«Das Traum-Team». Η “Dream Team” των Γερμανών, η οποία ανέβηκε στην κορυφή της Ευρώπης το 1993.
Έτσι έχει μείνει στην ιστορία, έτσι τιτλοφορήθηκε και η τηλεοπτική αναβίωσή της ακριβώς 20 χρόνια αργότερα. Παραγωγή της Βαυαρικής Ραδιοτηλεόρασης, η οποία μάζεψε παίκτες και προπονητές, τους ξανάβαλε στο παρκέ, τους έκανε να θυμηθούν τα δοξασμένα παλιά. Τους μάζεψε όλους, πλην ενός.
Ο Κρίστιαν Βελπ προτίμησε να μείνει στις ΗΠΑ, τη δεύτερη (και μάλλον πρώτη στα αισθήματά του από ένα σημείο και μετά) πατρίδα του. Εδώ δεν είχε πανηγυρίσει το δικό του γκολ-φάουλ που έστεψε Πρωταθλήτρια Ευρώπης την Εθνική του, σιγά μην ταξίδευε από την άλλη άκρη του κόσμου για ένα επετειακό αφιέρωμα.
Ήρωας της «Mannschaft» (όπως συνήθως αναφέρεται το μπασκετικό αντιπροσωπευτικό συγκρότημα, δίχως το «National-» στην αρχή) σε περισσότερες της μιας… διάσημης φοράς, αντιήρωας κατά τ’ άλλα. Στη σύντομη ζωή του, στον τρόπο με τον οποίον έβλεπε και αντιμετώπιζε τα πράγματα ο Πρωταθλητής Ευρώπης και με τον Ολυμπιακό λίγα χρόνια αργότερα…
Ένας από τους καλύτερους -και πιο πλήρεις- ψηλούς της εποχής του, στις δεκαετίες δηλαδή του ’80 και του ’90. Αμερικανοσπουδαγμένος, με το ΝΒΑ του, πολύ προτού γίνουν της μόδας οι Ευρωπαίοι και γενικότερα ξένοι μπασκετμπολίστες. Με τίτλους και επιτυχίες σε κάθε, μα κάθε σύλλογο του οποίου φόρεσε τη φανέλα στην επαγγελματική του καριέρα, αφότου επέστρεψε στη «Γηραιά Ηπειρο». Και με ένα ξεχωριστό κεφάλαιο ως προς την Εθνική του.
Ο πρόλογος και ο επίλογος γράφτηκαν επί ελληνικών εδαφών, ο θρίαμβος ήρθε επί πατρίων. Από τα χέρια του γραμμένος, αν και για τον ίδιο ήταν περισσότερο άλλο ένα καθήκον, άλλη μια μέρα στη δουλειά.
Ο Κρίστιαν Βελπ με τη φανέλα του Ολυμπιακού / Photo by: INTIME.
Τείχος του Βερολίνου στις ΗΠΑ
Γεννηθείς τη δεύτερη μέρα του 1964 στο Ντέλμενχορστ, προάστιο της Βρέμης, ο Κρίστιαν Άνσγκαρ Βελπ δεν άργησε να πάρει την κατεύθυνση προς τα παρκέ -ή μάλλον προς τον μουσαμένιο αγωνιστικό χώρο της Όσναμπρικ, λίγο νοτιότερα. Σε ηλικία 12 ετών ήταν 1.83μ., στα 16 έριξε το πολύ μπόι και έγινε 2.11.
Ήταν πια παίκτης των Τζάιαντς στην ίδια πόλη. Πραγματικός γίγαντας κι ο ίδιος, οδήγησε την παιδική και την εφηβική ομάδα σε τίτλο. Έγινε και διεθνής. Το 1981 το Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα U16 έλαβε χώρα στη Θεσσαλονίκη και την Κατερίνη. Την πρωτεύουσα της Πιερίας δεν είχε την ευκαιρία να την γνωρίσει. Μακροημέρευσε στην ελληνική συμπρωτεύουσα, βάζοντας 10 πόντους στο 58-51 επί της οικοδέσποινας των Γιώργου Γάσπαρη και Αργύρη Πεδουλάκη, η οποία δεν είχε ανάλογο ταλέντο κάτω από τα καλάθια. Τον Παναγιώτη Καρατζά όπως και τον Μιχάλη Ρωμανίδη θα τους πετύχαινε και σε ανδρικό επίπεδο το ’87.
