόνια Μετά
Ελένη Κλαούντια Πόλακ: Άλμα Πάνω Από Τον Πήχη
Ελίνα Τζένγκο: Ιδρώτας και κόπος!
Κατερίνα Στεφανίδη: Βαθιά Ανάσα
Νικόλ Κυριακοπούλου: Το Άγγιγμα του Θεού