Ο θεόρατος Δυτικογερμανός με τα κόκκινα μάγουλα δεν παιζόταν.
Έβαλε 32 πόντους στο 78-64 επί της Φινλανδίας στον μικρό Τελικό, κοινώς ανέβασε στο βάθρο την άγραφη στο μπάσκετ Γερμανία, σε μια διοργάνωση στην οποία συστήθηκαν σε ευρύτερο κοινό και κάτι ψηλοί που λέγονταν Άρβιντας Σαμπόνις και Στόγιαν Βράνκοβιτς.
Το επόμενο έτος άφησε γονείς, αδερφό και αδερφή κι έφυγε για τις ΗΠΑ. Όχι για πολύ, νόμιζε. Με πρόγραμμα ανταλλαγής φοιτητών, για έναν χρόνο. Ίσα για να μάθει αγγλικά, ο στόχος του. Το μπάσκετ; Απλώς το μέσον, η αφορμή ώστε να κάνει το ταξίδι. Έλα όμως που ήταν καλός. Καλά-καλά δεν πάτησε στο Μπρέμερτον, όπου (στην κωμόπολη, γνωστή μονάχα ως γενέτειρα του πατρός Μπιλ Γκέιτς) έδρευε το νέο του σχολείο, και εξασφάλισε κολεγιακή καριέρα.
Οι πρώτες του εμφανίσεις στο χάι σκουλ Ολίμπικ τράβηξαν το ενδιαφέρον των γειτονικών Ουάσινγκτον Χάσκις, οι οποίοι τον έκλεισαν και δεν έχασαν. Βρισκόμαστε στην ομώνυμη πολιτεία στα βορειοδυτικά των ΗΠΑ. Σιάτλ πια, στο κολέγιο.
Την εποχή που αναδύεται στην ίδια πόλη η grunge σκηνή, ο Βελπ ροκάρει στο NCAA.
Είχε και βοήθεια, παρέα, συμπαράσταση. Εντός και εκτός παρκέ. Τον σπίτωσε από την πρώτη στιγμή η οικογένεια Χάνσελ και ο ίδιος αποκαλούσε θετούς γονείς και θετά αδέρφια τα μέλη της. Τα μπασκετικά κονέ τα έκανε ο Ντέτλεφ Σρεμπφ. Ο κορυφαίος Γερμανός μπασκετμπολίστας, προτού εμφανιστεί ο Ντιρκ Νοβίτσκι, έπαιζε από το 1981 στους Χάσκις και μαζί με τον συμπατριώτη του έφτασαν το ’84 στο «Sweet Sixteen» του NCAA. Ύστερα από σχετική απουσία μονάχα… 31 χρόνων για την ομάδα τους.
Κρίστιαν Βελπ και Ντέτλεφ Σρεμπφ συμπαίκτες στους Ουάσιννγκτον Χάσκις.
«Τείχος του Βερολίνου», τους αποκαλούσαν. Προτού το πραγματικό πέσει, ο Κρις, όπως πια τον φώναζαν όλοι, συνέχισε και δίχως τον πολυσύνθετο φόργουορντ να βάζει τους Χάσκις στο τελικό τουρνουά και να τους αναδεικνύει Πρωταθλητές στην περιφέρειά τους. Αποφοίτησε ως πρώτος σκόρερ και μπλοκέρ στην ιστορία τους. Και ως αμερικανάκι κανονικό.
Καλύτερα πρώτος στο χωριό
Ο σέντερ των 20.8 πόντων και 9 ριμπάουντ στην τελευταία κολεγιακή χρονιά του έβαζε την μπάλα στο καλάθι με διάφορους τρόπους. Έριξε 40άρα στο περίφημο UCLA, στη βραδιά του δεν ανακοπτόταν. Δεν είχε χτίσει ωστόσο το κορμί του καταλλήλως όλα αυτά τα χρόνια και επιπλέον χρεωνόταν με χαρακτηριστική ευκολία με φάουλ. Κι εδώ ήταν ο πρώτος όλων των εποχών στην Ουάσινγκτον…
Έστω κι έτσι, ο προπονητής του, ο Άντι Ρούσο, τον προμόταρε ως τον πιο πλήρη διαθέσιμο ψηλό εν όψει ντραφτ. Ο αστερίσκος του… διαθέσιμου πήγαινε στον Ντέιβιντ Ρόμπινσον, ο οποίος είχε καπαρώσει το Νο.1 μεν, θα αργούσε δύο χρόνια να ενταχθεί στο ΝΒΑ λόγω της θητείας του στο Ναυτικό δε. Ο Βελπ δεν ήταν και ο πιο πιστός στρατιώτης.
Αρνήθηκε την αρχηγία, όταν του προτάθηκε. Σε έναν μεγάλο καβγά ήταν ο μοναδικός που έτρεξε προς τον πάγκο (!), μην τυχόν και μπλεχτεί στο μαλλιοτράβηγμα. Κρίμα. Αν δεν αποτραβιόταν, ίσως να είχε αποφορτίσει το κλίμα. Είχε διδαχτεί οξφορδιανά αγγλικά, την αμερικανική αργκό δεν την είχε συνηθίσει και, όταν είχε προκληθεί σε μια προπόνηση, η (μη) απάντησή του ήταν «well, that’s one way of saying it».
«Welp»!
Λες κι έχει φτιαχτεί για τον μπασκετμπολίστα με το πανομοιότυπο επώνυμο η τεχνητή λέξη, ουσιαστικά μείξη του «well» και του «help», που χρησιμοποιείται εν είδει… απελπισμένης συγκατάβασης και πάντα με θαυμαστικό.
Ντέτλεφ Σρεμπφ, Ούβε Μπλαμπ και Κρίστιαν Βελπ, οι τρεις πρώτοι Γερμανοί ΝΒΑers.
Για κατοικίδιο είχε έναν βόα, τα ενδιαφέροντά του εκτείνονταν μέχρι το κυνήγι, το scuba diving και τη φωτογράφιση της άγριας φύσης, σύμφωνα με ένα αφιέρωμα που του είχε κάνει το «Sports Illustrated».
Απόφοιτος και στις γραφικές τέχνες, πήρε τον διαβήτη του και πήγε στη Φιλαδέλφεια, η οποία τον ντράφταρε στο Νο.16 το 1987. Μία θέση κάτω από τον Χοσέ Πικουλίν Ορτίθ, 41 πάνω από τον παρτενέρ του στην Εθνική, Χάνσι Γκναντ. Στον νέο του συγκάτοικο δεν ξέρουμε αν φανέρωσε τη δια(σ)τροφική του αγάπη να συνδυάζει το φυστικοβούτυρο (το γνώρισε φυσικά στις ΗΠΑ) με τα λουκάνικα.
Ο Τσαρλς Μπάρκλεϊ, περί ου ο λόγος, δεν άργησε να καταλάβει με τι είχε να κάνει. Και το ανάποδο. Το αταίριαστο ζευγάρι βρέθηκε σε διάφορα καζίνο, με τον Ευρωπαίο να παρακαλάει τον Αμερικανό να μην ποντάρει κι άλλες δεκάδες χιλιάδες δολάρια. Μέσα στις τέσσερεις γραμμές δεν βρέθηκε συχνά.
Ένας τραυματισμός στο γόνατο τον ίδιο Δεκέμβριο κράτησε για μήνες έξω τον Βελπ και λέγεται πως ποτέ δεν γύρισε στην πρότερη, φυσική τουλάχιστον, κατάσταση. Το πόδι κόλλησε σε ένα σημείο όπου στο παρκέ των Μπουλς είχε μαζευτεί υγρασία, επειδή το προηγούμενο βράδυ είχε διεξαχθεί αγώνας χόκεϊ επί πάγου…
Δύο σεζόν στους Σίξερς με αποκορύφωμα τους 18 πόντους σε ένα ματσάκι κόντρα στο αγαπημένο του Σιάτλ, μία μοιρασμένη σε Σπερς και Γουόριορς με επίσης ολιγόλεπτες συμμετοχές (3.3 π. σε 11’ μέσης συμμετοχής στις 109 συμμετοχές του), επιστροφή στην ενωμένη, πλέον, Γερμανία. Έξι χρόνια στην Μπάγερ Λεβερκούζεν, ισάριθμες κατακτήσεις Πρωταθλημάτων!
Κατοπινός τεχνικός των Απόλλωνα Πατρών και Δάφνης, ο πάντα μαυροφορεμένος Ντιρκ Μπάουερμαν έχτισε την ομάδα γύρω του. Ο ψηλός έριξε 30άρα στην Μπανταλόνα σε μία από τις πρώτες εμφανίσεις του στο Κύπελλο Πρωταθλητριών, βγάζοντας τη χρονιά με 90% στις βολές! Έβαλε 12 πόντους στην πρώτη του επίσκεψη στο ΣΕΦ, βαρέθηκε να αντιμετωπίζει επί τέσσερις διαδοχικές περιόδους τον Ολυμπιακό στον ίδιο όμιλο.
Ιανουάριος 1993: Ο Κρίστιαν Βελπ με τη φανέλα της Μπάγερ Λεβερκούζεν κόντρα στον Ντράγκαν Τάρλατς / Photo by: Eurokinissi (Action Images).
Βραβευμένος την 4η Ιουλίου
“Πεντάρι” που μπορούσε να παίξει και στο “4” σε ψηλά σχήματα, διέθετε άλλωστε και μια χαρά σουτ από μέση και μακρινή απόσταση, ο Βελπ είχε στο μεταξύ γράψει ιστορία με την Εθνική του, αμέσως μετά από μια εξαετή αποχή. Την τετραετία 1984-87, στα νιάτα του, ήταν πάντα εκεί.
Ακόμα και πιο πριν, με τα μικρά κλιμάκια, πηγαινοερχόταν από τις ΗΠΑ. Το 1982 ήταν πέμπτος στο Ευρωμπάσκετ Εφήβων (U18), σμίγοντας για πρώτη φορά με τον Σρεμπφ και συνθέτοντας (και με τον Γκίντερ Μπένκε των 221 εκατοστών) μια θεόρατη φροντ λάιν. Στα 2.13μ. ο ίδιος, κατέλαβε το επόμενο έτος την ίδια θέση στο Μουντομπάσκετ U19, με οριακή πτώση από τους 13.9 στους 11.8 πόντους.
Με την ανδρική Εθνική Γερμανίας έλαβε μέρος στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Λος Άντζελες, σε ένα Παγκόσμιο και σε δύο Ευρωπαϊκά αμέσως μετά. Είχε γνωρίσει δηλαδή το Ειρήνης και Φιλίας από το μακρινό 1987. Το Χρυσό 1987 για το ελληνικό μπάσκετ.
«Είναι τρομερά ταλαντούχος αλλά και τεμπέλης», είχε βγάλει πόρισμα ο Ομοσπονδιακός τεχνικός σε όλες εκείνες τις διοργανώσεις, Ραλφ Κλάιν. Έτσι ήταν. Και έτσι ακριβώς οδήγησε ο Βελπ το δικό του αντιπροσωπευτικό συγκρότημα στο παρθενικό του Χρυσό μετάλλιο.
Το 1993 στην πατρίδα του, με την Εθνική του να προέρχεται κι εκείνη από αποχή από το αμέσως προηγούμενο. Βασικά, η «Mannschaft» είχε αποτύχει να φτάσει στην τελική φάση τόσο του 1991 όσο και του 1989.
Ο Κρίστιαν Βελπ με τη φανέλα της Εθνικής Γερμανίας.
Η πρεμιέρα στο Βερολίνο φάνηκε καταστροφική. Ήττα 113-103 από την Εσθονία παρά τους 23 πόντους του (και εξαιτίας των 30 του Άιβαρ Κούουσμα), μισοάδειο το γήπεδο. Αδιαφορία απ’ έξω, γκρίνια από μέσα. Εκπορευόμενη από τον εκλέκτορα Σβέτισλαβ Πέσιτς, ο οποίος ήθελε να κόψει τον Βελπ από την προετοιμασία, επειδή εκείνος είχε χάσει το μεγαλύτερο μέρος της.
Οι συμπαίκτες ψήφισαν υπέρ της ενσωμάτωσής του. Αποτέλεσμα; Η κούπα, με τον ίδιο MVP του τουρνουά! Στον προημιτελικό με την Ισπανία ισοφάρισε στην κανονική διάρκεια με χουκ υπό πίεση και έβαλε το νικητήριο καλάθι στην παράταση από τα 6 μέτρα και σε νεκρό χρόνο. Ήταν ο πρώτος σκόρερ (15 π.) και στο 76-73 του ημιτελικού επί της Ελλάδας, για να γίνει ο απόλυτος ήρωας στον Τελικό του Μονάχου. Απόλυτος, μονάχα στα μάτια των άλλων.
Στις 4 Ιουλίου 1993 και 3’’ πριν από τη λήξη, με τη Ρωσία μπροστά 70-68, δέχτηκε την πάσα του Κάι Νιρνμπέργκερ, συμπαίκτη του από την Παίδων το 1981 στη Θεσσαλονίκη. Είχε αρχίσει να κόβει προς το καλάθι, στην πλάτη της άμυνας. Γράπωσε την μπάλα, κάρφωσε, πήρε και το φάουλ από τον Μιχαήλ Μιχαήλοφ -και από τον… Νίκο Πιτσίλκα, ο οποίος το σφύριξε.
Κρύο αίμα σαν καλός… Γερμαναράς, μέσα η βολή, 71-70. Έβγαλε και την άμυνα στο τρίποντο της απελπισίας λίγο μετά τη σέντρα, χαμός από 12.000 συμπατριώτες του που είχαν πλέον κατακλύσει την Olympiahalle.
Τα χέρια ψηλά, χάσιμό του από το ευθύς επόμενο δευτερόλεπτο και από τα υπόλοιπα τηλεοπτικά πλάνα. Έτρεξε σούμπιτος στα αποδυτήρια, βγήκε μονάχα για την ομαδική απονομή και την ατομική παραλαβή του βραβείου για τον πολυτιμότερο παίκτη του Ευρωμπάσκετ. «Δεν ήμουν ο καλύτερος. Κάθε άλλο. Ούτε και μου αρέσει να βλέπω το όνομά μου στις εφημερίδες, τη φάτσα μου στην τηλεόραση», θα σχολιάσει με μετριοφροσύνη, στα όρια της αγοραφοβίας.
Ο Κρίστιαν Βελπ Πρωταθλητής Ευρώπης με τη Γερμανία το 1993.
Ολίμπικ, Olympiahalle, Ολυμπιακός
Ήρθε και στο νεότευκτο ΟΑΚΑ στο επόμενο Ευρωπαϊκό, του 1995. Ίσα για να πάρει γεύση από την έδρα του μεγάλου του αντιπάλου, όταν ξανάρθε πια για λογαριασμό του Ολυμπιακού ένα καλοκαίρι αργότερα. Από το χάισκουλ Ολίμπικ στις παγωμένες εσχατιές των ΗΠΑ στο Χρυσό με την Εθνική του στην Olympiahalle του Μονάχου και από αυτήν εκεί που μάλλον ήταν γραφτό του να φτάσει.
Ο Ντούσαν Ίβκοβιτς έψαχνε για μία ποιοτική λύση πίσω από τους “δίδυμους πύργους”, Ντράγκαν Τάρλατς και Παναγιώτη Φασούλα, με τον 32χρονο Βελπ να δείχνει ταμάμ για τον συγκεκριμένο ρόλο. Ιδιαίτερο “εγώ” δεν είχε ποτέ, βετεράνος πλέον, ήθελε κι ο ίδιος να έρχεται από τον πάγκο, διεκδικώντας κάτι που δεν μπορούσε ούτε να φανταστεί με συλλόγους της πατρίδας του.
Ο τεχνικός ψηλός με τη χαρακτηριστική κίνηση να φέρνει την μπάλα πάνω από το κεφάλι και με τα δύο χέρια, προτού σουτάρει ή πασάρει, ζυγίζοντας δηλαδή την απόφασή του, δεν κατέγραψε τρελά νούμερα ούτε γοήτευσε τα πλήθη. Αυτή ήταν δουλειά του Ντέιβιντ Ρίβερς. H δική του ήταν να κατεβάζει ριμπάουντ, να βάζει τα σουτ που του αναλογούσαν, να “κρατάει” στην άμυνα στα λεπτά ξεκούρασης της «αράχνης».
Ο πρώτος κοινοτικός -και φυσικά Γερμανός- στην ιστορία του συλλόγου τα κατάφερε μια χαρά και πανηγύρισε (;) το Τριπλ Κράουν.
Κούπες παντού, σημειώνοντας 6.2 πόντους σε 18’ μέσο όρο στην πορεία προς τη Ρώμη. Ρίχτηκε στους αγώνες ένα φεγγάρι και με σπασμένη μύτη, φορώντας προστατευτική μάσκα, έβαλε 19+16 πόντους στην ΤΣΣΚΑ με 12/15 δίποντα και 11/11 βολές. “Άνοιξε” το γήπεδο με το stretch παιχνίδι του, πλήγωσε τους αντιπάλους του και στο ποστ.
Απρίλιος 1997: Ο Κρίστιαν Βελπ με τη φανέλα του Ολυμπιακού στον ημιτελικό της Euroleague κόντρα στην Ολίμπια Λουμπλιάνας / Photo by: Eurokinissi (Action Images).
Επέστρεψε στη Γερμανία, όπου η Μπάγερ έκτοτε (και μέχρι σήμερα) δεν πήρε άλλο Πρωτάθλημα και το σήκωσε με τη φανέλα της Άλμπα, η οποία έως τότε είχε ως μονάκριβο εκείνο της αμέσως προηγούμενης σεζόν. Στην Ευρώπη απέκλεισε στα πλέι οφ τον ΠΑΟΚ και αποκλείστηκε από την ΑΕΚ (ως τρις διψήφιος στα ματς των συγκεκριμένων σειρών), μια χαρά κοινώς κι εδώ εξελίχθηκε η συνεργασία του με τον Πέσιτς, η οποία είχε περάσει από μεγάλα κύματα παλιότερα.
Προς τα τέλη της περιόδου 1998-1999 εμφανίστηκε μερικές φορές και με τη Ρέτζο Καλάμπρια στην Α2 της Ιταλίας, βοηθώντας τον Μάνου Τζινόμπιλι και διάφορους γνώριμούς μας από την ελληνική Α1 (Μπρεντ Σκοτ, Τζεφ Νορντγκάαρντ, Μπράιαν Όλιβερ) να πετύχουν την άνοδο στα “σαλόνια”. Αποχώρησε ησύχως από την ενεργό δράση, έστησε το σπιτικό του έξω από το Σιάτλ, το άφησε λιγοστές φορές, προτού μας αφήσει.
Το 2005, στο δεύτερο μετάλλιο της Γερμανίας σε Ευρωμπάσκετ, η αντίπαλος της Χρυσής Ελλάδας στον Τελικό είχε στο τεχνικό της τιμ τον Βελπ.
Καμάρωσε για ένα ακόμα λοιπόν στη συλλογή του, ακόμα περισσότερο τους γιους του (ενώ είχε και μία κόρη από τον πρώτο του γάμο) να παίζουν μπάσκετ. Τον Κόλιν, ο οποίος έφτασε μέχρι τα γερμανικά “σαλόνια” με την Γκέτινγκεν, δεν τον καμαρώνει πια.
Την 1η Μαρτίου του 2015 υπέστη καρδιακή προσβολή στο εξοχικό του στο Χουντ Κάναλ της Ουάσινγκτον και έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 51 ετών. Αποτραβηγμένος από τα φώτα της επικαιρότητας, τα οποία ποτέ του δεν ήθελε να πέφτουν πάνω του.
Well, that’s one way of doing it… Αλλά βιάστηκε. Πολύ.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: